Þjóðólfur - 24.08.1886, Qupperneq 3

151
ljótur Ólafsson talaðl náttúrlega á
móti frv. Þeir Ben. Kr. og J. Ólafs-
son andmæltu Arnljóti og töluðu fyr-
ir frumv.
2. umr. í efri deild fór fram í gær.
Urðu alllangar umræður um málið.
Móti töluðu Arnljótur Ólafsson og
Lárus Sveinbjörnsson. Þeir Ben Kr.,
Hallgr. Sveinss., Jak .Gr., J. Ól., Fr. St.,
Skúli Þorvarðars. töluðu með frumv.
Áður en atkvæðagreiðslan byrjaði,
voru þeir M. Stephensen og L. Svein-
björnsson gengnir af fundi. Með
frumv. greiddu jafnan atkv. 7 (allir
hinir þjóðkjörnu og sira Hallgr. Sveins-
son); en móti 2 (Arnlj. Ólafss. og
Jón Pjetursson).
3. umr. í efri deild fer fram á
morgun.
Lann kinnar tilvonandi lands-
stjdrnar voru hækkuð að mun i efri
deild. Þeir Ben. Kristjánsson, Hall-
gr. Sveinsson og J. Ólafsson voru all-
ir á því að hafa laun landstjóra
16000 kr. B. Kr. og J. Ól. vildu
hafa laun hvers ráðgjafa 6000 kr., en
Hallgr. Sv. 7000 kr. Niðurstaðan þar
í deildinni varð sú, að laun landsstj.
skyldu vera 15000 kr., hvers ráðgj.
6000 kr., eins og sjest á lögunum
síðar í blaðinu. Vegna þessara breyt-
inga varð frumvarpið að ganga apt-
ur til neðri deildar, og var það sam-
þykkt þar eins og það kom frá efri
deild. Að vísu þótti sumum þó laun-
in alit of há, en meiri hlutinn var
þó með þessum háu launum, svo að
ekki varð að gjört.
í nefnd til ad órskurða ferða-
kostnaðarreikninga alþingismaniia
voru kosnir í sameinuðu þingi 17. þ.
m. Benedikt Sveinsson, Jakob Giuð-
mundsson, Lárus Halldórsson, Ólafur
Pálsson og Sigurður Stefánsson.
Feiisniíirksmálið. Nefndin hefur nú lokið
staríi sínu; fyrir framsögumann hefur hún
kosið Þorleif Jönsson. Nefndarálitinu var út-
býtt i gær ineðal hingmanna; nefndin hefur
búið til og látið prenta skýrslu um reiknings-
skil Fensmarks, þannig lagaða, að hún ber
með sjer, live nær hann hefur sent reikninga
sína og hve mikið hann hefur átt ðborgað á
síðasta gjalddaga af þeirri upphæð, er reikn-
ingarnir til greina (sbr. 36. tölubl. Þjóðólfs).
Er þessi skýrsla sem fylgiskjal við nefndará-
litið. Enn fremur hefur nefndin látið prenta
19 brjef, er snerta mál þetta, er sýna ganginn
í málinu og aðgjörðir landsstjórnarinnar í því;
er það annað fylgiskjal við nefndarálitið. Með-
al annars segir í nefndarálitinu: „Hin einu
þvingunarmeðul, er beitt hefur verið af hálfu
landstjórnarinnar til að fá Fensmark til að
rækja skyldur sínar, eru ýmist litilfjörlegar
| fjársektir eða hótanir um embættismissi, sem
í ekki voru framkvæmdar, þrátt fyrir það, þótt
hótanirnar út af fyrir sig reyndust með öllu
i árangurslausar. Og má það furðu gegna, að
landstjðrnin skyldi ekki grípa til þess ráðs,
sem bæði sýndist liggja beinast við og bezt
svara tilganginum, en þó jafnframt vera hinn
mildasti vegur, að setja annan mann til að
annast innheimtu opinberra galda í sýslunni,
eða þá, fyr en í óefni var komið, víkja Fens-
mark frá emaætti um stundarsakir eptir fyrir-
mælum reglug. 13. febr. 1873 8. gr., og augl.
22. febr. 1875 5. gr.
Þegar vjer nú eigum að láta upp álit vort
um aðgjörðir landsstjórnarinnar í máli þessu
og koma fram með tillögur vorar um það, get-
um vjer eigi leitt hjá oss að lýsa þvi, að oss
virðist yfir höfuð eptirlit hennar með reiknings-
skilum og fjárgreiðslum gjaldheimtumanna lands-
sjóðsins, mjög lint og ðfullkomið. Enda er
þetta skýrt tekið fram í athugasemdum yfir-
skoðunarmannanna við landsreikninginn 1882,
þar sem þeir segja fortakslaust, að engri af
fyrirskipunum reglugj. 13. febr. sje nákvæm-
lega hlýtt, og að það beri opt við, að gjald-
heimtumenn láti líða marga rnánuði af eptir-
farandi ári, áður en þeir sendi reikninga sina
eins og það líka ber helzt til opt við, að þeir
ekki gjöri skil fyrir öllum tekjunum í reikn-
ingunum, en einkum sjeu brögð að því, að
gjaldheimtumennirnir vauræki að borga tekj-
urnar i landssjóð, jafnóðum og þeir heimti þær
saman. 1 athugasemdunum við landsreikning-
inn 1883, hafa endurskoðunarmenn enn farið
mörgum orðum um þetta sama efni, „sem eng-
in leiðrjetting hefur til þessa fengizt á“. Með-
al annars hafa þeir bent á, að eigi virðist ann-
að ráð fyrir landsstjórnina, vilji hún ekki baka
sjálfri sjer ábyrgð. en að beita reglugj. 13.
febr. 1873, með fullum strangleika, við óskil-
vísa gjaldheimtumenn, og að varla mundi liafa
farið eins og farið hefur, hefði þetta verið gjört
í tíma t. d. við sýslumanninn i ísafjarðarsýslu.
Um leið og nefndin finnur ástæðu til yfir
höfuð að vekja athygli h. h. neðri deildar al-
þingis á þessum ummælum yfirskoðunarmanna,
skulum vjer taka það fram, að vjer erum þeim
með öllu samdóma um, að landsstjórnin hljóti
að skapa sjálfri sjer ábyrgð ef hún lætur það
við gangast, að reglum þeim, sem gilda um
þetta efni, sje eigi fylgt. Með þvi það nú i
því tilfelli, sem hj'er ræðir um, verður ekki
varið, að landsstjórnin hefur sýnt ótilhlýðilega
vanrækt i eptirliti því, er henni bar að liafa
með embættisrekstri Fensmarks, og það á hinn
bóginn er víst, að landssjóður hefði ekkert fjár-
tjón beðið, ef fyrirmælum reglugj. 13, febr.
1873 hefði verið fylgt, þá fáum vjer eigi bet-
nr sjeð, en að landsstjórnin eigi að ábyrgjast
landssjóði fullar bætur fyrir vanskil þessa em-
bættismanns, og fyrir þvi leyfum vjer oss að
ráða hinni h. þingdeild til, að samþykkja svo
látandi
T i 11 ö g u
til þingsályktunar.
Neðri deild alþingis skorar á ráðgjafann fyr-
ir ísland að gjöra ráðstafanir til þess að ó-
goldnar tekjur landssjóðs úr ísafjarðarsýslu og
kaupstað fyrir árin 1879—1884, verði greiddar
í landssjóð áður en lagt verður fyrir alþingi
frumvarp til laga um samþykkt á landsreikn-
ingnum fyrir árin 1884 og 1885.
Alþingi 21. ágúst 1886.
Lárus Halldðrss., Ólafur Briem, Sig. Stefánss.,
formaður skrifari
Þorleifur Jónsson,1 Þorvarður Kjerúlf.
framsögumaður.
Lög afgreidd frá Jiiiigiiiu.
VI.
Lög um laun landssjórnar þeirrar,
er skipa skal, þá er hin endurskoð-
aða stjómarskrá er staðfest:
1. gr. Landstjóri hefur i laun 15,000
kr. árl. og leigulausan bústað.
2. gr. Hver ráðgjafi hefur í laun ár-
lega 6,000 kr.
3. gr. Skrifstofustjórar hafa íárslaun
3,000 kr. hver.
4. gr. Til skrifstofukostnaðar á ráð-
gjafaskrifstofunum hefur allt
ráðaneytið umráð yfir allt að
8,000 kr. árlega.
VII.
Lög um afnám embætta:
Jafnskjótt og stjórnarskrá um hin
sjerstaklegu málefni Islands 5. janúar
1874 er úr lögum numin og hin end-
urskoðaða stjornarskrá er komin í gildi,
öðlazt gildi eptirfylgjandi
L ö g
um afnám embætta.
1. gr. Landshöfðingja, landritara,
landfógeta og amtmanna - embættin
skulu lögð niður, og enn fremur skulu
verzleg störf greind frá biskubsem-
bættinu.
2. gr. Breyting sú, sem verður á
stöðu og verksviði biskupsins eptir 1.
gr., skal að öðru leyti ákveðin ná-
kvæmar með lögijm.
3. gr. Landsstjórn sú, sem skipuð