Þjóðólfur - 20.01.1883, Side 1

ÞJÓÐÓLFR.
XXXY. árg. Reykjavík, laugardaginn 20. janúar 1883. JH. 3
JjESSI ÁKGANGB „J>JÓÐÓIjI’S“ GILDIR EIirariG SEM VI. ÁRGAM'GK „SKUIjDAR". 'Wm_
ní>jöðólfr“ kemr venjulega út að forfallalausu
hvern laugardag, ýmist */2 eða heil örk, als 36
arkir um árið. Verð árgangs er innanlands 3 kr.
20 a.; erlendis 4 kr. 50 a. Sá, sem eigi hefir til-
kynt útgefanda fyrir r. októb., að hann segi sig
frá kaupinu, er skuldbundinn að halda blaðið
næsta ár,
—Auglýsingar eru teknar í blaðið fyrir 12 u.
línan af meðal-letri (burgeois), en 10 a. smáletrs-
línan, eða þá 70 a. fyrir þumlung af dálksiengd.—
Engar auglýsingar eru teknar upp, utan borgað sé
út í hönd, nema frá sýslumönnum, hreppstjórum o.
s. fr. eða mönnum, sem ritstj. hefir viðskifti við.—
Auglýsingar, sem gjaldfrestr er veittr á, borgist
lO°/0 hærra, en ella, og sé borgaðar í síðasta lagi
innan 3 mánaða.
Ritstjórinn býr í Aðalstræti nr. 9. — Heima
kl. 4—5 e. m.
Jón landritari Jónsson
var fæddr hér í Reykjavík 1841 þann
23. apríl1 ; var faðir hans þá dómari
hér í landsyfirréttinum. Hann fluttist
barn að aldri til Danmerkur með for-
eldrum sínum, er faön fiun
cmbætti. Ilann var látinn ganga á
latínuskóla í Kaupmannahöfn, af því
að lækningatilraunir, sem jafnan voru
reyndar við hann alla hans skólatíð,
gjörðu það nauðsynlegt, að hann dveldi
undir umsjá Kaupmannahafnar-lækna.
Hann útskrifaðist af Metropolitan-skól-
anum 1861. ö1/^ ári síðar tók hann
próf í lögfræði með beztu einkunn við
háskólann. Jafnframt lögnámi sínu
hafði hann numið íslenzku að löndum
sínum við háskólann í Höfn. Eftir þetta
varð hann löggiltr umboðsmaðr föður
sins, sem þá var bæjarfógeti í Álaborg.
Var hann það um nokkur ár. 1868'
heimsótti Jón ættjörðu sína og dvaldi
hér um tíma. Var hann þá um stund
settr sýslumaðr í Árnessýslu. 1872 fékk
hann konungsveiting fyrir landritara-
embættinu, og gegndi hann því embætti
til dauðadags. 1875 var hann skipaðr
lögreglustjóri í fjárkláðamálinu hvar
þess, er kláða yrði vart hér á landi.
Hélt hann því valdi, þar til er fjárkláð-
inn var með öllu upprættr úr landinu.
Viðrkendi alþingi þrek hans og dugnað
í því máli með því að veita honum 1877
ioookr. sem viðrkenning í heiðrsskyni
fyrir útrýming fjárkláðans. Ári síðar
var hann settr bæjarfógeti í Reykjavfk,
og gegndi hann því embætti 1878.
f>að sama ár var hann kosinn alþingis-
maðr í Skagafjarðarsýslu, og sat hann
á alþingi 1879 í efri málstofu. 1880
var hann endrkosinn í Skagafjarðar-
r) í vitnisburðarbréfi hans er hann talinn fæddr
29. apríl, og svo taldi hann sjálfr til. En í lcirkju-
bókinni er 23. apríl talinn fæðingardagr hans.
sýslu, og sat hann í neðri málstofu 1881.
1879 var hann kosinn bæjarfulltrúi í
Reykjavík. Við landsyfirréttinn var
hann um tíma skipaðr málaflutnings-
maðr, ogjafnan fékst hann fyr og síð-
ar mikið við málflutningar.
það, sem hér er upp talið, bendir
fljótt til þess, að það var starfsamt líf
og efnisríkt, sem þessi maðr lifði; enda
munu allir viðrkenna það, að annar eins
elju- og starfsmaðr var hér eigi til.
f>ótt líkaminn væri veikr og vanburða,
þá var sálin sterk og starfsöm. Jón
var skarpleiksmaðr að gáfum og skiln-
ingrinn sér í lagi einkar-ljós.
Jón unni ættjörðu sinni heitt og var
mjög' frjálslyndr maðr í skoðunum, og
það svo, að hann var að mörgu leyti
langt á undan tímanum. Hann hafði
inn mesta áhuga á að endurbæta alt,
sem honum þótti miðr fara, og hvað
deildar sem skoðanir kunna um það að
vera, hvort hann hafi stundum verið
heppinn í að koma því fram, sem
hann hafði hug á, þá mun enginn neita
því, að hann vildi ið bezta, og gjörði
það eitt, sem hann var sjálfr sannfærðr
um að rétt væri. Hann ferðaðist til
Englands vetrinn 1877 — 78 , til að
kynna sér réttarfar og stjórnarhagi
landsins; því áhuginn á að læra af
dæmi annaraþjóða var ávalt mikill hjá
honum. J>ví til frekara dæmis má geta
þess hér, að þeim, sem þetta ritar, var
kunnugt um það, að það var ásetningr
hans, er þingsumarið 1883 væri úti, að
takast ferð á hendr á sjálfs síns kostn-
að til Bandaríkjanna í Vestrheimi, til
að kynna sér af eiginni sjón og raun
stjórnarháttu og réttarfar þar í landi,
og ef svo mætti segja, sjá frelsið og
þess verkanir augliti til auglitis, þvi að
hann hafði miklar mætur og sterka
trú á frelsinu.
Vandaðra mann í dagfari og strang-
ari við sjálfan sig, en hann var, mun
vandhitt að finna. Trúrækinn maðr og
guðhræddr var hann flestum fremr.
Tryggari og drenglyndari vinum sínum,
en hann var, gat enginn verið. Ekki
svo allfáir efnismenn munu mega þakka
honum fyrir, að hann hafi brotið ísinn
úr vegi af framtíðarbraut þeirra. En
slíkt fór ekki í hámælum, því að hann
lét aldrei mikið yfir því, sem hann gjörði
í þá átt.
í umgengni var hann inn skemti-
legasti maðr, glaðr i viðmóti og ræðinn,
áhuginn og þekkingin fjölhæf, og lund-
in hrein og drengileg.
—o—
Útför Jóns var gjör inn 12. þ. m.,
og fylgdi honum til grafar mesti fjöldi
fólks (um 600 manns). Bæði stúdentar
og skólapiltar fylgdu í flokki með fán-
um sinum. Kistan var þakin blóm-
sveigum, þar á meðal frá stúdentafé-
laginu, frá kjósendum hans í Skaga-
firði (fyrir þeirra hönd frá verzlanstjóra
Gunnlaugi Briem), og frá fjölda vina
hans, sem til náðu. Allar stéttir fylgdu
honum til grafar ; bæði vinir og mót-
stöðumeun voru samtaka í að heiðra
útför hans. f>ess skal getið hér (svo að
engar missagnir þurfi um að verða,
hversu á því stóð) að vinir hans ósk-
uðu að mega tjalda kirkjuna sorgar-
tjöldum, eins og tíðkazt hefir oft við
lik tækifæri, en sá, sem útförina ann-
aðst, fyrirbauð þeim það. £>að er að
eins skylda við vini hans að geta þess,
svo að ræktarleysi eða hugsunarleysi
þeirra sé ekki um þetta kent.
Að ending skal hér sett þetta, sem
stóð á grafminningunni (er J. O. hafði
samið):
Hann var guðrœkinn
og gjörði’ í kyrrþey
fleira gott, en flestir vita.
Til réttlætis-ástar hans
alt hans lífsstarf
átti sína rót að rekja.
Bór var hann ekki,
en ríkr í skapi,
bermáll, en illmáll aldrei;
andvígis-mönnum
þótti’ hann ei aldœla;
en óvild til einskis manns bar hann.
Sínum var hann ættingjum
inn ættrœknasti,
vinum trygða-tröll;
enginn gat unnað
ættjörðu sinni
heitara’, en hann gjörði.
Að elju’ og starfsemi,
árvekni’ og dugnaði
átti’ hann hér engan sinn líka.
Miklar voru gáfurnar,
gott var hjartað.
í engu var hann meðalmaðr.
*
* *
Meðan dagur var uppi þú vaktir og vanst,
já vanst fram á síðustu stund,
og hvíld í dauðanum fyrst þú fanst,
þá fyrst hlauztu væran blund.
|>ví að líf þitt var alt saman starfsemi’
og stríð,
það var stríð fyrir sannleik og rétt,
og starfsemi fyrir þitt land og þess lýð;
það lífsmark þú hafðir þér sett.