Lanztíðindi - 28.02.1850, Blaðsíða 6

46
Konúnsjur getur skipt um einbætti yíú menn
og feingift þeim annaft án samþykkis þeirra,
þó svo, aft embættismennirnir einkis i inissi
af embættistekjum og aft þeir eigi kost á að
taka hvort heldur þeir vilja embættaskiptin
efta lausn meft eptirlaunum þeim, er hinar al-
niennu reglur ákvefta.
Undantekníngar við vissa embættismanna-
flokka, auk þeirra, í 78. gr. tilteknu, skal
meft löguin ákvefta.
23. gr. Konúngur hefur æftsta vald yfir land-
og sjóhernum. Hann boftar stríft og semur
frift, og bann gjörir samnínga og verzlunar-
skilmála og seigir þeim upp; þó getur liann
ei þar vift án samþykkis ríkisfundarins fargaft
neinum hluta af landinu, ráðift yfir neinum
ríkistekjurn, nje lagt nokkra kvaöariskyldu á
ríkift.
24. gr. Konúngur stefnir saman reglulegum
rikisfundi ár hvert. Án samþykkis konúngs
getur lianri eigi átt setu ieingur en 2 mán-
ufti í senn.
Ureytíngar á þessu má gjöra meft lögurn.
25. gr. Konúngur getur kvatt ríkisfundinn
til aukasamkomu og ræftur liarin þá hvaft
lánga setu hann á.
26. gr. Konúngur getur skotiö hinum venju-
lega ríkisfundi á frest unr tiltekinn tíma, þó
ei leingur en 2 nránufti nenra nreft sanrþykki
rikisfundarins og ekki nema einusinni á ári
áftur en liann næst kemur aft rjettu lagi saman.
27. gr. Konúiigurinn getur sagt ríkisfurul-
inum slitift, þá er lrann vill, annafthvort öll-
um efta öftrum hverjum hluta hans. Sje ein-
úngis öftrum liluta ríkisfundariris þannig sagt
slitift, þá skal fundum hins hlutans á frest
skjóta, þángað til ríkisfundurinn getur aptur
átt setu allur, og skal þaft vera innan tveggja
mánafta eptir aft honunr er þannig slitift.
28. gr. Konúngurinn getur lagt lagafrum-
vörp og aftrar ákvarftanir fyrir ríkisfundinii.
29. gr. Samþykki konúngs þarf til þess aö
nokkur ákvörftun ríkisfundarins geti fengið
lagagildi. Konúngur skipar aö birta lögin og
sjer urn, aft þeim sje fullnægt.
30. gr. Konúngur má í nauftsyn gefa út
bráftabyrgftarlög þó ríkisfundurinn eigi þá ekki
setu; en þó meiga slík lög ekki strífta á móti
grundvallarlögunuin og ætift skulu þau borin
undir hinn næsta ríkisfund á eptir.
31. gr. Konúngurinn nrá náfta nrenn og gefa
upp sakir; ráftgjafana getur liaiin ekki þegið
undan hegníngum þeim, sem ríkisrjetturinn
liefur þá í dæmt, nenia með sanrþykki þjóð-
þíngsins.
32. gr. Konúngur veitir sunrpart sjálfur,
sumpart lætur liann lrlutafteigandi stjórnar-
völd veita leyfi þau og undantekníngar frá
þeim lögum, senr nú gilda, er vant hefur ver-
iö aft veita eptir þeim reglum, sem híngaft til
lrefur verift fylgt.
33. gr. Samkvæmt löguuum á konúngurinn
rjett á aft inynta penínga.
(framlialilið síðar).
■--------------------
Um verzlnn og- fislíiveiðar.
(eptir C. F. Siemsen kaupmannj.
III.
Áðuren Bandaríkin í vesturáifunni koinust undan
yfirráðum Enz.kra, veiddu þeir inikið af netaliski sin-
um þar við norðurstrandirnar, og liafa liskiveiðar við-
lialdisl þar síðan. Fiskurinn er þar veiddur og verk-
aður á sania liátt og lijá Enzkuui. l'iskiatlinn er þar
ákaílega mikill, eptir þvi sem sagt er 500,161 Skpd.
af saltfíski og 102,770 tunnur al' nelaliski, er neuiiir 6
milliónum dala; allar þessar liskitunnnr eru íluttar úr
landi og þaraðauk 78,286 Skpd. af saltliski J), einkmn
til Vestindia, Suðurameríku, Suðurlialseya og Kin-
verjalanz. J>essi vesturálfu liskur er ekki fallegur út-
lits, en liann fæst með góðu verði; þannig er t. a. m.
mikið selt á Ifayti fyrir 2j pjast. qvintál, eða 14 dali
skptindið.
Frakkar uppörfa til fiskiveiða ineð taisverðuin verð-
laiinuin til þess þannig að fá dugleg sjómannaefni á
herskip sín. Fyrir livern alvanann sjóinann, sem fer á
fiskiveiðar og tekur þjóimstu á lierskipunum nær þess
er kralist, ern horgaðír 400—1100 fr. árlega 2), en 75 fr.
fyrir bvern únglíngs pilt, sem ekki liefur koinið áður
á sjó. 4>araðauk eru greidd verðlaun, ef liskuriun er
tlutliir til annara landa. Eptir enzkum skyrslum nema
verðlaunin 7 millión. fr. ár livert 3). Annar ritliofund-
ur4) telur hver verðlaun 20 s. fyrir ,,ton“ eða 24rhd.
fyrir liverja lest.
Árið 1840 vóru 463 skip að liskiveiðuni við Nýa-
>) Col. Lilir. VI. h. hls. 327. AVigands verzlunarorðhók bls. 711. lfæders Stalistik bls. 318. 5) Young Stat-
istik bls. 168. 3) iliid. •*) Col. iibr. VI. b. bls. 326.