Þjóðólfur - 16.03.1892, Blaðsíða 1

Kemur út á. föstudög-
um — Verö árg. (60 &rka)
4 kr. Erlendís 5 kr. —
Borgigt fyrir 15. júlí.
ÞJÓÐÓLFUR
Oppsögn skrifleg, b'undin
viö áramót, ógild nema
Uomi til útgefanda tyrir 1.
október.
XLIV. árg. Iieyk javík, miðvikudaginn 16. marz 1892. Xr. 13.
f
Jóhann Kristján Briem
skólalærisveinn (frá Stóra-Núpi), f. 17. ágúst 1874,
d. 1. marz 1892. Kvæði sungið við jarðarför hans
9. }). m., ort af Þorsteini skólapilti Gíslasyni.
í laufguðuni runni, þar limið er grænt
með litskrúði fögru, og blómgresið vænt,
þar söngfuglinn kveður með hrífandi liljóm
svo lijarta manns klökknar við inndælis
róm.
Með ungunum byggði’ hann und blöðun-
um smá;
þar blómlegt var lífið, — hann annaðist þá.
Hinn elsti og stærsti var óskabarn frítt,
það út .leit, að hann mundi syngja eins blítt.
Hann fló burt á haustin, er hrímgaðist
grein.
en lieim kom þá aptur, er vorsólin skein,
æ skreyttari’ og fegri, en fór hann um haust,
með fríðari litum, með inndælli raust.
Og brátt mun nú vorsólin gylla upp geim
og greinarnar laufgast; — hann kemur ei
heim,
en liggur þá fölur í foldinni nár.
Hve felid munu’ í runninum saknaðar-tár.
Svo líkist nú mikið þeim rósfagra reit,
þeim runninum prestsetrið langt upp í sveit,
þaðan, sem landið allt hlustar á hljóm,
á hjartnæma sálma, á trúskáidsins róm.
Þar presturinn harmar sinn hjartkæra son,
þar harmar hann móðir, nú svipt beztu von,
því ungmenna sannlega afbragð hann var,
það efar ei neinn, sem að kennsl á hann bar.
0g sviplegt var höggið og sorgin var stór,
því sonurinn alheill á burt frá þeim fór.
— En svo berast fregnirnar sárbitrar þeim:
Hans sonar þins er ekki von framar heim.
Ó, nær var þar höggvið. Svo mikið er misst,
það má ekki bætast í þessa heims vist;
sú grein, hún var skorin af skrúðugu tré,
en skarðið er autt, þó að tréð blómlegt sé.
Þó langt burt frá foreldrum legðist hann
nár,
þá litið hver getur hans foreldra tár,
hin syrgjandi brjóst og hið grátþrungna geð;
— liver góð sála hlýtur að tárast þeim með.
Við táranna lindir grær lifandi trú,
ein lilja, er segir: þann dáinn er nú
þau sjá skulu aptur í sólnanna heim,
þar sjúkdómar taka’ hann ei optar frá þeim.
Ó, vinur! nú kveðja þig vinirnir liinnzt;
þín verður með kærleik af öllum þeim
minnzt.
Þeir harma, hve stutt var þín hérvistar-töf.
og hijóðir því fylgja þér allir að gröf.
Jeg kveð þig nú vinur í síðasta sinn,
þér sorgarmark risti’ eg í hjartastað minn;
því meðan þú undir við æfinnar skin
þér unni’ eg og man þig, sem hjartkæran
vin.
Útlendar fréttir.
Khöfn 1. marz 1892.
Noregur og Svíþjóð. Hinn 18. febr.
dó Jóhann Sverdrup. Hann var mála-
flutningsmaður áður en hann varð þing-
maður. JÞað varð hann 1851. Fyllti hann
þegar flokk frelsismanna og þótti stjórn-
inni liann illur viðureignar, því hann var
allra manna fróðastur um landsmál og
fylgdi fast fram því, er honum þótti betur
fara. Stjórnin ákærði hann því fyrir, að
hann hefði farið í leyflsleysi úr stöðu sinni
til þings, en Sverdrup vann málið í hæsta-
rétti. Hann fyllti jafnan flokk framfara-
manna og varð foringi þeirra 1870 og ár-
ið eptir forseti stórþingsins. Hin næstu
misseri var hann sjúkur og fekk þá
laun hjá þjóðinni. Árið 1884 varð hann
ráðaneytisforseti. Þótti honum fara það
miklu óskörulegar, en við var búizt, enda
mátti hann rýma sæti íhaldsmanni einum,
Stang að nafni, árið 1888. Síðan bar lítið
á honum. Á heimili sínu var hann allra
hugljúfi og unni konu sinni og börnum
hugástum. Hann varð bráðkvaddur, og
hafði sex um sjötugt, er hann lézt.
Norðmenn og Svíar hafa lengstum clt
grátt silfur, síðan sambandið var gert, þótt
stundum hafi hlé orðið á. Nú stendur
afarhörð rimma milli þeirra. Norðmenn
vilja fá sérstaka umboðsmenn (konsúla)
fyrir sig og náttúrlega norska, en áður
hafa báðar þjóðir liaft þá sameiginlega.
Svíar heimta, að málið sé lagt undir fund,
er ráðgjafar beggja landa sitji á, en Norð-
menn segjast vera einráðnir í því að gera
breytinguna, en fundur sá, er Svíar tali
um, eigi að ræða um breytinguna, þegar
stórþingið liafi ákveðið, að hún skuli fram
ganga, en fyr ekki. Deilan er afarhörð
og verði ekki sætzt, verður annaðhvort
ráðaneytið að víkja úr sessi, hið sænska
eða hið norska. Fer það eptir því, hvor-
um konungur fylgir, en haldið er, að hann
sé Norðmönnum mótfallinn. Konungsefni
Svía hefur stungið upp á, að fara meðal-
veg milli þessara meininga, en óvíst er
enn, hvort samningum verður komið á.
Björnstjerne Björnsson og íieiri Norðmenn
halda það þjóðráð að gera fullan skilnað
milli landanna; segja þá betra muni verða
samlyndið.
Danmörk. Menn eru farnir að búa
sig undir næstu kosningar, en enginn get-
ur séð, hve fara muni.
Þjóðvcrjaland. Heldur þykir nýja
stefnan í stjórn Þjóðverjalands nú liallast
út á þá hliðina, er síður skyldi. Kennslu-
málaráðgjafinn hefur borið upp frumvarp
til laga um alþýðuskóla. Yar rætt um
það á þinginu hinn 14. jan. og opt síðan.
Þetta frumvarp leggur kennsluna að mestu
á vald kirkjunnar og er mikil álierzla lögð
á trúarbrögðin. Er það með svo mikilli
frekju, að það má stofna sérstakan skóla
fyrir 30 börn, er lieyra undir sérstakan
trúaríiokk, en séu þau 60 þá á að gera
það. Allir frjálslyndir menn hafa veitt
því megna mótstöðu og það hafa verið
lialdnir mótmælafundir út um land og þrír
háskólar (þ. e. kennararnir) hafa sent þing-
inu andmæli sín. Einn af þeim háskólum
er liásk. í Berlín. Guöfræðiskennararnir
mótmæla líka og Bismarck gamli lætur
blöð sín andæfa þessu skólafargani. Nú
er málið komið í nefnd.
Georg sonur Saxakonungs hefur kom-
izt að því, að æðri herforiugjar fara smán-
arlega með þá, er þeir eiga yfir að segja.
Kom það fyrir þingið og var skipað að
liafa eptirlit á því. En illt þótti stjórn-