Þjóðólfur - 30.01.1869, Page 6
— 58 —
sómuleiílis alla þá, er oss sýua líkan greiþa hvaþan sem
þeir em. I Jaruiarm X869.
Tómthúsmenn og bændr í Reykjavík og Seltjarn-
arneshrepp.
DÓMR LANDSYFIRRÉTTARINS
í málinu: skólakennari H. Iír. Friðriksson gegn
landsyflrrettardómara Benedikt Sveinssyni,
kveðinn upp 30. dag Júním. 1868. Herra
málaflutningsmaðr Jón Guðmundsson sótti
málið fyrir hönd H. Iír. Friðrikssonar, en hr.
málaflutningsmaðr P. Melsteð helt vörn uppi
fyrir hönd landsyfirréttardómara B. Sveins-
sonar.
„Meh landsyflrrHtarstefnn frá 22. Jan. þ. á. áfrýar skóla-
kennari H. Kr. Friíriksson dómi gengnum vi?) Reykjavíkr
bæarþingsrMt hinn 11. Okt. 1866 í máli, sem yflrrettardóm-
ari B. Sveinsson hafhi höfhaí) gegn honnm i'it af meilbandi
ummælnm, er hann (aíaláfrýandinn) hefíi vi? haft um sig
(gagnáfrýandann) í kæruskjali, er hann hefSi sent dómsmála-
sjórninni 7. Okt. 1864, en mej) hinum áfrýafia dómi er aþ-
aláfrýandinn dæmdr í 8 rd. sekt til Reykjavíkrbæar-fátækra-
sjóíis og til aí) greiísa málskostna?) meh 15 rd., jafnframt og
fleiri málsgreinir í hinu umgetna kæruskjali ern, scm meiþ-
andi fyrir gagriáfrýandann, dæmdar daníiar og ósagþar. pess-
um dómi ætlast aJ)abifrýandinn til og krefst vorbi breytt
þannig, a?) hann annabhvort ver?)i dæmdr ómerkr me?) e?)a
án heimvísunar e?)a úr gildi feldr, og honum algjörlega hrund-
i?) og breytt sjer í hag, þannig a?) hann í einn som öllu verþi
frídæmdr undau kairum og kriifum sakara?ila, og hann dæmdr
til málskostnafcar útláta og hvers annars, er af sökinni getr
leitt.
Innstefridi, sem gagnstefnt heflr málinn, heflr þar á móti
gjiirt þá rfettarkríifn, a?) undirrfettardómrinn ver?i a?) því leyti
sta?festr, sem liann dæmi ómerkar nokkrar málsgreinir og or?)
í kærnskjalinu til dómsmálastjórnarinnar, en a? ó?ru leyti
breytt þannig, a? enn fremr ver?i dæmdr ómerkr allr kafl-
inti í t??u kæruskjali frá orínnum: men Bladet Islendingr Nr.
4“ og til endans, sem hljóþar þannig: „voldsomme Forslag og
maaskee Handlinger“, a?) því leyti þau flnnast moibandi um
gagnáfrýandann, og a?) a?)aláfrýandi!m fyrir öll sín mörgu
mei?)yr?>i um gagnafrýandann í ofaugreindu kæruskjali ver?i
dæindr í þá fjársekt, sem lög frekast leyfa, samt til a? grei?a
gagnáfrýandanum allan málskostna?) ska?laust fyrir bá?um
rettum, en ef málskostna?r arina?hvort ekki, eba einungis a?
nokkru leyti \er?,i dæmdr á aþaláfrýandann, a?) sör (gagnáfrý-
andanum) þá ver?i dæmdr málskostna?r a? öllu Ieyti, e?a a?
svo miklu leyti, sem á vantar, tír opinberum sjó?i.
Undirrót og tilefni þessa máls er þa?, a? gagnáfrýand-
iun haf?i í bla?inn íslendingi, hvers ritstjóri og ábyrg?ar-
ma?r gagnáfrýandinn var, láti? ganga út skýlausa hótun um,
a? sau?kindr a?a!áfrýandans, sem voru tii sumar- og hausts-
bagagöngu í 6iinnanver?ri Mosfellssveit, eigi alllarigt fráeign-
ar- og áblí?arjör? áfrýandans, Elli?avatni, skyldi, þar sem
þær eptir reglum hinna konunglegu erindsreka yr?u a? á-
lítast klá?agriina?ar, ver?a teknar og drepnar jafnskjótt og
þær hittust fyrir innan landamerki t??rar jar?ar, og þa? án
þess hann fyndi ser skyit a? ieita á?r a? klá?a í þeim, því
þar sem a?aláfrýandinn áleit sér og r?tti sínum gengi? me%
þessari hótun of nærri, bar hann sig upp út af henni vi?
dómsmálastjórnina í kæruskiali því, er mál þetta er risi? út
af. Dómsmálastjórnin heimta?i þar næst skýrslu gagnáfrý-
andaus vi?víkjandi kæruskjaliuu, sem gagnáfrýandi eiunig
sendi henni, en jafnframt let liann prenta kæruskjali? í ís-
lenzkri þý?ingu í bla?iuu Islendingi, og kallabi a?aláfrýanda
einnig fyrir sættariefnd út af skjalinu, og var þa? árangrs-
lanst, en þó tielt hanu ekki málinu lengra fram e?a til laga,
fyr en stjórnin skipa?í horium me? lagasókn og dómi a? fría
sig frá þeim sakargiptum, er a?aláfrýandinn haf?i bori? fram
móti honum / optnefndn kæruskjali, og gjör?i hann þa? me?
þeim úrslitnm, er þegar er geti?.
þegar kjærnskjali?, sem hör er umtalsefni?, er lesi? í
heild sinni og samanhengi, sest þa?. a? þa? er, eins og þeg-
ar er sagt, or?i? til út af hiniii unigetnn hótun í bla?inn
ísleridingi, en allr inngangr skjalsins hljó?ar einungis nm æs-
irigar þær og sundrþykkjn, er þá átti sör sta? í fjárklá?amál-
inri, og sem gongi angsýnilega í berhögg vi? yflrlýstan vilja
stjórnarinnar, nefnilega þann, a? almenningr bjargi f? sínu
me? lækningum, en drepi þa? ekki ni?r, eins og meun sen
a? berjast fyrir a? koma til lei?ar, og fylli gagnáfrýandi flokk
þessara ni?rskur?armanna, sem hann (a?aláfrýandinti) álíti se
óvi?rkvæmilegt og stö?u hans (gagnáfrýandans) ósambo?i?;
og loks bi?r a?aláfrýandi stjórnina um, a? skerast kröptug-
lega í máli?, svo a? þessum svívir?ilegu æsingnm hætti,
og a? minnsta kosti, a? gagriáfrýandanum og sýslumanni J.
Thoroddsen ver?i banna? a? halda áfram nppteknum hætti,
og a? endingu, a? stjórnin veiti honnm (a?aláfrýandanum)
öfluga vernd sína, svo a? hann ekki þurll a? vera í ótta fyrir
því, a? gagnáfrýandirin e?a a?rir, sem eins séu skapi farnir
og hann, ey?ileggi fjáreign sína. A? því leyti, sem í skjalinu
er tala? um æsingar (Agitationer) og hvatir til ni?rskur?ar,
e?a til þess a? koma á fjárskiptum, svo a? binn fyrirætla?i
ni?rskur?r ver?i hluta?eigendum mi?r tilflnnanlegr, þá er þa?
in confesso unrlír málinii, a? gagnáfrýandi hall mo? miklum á-
hnga gengizt fyrir og leitazt vi? a? koma þeini fram, og ver-
i?, ef ekki holzti forgönguma?r, þá a? vi'sn einn af forgöngu-
mönminum þessara fjárskipta. f>a? getr því þegar af þessari
ástæ?u ekki veri? spursmál um, a? þa?, sem a?aláfrýandiun
í kæruskjali sínu segir her um, geti veri? saknæmt. Ekki
heldr getr gagnáfrýandiiiri heiinta? a?aláfrýondanu sekta?an
fyrir mei?yr?i, og or? lians dæmd dau? og ósög?, þó hann
skýr?i stjórniniii frá hótnniinni, sem lá fyrir á prenti í
bla?iriu íslendingi frá 22. Sept. 1864, og bæ?i nm lei? og
hann sendi stjórninni þa? bla?, sem hótunin stó? í, um
vernd gegn þvi', a? gagnáfrýandinn framkvæmdi hana, sem
gagnstæ?a retti lians, og vir?ist því þær ályktanir, sem a?-
aláfrýandinn dregr af þessari hótun, ekki a? geta baka? a?-
aláfrýandanum lagalega ábyrg?.
J>a? sem gagnáfrýandinn þannig getr ákært sem mei?-
andi fyrir sig í kæruskjalinu til stjórnarinnar, og a?aláfrý-
andinn, ef hami ekki getr komi? sönnurium vi?, getr haft á-
byrg? af, er þa?, sem í té?n skjali segir, a? gagnáfrýandinn
hafl á fundnm þeim, sem hann hélt e?a var á, til þess a?
koma á fjárskiptun e?a ui?rskur?i, komi? fram á þann hátt,
sem væri ósambo?inn 6tu?u hans sem embættismanns, a?
hann hafl veri? optar en einu einrii mjög miki? (i hói Gradi
drukkinn, fari? í hneykslanlegt or?akast og or?ahnippingar
(skandalöst Muudhuggeri og Skjænderi) vi? bæudr, og hóla?