Þjóðólfur - 06.08.1897, Blaðsíða 1

Árg. (60 arklr) koatar 4 kr.
ErlendjS 5 kr. — Borgist
tyrir 15. Júli.
Uppsögn, bnndin við áramót,
Agild nema komi til Atgeianda
tyrir 1. október.
ÞJÖÐÖLFU E.
XLTX. árg.
Síðasta heptl Kambsránssðgu
Terður fullprentuð í þessum mánuði,
og sent skilTÍsum kaupendum Þjóðólfs.
StjórnarskrárÞreytingm
var afgreidd frá neðri deild 30. f. m. með
19 samhljóða atkvæðum, og greiddi nú
dr. Valtýr sjálfur atkvæði með frumvarp-
inu, því að þá er í svo óvænt efni var
komið fyrir honum og atkvæði hans gat
ekki riðið neinn baggamun í samþykkt
málsine, hefur honum þótt viðkunnanlegra
að „fljóta með“. Eigi gerði hann neina
grein fyrir þessari atkvæðagreiðslu sinni,
en allir þóttust vita, að hún hefði við sömu
rök að styðjast, eins og hjá Skúla Thor-
oddsen, er lýsti því yfir, að hann greiddi
atkvæði með málinu út úr deildinni að eins
til þess að efri deild gæti lagað það, kippt
burtu úr því 1. gr. (ákvæðinu um útilok-
un ísl. ráðgjafans úr ríkisráðinu) m. fl., og
þótti mörgum vinum Skúla súrt í brotið,
er þeir hlustuðu á ræðu hans þar í deild-
inni, og fengu áþreifanlegar sannanir fyrir
því, að hann hafði látið ánetjast í þessari
snöru, er dr. Valtýr hetur lagt fyrir þingið.
Og sjálfsagt munu fáir hafa ímyndað sér
að sjá þá Skúla og Guðlaug Guðmundsson,
margra ára unnusta ísafoldar, setta á
einskonar brúðarbekk, hvorn við hliðina á
öðrum. En það gerði ísafold 31. f. m.(I!)
Þeir 4 þingmenn í neðri deild, er eigi
greiddu atkvæði með stjórnarskrárfrumv.,
voru: Einar Jónsson, Jón Jensson, Jón
Jónsson í Múia og Ól. Briem, og höfðu
flestir þeirra gert grein fyrir afstöðu sinni
til málsins áður, svo að þetta kom ekki
neinum óvart, hvað þá snerti.
Það væri harla óheppiiegt, ef sú venja
yrði almenn í neðri deild, að varpa allri
áhyggjunni á efri deild og reiða sig á hina
konungiegu forsjón hennar í stórrnálum.
Það væri sannarlega að fara „aptan að
siðunum“. Neðri deild er og á að vera
þungamiðja þingsins. Það er hún, sem á
að ráða úrslitum málanna, en efri deild
ekki, því að skipun hennar er, eins og
menn vita, þannig háttað, að engin trygg-
ina er fyrir því, að gerðir hennar séu í
samræmi við óskir þjóðarinnar. Deildirn-
Reykjavík, föstudaginn 6. ágúst 1897.
ar eiga að vera hvor annari óháðar, svo
að eigi ráði annað, en afl atkvæða. Það
fér því mjög illa á því, að neðri deild
geri sig að dulu efri deildar, en það gerir
hún óhjákvæmilega, ef þau breiðu spjótin
taka að tíðkast, að fulltrúarnir í neðri
deild gefi málunum atkvæði sitt, eigi af
neinni sannfæringu, heldur að eins til þess
að láta efri deild breyta þeim eða fella
þau. Hver fulltrúi á jafnan að fylgja sinni
eigin sannfæringu umsvifalaust, án tillits
til þess, hvað aðrir muni um það segja.
Á fundi efri deildar 3. þ. m. var stjórn-
arskrármálið fyrst á dagskrá og umræðu-
laust sett nefnd í það, samkvæmt uppá-
stungu Sigurðar Stefánssonar, og hlutu
kosningu: Kristján Jónsson, Jón A. Hjalta-
lín, Hallgr. Sveinsson, Sig. Stefánsson og
öuttormur Yigfússon.
Hjálp í viðlögum
vonar dr. Valtýr, að efri deild verði nú í
stjórnarskrármálinu, svo að hún færi það
í sama búning, og trumv. hans var í. En
mjög er hætt við því, að slíkar vonir verði
táldrægar, og að eigi rætist betur úr þeim
en í neðri deild. Væri það og harla und-
arlegt um doktorinn, jafngrannvaxinn og
óstyrkvan mann, ef hann gæti troðið digr-
um og ramefldum lávörðum í vasa sinn,
þvi að þar rúmast naumlega nema einhver
sannarleg kóngspeð, og þau eru ekki mörg
á konunglega skákborðinu í efri deild.
Vér gerum alls ekki ráð fyrir, að þjóð-
kjörnu fulltrúarnir verði svo bónþægir, að
seiða Valtýs-fluguna upp úr gröf sinni,
og senda hana aptur inn á þingið, því að
það mætti kallast að fara í skollaleik i
stjórnarskrármálinu til að skemmta þeim
Vonda, en hryggja alla vini máisins, og
það væri Ijótur leikur i hinu þýðingar-
mesta velferðarmáli voru.
Þjóðminningardagurinn
2. þ. m. rann éigi upp bjartur og fagur
yfir Reykjavik. Þó var þurt veður og
gott fram yfir kl. 9, en úr því rigndi drjúg-
um til hádegis, og spillti það skemmtan-
inni við kappreiðarnar og skrúðgönguna
inn að Rauðará. Seinni hluta dags var
Xr. 38.
dágott veður, en þokudumbungur í lopti
og sást óglöggt til fjalla.
Um kl. 9 hófust kappreiðarnar á Skild-
inganesmelunum. Var reynt bæði stökk
og skeið á 158 faðma færi. Verðlaun fyrir
stökk fengu: 1. Grár hestur (eigandi Ein-
ar Benediktsson ritstj.) 1. verðlaun (SOJir,).
2. Grár bestur (eigandi Siggeir Jú*réson af
Eyrarbakka) 2. verðl. (30 kr.). 3. Móalótt-
ur hestur (eigandi Stefán Jónsson frá Arn-
arbæli í Grímsnesi) 3. verðl. (200 kr.). —
Fyrir skeið fengu verðlaun: 1. Mósóttur
hestur (eigandi L. E. Sveinbjörnsson háyfir-
dómari) 1. verðlaun (50 kr.). 2. Rauðbles-
óttur hestur (eigandi Jón Jónsson alþm. frá
Múla) 2. verðl. (30 kr.). 3. Jarpur hestur
(eigandi E. Tvede lyfsali) 3. verðlaun
(20 kr.).
Skeiðhestar voru reyndir mjög fáir,
(að eins 7), en klárheatar miklu fleiri.
Kappreiðasvæðið var fremur mjótt og eigi
fullkomlega slétt, Sögðu sumir, að of-
margir hestar væru reyndir í senn.
Um kl. 11 hófst skrúðgangan héðan
úr bænum inn að Rauðará, en sakir þess,
að rigning var þá allmikil og bieytuvað-
all á götunum, varð hún eigi sem reglu-
legust. KI. 12 steig aðalforstöðumaður
hátiðarinnar cand. mag. Bjarni Jónsson í
ræðustólinn, og hélt stuttan formála, en
þvi næst var sungið kvæði um Island,
það er hér fer á eptir, ort af Steingrími
Thorsteinson:
Opt minnast þín, ísland, á erlendri slóð
Þeir arfar, er fjarvistum dvelja,
Og saknandi kveða sín landmuna ljóð
Og Ijúfan þér minnisdag velja;
Þó milli sé úthafsins ómælis röst,
Þú ei hefur sleppt þeim, þín tök eru föst.
Mun oss þá, er ættjarðar búum við brjóst,
Ei blóðið til skyldunnar renna?
Því hvar mundu eldar svo hýrt og ljóst
Sem heimlands á örnunum brenna,
Og blasa ei hér við oss þau bólin vor
Þar börn höfum leikið og fyrst stigið spor?
Sjá, himinn og grundin og girðandi sær
Og gnýpur og vötnin, er streyma,
Og túnin og bæriun og tindarnir fjær
Allt tjáir: „Hér eigið þið heima“.