Þjóðólfur - 22.03.1890, Page 2

54
mundsen og Thordahl fðru alls ekki fram á þetta,
og ekki heldur kaupmenn á Blönduðsi og Sauðár-
krðki, sem keyptu margt fje á mörkuðum næstl.
haust, en Coghill einn hjelt gamla vananum, enda
gat hann það vel hjer í Húnavatnssýslu, þvi hann
keypti síðastur, og höfðu menn geymt honum margt
fje, er þeir hlutu að selja; en ðhætt mun að full-
yrða, að menn hafi gert sjer vissa von um, að þurfa
ekki að kosta reksturinn fremur hjá honum en hin-
um. — Aldrei hefur Coghill borgað fjeð á mörkuð-
unum, heldur hafa seljendurnir orðið að sækja verð
þess til Borðeyrar, og opt hiða þar eptir þvi fleiri
daga; þessi kostnaður hefur eins lent á seljendum,
þðtt ðeðlilegt sýnist.
ísafold hreyfði þvi í vetur, að málsmetandi menn
að norðan aðhylltust að færa göngur og rjettir sam-
kvæmt kröfu Coghills. Hverjir skyldu þeir menn
vera? Jeg hef i vetur átt tal um þetta við mjög
marga hændur hjer í sýslu og hefur enginn þeirra
verið sinnandi áskorun Coghills. Allir hafa talið
mikinn baga að verða að hætta heyskap viku, eða
allt að því, fyrri en venja hefur verið, þvi þau árin
eru færri, að menn geti byrjað heyskap þeim mun
fyrri sökum grasleysis; og þar að auki telja menn
töluverðan halla í þvi, að reka fje af afrjettum á
þrönga og ljetta haga i byggð, fyr en i siðasta
lagi sem verða má. Ljeti Coghill kaupa i hverri
sýslu fyrir sig strax eptir rjettir og nægileg fiutn-
ingsskip væru þá á reiðum höndum til að taka á
móti fjenu, þá gæti fjeð flutst til Englands seint
í september og fyrst í október, þótt göngum sje
ekki breytt, og væri það nægilega snemma. En
fiest haustin hefur hann strekkt við að kaupa sjálf-
ur í sem fiestum sýslum og hafa svo markaðirnir
dregist sums staðar langt yflr það, sem mátti vera.
Mjer hefur nýlega verið skrifað, hæði flr Mýra- og
Borgarfjarðarsýslu, að í þessum sýslum verði alls
ekki færðar göngur frá þvi, sem verið hefur, nema
ef þeir neyddust til þess með því, að Húnvet.ningar
færðu sínar göngur, og sama hef jeg frjett fráÁr-
nesingum. Þeir sunnanmenn þuría víst varla að
kvíða þvi, að Húnvetningar færi göngur þetta ár.
Þá vill Coghill og, að bændur boði sjálfir bæði
hrossa- og fjármarkaði. Það væri nú máske ekki
mikið á móti því, að gjöra honum þetta til geðs;
en það þýðir ekkert að vera að því, fyrst Coghill
ekki er framar væntanlegur að kaupa hjer fje, og
þá líklega ekki hross heldur, en aðrir kaupmenn,
er skipt hafa við okkur, hafa engrar breytingar ósk-
að frá því, sem verið hefur venja.
Jeg hefi nú verið allfjöiorður um þetta mál, sem
.kemur af því að margrætt hefur verið um það, og
það er ekki laust við, að mjer finnist á greinum í
ísafold, sem ísjárvert sje að fœla Slimons verslun
eða Coghills frá sjer, því hann sje nærri ómissan-
lagur, en mjer flnnst allt annað.
Vestmannaeyjum, 12. mars. „Veturinn hefur
hjer verið mildur, að því, er frost snertir, en æði
storma- og skakviðrasamur mcð mikilli úrkomu.
Snjókoma hefur varla verið teljandi, og hefur því
mjög sjaldan þurft að gefa ám. Mesta næturfrost
fyrir nýjár var aðfaranótt 26. nóvember 8° 0.
Síðan hefur eigi komið svo mikið frost, þangað til
kuldakastið 4.—9. þ. m.; var frostið hjer þá harð-
ast aðfaranætur 8. og 9., liðug 11 st., á daginn 7
—10°; varð þá að taka mikið af ám á gjöf, með
því jörð var hæst og haglítil og fje farið að leggja
talsvert af. Febrúarmánuður var mjög mildur,
optast með 5—8° dagshita. Sjerilagi var hjer blítt
veður 8 síðustu daga mánaðarins með óvanalega
mikilli loptþyngd, hinn 26. komst loptvogin á 786
og er það hin hæsta staða, sem jeg hef athugað
nú í 12 ár. — Aflalaust hefur hjer mátt beita í
allan vetur, þangað til dálítið íór að reitast af sjó
siðast i febrúar. 7., 8. og 11. þ. m. fengu margir
rjett góðan afla af feitum þorski, sumir aptur sára-
lítið; hæstur hlutur af þorski og löngu mun nú
vera um 80; annar fiskur er hjer ekki talinn, þótt
honum sje skipt, t. d. upsi, ýsa, skata og lúða. —
Talsvert bar hjer á fjárpest í haust og fram eptir
vetri, en ekki nálægt að þvi skapi sem í Gull-
bringusýslu, að því er blöðin skýra frá. Eófu- og
jarðeplauppskera var hjer mjög góð siðastliðið haust,
en í meira lagi bar á kláða í jarðeplum hjá mörg-
um. Garðyrkja er hjer mikil, enda hafa Yestmann-
eyingar árið 1886 samkvæmt landhagsskýrslunum
uppskorið 363 tunnur af jarðeplum og 170 tunnur
af rófum, og hefur enginn hreppur á landinu eptir
tjeðum skýrslum haft jafnmikla jarðeplatekju það
ár, næstur er Stokkseyrarhreppur með 200 tunnur.
Garðyrkjan kennir mönnum að nota vel áburð og
meta fjemæti hans, enda er allt haft hjer að áburði,
sem verður, og enginn er sá húsráðandi hjer, sem
eigi hafi salerni á heimili sínu.— Hjer hefur verið i
meira lagi kvillasamt í /stur, án þess þó að nein
farsótt hafi gengið, og 3 manneskjur dáið, þar af
einn heimiiisfaðir úr stífkrampa 10. f. m., Guð-
mundur Guðmundsson á Fögruvöllum, hinn nýtasti
maður á besta aldri“.
Jóni Ólafssyni, sem fer til Ameríku nú
með skipinu, var haldið samsæti í gær af
20—30 bæjarbúum (nokkrum embættism.,
þjóðkjörnum þingm., sem lijer eru, o. fl.).
Ritstj. B. Jónsson talaði fyrir minni Jóns
Ólafssonar, sem þakkaði fyrir það, og talaði
i fyrir minni íslands; sagði meðal annars að
hann hefði einlægan hug á, að styðja að
betri samvinnu en verið hefur meðal ís-
lendinga fyrir vestan haf og hjer heima og
efla bróðuranda meðal þeirra, og gjörðu
menn góðan róm að því. Sjera Þórhallur
Bjarnarsou talaði um, hve mikilsvert þetta
væri; sömuleiðis Páll Briem, sem talaði
fyrir minni íslendinga í Ameríku. Gestur
Pálsson talaði um þýðingu þá, sem Jón
Ólafsson hefði haft sem blaðamaður og skáld.
Daginn áður, 20. þ. m., á 40. afmælis-
degi Jóns Ólafssonar, hjeldu Good-Templ-
arar þeim hjónum samsæti, sem fór mjög
vel fram. Þar voru meðal annars fluttar
ræður fyrir minni Jóns Ólafssonar og konu
lians, og honum afhentar silíurdósir, gripur
góður, sem heiðurs- og minningargjöf frá
St. Einingin nr. 14. Á lok þeirra er þetta
grafið; Jón Ólafsson. j frá vinum hans í
.Einingirí 14 | 20. mars 1890. Á botn
dósanna er auk merkis G.-T. letruð þessi
orð: Nei, að halda sitt stryk, vera' í liœtt-
unni stór \ og horfa’ ekki um öxl, það er
mátinn; og einkenna þessi orð mjög vel
starfsemi Jóns í bindindismálinu. — Að
samsætinu loknu skemmtu menn sjer með
ræðuhöldum og söng í G.-T.-húsinu. Þar
var afhjúpuð mynd af Jóni Ólafssyni, hag-
lega teiknuð af steinhöggvara J. Schau, eu
gefin St. „Einingin“ nr. 14 af nokkrum
meðlimum hennar til minningar um Jón
Ólafsson.
Póstskipið Laura kom aptur að vestan í
morgun; hafði á leiðinni til baka legið í
fyrrinótt einhvers staðar á Dýrafirði sakir
hvassviðris. Einir tveir kaupmenn urðu
til að flagga fyrir því, þegar það kom, liinir
Ijetu í ljósi reiði sína yflr vesturferðinni
með því að flagga ekki. Það á að fara
hjeðan á þriðjuþaginn 25. kl. 5 e. h., ef
hægt er, sem naumast mun verða.
Tíðarfar var að frjetta með póstum líkt
og hjer hefur verið, yfir höfuð gott; í hlák-
unni síðari hluta f. m. komu alstaðar upp
nægir hagar. — Síðustu daga hefur hjer
verið hláka og jörð nú því nær alauð í
lágsveitum.
Gæftaleysi mikið hefur verið hjer, en
fiskur nógur fyrir í syðri veiðistöðunum
við Faxaflóa.
Rjetta- og’ gangnafærsla var felld á
sýslufundi Skagfirðinga í f. m., en aptur á
móti voru ákveðnir fastir markaðsstaðir
fyrir sýsluna og tilteknir markaðsdagar.
Um kaupfjelag Skagfirðinga er oss
skrifað: „Pöntunarfjelagsfundur var hald-
inn á Sauðárkróki 11. febr., og var afráðið
að halda áfram pöntun í kaupfjelaginu, ef
loforð fengjust fyrir 1000 fjár. Formaður
fjelagsins var kosinn kand. Jón Jakobsson
á Víðimýri, en varaformaður búnaðarskóla-
stjóri Hermann Jónasson á Hólum. Það
er nú meiri vandi en vegsemd að hafa á
hendi stjórn í því fjelagi, þar sem hugir
manna eru jafntvíbentir og andróðurinn
gegn pöntuninni eins mikill og hjer, sjer-
staklega frá hendi Coghills-sinna og þeirra
manna annara, er finna sjer skylt, að rísa
önðverðir gegn öllum nýmælum. Ábyrgðin
vex mönnum hjer sjerstaklega í augum, en
hins gæta þeir síður, að þegar fjárkaup-
menn skaðast hjer á fjárkaupum sínum fyrir
eiginn reikning eða verða fyrir fjárskaða
á leiðinni, þá eru það ætíð seljendurnir,
sem borga skaðann fyr eða síðar á einu
eða fleiri árum, nema því að eins, að fjár-
kaupmennirnir þegar í stað hætti viðskipt-
unum, og þá kemur þó skaðinn líka að
endingu niður á seljendunum, að eins í
öðru formi, þ. e. samkeppnin minnkar eða
hættir“.
Um kaupfjelag Eylirðiuga er oss skrif-
að 26. f. m.: „Vel heflr kaupfjelagi vóru
Eyfirðinga farnast þetta ár, og allmikinn