Þjóðólfur - 24.05.1872, Qupperneq 3

um eptir aíi þan giptnst; hán var nii 37 ára aþ aldri (eí>r
máske 38, fædd 24, Maí 1834 eíia 1835); nppálst hún hjá
Jjdrþi konferenzráíii Sveinbjórnssj'ni og var honúm náskyld;
hán var og merk kdna og stjórnsöm, og bar þess vott í hví-
votna ab húu hafbi gott nppfóstr þsgib; er haft fyrir satt, a?>
nú hafl hún fostnuþ verib í annab sinn Olafl óbalsbónda
Gnbmnndssyni þar í Mýrarhúsnm, er misti konn sína fyrir
fánm missirum. Eptir sig ifet hún einn son, Jón ab nafni
(heitinn eptir föbnr sínnm), er fæddist vorib 1869. — 18. þ.
mán. dó hör í stabnnm úr brjóstveiki, nýkominn úr útveri
Einar Einarsson, 45 ára ab aldri, hafbi hann nm mörg
ár verib hör utanbúbarmabr hjá kaupmörinunum Fischer og
Sivertsen, — vel metinn rábvendnis- og sibprýbismabr; hann
var eingiptr Marín Einarsdóttor (Sæmnndssonar hattara hér í
Brekknbæ), er nú liflr hann og ein dóttir þeirra frumvaxta
og efnileg, en önnur börn þeirra dóu öll í æsku.
— Á r i ð hið næstliðna 1871 kom fyrir Lands-
yjirrettinn 33 dómsmál samtals þau er stefnudag
eðr tektardag áttu á árinu; það voru 13 sakamál
(ekkert opinbert lögreglumál) og 20 einkamál. J>ar
aðauki gengu út dómar, öndverðlega ársins í þeim
4 málum (2 sakamálum og 2 einkamálum,
er getið var í f. árs þjóðólíi, 90. bls. að ódæmt
hefði staðið framyflr árslokin 1870. Af þejm 20
einkamálum eðr «privat»-málum höfðust eigi fram
fullnaðardómar nema í 18; frávísunardómr varð (
einu er eigi náði stefnudegi á ný fyrir árslokin';
en í hinu varð áfrýun og sókn niðr að falla, vegna
þess að áfryunarstefnan kom eigi fram tektardag-
inn, en dómr gekk þó í yflrrétti (9. Okt. f. árs)
um «kost og tæringn handa enum stefndu, er
talsmaðr þeirra krafðist, þegar stefnan kom ekki
fram2.
1) J>ab var í meibyrbamálinn, er stjómardeildarforinginn
herra Oddg. Stephenseu heflr höfbab á hgndr fyrveranda amt-
mannl Havstein, og heflr látib áfrýa fyiir yflrrbtt af þvíhann
þóttist eigi mega una vib hérabsréttardómÍHU 17. Sept. 1870
(sbr. þjúbólf XXII., 189 — 190); þv[ máli var stefnt ab nýu
fyrir yflrdóm og fell þar í rett 6. þ. mán. 5 eiukamal önnur
bibn frávísnnardóm og eitt þeirra t v í v e g i b (Ellibaármálib
milli þeirra Agúst Thomsens kaupmanns og Bened. assessors
Sveinssonar á Ellibavatni), en bæbi þab málib og hin 4
nábu hvort fyrir síg inn á nýan stefnndag og fullDabardóm
á árinu. En fyrir þessar sakir muun dómsmálin fyrir yflr-
rbtti 1871 vera talin 5 fleiri en hér er gjört, ebr samtals 39,
í registrnm og gjörbabókum yflrdómsins, beint eptir stefnu-
fjöldanum, þó ab 2 hafl orbib svona stefnurnar í hverju hinna
5 þossara mála, en 3 stefiinrnar í því er síbast var nefnt, og
þá einnig jafnmargir tektadagar í hverju þeirra.
2) Mál þetta kom nú aptr eptir nýrri áfrýunarstefnu
fyrír yflrrött 26. f. mán ; er þab út af hval einum er bar upp
á reka jarbarinnar Sævarlands f þistilflrbi í Aprílmán. 1864
Jörb þessa á Múlakirkja ( Abalreykjadal ab 8/s en Skiuna-
stabakirkja ab þrlbjungl; slóu bábir prestarnir eign sinni á
hval þenna ab mestu leyti eba evo miklu seiu umbobsmenn
þeirra gátu til sín náb, meb því líka ab máldagar beggja
Af þeim 13 sakamálqnum þá varð eitt fyrir
heimvísunardómi (tryppadrápsmálið úrYxnadal) 18.
Desbr. f. árs, en hin öll náðu fullnaðardómi áár-
inu. Allt voru það þjófnaðarmál, nema eitt, er
reis af því að hreppstjóra einum var gefln sök á
að hann hefði óhlýðnazt boðum síns sýslumanns
(sbr. yfirr.dóm í þ. ársþjóð. 3.-4. bl., 13.-14. bls.).
Flestöll þjófnaðarmál þessi voru fremr smá-
vægis, og ekkert þeirra var látið varða hegningar-
vinnu erlendis. Engi héraðsdómari sektaðr fyrir
málsafglöp eðr ólöglegan drátt á rekstri sakar1;
en einn þeirra (sýslumaðr Rangæinga) var látinn
sæta 10 rd. fésekt til fátækra fyrir það, er hann
þótti hafa farið óvirðulegum aðflnsluorðum í nýu
sakarprófi um ályktun yfirdómsins.
I 5 einkamálunum hafði gjafsókn verið veitt
hvorumtveggju málspörtum) en í öðrum íimm að
eins öðrum málsviðeiganda.
, ÁSKOIIUN.
Mér kemr ekki til hugar að fara í orðakast
við þá menn, sem í blöðunum hafa lagt misjafn-
kirknsnna eigna þeim „’/i reka“ hvorri fyrir sig þar fyrir
landi jarbarinnar. En löggiltir máldagar hvorutveggja hinua
eldri biskupstóla ab Skálholti og Hólnm, eigna Skálholts-
dómkirkju 3 * * * */i allshvalreka á þessu sama svæbi, en Hóla-
dómkirkjn ’/* ebr jafnvel 3/s. Slra Halldór prófastr Jónsson
á Hofl er nú orbinn eigandi ab rekaréttindum Skálholtskirkjn
þar um Austflrbi, og lfet hann svo { þeim notnm hirba nokk-
nrn hluta af hvalnnm, og virbist sama hafa verib fyrír eig-
anda dómkirkjunnar og stabarins á Hólom, sira Bened.
próf. Vigfússyni er þá var enn lífs. þess vegna hófn þeit
Múla- og Skirioastabaprestarnir málsókn út af þessu og sóktn
þá sira Halldór prófast og eigendr Hóla til ab þeim yrbl frá
dæmdr allr rittr til hvalreka þar fyrir Sævarlandi yflr höfub
og ab þoir skilabi aptr því er þeir hefbi fengib af bvalnum.
Aptr þeir sira Halldúr og eigendr Hóla gagnsóktn og gagn-
stefndu í móti upp á þab ab þeim yrbi dæmdr allr hvalr-
inn óskertr, eptir þeirri tiltölu hvornm þeirra er fyr var
minst ab máldagarnír helgi þeim. Herabsdómrinn ( máií
þessn gekk fyrir aukaherabsrötti þingeyarsýslu 10. Des. 1870,
og dæmir hann allar eptirstöbvar hvalverbsins, er runnib
höfbu inu hjá þeira 6ira Bend. Kristjánssyni á Múla og sira
Hjörl. Guttormssyni (sem þá var) á Skinnastöbum, af þeim, til
handa þeim sira Halldóri prófasti og eigendum Hóla-dóm-
kirkjn, meb ákvebinni dalatals-upphæb til hvors fyrir sig og
meb 4 pO rentum frá 1868 og 1869, en málskostnabr látinn
nibr falla. Uafa þelr Múla- og Skinnastabaprestarnir áfrýab
hörabsdómi þessum meb gjafsókn og sækir Páll Melsteb fyrir
yflrrötti af þeirra hendi en Jón Gubmundason heldr nppi
vörninni og gagnsókn af hinna hendi, er einnig hafa gjaf-
sókn fengib fyrir yflrrötti.
1) Aptr var sýslumabr Skaptfellinga meb yflrrbttardómi
7. Nóv. 1870, ( þjófsök Simonar Símonarsonar, dæmdr { 15
rd. ftsekt tíl fátækrasjóbs Kleifahrepps, fyrir drátt á eökinni
og önnnr dómara-afglöp.