Þjóðólfur - 04.12.1896, Blaðsíða 2

222
Þjóðverjar þessa tróða „Contorsionisten“
(vindingamenn), en Danir kalla þá „Slange-
mennesker" (höggormsmenn) og er list
þeirra, ef list skyldi kalla, harla óþekkileg.
Frá Hamborg lögðnm við af stað
snemma morguns 25. sept. með hraðlest
austur til Kílar, framhjá smábænum Neu-
miinster. Er landið á þeirri leið mjög vot-
lent að sjá, sem ef tíl vill hefur verið
fremur venju sakir undanfarinna stórrign-
inga. En slægjuland virtist þar gott og
mjög greiðfært. — Kíl er fremur snotur
bær að sjá og Jiggur á smáhæðum við Kíl-
arfjörð. Þar er ágætt herskipalægi, og
hið mesta þing fyrir Þýzkalandskeisara,
er hefur þar eina aðaiherskipastöð sína.
Sáum við allmarga þýzka bryndreka þar
á höfninni. Misstu Danir þar drjúga sneið
af kjúkunni sinni, er þeir urðu að sleppa
Slésvík og Holsetalandi með Kílarhöfn í
greipar Þjóðverja. í Kíl höfðum við enga
viðstöðu, því að við hlupum úr gufuvagn-
inum, jafnskjótt sem hann nam staðar, nið-
ur á skip, er þá þegar létti atkerum og
flutti okkur til Krosseyrar (Korsör) á vest-
anverðu Sjálandi. Ganga jafnan 2 gufu-
skip millum Kílar og Korsör á hverjum
sólarhring, annað á daginn, hitt á nóttunni,
og er það eitt til marks um, hversu Þjóðverj-
ar stinga Dönum undir rassinn á sér í öll-
um greinum, að þeir láta danskt skip pauf
ast á nóttinni þarna á milli, en sjálfir hafa
þeir dagferðirnar, sem auðvitað eru miklu
þægilegrí og arðmeiri, þar eð fólksflutning-
urinn er jafnaðarlegast miklu meiri að
degi en að nóttu. Var ekki laust við, að við
ertum Dani með þessu, og þótti þeim leitt
og sögðu, að svona væri helvízkur Þjóð-
verjinn. — Sigldum við rétt austan við
eyjuna Langaland, sem ber nafn með rentu
og er öll á einn veginn. Sáum við þá
óglöggt Láland í suðri, en suðuroddann á
Fjóni, þá er lengra dró norður eptir. Kl.
4l/a stigum við á land í veldi Danakon-
ungs við Korsör, þar sem Karl 10. öústaf
Svíakonungur lenti forðum (1658) í litlum
vinahug, gagnvart Dönum. í Korsör eru
hér um bil jafnmargir íbúar, eins og í
Eeykjavík, og eigi er bærinn öllu stórfeng-
legri að sjá, en höfuðstaður vor. Þar
skoðuðn tollþjónarnir farangur okkar, eins
og lög gera ráð fyrir. Eru þeir einkum
á veiðum eptir vindlum og tóbaki, en hvor-
ugt heppnaðist þeim að ná í hjá okkur
og getur vel verið, að eigi hafi verið nógu
vandlega skoðað. — Eptir klukkutíma dvöl
í Korsör stigum við á járnbraut til Kaup-
mannahafnar, fórum fram hjá Slagelse,
Sórey, Ringsted og Hróarskeldu. og kom-
um til Hafnar kl. 8 um kveldið. Landið
miili Korsör og Hafnar, þar sem víð fórum
um, er allfrjótt að sjá og vel ræktað, með
smáhólum og dældum, og víðast hvar reifað
skógi. Einkum ern miklir skógar í nánd
við Sórey, og eru þær lendur allar eign
hins gamla Sóreyjarskóla. Hefur mörgum
þótt fagurt á þeim stöðvum og svo þótti
Jónasi. Þar bjó Ingemann, og þar var
landi vor Jón Eiríksson nokkur ár.
í næstu pistlum mun eg lýsa því, hvern-
ig mér leizt á kóngsins „Kaupinhafn“.
Eru komin aldarlok ariska kynsins?
(Bptir L. Hearn í Atlantic; þýtt úr BKringsjaa“).
(NiJurL) Yér höfum líka vanalega ramskakka
skoðun á íhaldssemi Kínverja. Vér ímynd-
um oss, að hún sé fólgín í tómlæti um allt
nýtt og seigri fastheldni við allt gamalt,
að Kínverjar geti ekki lagað sig eptir
nýum tímum og öðrum siðum. Því er ekki
heldur að neita, að Kínverjar eru íhalds-
samir, en þeir eru það einungis hvað trúar-
siði og ’serímónur' snertir; lengra nær ihalds-
semi þeirra ekki. Það er ekkert í eðlis-
fari Kínverjans eða uppeldi, sem verið
geti því til fyrirstöðu, að hann noti betri
verkfæri, þegar þau berast í hendur hon-
um, eða að hann líki eptir vesturþjóðunum
í því, sem hann sér að getur orðið sér til
gróða og hagsmuna. Þvert á móti er
hann auðnæmur og fljótskarpur og frábær-
lega vel sýnt um að laga sig eptir nýjum
kringumstæðum og semja sig að nýjum
lífsháttum. í Ameriku lærir hann að
strjúka lín með gufuafli í stað handafls
og á verzlunarsamkundunni í New York
er hann óðara orðinn útsmoginn í öllum
gangi kaupstarfa, gróðabrögðum og fé-
hnikkjum vesturþjóða; í New York býr
hann í raflýstu húsi með granítframhlið
og á Súmatra í bambuskofa. En hvernig
svo sem hann breytir til um ytri lífshætti,
þá verður hann samt í sínu innra hinn
sami og áður, sannur Konfúsíusar lærisveinn
og dyggur tilbiðjandi feðranna. Hvernig
sem hús hans er ásýnis að utan, þá á
maður víst að hitta hinn sanna, óbreytan-
lega Kínverja í innstu herbergjunum.
Þjóðernið og hin óbifanlega staðfesta eðlis-
farsins er rótfest í trúbrögðum hans og
helgisiðum. Og það er einmitt þetta, sem
gerir þjóðakynin öflug, seig og ósigrandi;
lempnin út á við að geta lagað sig eptir
kringumstæðunum en haldið þó inn á við
óskertum kjarna eðlisfarsíns; annarsvegar
fastheldni við trúbrögð og siðareglur,
en hins vegar fullkomið hleypidómaleysi
í verklegum efnum. í þessu er styrkur
Gyðinga fólginn. í hinu ytra haga þeir
sér eptir tíð og atvikum, í hinu innra
taka þeir engum breytingum.
Ennfremur ber þess að gæta, sem áður
er á vikið, að Japanir og Kínverjar eru wt-
flytjandi, nýleudustofnandi þjóðkyn eins og
Evrópumenn. Kínverjar eru þegar komnir
út um allt og þeir eru eins og fyr er
fram tekið kaupstarfsmenn hins fjarlæga
Austurheims. Japanir eru einnig byrjaðir
á útflutningum. í Ástralíu er komið upp
japanskt verkmannamál jafnhliða hinu
kínverska. Og það er enda í ráði að
stofna japanska nýlendu í Mexíkó.
Herbert Spencer hefur sagt, að sá tími,
sem vér lifum á sé yfrumfarar-tímabil úr
hernaðar-standi í iðnaðar-stand. Hingað
til hefur ríkið verið hernaðarlegt; framtíðar-
ríkið mun verða iðDaðarlegt. Aðalverkefni
ríkisins mun ekki verða vörn né sókn,
heldur hitt, að stjórna verknaðinum og
skipa til um hann, að gera lífið léttara
og [hagfeldara og annast fyrirkomulag
þess. Eíkið verður félagssamtenging
manna til þess að eiga hægra með að
afla sér nauðsynja og þæginda lífsins.
En hér rekum vér oss á þann sannleik,
að Aríar hafa aldrei verið iðnaðar kyn.
Þeir hafa borið merki annarar hugmyndar
í heimssögunni. Þeir eru miklu fremur,
eða ef til vill, þeir eru einmitt hernaðar-
lega kynið. Þeir eru aðilar hernaðarstands-
ins, sem dæmt er til að líða undir lok.
Er þá óhugsandi, að sjálft kynið líði einn-
ig undir lok?
Þar á móti hafa Mongólar þegar í ár-
daga og þaðan af verið iðnaðar kyn. Þeir
bera einmitt merki þeirrar hugmyndar í
veraldarsögunni, sem Spencer hyggur að
muni leggja undir sig heiminn — iðnaðar-
standið. Vinna,en ekki hernaður, hefur verið
undirstöðuhugmynd ríkis þeirra. Eigi nú
þessi hugmynd að vinna sigur, er þá ekki
hugsanlegt, að hinn forni aðili hennar vinni
sigur, — og að hernaðaryfirdrottnun Aría
rými sæti, en komi í staðinn iðnaðarlegt
heimsfyirkomulag undir mongólskri for-
ustu?
VI.
En það er líka annar skoðunarmáti
mögulegur, sem bæði er vonarbetri frá
arisku sjónarmiði og ef til vill sönnu nær.
Því má ekki gleyma, að jörðin er stór
og að bæði þessi kyn geta æxlazt og auk-
izt svo öldum skiptir og samt ekki orðið
meira [jágengt en að fylla verstu eyð-