Ný tíðindi - 16.12.1852, Blaðsíða 1
»s. bi.
1852.
NÝ TÍDINDI.
16. tl. desernbermáiinðnr.
VII.
Landsyíirrjettardómur í málinu Nr. 1^2.
Organisti P. Gudjohnsen skipahur sækjandi
vegna Munkafiverár klausturs, gegn: sameig-
endum jarfiarinna Iilhugastaha í Fnjóskadal.
Mál Jretta er í hjeraði höfðað, eptir Amts-
skipun, klaustursins vegna, tii að ná undir
klaustrið aptur _afrjettar - og beitar - landinu
Bleiksmýrardal, sem eigendur jarðarinnar 111-
hugastaða eignuðu sjer, en eptir eldri mál-
dögum til heyrði Munkajiverárklaustri, ásamt
með Illhugastöðum. Jörð fiessi hafði seinna
verið seld af kóngi, og fiannig skilin frá
klaustrinu, og meintu núverandi eigendur
jarðarinnar að það umþrætta afrjettarland,
Bleiksniýrardalur, hefði verið með í kaupinu.
Sýslumaðurinn í Jingeyarsýslu dæmdi máliö
11. ágúst 1851, ineð 2 jiingvottuin, jiannig:
Sameigendum jarðarinnar Illhugastaða, í
Fnjóskadal, ekkjunni 3>uriði Aradóttur og
ómyndugum syni hennar Arngrimi Andres-
syni, ber afrjettarlandið á Bleiksmýrar-
dal öllum, austan ár, frá Vothamar til
Odeilu. Málskostnaður niöurfalli.
Landsyfirrjetturinn, til hvers málinu var skotið
klaustursins vegna, fann, að undirdórnarinn
hefði, við meðferð og dóm málsins í hjeraði,
átt að viðhafa meðdómsmenn, samkvæint NL.
1. 7. 1., sem býður: að ifasteignar- og landa-
firætum skuli jiingvottarnir dæma með hjer-
aðsdómaranum. Jetta er aptur itrekað við
tilskipun 3. júní 1796 24 gr., með jieirri
breytingu, að þingvottar eða meðdómsmenn
skuli einungis vera 4 í stað jiess jieir, eptir
NL., áttu að vera 8 og á því er eingin breyt-
ing gjörð við tilskipun 15. ágúst 1832, sem
sjá má af löggjafarráðsins athugaseinð við 10
gr. í seinaet nefndi tilskipun. (Coll. Tid. 1832
bls, 747, 748.). Landsyfirrjetturinn uppkvað
því 4. október 1852, svo látandi dóm:
Dómur og meðferð máls þessa í hjeraði,
eiga ómerk að vera. Allur málskostnað-
ur fyrir báðum rjettum falli niður.
Lofaðu svo þennan, að jiu last-
Ir ekki adra.
Allir, sem tilþekkja, megajáta, að herra
rektor Bjarni Jónsson, er lipur og i alla
staði ágætur kennari, og svo góður, að það
er efunarmál, livort skólirin hefur nokkurn-
tíma liaft jafngóðan því siður annan betri; en
því meiri óþarfi virðist það vera, eins og
mjer sýnist vera gjört í íthu<jveltjunni nm
skólann” í Jjóðólfi, að leita lionum lofs með
því að sverta yfirstjórnendur skólans eða
stiptsyfirvöldin. Herra Bjarni þarí'þessa ekki
við og hann mun kunna höf. lita þökk fyrir
það. Jetta erlika því fremur ósæmilegt, sem
stiptsyfirvöldin hafa fallist nálega á allar
uppástungur rektors ekki einungis viðvíkj-
amli kennsluiini, heldur og um alla aðra til-
högun á skólanum eptirleiðis. En þó þau og
hann kunni að liafa ágreint um eitthvert smá
atvik með fyrsta, sem þó nú munvera útkljáð
að rektors vild, þá er það ekki tiltökumál,
því á meðan stiptsyfirvöldunum er falin yfir-
umsjón skólans á hendur, þá getur enginn
með rjettu að því fundið, þó þau segiálitsitt
um það er þeiin þykir betur mega fara og það
kunni að verða í einhverjurn smámunum öðru-
visi en rektors, en hlutaðeganda stjórnarráði
er þá ætlað að leggja úrskurð á eins og því
þykir bezt fara. Sá sem þekkir það grautar-
lega sarnband, sem áður var milli stiptsyfir-
valdanna og rektors og sem orsakaði svodd-
an óreglu í skólauura, getur ekki annað on