Þjóðólfur - 10.12.1870, Blaðsíða 5

anlegt, aí) hjónabaml þa?), jem hír rae%ir nm, er bæ?i ólög-
lega stofnaí) og hefir bakah sveit mannsins, Dyrhólahreppi,
stórkostleg sveitarþyngsli, sem hann eptir tilætlan löggjafans
og cptir kringumstæbnnnm hefti átt ab verba laus vib“.
„En eins og tilskipun þessi yflr höfnb at tala ekki gefr
reglnr um þa?>, hver áhrif hver einstakr hjónabamls meinbugr
hafl á hjónabandib, se þab þrátt fyrir hann inngengib, eíia
þí, hverja afleiþing þaþ hafl fyrir prestinn, er saman gefr,
e%r aíra hlntabeigendr, ef hjónabandsskilyríunum eigi heflr
verib fnllnægt, heldr hlýtr þetta aþ rannsakast eptir fyrirmæl-
nm laganua yflr höfnb, efcli skilyrílanna og hjónabandsins
sjálfs (sbr. II. gr.), þannig fyrirskipar hún heldr ekki neitt í
þessn tilliti, hvat) hinn hier um rædda meinbng snertir, eí)r
lögskyldn prestsins til, her áfrýanda, aí) bera sveitarþyngsli
þsn, sem orsakast af framfærsluhreppi mannsins viþ hií) ólög-
'ega inngerigna hjónaband, sem af þeim hér um rædda galla
a"s ekki er ógilt, eba voibr ónýlt gjört; og verhr því a?)
Srei?a úr þeirri spurningu, sem um hin önnnr hjúnabands-
skilyrbi, og fær rfettriim þá eigi betr seþ, en a?) hinar al-
hiennn reglur n m ska?sabætr í sambandi vi?) hlutarins
e?li óg hin almennn fyrirmæli opt nefndrar tilskipunar, sör í
lagi 4. gr., hljóti her a?) rá?)a drslittim, og þa?) því fremr,
sem hér eigi ræ?ir tim ónmflýanlegt sÆferþis- e?)r rettlætis-
lögmál, heidr a?) eins nm ákvör?)nn, sem hyg?) or á því, sem
löggjaflnn áleit hentugt og haganlogt mannfMaginn, sem und-
antekning frá þeirri almennn regln, a? efnahagr manna
ekyldi vera inngöngu hjónabands óvibkomandi“.
snnrsu!-? ,°g Þ'lí) "Ú athUgaSt aí) úþru lejti, a? þaí)
1 ,■ e,fel Í?gf fyrir 1 “'álinu, hvort e?)r a?) hve miklu
. sa reppr, hér Hjótshhbarhreppr, sem konan var át)r
Jæg í, og lag^bi til hoimar efca barna hennar, eigi, eins
ba i * Vy,r Þrátt tyrtt hi? ólöglega inugengna hjóna-
, n bcra sveitarþyngslin af því ásamt framfterslnhreppi
■nannsins, fær réttrinn eigi se?>, a?) áfrýandinn liafl, me?) því
gefa samari nefnd hjón, eptir þeim kringumstæ?!iim, som
Ittu 6er staþ, bnka?) sér ska?)abótaskyldu gagnvart Dyrhóla-
ti ePPÍ samkvæmt hinum almoruiu reglum nm ska?)abætr, því
e?)a^eSBa hef^' útheimtazt’ aiþ han» aiinabhvort vísvitandi
* & þá af vítaveríu skeytingarleysi og vangá hef?i gengi?)
ram hjá fyrirmælnm laganna, en þetta beflr hann a?) réttar-
1,18 ^rti eigi gjört“.
n .”^es4 ber ni)f»i!«ga vel a?) gæta, a?) bin áminzta ákvör?!-
a?i ®r' sbr' f a? e'ri8 heimtar nf prestiuum,
, , r'n si* si)r ut um árei?anleg (authentiske) skilriki um
^ M •ndsskilyríi,,, eins og á?>r er á vikib, a% svo rniklu
.. em ebli Þeirra leyfir, og líti ma?)r nú á
þá er þa?>,
góngn einmitt ' ■ ....... ‘*"r "jouabands inn
hkr „ 'oyiir, og líti ma?)r nú á þa?)
eeiu ah '2 Cp,,r 1)e9Snm mælikvar?)a, .
antandi (negativt) skilyrbi fyrir hjónabands in
tilfellum, einkuin ! h'ld 1)689 eí)118’ ab þal& ‘ »i"rg«m
nærfellt ómög„iept "T ''líllenda °8 Barngöngulitla laudi, yr?ii
því, a?) þa?) sé ekkiM' T* me?> áreibanle« skýrtelni fyrir
því leyti scm .par.«,£,íí"**'‘TT I,indril,1,,r' nefni,e«a ab
lijónaefnanna eigi h.« notT an"abh'ort br>'lb-
. , tle S'eitarstyrks, því .þar tit út-
heimtist aubsjáanlega aþ fyrir hv#rn og ^ karl og kon
sem vildu innganga hjonaband, yt?u (ram koma 4(#rt#n.
leg skiiríki frá öllum þeim sveitnm, sem þ»„, eír b,-,rn þeirrai
sem þau áttu a?) forsorga, hafa dvalijb, frS þvf barllauppe,di
þelrra var loki?) og allt frain a?) giptingardegi, fyrir því: 1,
a?) þau ekki hef?i noti?) sveitarstyrks, og 2, aþ ballUi efbanu
var þeginn, þá væri aptr endrgoldinn, en slíkt band í rétti
manna til aí> innganga hjónaband, heflr livorki sto?) sína í
hlutarins e?li, réttarvenjnnni hér á laudi, né heldr or?;um og
anda té?)rar tilsUipunar, sem autsjáaniega a?) eins getr heimt-
a?> authentisk skilríki vi?víkjandi þvf hér nm rædda skilyrþi,
þegar þa?) er vitarilegt prestinnm, e?!a hann þó mátti renna
grnn í, a?) sveitarstyrkr hafl veri?) þeginn af ö?)rnhvorn hjóna-
efnanna, en þetta átti sór ekki sta?) eptir því sem fram er
komib í málirin, hva?) áfrýanda snertir, og ver?)r þa?) í þessn
tilliti sér í lagi til greina takandi, a?> hvorki gat hi?) um-
rædda hjónaband eptir því, sem á stób, veri?) sveit áfryand-
ans sjálfs í hag, og svo vorn líka svaramenn hjónaefnanna,
sem yflr höfn?) a?) tala vir?)ast sér í lagi ætlabir til þes a?)
sjá um, a?) þeir meinbugir eigi sé á hjónabandinn, sem eigi
verba fengin fyrir árei?)anleg skilríki eptir e?)li þeirra og á-
stæ?)nm, valinkunnir menn, eptir því sem upplýst er í mál-
inn, úr Fljótshlíþathreppi, þar sem hinn umtalabi sveitarstyrkr
haf?i veri?) þeginn, og þa?> vir?)ist þannig liggja i hlutarins
eí)li, a?) áfrýaiidinn gat nanmlega átt von á, a?) þa?!an væri
slíkrar hindrunar a?) vænta, enda vir?)ast og líknrnar (Pne-
snmptionen) a?> ver?a ab vera fyrir því, a?) fulltíba mann-
eskjnr ekki liafi noti?) af sveit, en eigi fyrir hiim gagnstæba,
og í þessu liggr aptr eþlilega, a?) þa?) eigi getr veri?) laga-
6kylda prestsins í hverju einstökn tilfelli a?) hefja sérlega ranri-
sókn nm þa?), hvort hjónaefnin þar og þar ntansveitar eigi
hafl iioti?) sveitarstyrks, án þess neitt sérstakt liggi fyrir nm
þa?), a?) svo muni hafa verib, enda yr?>i mælikvarbinn fyrir
slíkri eptirgrenslun prestsins svo óákve?)in, a?) ómögnlegt yr?i
á honum a? byggja skilyr?is]ansa skababótaskyldu fyrirhann.
A? þessi skilningr á hinni umræddu grein í tilskipuninni sé
réttr, vir?ist a? ö?rn leyti enn fremr a? styrkjast vi? ákvar?-
anir hennar um a?ra meinbngi, sem eru líks e?lis og þessi,
svo sem í 3. gr 3 og 5, þar sem þa? t. a. m. ekki getr
vori? löggjafans meining, a? hver og einn, sem vill innganga
hjónaband, eigi a? koma me? árei?anlega sönnnn fyrir þvi,
a? hann eigi sé e?a hafi veri? giptr, heldr hitt, a? fyrir
því þurfl árci?anlega sönnun, a? hjónaband þa? sé hafl?, sem
vitanlega hefir átt sér sta?“.
„J>ar sem þannig áfrýandinn eptir því, sem nú var sagt,
ver?r a? álítast a? bafa veri? ngglans um, a? bér væri um
meinbugi eptir ofannefndri lagagrein a? ræ?a, og a? hann
fullkomlega bona flde hafl gefl? hin nefndn hjón saman, her
hann a? dæma sýlinau fyrir öllnm kærum og kröfain hins
stefnda Dyrhólahrepps í þessu máli. Málskostna?r viríist
eptir kringumstæ?um eiga a? falla ni?r. Laun hinna skipuíu
málsfærslumanna vi? yflrdóminn, sem ákvar?ast til 12 id til
hvors nm sig, ber a? greiba úr opinberum sjú^i“.
„A? vísu heflr undirdómaranum g'eymzt a? vitua nin
rekstnr og me?fer? málsins í héraíi, en þar sem málio iieflr
a? ö?ru leyti veii? reki? og me?höndla? lögiega, vir?ist eigi
næg ástæ?a til a? lata þetta var?a niidirdómaranum ábyrg?-
ar, Vi? laiul'yfirréttinn befir miílsfærslan veri? lögmæt“.
„Jiví dæmist rétt a? vera:
„Afiýnndinn, prestrinn Jón Hjörtssun, á fyrir kærum og
kröfnin Dyrhólahrepps i þessn máli sýkn a? vera. Málskostn-
a?r fyrir bá?nm léttnm falli ni?r. Hinnm skipnín svara-
mönnum málspartanna, málaflutningsmönnniium P. Melsta?
og J. Gn?muudssyni, hera 12 rd. hvorum fyrir sig í máls-
færslnlann, er bórgist þoiiu úr opinberum sjú?i“.