Norðri - 22.05.1855, Page 3

59
fekiíi sj»r sjálfur, af cigin mindugleika, cinhverja
beztu umboSsjörbina til ábúbar, fyrir svo lítib
sem ekkert eptirgjald, og hlotib svo, meb verb-
skuldabri smán, ab heyra annan eins rábherra úr-
skurb eins og þann rentukammers úrskurb, sem
dagsettur rar 26. marz 1842: „ab umbobsmabur
Kirkjubæjarklausturs hafi öldúngis enga heimild
haft til ab taka jörbina til ábúbar, fyrir svo Iít-
ib eptirgjald“. En hvab var ab tala um rentu-
kammerib sáluga, sem ljet sjer allt muna? j>etta
voru þú aldrei nema skitnar 1610 álnir, sem
srona á einum 5 árum höfbu tapazt umbobs-
sjúbnum vib þessa rábsmennsku, og þú ekki svo
þær töpubust, eba yrbu ab engu; nei! lángt frá-I
Vasi umbobsmannsins sjálfs hefur getab, ab lík-
indum, haldib þeim; og þú hefbi nú umbobs-
maburinn þá, hefbi hann verib eins lögfrúbur og
iiann er núna, getab gjört rentukammerinu þann
grikk, ab reikna 6. partinn frá sem umbobslaun,
og þá hefbu ekki orbib eptir nema einar 1340
álnir, sem honum hefbi meb neinni skin-ástæbu
orbib kennt um ab tapazt hefbu. Nei! hinn svo
nefndi nýi eba fyrirhugabi umbobsmabur þíngeyra-
klausturs hefur enn nú úskammbrunnin munn
og túngu og mannorbib meb, og ab því mun á-
byrgbarmanninum verba, þútt hann haldi hann
hafi „helzt til of snemma sleikt utan heitan mat
og hann úfrjálsan“, því honum hefur enn nú
ekki gefizt neitt freistandi sleikjuefni nje tæki-
færi, til ab taka heimuglegar festur af umbobs-
jarba Iandsctum, og verbur þá líka algjörlega frí
vib þá smán, ab þurfa, skammbrunninn á mann-
orbi sínu, ab skila þeim opinberlega og eptiriebri
rábstöfun í hendur landsetanna, vib súmalitla
burtför sfna, eptir lítt lirúsverba fárra ára um-
bobsmennsku, eins og hann heldur ekki gat sleikt
4 sk. virbi úr hverju smjörpundi, meban ekki er
farib ab greiba honum kúgildaleigur umbobsjarb-
anna; og hvar mundi nú ábyrgbarmaburinn meb
alla lögfræbina standa, ef hann væri krafinn til
ansvars fyrir þessi ummæli? Hvar í er falin
sú úfrjálsa nautn cbur sleikjur, sem hinn til-
komandi umbobsmabur skyldi hafa gjört sig sek-
an í, meban hann hefur ekki snert vib neinu,
sem því umbobi sje vibkomandi? Má ske ábyrgb-
armaburinn ætli, ab hann haíi svikib umbobib
undan (ólsen? því eitthvab á ab vera úfrjálst
á ferbum; en hvab, mega þeir herrar, skr........
og lögfr...........beztvita; því þab er þú ljúst,
ab enginu sleikir gæbi þfngeyraklausturs umbobs,
nema sjúbnr eí, sem þau renna í, og nmbobsmabnrinn
sjálfur fyrst til fardaganna 1855 og má ske alla ætl; þab
teknr hinn „ágæta höfund" «kki sárt; en ab hvab miklu
leiti þab er meb frjálsu eba ófrjálsn, þi mega þeir herrar,
lögfræbíngurinn og nmbobsmaburinn, vera því knnnugast-
ir. Jál eitt er enn óumtalab, en þab er kjaptshöggib mikla,
sem ábyrgbarmaburinn rak hinum „ágæta höfundi", meb því
ab yflrlýsa þvf: „ab umbun amtmannsins fái aldrei bætt
honum þau spjöil, sem sjeu fallin á mannorb hans í ang-
um ábyrgbarmanns." o. s. frv. Já! sárt er ab heyra slíkt,
ab missa álit og virbfngu ábyrgbarmannsins; þab má vera
þúngnr kross íyrir þá, sem þjóbólfur hann á herbar legg-
url En hinn „ágæti höfundur" vonar, ab þessi virbíngar-
missir verbi ekki nema rjett í bráb, því þessar fán athuga-
semdir hjer ab framau muni nú á nýtt og má ske lángt
fram úr þvf, sem ábur var, auka virbíngn sfna og álit f
augum ábyrgbarmannsine, og einkum, þegar honum er sagt,
ab hinn „ágæti höfundur'* Ij«t hvorki „ginna" sig nje „leigja"
til ab taka svarí amtmannsius, meb ab reka ofan í ábyrgb-
armanninn þaun logna og] stolna óhróbur, sem þjóbólfur
hafbi um hann sarnan hrúgab; því þó „hrakmenni ein og
leigupútnr" þekki aldrei neinar æbri og háleitari skyidur og
hvatir í brjóstum manna — af því þeirra eigib er gjörsnautt
af þeim — heldur enn „gjald" eba „ginníng", til ab for-
svara sakleysi og mannorb náúngans, sem fllmennskan ein
gjörir sjer ab stöbngri venju ab ofsækja, þá mi þó ábvrgbar-
mabnrinn vera hárviss um þab, abhjerí Norburlandi gefast
margir þeir menn, sem „gjalds"-, „ginníngar"- og „gullhamra-
sláttar“-laust þora ab unna yflrvöldum sínum sannmælis og
reka til baka logib last um þau, og ab þjóbólfur er enn nú ekki
búinn hjer í Norburlandi, og líklega hvergi, ab afvegaleiba svo
fólkogvilla sjónir fyrir því, eba gjörspilla svo hngsunarhætti
þess, ab þab hafl yndi af, ab hata og hæba yflrvöld sín, eba
fylla þaun flokk, sem meb öllum hætti leitast vib, ab smána
þau, rjett eins og þaú væru eintúmt aflirak og hreinsun verald-
ar; því meb allri sinni konst og ítrekubn tilraunum hefur
ábyrgbarmaburinn enn nú ekki getab haggab því almenna
áliti á amtmanninum hjer fyrir norban og anstan, ab hanrx
sje duglegur og óhlutdrægur og rjettvfs embættismabur, svo,
ef ábyrgbarmaburiuu ætlar ab halda áfram því verki, see»
hann hefnr uppbyrjab, og hugsa til ab fi nokkru áorkab.
verbnr honHm naubugur einn kosturinn, ab koma í «igiu
persónu norbur, til ab sannfæra lýbinn um hina „dæmalausu-
og „ránglátu" breytni amtmannsins; og hafa nokkrir norb-
lendíngar hlutazt til, ab ábyrgharmanninum væri þá ætlab-
ur hentugur og þokkalegur stabur, ef hann kynni ab koœa,
og þab er: aplakálfsstýjan á Bási, sem kvab vera iátiu aub.
síban boli litli bölvabi sig þar í hel; því þab væri helzt
vonaudi, ab einhver ný „nýlunda" kæmi þar fram af vör-
um ábyrgbarmannsins, og honum innist helzt þar, ab fsera
mót-bovís fyrir rjettvísi amtmanusins, fyrst honumíþjíb-
ólfl þ. á. bls. 35. var þab svo hjartanlega „sönn glebi', ab
engar saunanir voru færbar fyrir embættisdugnabi og rjett-
vísi hans.
HJer höfum vib þá »nn á nýtt, ábyrgbarmabnr þjób-
óifs og „ágæti h(jfundur“, scui haDn 3vo nofnir, byrzt þjó«
vorri; ábur sem þíngmeun, er optast höfbu samvicnníag
hvor meb öbrum, og ekki talsverban meiníngamuo f þe'.ii
efnum; uú liggur raisklíbar efni okkar opib fyrir aJíra »«•-