Þjóðólfur - 20.04.1889, Blaðsíða 3

67
skip er væntanlegt á Flateyri til hvalveiða; hinir
norsku hvalveiðamenn á Langeyri við Álptafjorð
eru þegar búnir að drepa 2 hvali og höfðu nú selt,
bæði spik og rengi; er það happ fyrir ísfirðinga;
þeim vill flest til hjargar, sem betur fer, en það er
allt verra hjer i vesturparti sýslunnar. Menning-
arfjelag Mýrahrepps heldur fund og fyrirlestur i
hveijum mánuði. Búið er að halda 4 fyrirlestra:
l. um almenna menntun, 2. og 3. um rjettarfar o.
fl. á íslandi frá 1262—1888, og 4. nú siðast 26. f.
m. um landbúnað, sem búfræðingur Sæmundur Björns-
son hjelt“.
Reykjavík. 20. apríl 1889.
Klemens Jónsson, caml. jur. hjelt 13.
þ. m. hjer í bænnm fróðlegan fyrirlestur
um „Jörund Hundadagakonung“. Fyrir-
lesturinn var vel sóttur ; ágóðii in af hon-
um gengur til þvottahússins, sem Thor-
valdsensfjelagið hefur komið upp inn við
laugarnar.
Tíðarfar. Fyrri part vikunnar besta
hláka, en gerði siðan hret 17. og 18. þ. m.
Aflabl’Ög'ð. Agætur afli suður i G-arði
og Leiru; hlutir þar orðnir 300 600 eða
jafnvel meir. Fiskilaust í Höfnum og á
Miðnesi. Róa Miðnesingar norður í Garðs-
sjó, sem er slæm sjóleið, því að fara
verður yfir Skagaröst, enda var 6 manna-
far af Miðnesi hætt komið í röstinni um
helgina var, og hefði farist, ef’ Einar
Sveinbjörnsson frá Sandgerði hefði eigi
með mjög miklum dugnaði bjargað mönn-
unum. — Fyrri part vikunnar 20—30
í hlut á Innnesjum. Á miðvikudag-
inn gaf ekki á sjó og síðan ekki róið
vegna helgidaganna. I síðustu viku mok-
fiski í veiðistöðunum austanfjalls, 60 —
150 í hlut á dag; hlutir þá orðnir þar
400—700; „menn muna ekki jafnmikinn
afla á jafnstuttum tíma“, skrifað þaðan
að austan. — Maður, sem nýlega kom
vestan af Skógarströnd, sagði, að góður
afli væri uudir Jökli.
Danska herskipið Fylla kom hingað
16. þ. m. frá Khöfn. Með því bárust
engin tíðindi frá útlöndum.
Skipakomur. Ragnheiður, vöruskip
til kaupmanns J. 0. Y. Jónssonar, kom
hingað 13. þ. m. — Nýlega er og kom-
ið kaupskip í Hafnarfjörð til Linnets. I
fyrra dag kom skip hingað til Brydes
verslunar.
Verðlagsskrár. Meðalalin næsta far-
dagaár fyrir Skagafjarðarsýslu 47 a., Eyja-
fjarðarsýslu og Akureyri 44 a., Þingeyj-
arsýslu 47 a., Norður-Múlasýslu 54'/2 e.,
Suður-Múlasýslu 52‘/2 eyrir og Vestm,-
eyjasýslu 43 a.
Manualát. Nýlega er dáinn sjera Stef-
án Thordersen, prestur í Yestmannaeyj-
um, sonur Helga biskups Thordersens.
„4. þ. m. andaðist Magnús Arnason í
Vatnsdal í Fljótshlíð, nálega fimmtugur
að aldri, merkur bóndi, tvígiptur; átti
fyrst Onnu Valgerði, dóttur Páls alþm.
í Árkvörn, og með henni 2 dætur, og
síðan Helgu Guðmundsdóttur prests Jóns-
sonar á Stóruvöllum“.
Á mánudaginn var varð bráðkvaddur
Helgi á Lambastöðum í Garði, mesti merk-
isbóndi, hníginn á efri aldur.
Enskutalandi þjóðir. Eptir því sem
visindamönnum telst til, eru það 105 milj.
manna, sem tala ensku, þ. e. 85 milj. fleiri
en fyrir einni öld. Gladstone dregur af
þessu þá ályktun í ritgjörð, sem hann hef-
ur nýlega skriíað í enskt tímarit, að ept-
ir eina öld muni þeir, sem á enska tungu
mæla, vera orðnir 700,000,000. Sumir
aðrir hafa haldið, að þeir mundu þá vera
orðnir jafnvel 1,000,000,000.
Vínuppskera Norðurálfunnar er tal-
in árlega að meðaltali; á Frakklandi 45
milljónir hektólitrar, á Ítalíu 27,538,000
á Spáni 25 miljónir, í Austurríki og Ung-
arn 14 miljónir, í Portúgal 4 miljónir, á
Grikklandi 2,500,000, í Þýskalandi 2,130-
68
Þetta var 13. október og var nú liðið nærri ár frá
því Stanley hóf ferð sína trá Zanzibar. Vildi Stanley
fyrir hvern mun halda áfram. Minnti hann Mtesa á,
að hann hefði lofað, að hjálpa honum til að kanna
Nzigevatnið, en það er vatn 20—30 mílum fyrir vest-
an Viktoría Nyanza. Mtesa ljet hann fá mikið lið og
setti mann, er Sambuzi hjet fyrir liðið. En þegar Stau-
ley var kominn af stað, reyndist Stambuzi ekki betur
en Megassa. Stanley fór lijer um bil 30 mílur i vestur.
Eu er liann var kominn að Nzigevatni (Muta Nizge),
neyddi Sambuzi Stanley til að snúa við, áður en Stan-
ley fengi kannað vatnið. Um þetta leyti var Stanley
rjett undir miðjarðarlínunni. Rjett fyrir norðan línuna
eru afarhá fjöll, nálega 15,000 fet, og kallaði Stanley
hæsta tindinn Gordon Bennett eptir öðrum kostnaðar-
manni ferðarinnar. Þegar Mtesa heyrði um háttalag
Sambuzis, varð hann næsta reiður, lagði Sambuzi í fjötra
og bauð Stanley 100,000- manns til fylgdar, en Stan-
ley þorði eigi að eiga uiulir trúleik slíkra manna, skrif-
aði Mtesa og þakkaði honum fyrir og kvaddi hann1.
b Eptir þetta ríkti Mtesa um nokkur ár og var vel til kristni-
boða, er til hans komu, og tóku margir þegnar hans kristni. Sá,
er eptir hann kom, ofsótti kristna menn og var annars hinn grimm-
asti maður. Hann var drepinn af lifverði sinum, og komst þá ann-
ar til valda, sem dró mjög fram kristna menn. Gerðist af þvi kurr
65
„Nei, Mtesa, það er búið að úthella nógu blóði, og
það er kominn tími til að hætta ófriðnum“.
„Hvað segir þú?“ kallaði Mtesa í mestu geðshrær-
ingu og óttalega ofsalegur. „Jeg skal láta drepa hvert
mannsbarn i Uvuma, höggva upp hvert trje og hlífa
livorki mönnum eða konum eða börnum!“
„Svona gat heiðinginn Mtesa talað, en það sæmir
illa liinum kristna Mtesa, „Mtesa hinum góða“, sem
fólkið elskar. Nú hefur Mtesa ekki talað eins og krist-
inn maður, heldur eins og villimaður. En það er nóg
— nú þekki jeg hann“.
Með þessum orðum ætlaði Stanley að fara burtu,
en Mtesa skipaði honum að bíða. „Nú, hvers vegna
haldið þið ekki áfram?“ hrópaði keisarinn til böðlanna,
sem þegar stóðu hjá bálinu.
Hinn hertekni Wavuma-höfðingi var þegar dreg-
inn að því.
„Að eins eitt orð, Mtesa“, sagði Stanley að nýju
við keisarann. „Kintu* fór burtu frá Ugunda fyrir blóðs-
úthellingar. Jeg ætla einnig að fara og kem aldrei
aptur, ef þú lætur drepa vesalings gamla Wavuma-liöfð-
ingjann. En hvar sem jeg kem, frá Zanzibar til Kairo,
og langtum, langtum lengra, skal jeg segja hverjum,
*) Það var guðhræddur prestur, sem sagt er, að hafl stofnað ríkið.