Þjóðólfur - 04.06.1886, Síða 1

Kemur út á föstudags-
morgna. Verö árg. 4 kr.
(erlendis 5 kr.). Borgist
fyrir 15.júlí.
ÞJÓÐÖLFUR.
Cppsögn (skrifleg) bund-
in við áramót, ógild nema
komi til útgef. fyrir 1.
okt.óber.
XXXYIII. árg.
lteykjavík, föstudaginn 4. júuí 1886.
Nr. 23.
POLITIK.

Polltísk fjelög, cinkum Þjúðlið
íslendiiiga.
(Niðurl.).
Þjóðlið íslendinga var stofnað 1. des.
1884 á fundi að Múla í Aðaldal. Vorið
áður hafði verið kosin nefnd manna á
“hjeraðsfundi Suðurþingeyinga, til að
semja uppástungur til laga (frumskrár)
°g reglur fyrir flokkinn. Á fundin-
um að Múla voru uppástungur þær
ræddar og samþykktar, og ákveðið að
prenta þær og senda út um land til
ýmsra merkra manna, er menn ætluðu,
1 að helzt myndi efla flokkinn. Frum-
skrá og reglugjörð liðsins var þegar
prentuð, og sent út svo sem ákveðið
. hafði verið.
Annað aðalmál á Múlafundinum (1.
des. 1884) var það, að leitast við að
koma á Þingvallafundi á undan al-
þingi 1885. Fól Þjóðliðið jóni alþm.
Sigurðssyni á Gautlöndum að gangast
fyrir því, að fundurinn yrði haldinn.
Jón Sigurðsson ávarpaði þjóðina og
skoraði á hana, að senda fulltrúa sína
a Þingvöll eins og kunnugt er. Þjóð-
ln tók áskoruninni tveim höndum, og
nálega öll kjördæmi landsins sendu
fttlltrúa síaa, einn eða tvo til fundar-
ms. Þjóðliðið sendi og tvo menn á
sinn kostnað á Þingvallafundinn; veitti
hann þeim fullkomin fundarmanna-
rjettindi, eins og þeim mönnum, er
kjördæmin höfðu sent, og viðurkenndi
með því, að Þjóðliðið hefði rjett til,
að taka opinberan þátt og eiga atkvæði
1 hinum mestu áhuga- og velferðar-
málum þjóðarinnar*.
*) Það er eigi nákyæmt í Þingvallafundar-
gjörðinni frá 27. júlí 1885, að úr Þingeyjarsýslu
liafl mætt 4 menn á Þingvallafundinn. Kjör-
| dæmið (sama jiings) sendi að eins tvo, en Þjððl.
Þegar í upphafi leitaðist Þjóðliðið
við, að fá sem flesta menn, og sem
bezta krafta undir merki sitt. ítitaði
það ýmsum merkum mönnum viðs-
vegar um land og skoraði á þá til full-
tingis og sambands. Undirtektir manna
við þeim áskorunum urðu all-misjafn-
ar, en þó yfir höfuð afar-daufar. Og
allt til þessa dags má svo heita, að
Þjóðliðið hafi eigi náð útbreiðslu lengra
en til takmarka Suður-Þingeyjarsýslu.
Það eru að eins örfáir Þjóðliðsmenn,
er annars staðar eiga heima. Og svo
er að sjá, sem fáir þingmenn hafi
gjört sjer mikið far um að útbreiða
það. Ætti þó þingmönnum ekki hvað
sízt að vera umhugað um það; og
mætti víst margur þingmaður þakka
fyrir, að hafa þvílikt fjelag, eða grein
af þvíliku fjelagi í sínu kjördæmi, til
þess á milli þinga að eiga samvinnu
með því að undirbúningi mála undir
þing-
Auk þess, sem Þjóðliðið átti mestan
þátt í því, að koma á Þingvallafundi
í fyrra, er ekki ljósum lýst að því,
hve mikil áhrif, það hefur beinlínis
og óbeinlínis á þingmannakosningar
í ár.
Áhrif Þjóðliðsins á hið pólitíska líf
innbyrðis hafa nú þegar einnig orðið
töluverð. Fundir Þjóðliðsins hafa vakið
áhuga liðsmanna, skýrt skoðanir þeirra,
og einkum eflt eindrægni og samheldi
þeirra á meðal, og stækkað þeirra
pólitiska sjóndeildarhring, það er að
skilja: fært út fyrir takmörk hreppa
og hjeraða meira en áður var. Skip-
aðra tvo, og voru greidd atkvæði um pað,
hvort jieir, Þjóðliðsfulltrúarnir, skyldi hafa
fundarmannarjettindienda lýstu þeir sjálflr
yfir jiví, að jieir væri eigi erindisrekar neins
sjerstalcs kjördœmis, heldur flokks þess, er nefndi
sig „Þjóðlið íslendinga11, og sem alls eigi er
eptir eðli sínu hundinn við neitt kjördæmi,
jiótt hann sje fjölmennari i einu kjördæmi en
öðru.
un Þjóðliðsins hefur og gefiztvel, svo
sem eðlilegt er, því hún er vel fallin
til þess, að hver einstakur liðsmaður
finni það, að hann er eigi þýðingar-
laus í liðinu. Og hinir mörgu fundir
eru einkar vel fallnir til, að hrinda af
mönnum drunga þeim og deyfð, er
oss Islendingum hefur svo opt og eigi
að ósekju verið brugðið um.
Það er eptirtektarvert, að i Þing-
eyjarsýslu, einmitt í einhverri hinni
harðindamestu sveit landsins, er mest
fjör og áhugi álandsmálum, menntun
einna bezt og búskapur óvíða jafn-
góður. Þangað eiga ýms stórfyrirtæki
rót sína að rekja. Þaðan er Þjóðvina-
fjelagið komið og þar er nú aðalað-
setur Þjóðliðsins. Þótt það hafi ekki
orðið enn útbreiddara, en það er, þá
vonum vjer, að það nái mikilli út-
breiðslu og óskum því vegs og gengis,
því að það getur gjört ómetanlegt
gagn.
Brjef frá Lundúnum.
Eptir stud. mag. Jön Stefánsson.
—o—
I. Ferðin. Temps. Járnbrautir.
Richmond. (Framh.).
Jeg fór í land á ferju. Það fyrsta,
sem jeg gerði, þegar jeg kom upp í
City, sem er þar á nyrðri bakkanum,
var að setja úr mitt eptir járnbrautar-
stöðinni, sem varð fyrir mjer; á Eng-
landi er ákafllega nauðsynlegt að vita
upp á liár hvað, klukkan er; England
er 50 mínútum á eptir Danmörk. Jeg
fórsvo á neðanjarðarjárnbraut (under-
ground railway) til Richmond; það er
smábær utan í London að ofanverðu,
sem jeg ætlaði að búa í.
Það er heilt net undir London af
undirjarðarjárnbrautum. Maður tekur
farseðil i húsi ofanjarðar og fer svo
niður fjölda af steintröppum ofan i
jarðhús og bíður þar vagnanna; það