Þjóðólfur - 06.08.1897, Blaðsíða 2

152
Oss fætt hefur land þetta, fóstrað og nært,
Það framvegis byggjum og oss er það kært.
Því vitum vér einnig, að arf hlutum þann,
Sem eigum vér sjálfir, ei aðrir;
Vort eigið, sem gott er, víst gagnast oss
kaon,
Því girnumst ei lánaðar fjaðrir;
En virðum vort þjóðerni, og vörðum vort jeg
í veikleika sterkir, þó auðnan sé treg.
Ei nægir, að slíkt hljómi á munni hvers
manns
Vorn móð og vorn kjark skulum brýna;
Að vér séum brotnir af bergi vors lands,
Það ber oss í verkinu að sýna;
Já, verjum þess sóma og hefjum þess hag,
Þá höldum vér réttlega þess og vorn dag.
Ó styrkist til hauðurs vors tryggðanna taug
Og tjáð verði í reyndinni skýrast,
Að hugð fylgdi málinu og munnur ei laug,
Sem móðurjörð heitið vann dýrast,
Vort fornaldar, nútíðar, framtíðar láð,
Þú farsælt þá verður í lengd og bráð.
Að því loknu hélt Guðlaugur Guð-
mundsson alþingismaður ræðu fyrir íslandi.
Þá hélt Indriði Einarsson ræðu um ís-
Imdinga, erlendis, en kvæði vantaði, því
að sá er yrkja skyldi (Þorsteinn Gíslason
ritstj.) hafði hliðrað sér hjá því. Þvínæst
var sungið svolátandi kvæði um alþingi
eptir Benedikt Gröndal:
í ægum alda straumi
þá á oss röðull skein
var fullt af gleði og glaumi
þá glóði ástin hrein,
Landvættir landið vörðu
og létu ekkert ná
að beita hatri hörðu
og herja landið á.
En tíminn tók að breytast
og tign og manndáð hvarf,
og þjóðin fór að þreytast,
og þessum gleymdi arf;
þá svefn og doða drungi
á d&la-vættir sveif,
og illur þrauta þungi
með þjáning landið hreif.
♦
En sól úr svölum ö'ldum
með söng og glaumi steig,
og dreifði drunga köldum
með dýrri frelsis veig;
hún vakti drótt úr draumi
og dáið fjör og hrós
og þrótt með þakkar glaumi
við þúsund ára ijós.
Hún vakti vættir nýjar
og veitti krapt og þor,
með óskir hugar hlýjar
að hitta feðra spor;
á þingi þær nú sitja
með þjóðar ráðin sling;
þar aldir aflsins vitja
er ekkert drauma-þing.
Alþing! þú alltaf heitir
vort óskabarnið kært!
Landvætta Ijúfir reitir,
landvarnar vígið skært!
Landvættir í þér lifa,
landverðir kúgun mót,
sem aðrir ekki bifa
og ekki skelfa hót.
Á þessum dýrðar-degi
vér drottinn biðjum nú,
hann yfirgefi eigi
vort aldna heimabú,
og styrki alla yður
sem alþings byggið sal —
samheldi, fjör og friður
í framtíð drottna skal.
Bæðuna fyrir alþingi hélt Jón Ólafsson
fyrv. ritsj. Siðast flutti Þórhallur Bjarn-
arson ræðu um Reykjavík, en áður var
sungið kvæði það, er hér fer á eptir, ort
af Einari Benediktssyni ritstjóra:
Þar fornar súlur fiutu á land
við fjarðarsund og eyjaband
þeir reistu fteykjavík.
Hún óx um tíu alda bil,
naut alls, sem þjóðin hafði til,
varð landsins högum lík. —
Og þó vor höfn sé opin enn
og ennþá vanti knerri og menn
vér vonum fast hún vaxi senn
og verði stór og rik.
En þó við Fióann byggðist borg
með breiða vegi og fögur torg
og gnægð af öllum auð —
ef þjóðin gleymdi sjálfri sér
og svip þeim týndi, er hún ber,
er betra að vanta brauð. —
Þeir segja að hér sé hættan mest —-
og hérna þróist frónskan verst —
og útlend tízka temjist flest
og tungan sé í nauð.
Nei, þegar öldin aldna flýr
og andi af hafi kemur nýr,
að vekja land og lýð,
er víkka tún og breikka ból
og betri daga morgunsól
skín hátt, um strönd og hlíð,
skal sjást, að bylgjan brotnar hér —
við byggjum nýja sveit og ver
en minnumst þess, sem íslenzkt er
um alla vora tíð.
Flestum þótti ræðumönnum mælast vel,
en eigi eru hér tök á að flytja neitt, á-
grip af ræðum þessum, enda virðist þess
ekki þörf. Það var heldur ekki séð fyr-
ir því, að ritstjórar blaðanna hefðu neitt
sérstakt pláss, er víðast mun þó vera gert
við slíkar samkomur. Lítið varð um önn-
ur ræðuhöld við hátíð þessa. Þó steig
Hjálmar Sigurðsson tvisvar í stólinn, og
hélt tölur, aðra fyrir aðkomumönnum ut-
an Reykjavíkur, en hina fyrir kvennfólk-
inu og var brosað að. í lok hátiðarinnar
talaði séra Árni Þorsteinsson á Kálfatjörn,
og síðast Halldór Jónsson bankagjaldkeri
fyrir Heimdellingum.
Um kl. 3 hófust glímurnar, en glírnu-
völlurinn var lítill, og mjög ilit aðstöðu
fyrir áhorfendur, og vakti það kvartanir,
því að aliir vildu horfa á þessa þjóðlegu
íþrótt. Verðlaun fyrir glímur fengu 1.
Þorgrímur Jónsson söðlasmíður frá Skip-
holti i Ytri-hrepp 1. verðlauu (60 kr.) 2.
Guðmundur Guðmundsson (bóksala) verzl-
unarm. frá Eyrarbakka 2. verðlaun (40 kr.),
3. Sigfús Elnarsson ættaður úr Fljótsdal
austur 3. verðlaun (30 kr.), 4. Einar Þor-
gilsson hreppstj. í Hlíð í Garðahverfi 4.
verðlaun (20 kr.).
Verðlaunaféð fyrir kappreiðarnar, að
upphæð 200 kr., gaf enskur maðurÆtichard-
son, en Jón Vídalín stórkaupmaður gaf
verðlaunaféð fyrír glímurnar, alls 200 kr.
Kapphlaupum tóku mjög fáir þátt í.
Þessir fengu verðlaun: Af börnum 6—10
ára Sigurður M. Þorsteinsson 5 kr., og af
telpum á sama aldri Þórun Brynjólfsdótt-
ir 2 blómstjaka, af 10—12 ára börnum,
Vilh. Finsen skóiapiltur 5 kr., af 12—15
ára börnum Hannes Helgason 5 kr. Af
karlmönnum eldri en 15 áravarð fljótastur
Pétur Þórðarson hreppstj. frá Hjörtsey, á
200 faðma færi, og fékk ferðaveski í verð-
laun. Fyrir langstökk fékk Vilh. Finsen
seðlaveski og úrfesti, og fyrir hástökk
Jón Blöndal stud. med. stundaklukku og
seðlaveski. Fremur lítið þótti varið í hlaup
þessi og stökk.
Eptir kl. 5 hófst daus, og skemmti
margur sér við hann til hátíðaloka kl. 11
um kveldið.
Lakast var það, að veitingar voru mjög
ónógar og óíullkomnar, sæti vantaði til-
finnanlega, en jörðin blaut, og urðu menn
því þreyttir. En þrátt fyrir þessa og
fleiri agnúa, skemmtu menn sér allvel, og
fór hátiðin yfir höfuð mjög vel fram. Það
er eðlilegt, að ýmsu verði ábótavant svona
í fyrsta skipti. Má búast við, að fyrir-
komulagið verði hagfeldara næst, því að