Þjóðólfur - 16.08.1901, Síða 4

Alþingi,
IX.
Bankamálifl
þeirra Amtzen og Warburgs var afgreitt frá
neðri deild á kveldfundi í gær eptir 5 klukku-
stunda umræður (við 3. umr.) með 15 atkv. gegn
6. Meðal þessara 15 voru Lárus Bjarnason og
Björn Bjarnarson þm. Borgf., er greiddu atkv.
með málinu út úr deildinni með fyrirvara og
Hannes Hafstein að vissu leyti. Hitt voru allt
Hafnarstjórnarmenn, auk Péturs Jónssonar ogBjarn-
ar sýslumanns, en þeir sem greiddu atkv. móti
voru Einar Jónsson, Hannes Þorsteinsson, Her-
mann Jónasson, Jósafat Jónatansson, Stefán Stef-
ánsson bóndi og Tr. Gunnarsson. Höfðu Hafn-
arstjórnarmenn gert máJ petta að eindregnu flokks-
máli, og héldu þar allir hópinn. Breytingartil-
lögur, er gengu í þá átt að láta landsbankann
standa við hlið hlutafélagsbankans féllu allar með
jöfnum atkvæðum flestar (11 gegn 11), og héldu
Hafnarstj.menn þar hópinn gegn þei m,en heima-
stj.menn með þeim. Hefur allmargt talað verið
í þessu máli og hafa þeir Þórður Thoroddsen og
Lárus Bjarnason haft aðalframsöguna á hendi
með og móti málinu fyrir hönd meiri og minni
hluta nefndarinnar og hefur sókn og vörn verið
þar allsnörp. JSiú á víst að knýja málið með odd
og egg gegnum efri deild, svo að hver silkihúfan
verði upp af annari á þessu þingi. Það er ekki
komandi nærri því að leita fyrir sér um aukning
og efling landsbankans, t. d. með láni í útlönd-
um. Það á að ganga óhæfu næst að dubba upp
á nokkurn skapaðan hlut, sem innlent er, eða
leggja rækt við nokkuð það, sem þjóðin á. Nið-
ur með Jandsbankann, það er einkunnarorð þess
flokks, er nú beitir valdi sínu á þingi í þágu ein-
stakra manna. En verði frumvarp það, sem nú
er afgreitt frá neðri deild samþykkt í efri deild,
sem trúa má til alls, og svo samþykkt af stjórn-
inni, sem búast má við, þá er það spá vor, að
að ekki líði á löngu, áður menn fái að þreifa
tilfinnanlega á því, hve hyggilegt það hafi verið
að leggja landsbankann niður og gefa útlending-
um einkarétt yfir seðlaútgáfu landsins og öllum
Qármálum þess í 30 ár fyrst um sinn, og að menn
komist þá að raun um, hversu hlutafélagsbankinn
verður mikil hjálparhella íslenzks landbúnaðar
eða iðnaðarframkvæmda. Þeir sem mest hafa
barizt nú fyrir þessum »stóra banka« munu þá
uppskera ávöxt verka sinna. En þá er um sein-
an að sjá sig um hönd. Annars verður minnst
ítarlegar á mál þetta síðar og afskipti þingsins
af því.
Lög samþykkt af þinginu :
1. Lög, er banna að flytja vopn og skotföng til Kína
frá íslandi.
2. Lög fyrir ísland um tilhögun á löggæzlu við fiski-
veiðar í Norðursjónum.
3. Lög um útvegun á jörð handa Fjallaþingapresta-
kalli.
4. Lög um breyting á 4. gr. laga 14. des. 1877 um
laun sýslumanna og bæjarfógeta (500 kr. viðbót
við laun sýslum. í Suður-Múlasýslu).
5. Lög um forgangsrétt veðhafa fyrir vöxtum.
6. Lög um próf í gufuvélafræði við stýrimannaskól-
ann í Reykjavík.
7. Lög um viðauka við lög um prentsmiðjur 4 des.
1886.
8. Lög um skipti á jörðinni Vallakoti í Reykdæla-
hreppi ogjörðinni Parti í samahreppi.
9. Lög um að stofna slökkvilið á Seyðisfirði.
10. Lög um manntal í Reykjavík.
11. Lög um síldarnætur.
12. Lög um br. á 1. gr. í lögum 2. febr. 1894 um
br. í opnu bréfi 29. maíi839um byggingarnefnd
í Reykjavík.
13. Lög um bólusetningar.
164
14. Lög um viðauka við lög 6. nóv. 1897 um und-
irbúning verðlagsskráa.
15. Lög um br. á tilsk. 20. apr. 1872 um bæjarstjórn
í kaupstaðnum Reykjavík.
16. Póstlög.
17. Lög um greiðslu verkkaups.
18. Lög um samþykkt á landsreikingunum fyrir 1898
og 1899.
19. Fjáraukalög fyrir árin 1898 og 1899.
20. Stjórnarskipunarlög um br. á stjórnarskrá um
hin sérstaklegu málefni 5. jan. 1874.
21. Viðaukalög við lög 31. jan. 1896 um útbreiðslu
næmra sjúkdóma.
22. Lög um skipun sótara í kaupstöðum öðrum en
Reykjavík.
23. Lög um heilbrigðissamþykktir í kaupstöðum,
kauptúnum og sjóþorpum á Islandi.
24. Lög um kirkjugarða og viðhald þeirra.
25. Lög um samþykktirum ábyrgðarsjóði fyrir naut-
gripi.
26. Lög um samþykktir til vanrar skemmdum af
vatnaágangi, um vatnsveitingar og skurði.
27. Lög um br. á lögum 6. apr. 1898 um bann gegn
botnvörpuveiðuim___________
Korriró, dillidöl
Nú ætla málgögn Hafnarstjórnarflokksins auðsjá-
anlega að stinga þjóðinni svefnþorn undir næstu
kosningar með því að þykjast vera með öllu, sem
hún vilji, hversu langt sem það gangi, jafnvel land-
stjóra ogjarli(U). Ekkert í veginum. Er ekki hlægi-
legt að hugsa sér annan eins skollaleik og blekk-
ingarleik, eptir alla frammistöðuna og barninginn
við það að lemja nú þessa stjórnárskrárbreytingu
gegnum þingið ? Skyldi þjóðin vera svo grannvitur,
að trúa þessum herrum, þótt þeir tali blítt og sjeikju-
lega, eins og krakkar, sem vilja narra pabba sinn
til að taka vægt á því eptir á, er þeir hafa gert
axarsköpt og móðgað hann stórlega. Önnur eins
látalæti ættu ekki að geta blekkt nokkurn hugs-
andi mann.
Meðal annars hefur Hafnarstjórnarmálgagnið
hér í bænum hreint og beint játað (í síðasta blaði),
að þetta, sem það sjálft hefur verið að streitast við
að fá samþykkt sé „humbug" og jafnvel hættulegt,
er fram í sækir, eða hvað segja menn um aðra eins
setningu og þessa frá sjónarmiði þess málgagns:
„Sé það (nfl. þetta nýja stjórnarfyrirkomulag sam-
kvæmt frv.) af hálfu stjórnar og þjóðar notað dyggi-
lega og hyggilega, fái það að njóta sín undir for-
ystu framkvæmdarsamra og gætinna manna, þá
stendur það fráleitt þrifum þjóðar vorrar fyrir þroska
(!) fyrst um sinn“(II). Setning þessi þarf engrar skýr-
ingar við. Og svona er öll greinin (í Isaf. 14. þ.
m). tóm flækja og hugsanagrautur: landstjóri, jarl,
miðlun frá '89, valtýska og allt mögulegt millum
himins og jarðar hrært saman í eina pólitiska vellu,
sem enginn botn finnst í. Gaman er að börnunum.
Korriró, dillidó !
Ósannindi
eru það í síðasta „Þjóðvilja", dagsettum ( gær, að
(allir) þeir, sem héldu ræður á þjóðhátíð Reykvík-
inga 2. þ. m. hafi lesið þær upp af skrifuðum blöð-
um. Að því er mig snertir er þetta ósatt. Eg hafði
engin blöð meðferðis, hvorki smá né stór, eins og
margir voru sjónarvottar að, en auðvitað hafði eg skrif-
að upp áðurheima hjá mér aðalatridi ræðunnar fyrir
minni Baidvins Einarssonar, enda mun það vera sið-
ur flestra, er halda tækifærisræður á opinberum
mannfundum. Þetta skiptir auðvitað ekki miklu, en
úr því að „Þjóðviljinn" fór að minnast á þetta há-
tíðarhald, gat hann hermt rétt frá, enda var ritstjór-
inn þar sjálfur viðstaddur. Um hitt þarf ekki nein-
um orðum að eyða, að stjórnarbótarféndur(I!), er hann
svo kallar, hafi notað tækifærið til að hnýfla mót-
stöðumenn sína. Þessu mun helzt vikið að mér og
geta menn nú séð af ræðunni, hve mikið það hefur
verið, þótt lítilsháttar blað, sem enginn tekur mark
á, hafi áður verið að geipa um það ofur naglalega.
Það var óþarft fyrir „Þjóðviljann" að herma það eptir
því blaði. Hannes Þorsteinsson.
Dálnn
er 1 gær héríbænum Holm skipstjóri á »Vestu«;
hafði fengið heilablóðfall, eins og getið var um
um áður hér í blaðinu. Hann var dugandi skip-
stjóri og kom sér vel.
Bruni
mikill varð nýlega á Sólbakka við Önundar-
fjörð. Brann þar að mestu hvalveiðastöð Ellef-
sens hvalveiðamanns, og er skaðinn talinn um
100,000 kr. eptir lausafregn með skipi að vestan
í gær. Húsin hölðu verið vátryggð.
STÓRAN AFSLÁTT
gef u r
= SAUMAS T OFAN =
14. BANKASTRÆTI 14.
á fataefnum, þar eð farið er að líða á
sumarið, og með „LAURA" næst koma hin
ódýru og vönduðu efni í
Ulstera (Vetrarkápur) sem
enginn selur ódýrari.
YETRARJAKKA — BUXUR - YFIRFRAKKA
KAMGARN Og CHEYIOT
í alklæðnaði ofl. sem allt selst jafn lágu
verði og undanfarið, gegn peningum.
Guðm. Sigurdsson.
Gleraugu hafa týnzt á veginum frá Reykja-
vlk upp fyrir Korpúlfsstaðaá. Finnandi skili þeim
til ritstjórans gegn fundarlaunum.
Tll lelgu
óskast 3—4 herbergi ásamt eldhúsi og geymslu,
helzt sem næst miðbænum. Ritstj. vfsar á.
Heimsins vönduðustn og ódýrustu
Orgel Fortepiano
fást með verksmiðjuverði beina leið frá Beethoven
Piano & Organ Cji og frá Cornish & CA, Was-
hington, N. J. U. S. A.
Orgel úr hnottré með 5 áttundum (i2 2Íjöðr-
um), 13 tónfjölgunum, 2 hnéspöðum, með vönd-
uðum orgelstól og skóla, kostar í umbúðum ca.
125 krónur. (Orgel með sama hljóðmagni
kostar í hnottréskassa hjá Petersen & Steenstrup
minnst ca. 260 krónur og lítið eitt minna
hjá öðrum orgelsölum á Norðurlöndum). Flutn-
ingskostnaður frá Ameríku til Kaupmannahafnar
er frá 26—40 krónur eptir verði og þyngd org-
elsins. Öll fullkomnari orgel og fortepiano til-
tölulega jafn ódýr og öll með 25 ára ábyrgð.
Allir væntanlegir kaupendur eiga að snúa
sér til undirritaðs. Einkafulltrúi félaganna hér
á landi:
Þorsteinn Arnljótsson.
Sauðanesi.
Enginn verðhækkun
á Kína-Lífs-Elixír þrátt fyrir tollinn.
Eg hefi fengið vitneskju um, að sumir
neytendur Kína-Lífs-Elixírs hafi orðið að greiða
hærra verð fyrir Elixírinn, síðan tollhækkun-
in komst á. En eg get frætt menn á því,
að kaupendurnir fá Elixírinn fyrir sama verð
og áður og að útsóluverðið er óbreytt. 1 kr. 50
au. flaskan, eins og stendur á flöskumiðan-
um. Eg vil því biðja menn um að skýra
mér frá því, ef nokkur kaupmaður selur El-
ixírinn dýrar, því að það er rangt og mun
verða vandað um það.
Hinn ekta gamli Kína-Lífs-Elixír fæst
framvegis til útsölu úr forðabúri mínu á Fá-
skrúðsfirði eða ef menn snúa sér beint til
verzlunarhússins Thor E. Tulinius.
Waldemar Petersen. Frederikshavn.
Skrifstofa og forðabúr: Nyvej 16.
Köbenhavn V.
Eigandi og ábyrgðarmaður:
Hannes Þorsteinsson, cand. theol.
Glasgow-prentsmiðjan.