Þjóðólfur - 31.10.1885, Blaðsíða 2

166
(Aðsent).
Af því blaði ísafoldar, er út kom
núna seinast eðr 21. þ. m., er auðsætt
að ritstjóra Isafoldar hefir þótt það
ljótt af mér, að ég í sumar sem leið
skyldi biðja þingið um 500 kr. launa-
viðbót, þvi hann álítr, að mér sé
engin vorkun á þvi, að komast af með
launum þeim, er eg hafi og sem séu
5800 kr., og frá þessu ljóta bragði
mínu hefir hann álitið sér skylt, að
segja lesendum sínum, svo að þeir
eigi skyldu hafa of gott álit á mér,
enda hefir hann og álitið óþarfa fyrir
sig, að fara kurteisum orðum um mig.
Það er nú satt, að laun mín að
nafninu eru 5800 kr., og væru þau
nóg fyrir mig til að geta lifað með
konu og börnum af þeim samkvæmt
stöðu minni, ef eg mætti njóta þeirra
óskertra eða litið eitt skertra, en þetta
er ekki svo, þvi meðal annars er tekið
af þeim árlega 1045 kr. 28 a. og lagt
í ekkjusjóð, svo in sönnu laun mín,
sem ég hefi að lifa af, eru 4754 kr.
77 a. Að ég verð að leggja svo mik-
ið í ekkjusjóð, kemr til af því, að
miseldri okkar hjónanna er svo mikið,
að ég var orðinn svo gamall, er ég
fékk embætti þetta, er ég nú hefi; ég
verð að borga talsvert meira í ekkju-
sjóð árlega en landshöfðinginn og
byskupinn til samans borga um árið
í hann, og þó fær kona mín minni
eftirlaun en ekkja hvorsþeirra; bysk-
upinn borgar um árið í ekkjusjóð 571
kr. 50 a., en laun hans um árið eru
7682 kr., það, sem hann því fær af
launum sinum, er 7060 kr. 50 a. laun
amtmanns Havsteens eru 6000 kr., þar
af geldr hann í ekkjusjóð 229 kr. 31
a., fær því af þeim 5770 kr. 69 a.;
hefði ég nú fengið ina umbeðnu launa-
viðbót, hefðu laun mín orðið, að frá-
dregnu ekkjusjóðsgjaldinu, 5254 kr.
77 a., en eru nú, sem fyr sagt, 4754
kr. 77 a.
Þegar menn nú á einn bóginn gæta
að dessu, sem ég nú hefi sagt, og á
hinn bóginn að því, að dað mun víð-
ast vera venja, þar sem nokkur frelsis-
andi drottnar, að hafa dómendr eigi
ver launaða en tilsvarandi valdsmenn,
álít ég, að enginn almenailegr maðr
leggi mér það til nokkurra lýta, þó ég
sækti um launaviðbótina, og þori að
fullýrða, að hefði ég Verið i Danmörku
og kringumstæðrnar verið líkar, mundi
ríkisþingið hafa veitt mér hana. Það
gleðr mig og mjög, að efri deild al-
þingis skuli, eftir þvi sem ráða er af
orðum ritstjórans, hafa kosið mig til
gæzlustjóra við bankann, til að bæta
mér það upp, að ég ekki fékk launa-
viðbótina, þvi hún hafi fyllilega viðr-
kent það, að ég hefði átt að fá hana,
og enn fremr, að þingið skyldi gjöra
mér fé úr sýslumannaæfunum til þess,
eftir því sem ritstjórinn segir, að bæta
mér það upp, að mér hefði verið neit-
að um oftnefnda launaviðbót.
Þótt nú ritstjórinn sé bálreiðr þing-
inu fyrir það, að það skyldi sýnamér
nokkra viðrkenningu, og áviti það
duglega fýrir það, þá veit ég, að flestir
þingmenn eigi taka sór mjög nærri
slíkar átölur hans.
Reykjavik, 24. okt. 1885.
J'on Pjetursson.
Enn um þorskanetja lagnirnar.
Eftir Jón Jonsson prentara.
—0—
í 40. nr. „ísafoldar“ þ. á. er grein
frá Þorsteini kaupmanni Egilsson; hefir
hann þar gjört sér ómak með að safna
skýrslum áreiðanlegra fiskimanna við
Þingvallavatn, og hefir hann fengið
skýrslugefendr til að staðfesta skýrsl-
umar með undirskrift sinni í viðrvist
sýslumanns. Þessar skýrslur verðr
örðugt að véfengja; þær sýna eðlis-
háttu fiskjarins í stöðuvatni; en likt
má ætla að eðli þeirra só i vatni og
sjó að því leyti, að það sé meðskapað
hverri skepnu að bera einhverja um-
hyggju fyrir afkvæmi sinu á meðan
það er sem yngst, enda þótt það kunni
að vera á nokkuð misjöfnu stigi hjá
ýmsum tegundum. Mun því nokkuð
mega álykta af skýrslum þessum með
tilliti til þorskanetjanna. í vatni eins
og Þingvallavatni er unt að sjá þetta
með berum augum, þar sem netin eru
lögð á svo grunnu; enn i sjónum sóst
slikt ekki.
Eg er alveg samdóma hr. Þ. E. í
þessu máli og hefi sama álit á ofmetn-
aðar og frekju-áframhaldi fiskimanna
með netjabrúkun. Þeir ættu þá að
safna skýrslum að sinu leyti, sem á
einn eða annan hátt sönnuðu það ó-
rækt, að in takmarkalausa netja-brúk-
un hindri ekki fiskigönguna. Hitt
sannfærir fáa, þótt það só barið fram
blákalt og ástæðulaust, hvort heldr í
heimahúsum, á gatnamótum eða í
blöðunum.
Þá er óg og samdóma hr. Þ. E. um
það, að ekki ætti að leggja þorskanet
fyrri en 1. apríl; þá mun fyrsta ganga
oftast nær vera algengin. Þá þykir
mór það galli á inni nýju samþykt
um netjalagnir hér við Elóann, að
ekkert er ákveðið um, hve margir
faðmar af þorskanetjum skuli vera
fyrir hlut. Mér sýnist róttast að hafa
30 faðma fyrir hlut, eins og upphaf-
lega var til tekið í kgs.bróf. 8. april
1782.
Ég óska þess af heilum hug, að
þilskipa-útvegrinn vaxi sem fljótast
og bezt að verða má; og þeir eiga
þakkir skildar, sem með atorku og dugn-
aði eru nú í fólagsskap að fjölga þeim.
En hór þarf meira með. Hér þarf
sem fyrst að mögulegt er að koma
upp ábyrgðarsjóði, og sýnist mér eng-
um of nærri gengið, þótt þilskipaeig-
endr fengju einnhlut af hverju skipi,
það er að segja, að það sé skift ein-
um hlut fleira, en skipi og mönnum
ber ella. Þetta legðist ekki þungt á
skipverja, en með þessu móti vinna
þeir þó eftirkomandi kynslóð gagn,
og get ég ekki ímyndað mér, að nokkur
sómagæddr maðr sæi eftir þessum
fáu aurum, því að þetta er sannarlegt
þjóðar gagn, að koma þannig ábyrgð-
arsjóði á fót. Ekki ætlast ég heldr
til að þetta skuli vera kvöð, sem á-
valt skyldi vara, heldr hætta þá, er
sjóðrinn er búinn að fá nokkurn kraft,
svo að sjóðrinn gæti borið sigafhæfi-
legu ábyrgðargjaldi af hverju skipi,
sem í ábyrgð yrði tekið.
Þá er um það er að ræða að auka
þilskipaútveg, þá ma auðvitað færa
það til þar í gegn, að bæði íslenzk
og útlend fiskiskip bera mikið niðr,
sem vér álitum skaði göngu fiskjarins
á grunnmiðin. En í veg fyrir þetta
verðr nú ekki komið hvort sem er;
það hefir reynslan sýnt og sannað.
Þá vantar nú sjómannaskólann; en
það er nú að færast í betra horf með