Þjóðólfur - 07.08.1891, Blaðsíða 3
hestaræktina í því hjeraði, er sarnþykktin
nær yfir, svo sem um geldingu hestfolalda
og graðhesta, sem álitnir eru iítt hæfir
til undaneldis.
Svo má og með samþykkt setja reglur
til tryggingar því, að slíkir hestar, er lík-
legir þykja til að spilla hestakyninu, sjeu
eigi látnir ganga lausir innan um hross
á afrjettum eða í heimalöndum.
6. gr. í samþykkt skal ávallt ítarlega
ákveða um eptirlit það, er þarf til þess,
að hennar sje gætt, og hvernig kostnað
við það skal greiða.
7. gr. Fyrir brot mót löggiltri samþykkt
má ákveða sektir frá 1—50 króna, er renni
í sveitarsjóð. JÞó má ákveða þeim, er
kemur brotinu upp, allt að helmingi sekta.
8. gr. Með brot gegn samþykktum skal
fara sem almenn lögreglumál.
XIV. Lóg um stœlckun verslunarlöðar-
innar í Keflavík. Land það, er reisa má
á verslunarhús við Keflavík, skal stækk-
að um svæðið frá takmörkum jarðarinnar
Keflavíkur og út að Vatnsnessteini, 100
faðma á land upp frá stórstraums-flóðmáli.
Stjórnarskármálið. Við 3. umræðu í
neðri deild töluðu enn allmargir, þar á
meðal sjera Lárus Halldórsson, sem lijelt
ágæta ræðu, þar sem isflrsku kempurnar
fengu margt óþægilegt orð í eyra. Frv.
samþykkt þar með 18 atkv. móti 3; þess-
ir 3 voru Eiríkur Briern, Páll Briern og
Þorlákur G-uðmundsson, en fjarverandi voru
J. Jónassen, og Þ. Kjerulf. — í efri d. urðu
litlar umræður um málið og frv. fellt frá
2. umr. með 7 atkv. móti 4, þessir 4 voru
hinir þjóðkjörnu þingmenn aðrir en Gr.
Thomsen.
Síðan hefur Gr. Thomsen komið með
frumv. um breyting á þrem greinum í
stjórnarskránni, um ábyrgð ráðgjafuns og
frestandi synjunarvald á frumvörpum, „er
snerta landsins sjerstöku atvinnuveguu.
Sömuleiðis hefur Arnlj. Ólafsson komið
með þingsályktunartillögu um, að ráðgjafi
íslands sitji eigi í rikisráði Daua, að því
leyti er snertir hin sjerstaklegu málefni
landsins.
Fjárlagafrumvarpið heíur í 3 síðustu
daga verið rætt við 2. umr. í neðri deild,
á 2 fundum á hverjum degi, og var umræð-
unuin loks lokið í gærkveldi. Einna mest-
ar umræður urðu um 50,000 kr. á ári til
strandferða, og fjell sú tillaga að lyktum
sem betur fór.
í*ing-mannafruiUTÖrp pessi hafa enn við bætst:
58. um stækkun verslunarlóðai'innar í Reykjavik
(J. Jónassen). 59. um friðun á laxi (Gr. Thomsen).
60. um bann gegn því, að utanríkismenn megi eiga
fasteignir á íslandi (Priðrik Stefánsson). 61. til
stjórnarskipunarlaga, um breytingu á 3., 10. og
25. gr. stjórnarskrárinnar (Gr. Thomsen). 62. um
hækkun á launum sýslumannanna iSkagafjarðar- og
Skaptafellssýslum (Arnlj. Ól.). 63. um skipting á
Vallanesprestakalli i 2 prestaköll (Sig. Gunnarsson).
---o>-«3>C-e>-v--
Mannalát. Hinn 19. f. m. andaðist sjera
Brandur Tómasson á Ásum í Skaptártungu.
Um andlát hans er oss skrifað úr Vestur-
Skaptafellssýslu á þessa leið: „Laugardag-
inn 18. júlí fór hann að láta sóknarfólk
sitt vita, að hann ætlaði að niessa við
heimakirkju sína að Ásum sunnudaginn
hiun 19.; kom hann á laugardaginn seinni
partinn heim nokkuð, að sögn, ölvaður, tók
þá iun úr tveggja-lóða glasi af ópíum,
nærri fullu; eptir það lifði hann þar til á
sunnudagskveldið eptir miðaptan, að hann
sálaðist. Hann liafði sagt, að hann kenndi
engrar þjáningar, gat talað á suunudags-
morguuinn, en úr því varð honum ekki
haldið vakandi, þar til hann sást taka
andvörp upp úr svefni. Lækuir var sótt-
ur, sem kom nokkru eptir hádegi. Lífg-
unartilrauuir aliar urðu árangurslausar. —
Að sjera Brandi var mikil eptirsjá, þvi
hann þótti ágætur prestur, mesta lipur-
menni og framúrskarandi Ijúfmenni, livort
heldur hann var við öl eða utan víns“.
120
um inn yfir grunninn, svo hægt væri að hagnýta sjer
þessa óhemjustóru skepnu.
Hvalurinn lá festur til skurðar, til hálfs liggjandi
á hliðinni. Eins og hann líka leit út eptir orustuna;
með ótal skrámum og sprungum og götum í bröndótta,
ljós-græn-gula skrokkinn sinn. Þessi haus, líkur dálít-
illi húskompu á stærðina, en með svo litlum heila til
samanburðar. Gapandi dauðu gininu, svo sást í svart-
an tálknrunnan. Skoltarnir voru eins og meðal fjár-
húsveggur að lengd. Kaðli var brugðið um hinn ör-
skreiðlega sporð, sem var eins og segl á skútu, þar sem
sjórinn Ijek og skvettist um hann.
Veiðisagan barst með spennandi áhrifum um allar
áttir, rjett eins og hver önnur hvalsaga. Alinarháfir
hryggjarliðirnir sjást enn þá undir stokkabúrunum þar
í firðinum. Hrikalegu kjálkarnir eru til vitnis allt til
þessa dags. Já, hválsagan er í fersku minni í firðinum,
það má nú segja.
Það undarlegasta af öllu, voru þó kúlurnar innst
inn í spikinu, og i bæxlisbrjóskinu sollnu og bólgnu,
nýtískuskutull með 16 ál. járnfesti og helmingi lengri
kaðli.
Hvalurinn lá þarna steindauður, og veitti bæði
bændum og kaupmönnum allan þann auð og stórgróða,
117
Hvalurinn stökk hátt upp, þegar agnúar skutuls-
ins rjettu sig og rifu með járnkló sinni í haun.
Skotið kom inn í bæxlisbrjóskið.
Finnmörk lá rúma mílu á stjórborða, þegar veiðin
byrjaði. Með óþrotlegum flýti og harðstrengdum kaðli
bar nú uorðvestur í haf, allan seiuni hluta dagsins.
Hvalurinn dró skipið svo sauð um stefnið og sjór-
inn skvettist hvítfreyddur um það. Skipið sparn á
móti með gufuvjelinni, sem hafði fjörutíu hesta afl, og
framseglinu uppi gegn vindinum. Það var eiua ráðið,
að þreyta hvalinn, þangað til hann gæfist upp.
Skipið komst að fullri raun um, hvílíkir heljarkrapt-
ar voru í þessum langvaxna, tröllaukna skíðhval.
Öll landsýn var löngu horfin. Sólin skaut gulum,
titrandi geislum yfir hafflötinn, um leið og hún sje að
sævi. Og alltaf sama flugaferðin. Kaðallinn lá á snið
niður í sjóinn og lamdi brimhvítum báruföldunnm inn í
skipið. Framstefnið stakk sjer í myrkgrænt djúpið.
Engum datt í hug livíld nje rúm alla þá nótt; og
allt var í sama horfinu um miðjan næsta dag. Hvalur-
inn fór hamförum með skipið; brimfroðan sauð hvildar-
laust um brjóstið á því.
Útlitið benti til, að svona mundi ferðin haldast
norður í ísliaf, áður en hvalurinn spryngi og flyti stein-
dauður við skipshliðina með kviðinn upp í loptið.