Þjóðólfur - 24.03.1877, Blaðsíða 2

46
svo vatnið flæddi yfir mikið svæði og gjörði mesta tjón. Hjá
borginni Basel steig Rín J5 fet yfir vanalega vatnshæð.
Eg gat þess í haust, að með ferð Naresar mundi vissa
vera fengin fyrir því, að eigi mundi ault haf vera kring nm
norðurskautið og mundu menn því verða trcgari til framvegis
að veita fé til slíkra ferða; en þessi spá virðist eigi ætli að
rætast, hefir stjórn bandaríkjanna lagt fyrir þingið frumvarp
um fjárveizlu til þess, að stofnsetja nýlendu um 300 mílur frá
uorðurheimsskautinu, til þess, að menn þaðan geti hafið rann-
sóknarferðir til heimsskautsins, og hefir þingið tekið því
máli allvel.
í sumar ætlar hinn frægi norðurheimsfari Nordenslcjöld
enn að fara ferð til norðurheimsskauta landanna, hefir Oskar
Svíakonungur lofað að styrkja hann og auðmaðurinn Dickson,
slórkaupmaður í Gautaborg.
Ilinn frægi fornfræðingur Schliemann hefir nýlega gjört
merkilegan fund hjá Mykenai af fornlevfum, er meun hyggja
að muni vera frá 6 öld fyrir hingaðburð Krists.
Af látnum merkismönnum má lelja skáldin Ghristian
Winther og Paludan Muller; hef jeg talað um þá í fyrra bréfi
mínu. í byrjun febrúar mistu danir enn einn af merkis-
mönnum sínum F r. II a m m e r i c h, háskólakennara í guðfræði;
var hann orðinn 67 ára; hann var bezti föðurlandsvinur,
og lagði mikla rækt við kirkjusögu norðurlanda og þó einknm
Danmerkur. |>á deyði og hinn merki enski læknir Terguson.
Enn má telja lát dýrafræðingsins v. Baer; hann var alkunnur
fyrir rannsóknir sínar á byrjun og frumstigum lífsins, og Pogg-
endorffs, efnafræðings á |>jóðverjalandi, hann var lengi útgef-
andi hins nafnkunna rits: «Poggendorffs Annalen fur Piiysik
und Chemie*.
— Póstskipið Arcturus, kapt. Ambrosen kom 21. þ. m.
eptir 20 daga erfiða ferð. Með því komu: Mr. Medows, laxa-
kaupmaður, Mr. Bay, agent Ankorllnufélagsins, verzlunarmað-
ur Lange frá Eyrarbakka, tveir ungir danskir skips'tjórar, ann-
ar til að færa «Esjuna» «lokkortu» Egilsons, en hinn til að
stýra «Napóleon» báti J>. Guðmundss. kaupm. á Akranesi. Vetur
hafði verið kaldur ( nyrðri hluta Evrópu og ísalög talsverð á
sundunum f Danmörku. Deyfð f verzlunarviðskiptum — vöru-
skrár komu engar — og allmikill atvinnuskortur í hinum miklu
iðnaðarlöndum, sem þykir helzt stafa frá ótta manna fyrir ó-
friði þeim hinum mikla, er vofir yíir suðurhluta Evrópu. Enn
stendur að vísu vopnabléð miili Tyrkja og Rússa, en mjög er
líklegt, að þeim lendi saman áður póstskip leggur frá Khöfn
í næsta sinn. Af þingi Dana cr sama að segja enn, sem
Í>dlfur sagði síðast frá, samanbr. fréttabréf vor. Frá Nýja
slandi er ckki von neinna bréfa, því frá Wisconsin er oss
skrifað, að þar hafi komið upp bála I haust, og þólt hún hafi
verið fremur vœg, hafi stjórnin sett hervörð um nýlenduna,
og gjöri upptæk öll bréf þaðan, verðum vér því að bíða til næstu
ferðar eða lengur eptir nákvæmari fregnum frá vorum brjóstum-
kennanlegu landsmönnum, sem örlögin sýnast hafa hneppt I
margfalda útlegð, og má Guð vita, hvað þeir hafa mátt þola
þennan vetnr. í Bandaríkjunum varð repnblikaninn Hays uð
lokum hlutskarpari og er nú orðinn forseti hins mikla
ríkis.
20. jan. staðfesti hæztiréltur dóm yfirréltarins, þann er
ónýlti dómsvald Jóns landsh. rilara í kláðamálinu, fyrir þá
sök, að landshöfðingi hefði ekki mátt veita hounm sllkt vald.
— Melstaður I Miðfirði er af kouungi veittur sira f>or-
valdi Bjarnarsvni á Reynivöllum. Nýlátnir voru tveir
merkir rilhöfundar: próf. Fr. Ilammerich, kirkjusögumaður
eiuhver hinn helzti á norðurlöndum, og hinn frægi sænski
rilhöfundur E. C. W. Strandberg (sá er vanur var að kalla
sig «Talis Qualis»). Ilann var einhver mestur snillingur Svía,
annar en Victor Rydberg, sá er sjálfkjörinn þykir I stað
Strandbergs í tölu hinna átján í hinu sænska Akademíi.
í Höfn höfðu íslendingar sent stjórninni bónarbréf um
nauðsynlegar breytingar á ferðum Gufuskipsins Diönu, en
skrifað er oss, að kaupmenn hafi samið annað skjal og óskað
að ferðaáætlunin mætti standa, og — svo stendur hún við
sama (! !).
Vestanpástur kom 21. þ. m. eptir erfiða ferð og kostn-
aðarsama. Almenn tíðindi góð og meinhæg; sviplík veðurátt
um vesturland og hér 6yðra, en nyrðra hefir vetur vcrið létt-
ari og miklu snjóaminni; hlaðfiski var um tlma í Bolungavik,
en var minna þegar póstur fór af ísafirði, ætluðu menn að
hafís mundi vera í nánd, en að honum hverfur opt fiskur sá,
sem í göngu er. Skipi með 6 mönnum hvolfdi nærri Unífs-
dal við Djúpið, og týndust menn allir; þeir voru úr Skut"_
firði. Miiíið tala Vcstfirðingar um smokköngla þá, er brúka
hafa verið þar vestra síðan I haust; Einar gullsmiður ííisfr/s
á Hringsdal í Arnarfirði varð fyrstur til að smíða þá eP
frönskum öngli, og á stnttum tíma var þetta spánýja ve'9a
færi komið I allra höndur, og reyndist hið ágætasta. Er '°
andi að Sunnlendingar reyni nú þetta líka, sem allra fyrs*-
Fjárkláðinn. Ýrnsir merkir Ilúnvetningar þ. a- n'
herra Erl. Pálmason á Tungunesi o. fl. hafa I ræðum og brén'
minnst á skuldbindingu Norðlendinga við Borgfirðinga, se ,
staðfest var á þingvallafunginum I fyrra sumnr, að sjá þesea
margpfndu sýslu fyrir skaðabótum, upp I uiðnrskurð Þe'r.V
I fyrra, og önnur bolnslaus stórgjöld, sem búin eru að ba
eyðileggja sveitir þessar, svo að varla er leugur við vS,r,
Aðferð og rekistefnur lögreglustjórans þar og viðar virða-
orðnar mjög (sjárverðar, og viðkomendum hvumleiðari, en tn
verði sagt. Vér höfum verið afar-lrauðír til að blanda blað11
og enn síður palla-dóinum inn I lögregluvald hans, og höfú
aflað oss lölnverðrar óvildar vissra manna fyrir þá sök. ý
þar sem lögreglnstjóri þessi tekur allskonar óþrif og óþf''
vott, hvar sem hann finnst, fyrir hinn sunnlenzka kláða, 0r?
beitir hinni ströngustu kláðalaga sljórn, eins við þann bóndái
sem lítil fellilús finnst lijá, cins og við þá, sem bersýnile8
hafa eða hilrna með kláða, — þar sjáum vér ekki betur, e.
að lögreglusljórinn fari bæði lengra en lög leyfa, enda stof°
öllu málinu I vandræði, auki heipt og þrjózku, ófær útgj ,
og ónýtl loks silt egið vald. Þannig hefir hann nýlega æstst0'
lega bændur hér á Seltjarnarnesi I móti sér, er hann við síðns'
Dú
tvo
skoðun þóltist finna kláða á nokkrum hæjum, «innsiglaði*
þar og dæmdi mönnum tvöfalt bað. En bændur þessir brug
þegar við, ráku kindurnar hingað olan I bæ, og fengu
lækna til að skoða það, og gefa vottorð, og sendu vottoi-o|U,
amtmanni nm, að engin óþrif, sem teljandi væru, finndus1
þvf. Sorglegt væri ef Borgfirðingar skyldu missa hina lofu '
hjálp fyrir kláðagrun þann, sem lögreglustjórinn seinast he
borið á þá; viljum vér alvarlega skora á Norðlendinga, se''r
notið hafa nú svo góðs árferðis, að þeir sýni full samtök
fullan drengskap gagnvart þessum bágstöddu nágrönnum s'n
nm; enda er óhætt að segja, að maurakláði hefir hvergi ff'11
ist I Borgarfirði á þessum vetri.
lí r b r é f i frá Dr. Itosenberg. j
l’að hafa eigi verið skemmtilegir dagar hjer í Danú1’ ^
vetur. Pólitiska ástandið fer ávallt versnandi og misklíðin 0“
deilurnar milli flokkanna hafa aldrei verið verri en nú. Vinsff'
menn byrjuðu þingsetu sína í haust með því, að ónýta ný °°
mikilsvarðandi lagafrumvörp, sem sljórnin lagði fyrir þing' 1
einungis vegna þess — svo játa þeir sjálfir, — að frumvöjP
in komn frá stjórninni; drógu svo umræðurnar um fjí*rrn^|!Í,
lögin til jóla, og tóku sér síðan ríflegt jólaleyfi, Fjármá
nefndin íialði stungiö upp á því, að neita stjórninni nm a| j #
fjárslyrk tíl landvarnar og um aðrar íjártillögur til ým|S*
ríkisþarfa, enda þótt mikilsvarðandi væru. þessi uppástoO^(|
nefndarinnar var samþykkt á fólksþinginu við aðra nm,ra’^
rétt fyrir jólin. Iláðgjafinn sagði strax, að eigi yrði stjói"^
eptir slíkum fjárlögum, og skaut málinu til þriðju umræðu, ^
hún gat eigi orðið fyrr en liðið var langt fram I janúarmB" ^
Vinstrimenn gengu vel fram I því, að bera þungar kær"
ýmsa menn, er áður höfðu haft ráðgjafaslörf á hendi, y,(j|
ranga meðferð á fé ríkisins og aðrar sakir. |>að er ^
skemmtun að þesskonar málaferlum, því allir heilvita ^
geta séð, að eigi er hægt að sakfella liina fyrverandi rá°í?Jfir
þar á meðal Krieger og Hall. En Berg, garpurinn ■mikli* u[11
látið sér þau orð urn munn fara, að dómur rlkisréttarin® a
þá sé hér um bil þýðingarlaus, þvl þjóðin sé búin að .|j»
þá, með því að láta meiri hluta fólsksþingmanna vera P .|j3
tiska féndur þeirra, það er með öðrum orðum, að inen" 0g
ineta tillögur ábyrgðarlausra manna meira cn lögmæ10"^;)
réttan dóm, tillögur, sem tunguhvatir orðgarpar fá men‘lr0tið
eins hægu móti til að samþykkja, eins og eg get
saman vetling. Loksins komu fjárlögin svo seint ú'a rS0u
þinginu, að landsþingið hafði að eins fáa daga til a° (j(
málið á. En nú heíir það fengið samþykki konongs ^
lengja ríkisþingið, og er búið að selja nefnd I tnálið, °° gvo
vafalaust veita stjórninni fjártillag það, er hún krafðizt. .ijSi
mun hörð riinma verða milli fólksþings- og landsp* fy|gja
og þá er undir þvl komið, hvað fast vinstrimenn VI'J vllja
fram kröfum slnum. Flokksskörungarnir, sem gjarn tjj pesS
ná I ráðgjafasaffin, mnnu gjöra allt hvað þeir kunna ^ ejgi
að íá liðsmenu sína til að ganga eigi undau merkjum> ^,-ðo1
er ólíklegt, að margir muni hér verða deigir> e
grundvallarlögunum og almenuu frelsi hætla búin. j0 geta
Fjárlög verður stjórnin að hafa, og Þfsa' » «eoija
igi komið sér saman um þau, hiýtur stjórnin a° s pet
eigi komio ser saman um þau, htytur si|orinu
lög til bráðabyrgðar, (er konungurinn einn gjörii)
eru þó óyndisúrræði; því geti þetta borið að einu
sinu'i
Se