Þjóðólfur - 11.03.1871, Blaðsíða 6

74 —-
Sýslufundr í Rangárvallasýslu.
Mánmlaginn þ. 28. Návembermán. f. á. var sýslufnndr
haldinn aí) Sti'irdltshvoli, sem nndirskrifaílr boíaíii til fyrir
uppástungnr ýmissa inálsmetaridi manna, til þess aí) taka til
umræþn stjárnarbátar- og fjárhagsraál Islands.
Fnnd þenna sííttu baiþi kosnir menn, hver af sínum hrepps-
búum, og nokkrir aílrir, úr nálega óllum svoitnm sfsiunnar.
Eptir nokkrar umræíiur nm þessi málefni komst fundrinn aþ
þeirri nifirsttÆn, a?) 6enda konungi bæriarskrá meb þauuig
hljóbandi niþrlagsatriþnm:
„l. Al> stjórn yflar konnngl. hátignar umgangist vif) bif) danska
Kíkisþing af) fjárhagsaþskilnafir verfi gjörfr milli Islands
og hins danska ríkissjófis, sem sS bygfr á rétti og jöfnnfi,
og sé jafnt til sóma þegnum ybar konungl. hátignar á
íslandi og í Danmötku; og lætr fnndrinn þá ætlun sína
í Ijósi, af) þessa se því af) eins gætt, af) ísland fái til
sinna sérstökn þarfa 60,000 rd. fast árgjald úr ríkissjófi,
en geti þessi bæri ekki fengif framgarig, leyfum vbr oss
þegnsamlegast af) bifja nm, af máli þessu verfi ekki
fyrst um sinn ráfif) til fnllra lykta.
2. Af) málif) um stjórnarbót Islarids si) aptr lagt til nýrrar
yflrvegnnar fyrir þing i iandinn sjálfn, sem se kosifsam-
kvæmt kosningarlögnm 28. Sept. 1849, og hafl fnllt sam-
þykkisatkvæfí. En fái só bæn ekki áheyrri, þá tii vara:
af málefni þetta sö lagt fyrir næsta Alþingi, sem þá einnig,
hvaf) þaf) snertír, fái fullt samþykkisatkvæfi''.
Af þessu bórin var dagr afi kvöldi kominn, svo ekki gátu
önnur almenn mál komif) til umræflu á fnndinnm, en stungif)
'var npp á almennum sýslnfundi á næstk. vori; og af) lyktnm
var nndirskrifofnm falin á hendr framseriding bænarskrár-
innar og af) geta fnndarins f „þjóí)ólfl“, og skýra þar opin-
berlega frá ályktnn hans og alinennum vrija sýslubúa um þessi
allsberjarmálefni.
Eyvindarholti, 21. Janóar 1871.
Sighv. Árnason.
— í blafíinn „J>jóf)ólfi“ 20. Desember f. á. (23. ár nr. 7.
— 8.) er leitazt vib af) bera til baka og gjöra lítif) úr frásögn
minni nm tryppafundinn í hraunkvosinni á Uörgárdalsheibi,
og meiiiingu minni nm hvernig þau væri þangaf) komin.
Jafnvel þó eg viti ab þaf) er engum hægt ah skýra sann-
ar og ljósar frá tryppaleit minni og öllnm atvikum þar vif)
en eg hetl gjört í Noibanfara 18. Okt. f. á., þá vil og ei afi
heldr láta hjá líba af) veita fáort svar fyrnefndri ritgjörf).
Eins og eg sagbi í greiri minni í Nf, þá var þaf> næsta
ófögur sjón Og hryllileg af) koma af) tryp])unum í hrannkvos-
inni, og stób hún mör svo fyrir hugskotssjónum, ab «g var
fuilfær nm af) rita hana alvog retta, samhljófa því or eg var
kraðun af) bera undir eif) fyrir aukarétti Skagafjarbarsýslu,
enda lætr ritstjóri þjófjólfs hana fyrst hlutiausa, en þegar hann
heflr endab skýrsluna og kemr af) nibrlagi greinarinnar, þá
þykja honnm, eptir því sem ráfia er, of mikil gífuryrfi vera
höff vif, þar sem eg segi: „en þá er eptir af vita hver þeim
hefir komif í hrannkvosina og valdr cr af þessu nífingsverki",
hvers orfs þýfingu baiui ótlistar svo, af þaf er óþarfl fyrir
mig af bæta nokkru vif, en eg leyfl mfr af scgja, af hverj-
nm mauni í mínum sporum, sem lieffi komif af lirossahópn-
um, eins og hann var, útleikinn og sbf þar alla afstöfn,
mundi hafa orfif þaf fyrir af álíta þaf vera af mannavöld-
nm, og ekkert ógætoís- efa gáloysisverb, því svo illt mun
hafa verif af koma hrossunum þar ofan, af maf r heffi getaf
fengif umhugsnnartírna dálítinn; og eins er mör þaf ekki
hugsanlegt, af nokkur mafr, sem ekki heffi bóif neinir
hrekkir efa heipt í huga, heffi átt á hættn af reka þvílíkan
hrossahóp í sjíkar ógöngur og skilja vif hann á öfrum eins
staf (á bjargleysu, á hjarnfenni og i nrf).
Eg vona því, af fáir efa enginn kalli þaf gersakir efa
lái mör, þó mér flygi í hng, af þessi trypparekstr heffi Verif
gjörfr mef forhogsnfu ráfi og fullum ásetningshug, til af
hefnast á þeim efa eigendum þeirra fyrir ónoitanlegan usla
og ágang, er sum af þeiin hafa gjört á bithaga og slægjnr
Ivoggja Yxndælinga, er menn hugfn af mnndi geta geflf
einhverja npplýsingn Um tryppin efa hvarf þeirra, og þótti
þaf því grunsamt, af þeir neitufu þvi algjörlega og þóttust
ekki vita neitt um þau sífan í sumar af þan voru rekin
vestr á Krossland, þar sem þó tryppin fóru strax aptr norfr
á heifina. Enda kom þaf fyrir daginu undir eins vif hin
fyrstu próf í Eyafjarfarsýsln, af þan höffn verif rekin af
möunum af öllum skepnnstöfvum og mannaslófnm og skiliu
eptir í sjálfheldu og bjargleysn, þegar allra vefra var von, og
gegriir þaf því fnrfu, af nokknr Yxndæliugr sknli hafa ritaf
ritstjóra Jjjófólfs, . af vif (röttarlprófln se orfif ljóst, af
þetta (tryppadanfinn), sem Skagflrfingar hafl gjört úr tryppa-
dráp, se (tómt) slys og gáleysisverk, nema ef þaf skyldi vera
talsmafr eins af hinnm ákærfu. Jaf furfar mig og, af J>jóf-
ólfr skuli láta ritstjóra Norfanfara vera á sömu spássínnni og
mig, og virfist af hneykslast mest á því, er hann segir af
sýslomanni haö hepnazt af fá npplýst, hverir valdir ern
af verkinu, því þó þaf væri gáleysisverk, nrfn samt ein-
hverir af vera valdir af þvf, og þó þaf telist slys, flnst mer
þaf vera hrofalegt óláns-slys, af vcrfa skepnunum af kvala-
fuilum bana.
Af framansögfn get eg því ekki dnlizt þess, af mörþótti
mer misbofif, þegar eg sá í þjófólfl, af þaf voru kallafar
„gersakir", þó eg í fyrnefndri grein minni löti af eins í
Ijósi álit mitt nm þaf, hvernig stófhrossir: væri í hraunkvos-
ina komin ; skýrslnna sjálfa haffi engi ue heflr rétt til af
vefengja, því hún er heiiagr sanuleiki, sem engi getr hrakif.
lljaruastöfum í Köuduhlif, 26. Janúar 1871.
Jón Pétrsson.
Skýrsla höfundarins í „Norfanf.“, sú er hfr ræfir nm,
þ. ,e. saga hans og frásögn um atvik þan og vegsumverkl,
er hann sá og hitti fyrir, er ekki mef einu orfi vefengd efa
borin til baka í þjófólfsgreiiiinni 20. Des. f. á; þvert i móti,
hún er þar álitin áreifanleg og þaf tvimælalaust. En vfr
sögfom og segjnm cnn, þaf er of snemt af tala um og fnll-
yrfa, af nífingsverk hafl verif framib, á mefan nifingsverk
er ekki prófaf og sannaf, hversn sem tilflnning manns
og þau atvik og líkur, 6em mafr sjálfr sfr og þar af liggja,
gjörir þaf sennilegt, af her sö efa hljóti af vera um
nífingsverk af ræfa. Höf. ber hör og böndin af sör sjálfr
um þaf, af tilflnningar hans geta mjög anfveldlega komif
honum til gönnhlaupa, þar sem hann segir, af „sör hafl þótt
sér mísbof if vera“ mef J>jóf ólfsgroininni 26. Nóvbr. f. á.
Vér ætlum af engi geti fnndif þaf, af honuin (uö öfrum)
sö misbofif mef þeirri grein; ekki fremr on þó einhver
spyrfi annan: „skjátlast þör ekki t þessari ímyndun, gófrinn
minn?“ J>af er engan veginn svo af skilja, af vér viljum
halda fram þeirri skofun efa standa fast á því, af hör liafl
ekki verif framif nrf ingsvork; — vér ernm engn réttbærari