Þjóðólfur - 11.02.1887, Blaðsíða 3

Þjóðólfur - 11.02.1887, Blaðsíða 3
23 atriði, er snerta fiskiveiðar á opnum skipum 14. des. 1877. (sjá 37. tbl. f. á.). 3. lög um breyting álögum8.jan. 1886 um lán úr viðlagasjóði til handa sýslufjelögum til æðarvarpsræktar (37. tbl. f. á.). 4. lög um að stjórninni veit- ist heimild til að selja þjóðjörðina Höfða- hús í Fáskrúðsfjarðarhreppi í Suður- múlasýslu (37. tbl. f. á.). Þlngsályktunartillaga alþingis 1885 um aðgang kvenna til náms- prófa heíur nú verið tekin til greina, og um þetta efni gefin út konungleg tilskipun 4. des. f. á., þar sem konum er veitt heimild til með sömu kjörum og sveinum lærða skólans að ganga undir árspróf 4. bekkjar og burtfarar- próf. — Sömuleiðis að njóta kennslu á læknaskólanum og ganga undir burt- fararpróf; en á prestaskólanum mega þær að eins njóta kennslu að nokkru leyti; verður þaðsíðar ákveðið nákvæm- ar af ráðgjafanum. Eigi mega þær ganga undir burtfararpróf á prestaskól- anum, heldur að eins undir sjerstök próf í guðfræði, eptir því sem ráðgjaf- inn ákveður síðar. En rjett hafa þær til að ganga undir próf í sálarfræði og ^ugsunarfræði á prestaskólanum. — Eigi veita þessi prót konura neinn rjett til styrktarfjár við skólana, nje heldur til embætta eða að stíga í stólinn, svo að minna er varið í próf þessi en skyldi, en alþingi var svo hógvært, að fara ekki fram á meira, þótt engin ástæða sje til annars en láta konur að öllu fijóta jafnrjettis við karlmenn. Ura leigubreyting- danskra ríkisskulda- brjefa eru komin út lög í Danmörku dags. 12. nóv. f. á. Bins og mönnum er kunnugt liefur rikissjóður Dana að undanförnu orðið að borga 4% aí lánum sínum og gefið út skuldabrjef raeð þeim vöxt.um, en nú bjóðast honum lán 8egn ðVaVo vöxtum, svo að hann þarf eigi að *rata lán gegn hærri rentu. Af þessu eru sprottin nýnefnd lög. Samkvæint þeim eru vext- lr af dönskum rikisskuldabrjefum færðir niður 1 3Va»/o og eigendum hinna gömlu skuldabrjefa gefinn kostur á annaðhvort að fá þau borguð ílr ríkissjóðnum með ákvæðisverði í peningum, e^a fá ný ríkisskuldabrjef með sömu upphæð, en með eð eins 31/2°/o vöxtum. — Samkvsémt ^úglýsing frá ráðgj. fslands skulu eigendur rík- raskuhlabrjefa hjer á landi gefa sig fram fyrir 3'/ l)e*r vilja lialda þeim með /2 /0 vöxtum, en ef þeir vilja fá þau útborg- uð, geta þeir fengið það hjá landfógeta eptir að póstskipið er komið næst hingað. Hjer á landi munu einstakir menn og sjóðir eiga um 1 miljón kr. i dönskum rikisskulda- brjefum. Telja má víst, at flestir þeirra kjósi heldur að fá þau borguð i peningum, þar sem hægðarleikur er að lána fje gegn 5°/0 vöxtum og góðri tryggingu innan lands. Bðkmenntaíjelagið. Á fundi 12. f. m. hjelt Hafnardeildin enn fast fram skoðun sinni á „heimflutningsmálinu“, og bar því eigi heldur undir atkvæði afnám sjálfrar sín, en lýsti yfir, að hún væri eigi ófáanleg til, að leggja málið í gjörð þriggja manna. — Deildin hjer hjelt fund 7. þ. m., þar sem var samþykkt, að „sú spurning sje lögð undir gerð 3 manna, hvað útheimtist samkvæmt lögum fjelagsins til þess að uppástungur þær til breytingar á lögum þess, sem samþ. voru á fundi í Rvíkurdeildinni 9. júlí 1883 verði að lögum, — að áskildu samþ. Hafn- ardeildarinnar til slíkrar gerðar svo fljótt, að það geti kunnugt orðið vorri deild með næstu póstskipsferð". í gerðina skal kjósa sinn mann- inn hvor deild, en báðar oddarmanninn. Kosinn var fyrir deildina hjer yfirdómari Kristján Jóns- son og sem oddamaður frá hennarliálfu geheime- etazráð A. P. Krieger. — Hafnardeildin hafði samþykkt aðfá rikisskuldabrjef fjelagsins (14000 kr.) borguð úr ríkissjóði í peningum, að áskildu samþykki deildarinnar hjer, sem einnig sam- þykkti það, að viðbættu því skilyrði, að Hafn- ardeildin sendi þegar 9000 kr. af peningunum til Reykjavíkurdeildarinnav til ávöxtunar hjer á landi, en 5000 kr. ávaxti Hafnardeildin á á- reiðanlegum skuldastað og ábyrgist 4% vöxtu af þeim að minnsta kosti, ella sendi alla upp- hæðina (14000 kr.) til Reykjavikurdeildarinnar. 100 ára afmæli Bjarna Thorarensens, hins ágæta þjóðskálds vors, var 30. desember 1886, en svona rjett milli jóla ognýárs, skömmu eptir Þorláksmessugildið, er eigi hægt aðkoma því við, segja menn, að halda fund í íslend- ingafjelagi í Khöfn, eða að minnsta kosti yrði það miklum erfiðleikum bundið fyrir stjórn fje- lagsins að koma þá á fjölmennum fundi. Fyrsti fundur í fjelaginu á þessu ári var á þrettánda 6. janúar, og þá var haldin ninning- arhátíð, 100 ára afmæli Bjarna Thorarensens. Stud. jur. Þorsteinn Erlingsson hjelt fyrirlestur um Bjarna sem skáld. Þorsteini veitir manna ljettast að tala, og var ánægja að heyrahann, þótt hann talaði langt erindi. Fyrst talaði hann um einkunnir þær, sem Bjarna hafa verið gefn- ar sem skáldi af þeim, sem um hann hafa rit- að á siðustu árum, og þótti lionum þær ófull- komnar og óljósar, og siðan frá eigin brjósti um skáldskap lians. Hanu byrjaði með því að hann gæti tekið sjer í munn orð dr. Guðbrands Yigfússonar um íslendingabók Ara fróða : kvæða- bók Bjarna er lítil bók, en hvert orð í henni er gullvægt; en —• rúmið leyfir eigi að skýra hjer frá fleiru úr ræðu hans. Þegar menn höfðu skipað sjer við borðin var kvæðið „Eldgamla ísafold11 sungið. Síðan mælti stud. mag. Jón Jakobsson áhrifamikla og snjalla ræðu fyrir minningu Bjarna, sem hann kvað vera skáld- konung vorn. Hann minnti á, að þar sem vjer hjeldum afmælishátíð Bjarna hjeldum vjer af- mæli nýíslenzks skáldskapar. Yar minni hans drukkið með miklum fögnuði. Þá kom framsú til- laga að efnt væri til samskota til þess að láta gjöra brjóstlíkneski af Bjarna úr „bronce“ skyldi það verða eign íslands og látið standa á hæfilegum stað í Reykjavík. Voru þegar gefnar 162 kr. til þess; rnargir gáfu 5 kr., sumir 10, hæst 25 kr. Mörg af kvæðum hans voru lesin npp og sum sungin, þess i milli var dansað. í danssalnum stóð nafn skáldsins um- gyrt með lauffljettum settum blómum. Hátið þessi fór prýðilega fram og stóð til kl. 3. Áður en menn skildu, var samþykkt í einu hljóði að senda Morgunblaðinu þakkar- kveðju fyrir það, að það hefði orðið til að minnast skálds vors svo fagurlega, með því að flytja þennan dag vingjarnlega og glöggva ritgjörð um Bjarna og þýðingu af 3 kvæðum hans; það hefði nú sem endrarnær vottað oss íslendingum vinátta sina frainar öðrum dönsk- um blöðum. Við þetta tækifæri keyptu menn góða mynd („Cabinetsmynd“) af Bjarna, sem „fotograf“ Crone hefur tekið. Herra Crone gefur helming Verðsins, verður því varið til líkneskjugjörðar- innar og á hann þakkir skilið fyrir það. Mynd- in er seld fyrir 2 kr., sem er vanalegt verð á myndum af þeirri stærð. Markaður fyrir liarðftsk. Utanríkisstjórn- arráðið danska hefur fyrir skemmstu (23. des. f. á.) leitt athygli verzlunarstjettarinnar i Khöfn að þvi. að Belgía sje góður markaður fyrir harð- an fisk, en, sem hingað til að eins hefur verið fluttur þangað frá svenskum og norskum höfnum, enda þótt Danmörk, eptir gildandi verzl- unarsainningum við Belgiu, njóti þar sömu rjett- inda og þær þjóðir. sem mest eríviliiað. Vóru til Belgíu hafna aðfluttar frá Svíaríki og Noregi árið 1880: 680 smálestir á 2000 pund af harðfiski — 1881 : 990 ---------- — — ------- — 1882: 570 ----------- — — ------- — 1883: 708 ----------- — — ------- = 1884: 747 ------------- — — ------- Þau belgisku verzlunarhús, sem sjerílagi gefa sig við fiskverzluu eru búsett. í Antwerpen, Briigge, Gent, Mecheln og Termonde. Heyrzt hefur að sá harðfiskur, sem flytzt til Belgíu frá Noregi, sje sjerílagi „ráskerðingur“. Verzluuarvörur íluttar frá Islandi 1886 eptir skýrslu frá Simmelhag og Holm, brak- únum i Höfn. (í aptari dálki eru settar sam- svarandi tölur frá árinu 1885). 1886 1885 UU til Khafnar . . pd. 1,092,000 1,210,000 — — Englands . . — 276,000 253.000 Samtals — 1,368,000 1,463,000 Lýsi til Khafnar . . tnr. 9600 10600 — — Liverpool . — 228 SamtahT 9828 10600 Saltfiskur til Khafnar pd. 3.520,000 4,700,000 ---------- Spánar — 4,000,000 3,580,000 ---------- Englands — 4,697,000 1,945,000 Samtals 12,217,000 10,223,000 Harðfisknr til Khafnar pd. 263,000 206,000 Sauðakjöt saltað til Kh. tnr. ji,400 6,000 Tólg til Khafnar . . . pd 65,000 123,000

x

Þjóðólfur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðólfur
https://timarit.is/publication/72

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.