Þjóðólfur - 30.10.1867, Blaðsíða 2

190 —
bátrinn hélt á meðan kyrru fyrir. Hinir svo
kölluðu skemtibátar sigldu því nær eins vel.
1. Siglíngin á hafnsögubátunum var þannig:
þeir voru að sjá svipaðir þiljubátum að lögun, með
einu stórsegli, og tveimr framseglum á bugspjót-
inu, og á þeim bátum, sem voru með tveimr
siglutrjám, voru 2 aptrseglin.
2. Skemtibátarnir voru með einu siglutré með
einu aptursegli og tveimr framseglum, og með
gaífal.
3. |>á var svo kölluð Lokkertusiglíng; það eru
bátar með tveimr seglum, kjöllángir, en lota stutt-
ir, breiðir í laginu, sumir með einum skakka fram-
an. Seglin eru dregin upp með dragreipi, sem
gengr í gegnum siglutréð, og gengr á hjóli, en
rakkinn er yfir um siglutréð, og er í hann fest
bæði seglráin og dragreipið; rá er í seglinu að
ofan, Og er hér um naumr þriðjungr til kuls af
seglinu, en rúmir tveir þriðjúngar gánga á hlé-
borða; gengr seglið þétt upp með siglutrénu;
skautið á kulborða er hnýtt niður á þeim stað, er
bezt þykir henta, en á hléborða er skautið haft
svo framarlega, sem þurfa þykir. þessir bátar
sigldu ágætlega vel.
4. I>á voru skckturnar, einmilt með sömu lög-
un,-og sama seglasniði og tilhögun, eins og hér
á landi, þar sem skektur eru hafðar til sjóróðra.
5. þá var spritsiglíngin; er hún og góð, með
sömu högun og tilfæríngum, og þar sem hún er
höfð hér á landi.
6. þá eru hinir svo sölluðu sunnlenzku bátar,
þeir eru allmjög svipaðir i laginu bátum á suðr-
landi, en líta út fyrir að vera nokkru stöðugri;
þeir eru með einni siglu og einu segli þannig, að
skautaburðr er á seglinu að neðan; er það hnýtt
i röng til kuls, og skaufið gjört undir til hlés;
seglið er dregið upp á dragreipi á rá; er réttr
þriðjúngr til kuis af ránni við siglutréð, og þriðj-
úngr á hléborða; verðr því megnið af seglinu á
hléborða; því á vindborða frá neðri jaðri er seglið
mjög dregið að sér upp að ráarendanum. þessir
bátar gátu siglt mjög nærri vindi, og í flatvindi
því nær eins nærri og þeir bátar, er næst vindi
sigldu; en vegna þess að þeir gátu eigi stagvent,
en fella varð og bera um við hvern slag, voru þeir
mjög seinir að slaga sig upp á móti vindinum.
7. J>á eru hinir svo kölluðu norðlenzku bát-
ar, og eru þeir að gjörð og lögun mjög líkir ís-
lenzkum bátum, það er að segja með gamla rá-
seglinu með ás, og skautaburði að neðan, og
dragreipið bundið á miðja rána. þessir bátar voru
taldir réttgóðir í undanhaldi, en fráleitir að slaga
á móti vindi; var þessi síðast-talda siglíng talin
að vera lökust, og vilja Norðmenn alveg út rýma
henni; en þar eru sumstaðar menn fasthelduir við
hið gamla, eíns og vér Breiðfirðíngar, sem ættim
að vera búnir að af leggja þessa siglíngu, en taka
upp aðra betri ; að minsta kosti ættim vér að
kunna að sigla með spriti, gaffalsegli og lokkortu-
seglum, sem hér væru vafalaust miklu betri og
hentugri siglíng en sú, er alment nú er höfð, og
er illt að vita, að vér skulum vera eptirbátar landa
vorra margra í kunnáttu, að sigla með ýmissi segla-
högun; en bátar vorir Breiðfirðínga á hinn bóg-
inn lagaðir allvel til siglnga.
þegar eg leit yfir sýnínguna yfir höfuð, var
það færra en eg hélt, er að minni ætlun gæti átt
vel við hér á Vestrlandi, og eg gat álitið að yrði
að verulegu gagni, því að af fiskiverkuninni var þar
lítið að læra fyrir oss; en aptr á hinn bóginn voru,
þar svo margskonar og margbrolin veiðarfæri, að
eg ætla, að sum þerra geti átt hér vel við, og sö
oss í alla staði nauðsynlegt að minsta kosti að
gjöra tilraun með þau, og hefi eg þannig keypt
og pantað af þeim áhöldum, er eg hélt að hér
mætti þéna, fyrir full 300 rd., sem eru ýmisiegar
nætur og önglar til að veiða með síld og Iax,
þorsk, spreki og fleira, bæði í vötnum, ám og sjó.
Auk þessa hefi eg keypt bræðslupott til að bræða
í lækníngalýsi, og áhöld þar aðlútandi, og hefi eg
í hyggju, að gjöra tilraun með veiðarfærin, og
bræðslupottinn. Öll hin hér að framan töldu veið-
arfæri verða til sýnis hjá mér, á heimili mínu
Svefneyjum, á útlíðanda snmri, og vil eg gjarn-
samlega gefa löndum mínum allar þær upplýsíng-
ar, er eg framast get um veiðarfærin og læknínga-
lýsis-bræðsluna. (Framh. síðar).
— Arferði, heyskaparlukin, slátrtaka, o. fl. —
Allr síðari hluti sumars frá miðjum Ágúst, hefn'
verið næsta rigníngasamr víðast en þerrilaus ná-
lega alstaðar um land; lágu svo útheyin yfir höf-
uð að tala óhirt að mestu leyti ýmist reidd heina
á tún en ýmist á engjum allt frá því í vikunni
fyrir höfuðdag, og var það víðast, en sumstaðar
viku yngri, og framundir miðjan þ. mán. er norð-
angarð gjörði í 3 daga eðr meir, og þo einstaklega
frostvægan, svo að flestar nætr var hér frostlaust
niðr við sjóinn. þessa dagana 11.—14. þ. mán-
mun víðast hafa verið alhirt undan, og má nærn
geta, að það hey hljóti að vera lélegt fóðr, en
allr fyrri heyskaprinn varð að standa ólagfærðr 1