Ný tíðindi - 31.03.1852, Blaðsíða 1

9
NY TlÐINIH.
8. bl.
31. d. marzinánaðar
liiirtfararminni
Assessors Iír. Kristjánssonar,
5. marz 1852.
j»ú liiminblær! um bláar öltlu - leiftir
nú beindu flug, og gljúpa ryddu braut;
{)á veit eg víst, að þú þá götu greiðir,
sem gengur fley, er kveður norðurskaut.
Og sól, er fyrri fjöllin Islands háu
með frelsisljóma skrýddir geisla - hjálm,
æ, láttu enn í gullinbliki gljáu
og glæstum blossa loga rjettar - skálm!
5ví nú fer einn frá Islands jökul - ljóma.
um öldu - veg, og kveður feðra - láð;
og orðin fornu’ í eyrum vorum liljóma
sem áður voru um hann sett og skráð,
liann fer nú burt — ef bros á nokkrum leikur,
er bíði þess, að skjótt hann kveðji — þá
þeir muni víst, að ekki allt er reykur,
og aptur kemur sumt, er hverfur frá.
3?ví kveddu hann, þú sonur Snælands tinda,
er sólarljóinann villt á fjalla - brún,
með sorg, en von, og biddu byrjar- vinda
að beina honum leið um ægis-tún;
þjer heilsar, Kristján, föðurlandið fríða,
og flokkur vor, þig leiði gæfu liönd;
og eptir vetur vorið kemur blíða,
svo vildi guð, að yrði’ um jarðar-lönd.
Urn jarbyrkju á Islandi.
Eptir því sem bóndi hver hefur fleira fólk
í eptirdragi, eptir því þurfa aflabrögð hans og
aðdrættir að búinu að verða meiri. Fólkið
verður honum ekki nema til þyngsla, ef hann
liefur ekki ætíð nóga og bjargvænlega atvinnu
handa því. Sveitabóndinn kemst i vandræði
með fólkið á sum'rin, ef hann hefur ekki nóg-
ar slægjur, lianda því, sem standandi sje á.
185*.
Ilafi bóndinn ekki þungt heimili, þarf hann
ekki lieldur margt fólk til að geta lifað. En
þurfi hann að standa straum af mörgum, hlýt-
ur hann að hafa mikið um sig. Hann verður að
hafa svo margar skepnur, að hann liafi eitthvað
til að láta fyrir nauðsynjar sínar og þær eruþví
meiri, sem hann hefur fleiri á sínu snæri.
En hvernig á þá þjóðin að fara að, þegar
fólksfjölgunin eykst í lamlinuV jjað er brýn
nauðsyn, að svara þessari spurningu, því það
er eðlilegt, að fólksijölgun fari þar ævaxandi,
sem ekki gengur ofboöslegur manndauði. Fólk-
ið fjölgar líka allt af dálítið hjá oss, þó eng-
in gengd sje á barnadauðanum; og þó fólkið
hafi hrunið niður í drepsóttum og hallærum
hjá oss, hefur samt undir eins farið að tínast
í skarðið og neyðinni var afljett. En þó
fólkið íjölgi hjá oss verðum vjer samt að
bjargast á sama miði og áður; landið er víð-
ast byggt þar sem verður, og flestir munu
vilja bera hjer beinin og láta sjer hægt um
Jótlandsheiðar og Grænland. Jiegar fólkið
fjölgar, geta ekki nytjar þær hrokkið handa
mörgum, sem fáum dugðu. Flestar jarðir eru
fullsetnar, og geta einungis fleytt meiri
peningi i árgæzku, sem lirynur þá niður, þeg-
ar hardnar í ári: Og hverfur þá á svipstundu
gróðinn, frá góðu árunum, sem átti að verða
fjölskyldunni, konum og börnum til uppheld-
is, þegar mest liggur á. jfarmig hefur hung-
ursdauðinn á umlidnum öldum verið undir-
kominn. Fjeð þurfti inargí þegar fólkið fjölg-
aði. Heyin og haginn hrukku ekki handa
fjenu, svo menn og skepnur koinust á nástrá.
Og þannig hlýtur búskapurinn hjá oss að fara
meðan sama lagið er á honum. Á meðan vjer
förum ekki svo með jarðirnar, að þær geti
fleytt þeim peningi, sem vjer þurfum til lífs-
bjargar, verða bæði menn og skepnur að falla
eins og flugur af hungri, hvað lítið sem á