Þjóðólfur - 26.01.1894, Blaðsíða 1
Árg. (60 arkir) koetar 4 kr.
Erlendis 5 kr. — Borgist
fyrir 15. jrllí.
PJOÐOLFUR.
Uppsogn, bnndin við áramót,
ógild nema komi til útgefanda
fyrir 1. október.
XLVI. árg.
Reykjayík, fostudagiim 26. janúar 1894.
íir. 5.
Alþingiskostnaðurinn 1893
verður að miklum mun hærri en nokkru
sinni fyr, eins og sjá má af yíirliti þvi,
sem nú er hér um bil fullprentað og fylgir
þingtíðindunum, eins og að undanförnu.
Samkvæmt því verður allur kostnaður við
siðasta alþingi 41,490 krónur, en í raun og
veru er hann nokkru meiri í samanburði
við þingkostnaðinn 1891, þá er þess er
gætt, að 800 kr. þóknun til beggja yfir-
skoðunarmanna landsreikninganna er ekki
talin í þessn nýja reikningsyfirliti nema
fyrir eitt ár (1890), með því að þóknun-
inni fyrir endurskoðunina árið 1891 var
óávísað nú við árslok, en í yfirlitinu 1891
er þóknun þessi fyrir tvö ár (1888 og
1889) tekin í reikninginn. Má þvi bæta
800 kr. við hinn áðurumgetna kostnað við
alþingi 1893, auk hér um bil 600 kr. kostn-
aðar við prentun og prófarkalestur lands-
reikninganna, er mun ótalinn í þessu nýja
yfirliti. Verður þá þingkostnaðurinn alls
urn 42,890 krónur, eða að réttu lagi um
4514 krónum meiri en 1891. Hefur hann
jafnan farið vaxandi á 4 síðustu þingun-
um, því að 1887 var hann 34,325 kr.,
1889 36,428 kr. og 1891 38,376 kr.
Kostnaðarauki þessi stafar raeðal annars
af lengd þingtíðindanna einkum tvö síð-
ustu árin. Þingmenn eru miklu málhreif-
ari nú á kostnað iandssjóðs en áður, en
einkum hefur þó skjalaparturinn orðið
drjúgur nú á tveiinur síðustu þingunum,
°g veldur því hinn mikli málafjöldi og sá
sandur af nefndarálitum, breytinga- og við-
aukatillögum, er þessi fjöldi hefur getið
af sér.
Til samanburðar setjum vér hér nokkra
einstaka liði úr þingkostnaðarreikningun-
um 1891 og 1893.
1891 1893 Hismnn.
Fæðispen. og ferða- kr' kr' kr-
kostnaður þingm. 20.399 22,574 2175
Skrifstofa alþingis m.m.
Umræður í efri d. og
sam. þ. með yfirliti
Umræður í neðri deild
Skjalaparturinn . .
Aðgerð á alþingishúsinu
Útsending alþingistíð.
4,207 4,831 624
,896 2,411 515
,391 4,786 395
',886 3,487 601
278 415 137
160 820 660
5107
Hækkun kostnaðarins á þessum liðum
verður alls 5107 krónur, en á einstöku
öðrum liðum verður kostnaðurinn ofurlítið
minni 1893 en 1891, svo að mismunurinn
verður alls um 4500 kr., eins og áður er
á minnzt. Hér við er þó að athuga,
að útsendingarkostnaður alþingistíðindanna
1891 hefur verið meiri en 160 kr., hve
mikið verður ekki séð, en munurinn á
þessum lið verður ei að síður mikiil, sakir
þess, að nú eru 2 eintök þingtíðindanna
send í hvern hrepp á landinu samkvæmt
ályktun síðasta alþingis.
Sá liður, er mestan mismun sýnir 1891
og 1893, er ferðakostnaður og fæðispen-
ar alþingismanna, hinn Iangstærsti og veru-
legasti útgjaldaliður. Hann er eins og sjá
má af samanburðinum rúmum 2000 kr.
hærri en 1891. Og af hverju stafar þessi
mismunur? Þingmennirnir voru þó jafn-
margir 1891 eins og 1893. f fljótu bragði
má gera sér nokkurn veginn ljóst, í hverju
þessi kostnaðarauki er fólginn. Það er þá
fyrst og fremst, að vér höfðum á síðasta
þingi 2 þingmenn frá Kaupmannahöfn
(þingm. Snæfellinga og 2. þm. Árnesinga)
en engan 1891. Þessir tveir þingmenn
hafa t. d. orðið landssjóði rúmum 900 kr.
dýrari báðir en þingmenn sömu kjördæma
1891, en rúmum 1100 kr. dýrari en þing-
menn, er hefðu verið búsettir í Reykja-
vík. Þetta gerir þegar allmikinn mun.
Svo hefur t. d. þingmaður Vestmanneyinga
orðið 800 kr. dýrari en þingmaður sama
kjördæmis 1891, er var búsettur í Reykja-
vík. Ennfremur gerir það allmikinn mun,
að sumir þingmenn, er fóru sjóleiðis 1891
hafa farið landveg 1893 og orðið því dýr-
ari, en í sjálfu sér verður ekki fyllilega
borinn saman ferðakostnaður og fæðispen-
ingar þingmanna tvö síðustu þingin, af
því að það voru ekki allir sömu menn-
jrnir, er sátu á báðum þingunum, eins og
kunnugt er, og þar af leiðandi mismun-
andi vegalengdir, er miða verður við.
Þess má þó geta, að hinir konung-
kjörnu hafa ekki hækkað þingkostnaðinn
í þetta sinn, því að þeir hafa nú orðið
lándinu nál. 500 kr. ódýrari en 1891, sakir
þess, að 2 þeirra, er lengst áttu að sækja
(Arnljótur Ólafsson og Júlíus Havsteen)
fóru frá, og ferðakostnaður hins eina, er
við bættist utan Reykjavíkur (séra Þork.
Bjarnasonar), er ekki nema 30 kr. Það
er þó alténd ofurlítill hagnaður að því, að
sem flestir hinna konungkjörnu séu bú-
settir í Reykjavík. Hinn eini þeirra, sem
á nokkuð langt að sækja (Jón A. Hjalta-
lín) hefur reyndar reiknað sér 85 kr.
meira i ferðakostnað næstliðið ár en 1891.
Honum hefur líklega fundizt, að hinir
konungkjörnu yrðu annars allt of léttir á
landssjóði.
Til samanburðar setjum vér hér ferða-
■ kostnaðarreikninga nokkurra þingmanna
þeirra, er sátu á báðum síðustu þingunum
1891 og 1893 og aðalupphæðina að fæðis-
peningum meðtöldum.
Feröakostnaílur AIIs
1891 1893 1891 1893
kr. kr. kr. kr.
Benedikt Sveinsson 411 548 921 1076
Jón A. Hjaltalín 249 334 723 796
Jón Jónss. Bakkagerúi 494 445 1016 979
Jón Jónsson Múla 236 295 722 793
Ólafur Briem . . 100 180 568 624
Sigurður G-unnarss. 191 452 719 986
Sigurður Jensson 73 207 487 675
Skúli Thoroddsen 231 267 693 747
Hjá þessum öllum, er hér eru taldir,
er ferðakostnaðurinn að mun meiri 1893
heldur en 1891, nema Jóni í Bakkagerði.
Mestur er munurinn hja Sigurði Gunnars-
syni og Sigurði Jenssyni, er stafar af því,
að þeir hafa farið sjóveg 1891 en land-
veg 1893.
Þeir þingmenn, er hafa fengið yfir
800 kr. í fæðispeninga og ferðakostnað
næstl. ár eru: Benedikt Sveinsson 1076 kr.,
Guttormur Vigfússon 989 kr., Sigurður
öunnarsson 986 kr.; Jón Jónsson Bakka-
gerði 979 kr., séra Einar Jónsson 971 kr.,
Jón Þorkelsson 916 kr., Bogi Melsteð 878
kr. og séra Jón Jónsson Stafafelli 872 kr.,
og sést af því, að þingmennirnir frá Höfn
jafnast nál. á víð þá, er lengst eiga að
sækja til þings hér á landi, eins og eðli-
legt er. Samt sem áður hyggjum vér vel
tilvinnandi að fá dr. Jón á þing næst, og
mun verða minnzt á það nánar síðar í
sambandi við hinar fyrirhuguðu þingkosn-
ingar.