Norðri - 01.01.1856, Síða 1
4. á»*. Jaimap. I — S.
,%f því jeg ætlabí aí) skrifa preutsmífejunefndinni
á Akureyri til meb pástskipsfer&inni frá Englandi
næstliHnn vetur og senda henni upphaf til Norfcra,
eptir ah hann kom í mína eigu, og stutt ávarp til
íslendinga, hefur hún látih dragast prentun b'lafes-
ins, er koma átti út í janúarmánufci, þangab til
jeg lijeldi þetta loforh mitt. En sökum þess, aí>
jeg var sjúkur fram undir mánub um þafe leyti,
gat jeg ekki haldib þetta, og verí) því afe bifeja
áskrifendur Norbra ab áfella mig ekki fyrir þessa
brigbmælgi. S. SKÚIason.
Elskubu landar!
Aldregi liefur hugur rninn verib jafnglatmr og
ljettur, og nú, er jeg kem aptur til ybar, ástkæru
landsmenn, eptir næstum 7 ára hurtuveru, til þess
ab taka þátt í mefelæti ybar og rnútlæti, glebi yb-
ar og hryggb. þegar jeg var ungur, var jeg —
eins og jeg cr enn — fjelítill norblenzkur bónda-
son, sem langabi tii ab nema eitthvab þarft og
einkum ab vera til rnennta settur, eins og þab er
nú kallab. þegar ab gúbir menn og afe nokkrrr
leyti eigin vinna — jeg var kaupamabur á sumr-
unr —, hafbi styrkt mig til skólaveru, langati mig
ákaft til aí) sigla — því jeg var ckki laga'ur til
prestsskapar—•, hæbi til ab kynna mjer háttu út-
lendra þjúba og til ab nema hitt og þetta, er þar
gcfst betri kostur á en hjer í landinu sjáifu. Jeg
ætlabi nú fyrst ab verfea embættismabur, eins og
aferir gúfeir menn; en þú afe nrargir yrfeu til afe
vcita mjer nrikinn styrk, sem gufe þakki þeirn, þá
sannafeist þó á mjer þafe sem kvefeiö er: „sefelana
nrjer sýgur frá sjerhvert !ítiiræfei“, svo afe jeg
varfe afe verja ærnum tíma frá námi mínu til afe
aíla nrjer Ijár, til sómasamlegs vifeurværis; en slíkt
veldur því opt, afe embæltislesíurinn fer út um þúf-
ur, c'nknm fyrir þeim, sem eru eins skapi farnir
o.g jeg, afe þá iangar t'l afe hnýsast í margt, scm
ekki snertir embættisiesturinií, þó frófeiegt kimni
afe þykja afe öferu ieyti, og sem mafeurinn þarf
afe vita, ef þafe á afe vera meira enn nafnife
tómt, afe hann er kallafeur menntafeur mafeur.
þetta virfeist mjer nóg um sjálfan mig afe sinni,
og æt!a því afe liverfa til afe tala um aunafe:
1. Tímariiin: því lengra sem hver þjófe er komin
í heiminum í menntum og kunnátti’, þess me'ra gild't
hefuralmenningsálitife, ogenginn hluturíháttumþjófe-
annasýnirbetur.hvelangtþær erukomnaráveg. þetta
almenningsálit er ekki satna og almannarómur efea
alþýfeuhjal, þafe er httgsun þjófearinnar iirein og skír,
eins og velbræddur máimur, skærog soraiaus. Hvér
þjófe er afe sínit leyti eins og liver einstakur mafe^
ur. Hún hcfur sjerstaka eiginlegleika, venjttr, iíf—
ernisháttu og mörg öiinur einkcnni; þar vife bæt-
ist, afe ástand þjófeanna er ýmislegt, bæfei stjórn-
arfyrirkomulagife Itjá þeim sjálfum og satnband
þeirra vife aferar þjófejr. þegar þjófin lítur nú á
eigife ás'gkomulag sitt, þá verfeur afe vera, afe álit
itvers einstaks manns itm þjófearmáiefnin verfei
mismunandi, afe sínum augum líti itver á silfrife,
og þá fæst ekki ltife sánn-nefnda almenningsálit.
Tímavitin eiga afe ráfea bætur á þessu; þau eiga
afe taka hinar ýmsu skofeanir manna, þær helzt,
sem skynsamastar ertt, vinsa úr þeim, kasta því
ónýta, og sýna hvafe ónýtt þafe er, en halda liinu;
þau eiga afe draga saman kjarnann úr liugsun og
skofeun bezfumannanna, jafna mismuninn, ogmynda
á hverjum einstökuiti tíma h:fe sanna aimennings-
álit; þau eiga afe vera hreinsunareldur almenn-
ingsálitsins.
R'.öfein eru ýniis'cg, eins og þau tífekast, ept-
ir því hvafea mark og ntife þau setja sjer. Fyrst
eru meinleysisbiöfein, sem lofa allt, setn þau hafíi
afe umtalsefni, en sneifea hjá öllu, cr þau ekki geta
fallizt á, og láta þafe liggja í þagnargildi þá c:tt
skammabiöfein, er taka satt og logiö um al!a og
einstaka, og þafe hvafe iielzt, er annafehvort væri