Þjóðólfur - 08.05.1876, Page 3
71
l'nnar Þarf að komast ( blöðin, því það er sá eini vegur til
að fá
rjettingu á því. það hefur víst aldrei verið meiningin
| < --U 1» > I . I'UW UVIUl 1 lUli UIUI VI IVIIU IIIV/llllU^lll
le8ar húsið var byggt, að það ætti ekki að halda regni, nei,
11 heldur, að þegar það var «tekið út», þá voru úttektar-
^Qnirnir svo linir að þeir sögðu «já og amen» til alls sem
j lr voru beðnir tim, og skrifuðu svo undir «Protókolinn»
lr sögðu á eptir þegar búið var, að þeir ekki hefðu komist
atn með neinar útásetningar, en þá lá beinast við að skrifa
ekki undir.
|v ætla því að biðja þig vinur, að hreifa þessu máli í
Jöðólfi, þv( það er sá eini vegur til að fá gang í þetta, jeg
111,111 standa við það, sem jeg hef skrifað um það.
Mikið er öllum illa við póstbreytinguna hjer, og getur
rnaðnr ekki láð það neinum, því hún sýnist nokkuð afkáraleg«.
19/4- »Fyrir nokkrum dögum síðan kom hjer maður að
aafni Vigfús kallaður Rosi, sem af hæztarjetti er dæmdur í
múnaða tugthúsvinnu; óðar en hann var kominn á plássið
'ar hann handsamaður af sýslumanni og settur inn f það há-
lofl,
ho
e8a þaklausa fangahús hjer, þangað til væri búið að birta
num dóminn, sem ekki var þá í liandraðnnum, því sýslu-
'uaður var búinn að senda hann inn f Dalasýslu til birtingar,
11 N Vigfús þessi hafði dvalið þar um tíma; varð töf að
' ^damenn að sækja dóminn, og var Vigfús á meðan í fanga-
Us*nu, og hreppstjórinn hjer settur sem fangavaktari og þrir
aðrir af þeim vöskustu hjer á staðnum fengnir honnm
l'l uðstoðar og hjálpar: Eitt kveld þegar fangavörður með
;v 8d sinni fór að færa fanganum mat, víldi svo til, að hurðin
1 fjngaklefanum læstist, svo þeir urðu allir innilokaðir hjá
filnj.;
'i’rn
SUnum; þeir sögðu að hún hefði stegist í lás af súgvindi
riEM, en hvað um það, þarna voru þeir allir innilokaðir eins
refar í gildru, og hvað var nú til ráða, því húsið stendur
Jn8t frá öðrum húsum, en langt liðið á kvöld og fáirágangi,
™ urðu aumingja mennirnir eitthvað að taka til ráða, því ó-
(lln8ulegt var að komast út um dyrnar, þv( bæði eru þær ram-
t’jörð
ar mjög, — satt er bezt að segja, nóg er nú samt
' Svo er ekkert skráargat að innanverðu, en lvkillinn stóð f
' utan. þarna sátu þeir nokkra stund og ráðslöguðu hvað nú
^di taka til bragðs, því öllum sýndist ófæra ein, að komast
úr jafu ramgjörðu húsi, en loksins datt einum þeirra í hug,
það væri kannske reynandi að rífa niður ofninn, og það
jjúrðu þeir líka, og heppnaðist vel, með tómum höndunum, og
iie
! lSsu, heldurgeta menn komist út úr fangaklefunum með tóm-
kond,
Nust svo allir út um gatið sem varð á þilinu. Á þessu geta
nn sjeð, að það er ekki einasta þakið sem ónýtt er á húsi
Sem ...
lum. Er þetta forsvaranlega byggt fangahús? svari þeir
'Uan
vit hafa á því; það væri annars gaman að heyra fleiri
u na meiningu um þetta efni, og bezt er menn gjörðu það í
°ðunum, það kynni þá heldur að hrifa.
]e í*á er nú að minnast á verzlunina í Ólafsvlk, hún hefur
fr(1i* ^nlt útumein hjer á Nesinu, og vil eg því mönnum til
jlj^ishólmi ( vetur, svo menn geti þar af sjeð mismuninn á
ses- setja sig vel inn í krónumyntina, eða þeim þykir sárt að
'afs * við gömlu, og er það líklega af tryggð. í Ó-
lk var rúgur í vetur á 11 rd. tunnan, kaffi.pundið á 3 mk.
v.^'eiks, skrifa nokkra «prísa», sem hafa verið í Olafsvfk og
ishól
ltn iveimur verzlunarstöðum, en þess skal getið, að allt í
ir nxViií er re*knað eptir ríkismynt, þeir eru kannske ekki bún
dóttun ‘uma. Það hafði honum aldrei til hugar komið að
„ S|nni mundi blotnast svo óumræðileg hamingja.
fram avvitri vjek nú ekki frá föður sinum, og þegar komið var
°fJtar ^ 'r miðnæUi varð tengdamóðir hennar að biðja hana
j^en einusinni að unna sjálfri sjer lítillar hvíldar.
>il Sausta .<ia8 slóst Aswapati ( skrautför hinna konunganna
s*la a‘ Pótti landsfólkinu svo vænt um apturkomu hins ást-
v°ru j)vnnngafólks, að nálega faðmaði hvor annan af fögnuði,
núsin ge,vetna hátlðir haldnar, vegirnir stráðir blómnm og
N freytt með krönsum og blaktandi blæjum. Allir dáð-
le5Ta afr.lðleik drottningarinnar, hinnar ungu Sawitri, og mátti
(]'°rfa 4 h"nU Slfelda fagnaðarópi, hvílík unun mönnum var að
Hófst nú fyrir hana og mann hennar hin inn-
vj Á öfundsverðasta fagnaðar-æfi.
l'ri. 0g S,rjn ari tör Aswapati með konu sinnt ao nnna aa-
nð 0g v.eðJast yflr hamingju hennar, er hún lifði i rósemi,
1Qsæl af landsfólkinu, og elskuð af eiginmanni sin-
8 sk., sikur 2 mk., brennivínspott. á 40 sk., rjólpund. á 5
mk., rulla 7 mk.; hvít haustull var þar tekin á 1 mk. pundið
ef hún var afbragðs góð en annars 12 sk., harðfisksvættin á
4 rd. í Stykkishólmi var rúgur á 20 kr. tunnan, kaffipundið
á 1 kr. 10 a., sikur58a., brennivínspott. 66 a., rjól 1 kr. 33 a.,
rulla 2 kr.; hvít haustull viðstöðulaust á 58 a., harðílsksvættin
á 12 krónur. Eg skal að eins bæta því við að þetta er sama
verzlunin, eða með öðrum orðum, að sami maðurinn á báðar
verzlanirnar bæði hjer og i Ólafsvík, þar sem þessir jtrfsar
hafa verið. Ó.+Á.
★
* ¥
— Ofanskrifaða fróðlega lýsingu á fangshúsinu í Stykkis-
hólmi, álítum vjer skyldu þjóðólfs að færa bæði landstjórn
vorri og landslýð á prenti; landslýðnum til fróðleiks og eptir-
tektar, en landstjórninnitil»þóknanlegrar eptirrjettingar«. Reynd-
ar ber yfirvaldið á staðnum, svo og «úttektarmennirnir», að
þvl er oss skylst, aðalábyrgð þess, að hús þetta er þvílíkt
hneyksli, eins og hjer er frá sagt. Eða, því kærir ekki lög-
reglustjórinn? því bætir hann ekki húsið? eða, því kæra hjer-
aðsmenn ekki lögreglustjórann? það er hægt og útlátalítið að
kæra því um líkt í blöðum, en hafi máli þessuekki þegar vev-
ið hreift áður yfirvaldaveginn, þá hefði svo átt að gjöra. Ann-
ars er það óþolandi degi lengur, að slfkt hús skuli »leka hverj-
um dropa«, því slíkt eru víst einsdæmi um fangahús síðan
snemma á miðöldum, enda þurfum vjer vesælir menn ekki að
útvega oss danska meistara til að reisa þesskonar musteri til
«forbetrunar» vorum hrasandi bræðrum, það kunnum vjer
sjálfir, enda gætum þá eins vel sjeð fyrir ráði þeirra, án þess
að byggja neitt fangelsi.____________________________________
— Dr. ROSENBERG hefur nú fengið opinberan styrk til að
semja bókmenntasögu Dana. Ætlast hann til að íslands forn-
bókfræði fylli fyrsta bindi þess mikla verks. Hann semur á-
vallt annað veifið eitt og annað þessu landi viðvíkjandi; í vet-
ur samdi hann æfiminning um Sigurð sál. málara, svo vill hann
og smámsaman fræða landa sína um nýrri menn og bækur hjá
oss. Hann er nú meðútgefari tímarits, sem heitir For Nordem
TJngdom, ásamt Norðmanninum R o 1 f s e n og nokkrum öðr-
um gáfumönnum. Verður það eflaust fróðlegt rit; þar í kemur
út íslandsferð dr. R. í vetur samdi hann og æfisögu Gustavs
Vasa (fyrir alþýðu).________________________________________
Innlendar frjettir.
Veðrátt gengur enn köld og hryssingsleg, en þó frostlaus
nú síðasll. vikutíma. Aflaleysið við allan Faxaflóa helzt enn,
svo að nálega er nú útsjeð um, að almenningnr hafi nokkur
veruleg not af þessari minnisstæðu vertið. Fjöldi skipa hefur
litinn sem engan afla sjeð, en stærstu útvegsmenn munu hafa
reitt kringum eitt hundrað til hlutar, en þeir eru svo fáir að
þess gætir mjög lítið. Á Suðurnesjum, sumstaðar austanfjalls
svo og austur með landinu, hefur aptur á móti víða meðalafli
fengist; beztu lilutir á Eyrarbakka. Áflabrögð í öðrum hjeröðum,
t. d. undir Jökli og við ísafjarðardjúp hafa og orðið mjög
endaslepp síðan á leið veturinn, en hveagi kringum land virð-
ast þó venjulegar fiskigöngur að hafa brugðist venju fremur
til nokkurra lika við vandræðin hjer við Faxaflóa.
— P ó s t a r komu í seinna lagi sökum illrar færðar (vest-
anpóstur kom 3. þ. m., en norðanp. hinn 5. (HÁFÍS girðir
síðan snemma f. mán. þvert fyrir allt Norðurland mill llorns
um eins og mátti, því það ljet hún vera sína æðstu lífs köll-
un að gjöra hann sælan og uppala dyggilega sina mannvæn-
legu sonti.
Ræði hún og Satíawan náðu háum aldri, og þegar hún
var dáin var sem dimmur sorgarhjúpur færðist yfir landið, svo
harmdauð varð hún allri þjóðinni. Það voru ekki að eins fá-
tæklingar og mtinaðarleysingjar sem felldu hin innilegustu
saknaðartár yfir leiði hennar, eins og von var, þvi hún hafði
verið bjargvættur þeirra og gengið þeim ( móður stað, — en
hún var eins að sinu leyti treguð af höfðingjum og ríkismönn-
um, sem hún hafði sýnt góðvilja og gefið holl ráð; allir hörm-
uðu hana og fundu, að missir hennar var óbætanlegur.
Á gröf hennar ueisti þjóðin dýrðlegan minnisvarða, og
stóð á honum þetta letur:
S A W I T R 1,
sem sigraði sjálfan dauðaguðinn
með elsku og trúfesti.