Þjóðólfur - 19.06.1903, Blaðsíða 3

99
væri úr sveitarsjóði, væri livöt til þess, að
menn litu betur til þess hættulega, en hing-
að til hefur við gengizt. Eg vona að fleiri
verði hér með en móti, og sýni sem fyrst
hér að lútandi framkvæmdir; hygg eg þá
að fljótt sannist, að hér sé ei um tómt
óþarfamál að ræða, með öðrum órðum: nú
verði það ! ljós leitt, sem í myrkrunum hef-
ur verið hulið. Að menn missi lengur skepn-
ur sínar á þann hátt, sem hér er bent á,
finnst mér ( sjálfu sér jafn hegningarvert,
og að missa þær úr hor af heyskorti eða
öðru hirðuleysi. Það ér ósk mín og von,
að línur þessar yrði þess valdandi, að hér
eptir færi skepnúm fækkandi, sem hungur-
morða verða af athuga- og skeytingarleysi
manna, og er þá tilgangi mínum náð.
f maí 1903.
Dýravmur.
Þingmálafundur.
Fimmtudaginn 28. maímánaðar 1903 var
þingmálafundur haldinn í Vestmannaeyjum.
Fundarstjóri varkosinn sýslumaður Magnús
Jónsson og skrifari póstafgreiðslumaður Sig-
fús Arnason. Eptirfylgjandi mál komu til
umræðu, og samþykkti fundurinn þær tillög-
ur, er hér greinir:
1. Fundurinn skorar á alþingi, að sam-
þykkja í sumar óbreytt stjórnarskrárfrumvarp
síðasta þings. Samþykkt f e. hl.
2. Fundurinn gengur að því vísu, að stjórn-
arskrárfrumvarp þetta verði samþykkt, og
lýsir því að hann telji rétt, að lögð séu nið-
ur nú þegar amtmannaembættin bæði og
jafnvel landfógetaembættið og sýslan hins
umboðslega endurskoðanda, en hið væntan-
lega ráðaneyti skipað svo, sem ætlazt er til
að það verði til frambúðar, og álítur yfir-
Ieitt heppilega þá skipun þess, sem bent
er á í athugasemdum stjórnarinnar við nefnt
frumvarp. Samþ. í e. hl.
3. Fundurinn géngur að því vísu og álít-
ur rétt, að samþykkt verði á næsta þingi
lög um leynilegar kosningar í þá átt, sem
kosningalagafrumvarp síðasta þings fór, að
áorðnum þeim breytingum, sem nauðsynleg-
ar eru. Samþ. í e. hl.
4. Fundurinn skorar á alþingi, að láta
Vestmannaeyjar haldast áfram að vera kjör-
dæmi út af fyrir sig framvegis eins og hing-
að til, þótt breyting verði á kjördæmaskip-
un Iandsins. Samþ. í e. hl.
5. Fundurinn lýsir því, að hann álíti ekki
rétt, að alþingi samþykki lög um stofnun
irmlends brunabótafélags fyrir hús, fyr en
málið er rannsakað og undirbúið. Eptir
nokkrar umræður samþ. í e. hl.
6. Fundurjnn skorar á alþingi, að leiða (
lög svo fljótt sem verða má vínsölubann.
Samþ. í e. hl.
7. pundurinn ber það traust til alþingis,
að eigi verði Ieyfðar neinum né neinstaðar
botnvörpuveiðar í landhelgi hér við land.
Samþ. í e. hl.
8. Fundurinn álítur rétt, að alþingi fái
stjórninni fé til umráða, er hún geti til tekið
til þess, að styrkja efnilega sjómenn til að
kynna sér fiskveiðar nágrannaþjóðanna, svo
sem Skota og Norðmanna heima fyrir.
Sömuleiðis í e. hl.
9. Fundurinn ber það traust til alþingis,
að eigi verði ( lög leidd nein nýmæli, sem
leggja frekari álögur en nú eru á hvalveiða-
menn hér búsetta, eða þröngva kosti þeirra,
nema færðar verði betri sönnur á það, en
nú er gert, að hvalveiðarnar séu til tjóns
fyrir landið. Samþ. ( e. hl.
10. Fundurinn telur það sjálfsagða skyldu
alþingis að gera sem fyrst ráðstöfun til
þess, að skólamálum landsins verði komið
( sem bezt horf, einkum alþýðumenntun.
Sömul. í e. hl.
11. Fundurinn ber það traust til alþingis,
að það sjái um, að samgöngur á sjó og
landi, einkum á sjó, verði ( engu lakari
framvegis en nú eru þær, heldur miklu
fremur greiðari. Samþ. ( e. hl.
12. Fundurinn lætur ennfremur í ljósi þá
von sína, að alþingi vinni yfirleitt kröptug-
lega að eflingu atvinnuvega bæði til lands
og sjávar. Samþ. í e. hl.
Fundi slitið.
Vestmannaeyjum 28. maí 1903.
Magnús Jónsson. Sigfús Árnason.
Eyrarbakka 12. júní.
Eyrarbakki er nú að komast upp aptur.
Síðastliðna vetrarvertíð varð að lokum all-
góður afli. Vorið reyndist mjög stirt til
sjávarins til 8. þ. m., að gekk til þurks og
Iogns að mestu og ládauður sjór. Þann dag
kom gufuskip, — sem hafði fengið storm og
stórsjó alla leiðina — til Gests Einarssonar
frá Hæli með full 400 ton af vörum, sem
tilheyra pöntunarfélagi Arnesinga og Rang-
æinga, sem hann stendur fyrir; var vörun-
um skipað upp með miklum hraða. Það eru
hinar mestu vörur, sem hér hafa komið
nokkru sinni í einu, og svo er líka brúkuð
ný aðferð með þv(, aðkeyra þær á vögnum
með hestum fyrir frá sjónum upp að húsunum.
Við höfum góða trú á þessu fyrirtæki Gests,
því Eyrarbakki þurfti viðreisnar við hvað
verzlun áhrærir. Viljum vér því leiðbeina
honum hér, sem ókunnugum og lítt þekkt-
um. Við látum ekki koma til greina flokka-
ríg í pólitík, þótt Gestur reyndist þar mjög
ötull í andstæðingaflokki vorum. Þeir eru
eldri en hann, sem skoða sig ekki nógu vel
um eða gæta sín, og einkum munu helztu
vinir hans, sem optast lesa faðir vorið og
hrinda svo hart á eptir, að ekki má tefja
sig á, að telja til 3.
Við treystuiji því, að öll pólitík sé látin
liggja ( þagnargildi, að því er Gests fram-
komu snertir, og að vér styðjum þennan öt-
ula og unga mann, til þess að halda áfram
viðskiptum við útlönd fyrir okkur bændur
og búlausa hér og í grenndinni. En fúslega
skal eg kannast við það, að hyggilegra hefði
verið af honum sem pöntunarfélagsstjóra,
að láta alla pólitík afskiptalausa hér í þetta
sinn.
Póstskipið „Laura
lagði af stað til útlanda 16. þ. m. Með
því fór Jón Jensson yfirdómari (til Kaup-
mannahafnar), Hallgrímur Jónsson kenn-
ari frá Búðardal, Ólafur Hjaltested og
kona hans, Jón Jóhannesson Mormóna-
trúboði og nokkrir vesturfarar.
Mistur, er stafi af eldgosinu eystra, þykj-
ast menn hafa orðið varir við þessa daga
hér í bæ ásamt brennisteinslykt. Sólar-
lagið hefur einnig verið alleinkennilegt,
dauft og dimmrautt. — Menn eru jafnvel
hræddir um, að brátt muni Katla fara að
hreyfa sér, vegna sambands, sem haldið
er, að sé milli hennar og Skeiðarárjökuls,
en vonandi er, að það verði ekki, því að
mikið tjón gæti áð orðið.
Þakkarávarp.
„Þakklæti fyrir góðgerð gjalt
guði og mönnum líka". —
Af hrærðu hjarta leyfum við undirskrifuð
okkur að birta opinberlega innlegt þakklæti
okkar til hinna góðu, gömIu«og tryggu vina
okkar í Vesturheimi, er voru fyrmeir ná-
grannar okkar hér á Eyrarbakka, fyrir þá
innilegu og óvæntu hluttekningu, sem þeir
hafa tekið í erfiðum kringumstæðum okkar,
með því að senda okkur bæði vinsamleg
bréf og miklar peningagjafir. Þannig hafa
ýmsir menn á eynni „Harbor" Wis. U. S. A.
gert eptirfylgjandi samskot:
1. Benedikt Jónsson, Þórhallasonar 10
dollara, 2. Þuríður Jónsdóttir, systir hans 5
doll., 3. Magnús Jónsson, Þórhallasonar 2Vz
doll., 4. Þorl. Jónsson, bróðir hans 2V2 doll.,
5. Jón Þórhallason (fyr í Hólmsbæ á Eyrar-
bakka) 5 dollara, 6. Ólafur Hannesson 5
doll., 7. Sigurður Sigurðsson 4 doll., 8. Sig.
Jónsson, Árnasonar fyr í Þorlákshöfn 2V2 d., 9.
Jón kaupm. Gíslason 2 doll. og 10. Hannes
Jónsson 2V2 doll. Alls 41 doll. = 151 kr., er
mér var sent í bankaávísun. Auk þessa
sendi herra Árni Th. Guðmundsson okkur
ávfsun upp á 20 kr.
f sambandi við þetta viljum við ekki láta
hjálíða að minnast þeirra gjafa og greið-
vikni, er við höfum orðið aðnjótandi hjá
kunningjum okkar hér á Eyrarbakka, og
teljum við fyrst þau heiðurshjón verzlunar-
stjóra P. Nielsen og frú hans. (Sú frú get-
ur ekkert aumt eðá lasburða séð, án þess
að reyna að hjálpa á alla vegu). Auk þess
voru þær frú Níelsen, frú Ástríður, frú Blön-
dal og frú Ragnheiður Lársdóttir frumkvöðl-
ar þess, að hið heiðraða kvennfélag á Eyr-
arbakka, (sem hefur það fyrir mark og mið
að hjálpa veikum og fátækum), sendi okkur
10 krónur að gjöf. Líka hélt hið nýja söng-
félag hér í vetur einn samsöng okkur til
hags. En sökum anna varð samkoman fá-
menn, en þrátt fyrir það, færði söngfélagið
okkur 25 kr., er mest mun hafa verið að
þakka ýmsum mönnum, er samsönginn sóttu,
svo sem nokkrum verzlunarmönnum, Sigurði
Ólafssyni sýslumanni, Ásgeír Blöndal lækni
•og séra Ólafi Helgasyni á Stórahrauni, er
komu með flest heimilisfólk sitt, og munu
þar að auki hafa borgað mikið meira en
ákveðið var. — Auk þess hefur Sigurður
sýslumaður okkar gefið okkur stórgjafir og
sömuleiðis séra Ólafur Sæmundsson í Hraun-
gerði.
Þar að auki hafa margir ónefndir látið
okkur góðvild og greiðvikni í té.
Öllum nafngreindum hér og ónefndum
92
stundum, en bætti ekki framar við: „og okkur mun aldrei koma saman
um það“. Allra fyrst varð honum gramt í geði, þegar hann mætti
slíkri mótspyrnu, þar sem hann þóttist eiga sigur vísan, og honum fannst
hún blekkja sig, þessi unga stúlka, sem hafði haft svo snögg og mikil
áhrif á hann. Seinna neyddist hann þó til að hafa mætur á því, hvernig
hún leit á þetta, og það varð til þess að auka áhrif þau, er hún hafði
á hann. Vladimir, sem hafði örar og næmar tilfinningar, varð þess nú
vís, að unga stúlkan hafði rólega og staðfasta og þrekmikla lund, er
honum sjálfum hafði ekki hlotnazt, og nú lifnaði hin óumræðilega að-
dáun hans í nýrri mynd. — Nú varð talsverð breyting á sambandi
þeirra, og þegar Katrín sat hjá gestinum, var það eigi hann heldur hún,
sem vakti máls á stjórnmálum. Hann forðaðist að nefna þau, það stoð-
aði ekkert nú, þá er hann hafði misst alla von um að breyta skoðun-
um hennar. Auk þess var hann farinn að missa traust á sjálfum sér
og var optast í þungu skapi og mælti fátt.
„Hvað gengur að yður?" spurði Katrín hann einu sinni, því að hún
hafði tekið eptir, hversu breyttur hann var orðinn. „Er heilsan ekki góð?“
„Nei, hún er ekki góð. Hvers vegna spyrjið þér að því?"
„Hvers vegna eruð þér svona?"
„Hvað? Meinið þér styggur í lund?" sagði Vladimir.
„Nú jæja, stygglyndur, það er bezt að nefna það svo".
„Eg veit það ekki, eg er svona stundum".
Hin löngu samtöl þeirra og hið einkennilega lopt, er sálir þeirra
höfðu í sameiningu dregið að sér, hafði smeygt þeim blítt í læðing ein-
lægrar vináttu.
Nú varð ofurfítil þögn- Katrín flutti lampann nær sér og gætti
nákvæmlega að uppdrættinum, sem var teiknaður á útsauminn hennar.
„Hvað eruð þér að búa til“, spurði Vladimir.
„Það er gjöf handa gömlu stúlkunni okkar", svaraði hún, og svo
breytti hún rómnum og sagði: „Eg hélt, að menn líkir yður hefðu ekki
leyfi til að verða þunglyndir. Þér ættuð ætíð að vera glaður og ánægður".
89
Því næst gekk hann til herbergis síns og las þær bækur, er fyrir hon-
um urðu, eða sat og hlustaði, hvort ekki heyrðist hið vel kunna, létta
fótatak á mölinni. Fyrstu þrjá dagana var Katrín líka mjög óttaslegin
vegna hans, og kom hvað eptir annað þjótandi inn í herbergið hans til
þess að sannfærast um, að hann væri í öruggu hæli og að lögregluþjón-
amir hefðu ekki haft. hann á braut með sér.
En smám saman rénaði ótti hennar; þá kom hún aðeins til að
rabba við hann, og sat stundum lengi hjá honum með handavinnu sína.
Hún var vön tilbreytingalitlu sveitalífi, og með því að gestur þessi var
vinur bróður hennar, var hún ekki vitund feimin við hann og breytti við
hann sem gamlan vin þeirra. Opt barst samtalið að bróður hennar, og
Vladimir gat talað um hann við hana rétt eins og honum bjó í brjósti.
Hann gat talað við hana um það lífsstarf, er þeir áttu sameiginlegan
þátt í. Honum voru kunnar skoðanir hans og starf hans í stjórnmál-
um, en því hlaut hann að leyna móður hennar. Svo barst samtalið
endrum og sinnum að Katrínu.
„Við Ivan vorum góðir vinir", sagði Vladimir einu sinni við hana,
..°g eg fæ varla skilið, að hann skyldi ekki minnast á yður við mig“.
„Hví átti hann að tala um mig", sagði hún, án þess að líta upp
frá vinnu sinni. „Hann vissi, að eg gat ekki orðið honum að liði".
„Það er að segja, hann hugði það“, sagði Vladimir. „Reynslan
hefur kennt mér, að ættingjar geta aldrei fellt rétta dóma hverjir um
aðra“.
„Haldið þér það?“ sagði hún og leit til hans glettilega. „Eg
held, að Vania þekki mig vel. Það má svo að orði kveða, að hann hafi
alið mig upp, því að eins og þér vitið, var eg barnung þegar faðir minn
dó. Hann þekkir mig vel, sem eðlilegt er, og dómur hans um mig
er rétturl"
»Þessi síðustu orð yðar sanna það eitt, að þér þekkið yður ekki
sjálf", sagði Vladimir hispurslaust og alvarlega. „Dæmið nú sjálf! Mun-
ið, hvað þér hafið gert og hvernig þér hafið stofnað sjálfri yður í háska
vegna mín, sem var yður alveg ókunnur. Og alstaðar hér í grenndinni