Norðri - 01.01.1856, Síða 6
$
f>annig er þá sunr.u - og hclgiclaga inálcfni
Tort komií), landar góbirl Tilskipunin er lög-
leicld hjá 03=5, og fyrsta tilraun Norclcndinga og
hinna 10 alþing;smanna á síöasta alþingi, ab fá
af náb, a«j drottinsdagur mætti allur helgur heita,
samkvæmt bo^i löggjarans, fjell, sem mcnn segja,
fyrir ofureíli þe'rrar hjartans löngunar hinna 11
þingmanna, ab glata ekki áliti sínu og virbingu hjá
stjórnarherrum Dana. og IandsmÖnnum segja þeir.
Pílatus óttac;ist ab týna heibri sfnum hjá
keisaranum, og dæmdi þvf gegn eigin sannfæringu
og þvobi svo hendur sínaráeptir. Nii hefÖi hann
ckki þurft ab standa e‘nn vib þvottakerib; þeir
11 þingmenn gáfu atkvæbi sín gegn þeim Iær-
dómi, cptir mínum skilningi á honum, cr þeir
mebkenna og hafa svar í) hylli. Og kcnnimanna-
hofbingi vor er í broddi fylkingar. 0! hvaS mundi
postulinn Páll sagt hafa, ef hann hefbi vcrib ris-
inn ur gröf sinni og verib alþingismabur, og sjeb
ypparsta prest gubs kri-tni á Islandi í þeim ó-
vinaflokki sannarlegs kr’stinndóms, .er metur mcir
heibur af inönnum en gubi? Jeg get ímyndab
mjer, ab hann sagt hcfbi áþcssaleib: Hvcr hcfur
villt svo hörmulcga sjónir fyrir þjer, hverjum
kunnug cru í frá barndómi þessi frelsarans orb
Math. f>, 17.: „Ilver, sem b 1 ýtur citt af þcim
bobum lögmálsins, sem minnst sýnist um varba,
og hvetur abra til þcss, hann mun minnstur kall-
ast í himnai íki“, ab þil þó stybur mcb alcfli ab
þvf, ab yfiitrobsla 3. boborís lögmálsins verbi lög-
leidd? Og jeg get ímyndab mjer, ab margur sann-
kristinn liafi í þögulu brjósti hugsab þannig, cn
ekki haft djörfung til ab bera þab spursmál upp
fyrir kcnnimannahöibingjann, hvcrnig hann skiiji
þá lærdóma Nýatestamentisins, sem höndla um
helgi sunnudagsins, og scm jcg hygg ab sjcu hin-
ir helztu, Math. 5, 17 — 20. 12, 1—8. Markiís 2, 25—
28. En vissulcga mun þab þá lcyfilegt ab óska þess,
ab hann auglýsi skilning sinn á þessum lærdóini
tróarinnar svo nicnn sannfærist um þab, ab hann
sem rjetttruabur stybji ab því ab rýra 3. boíorb
Drottins; og jcg leyfbi mjcr og ab óska þessa,
strax þá ýég heyrti og las urs|it sunnu-og helgi-
dagamálsins á alþingi 1853, og Ijet honurn þá í
Ijósi minn eirifalda skilning á ofan nerndum stöb-
um N. T. En þar jeg a’lfc hingab til alls ekkert
svar hjer upp á fengib liefi, þá stend jeg enn í
þeirri, má ske röngu meiningu, ab 3. boborb lög-
málsins sje jafnheilagt hinum níu , og ab atgjöHir
alþingis í þcssu máli sjeu ókristilpgar, og ckki
t hitiMA 11 þingmanna á sícaífa alþiflgi, ípi» þrátt fyrir
vilja þjóbarinnnr og hinna 10 þingruanna lirúpnln: burt,
burt meb sninni hluta sunnudagslus, limlestib subbatsdag
drottins, en gcf oss allan bænadag Danakonungs. K11 þar
nú þessir há-upplýftu mcnn, og cinkum ypparsti prestur vor
er svona öruggur og stabfastur í sinni meiningu uin mál
þetta, þá er j**g farinn ab óttast, ab jeg kunni má sko ab
misskilja N. T. lærdóma þess-n vibvfkjandi, og þar jeg ekki
fongib hoft þaban upplýsingu á þessn, er jeg væuti hennar,
þá kom mjer nú til hugar ab leita annarstabar fyrir mjer,
og þab er höfubtilgangur lína þessara, ab skora á þá,
hvort heldur þeir eru ntanlands ebur innan, sem eru þcss
um konmir ab sannfæra mig meb röksemdum af ritnnigunnl
um, ab þab sje kristilegri trií samkvæmt, ab lögleiba yfir-
trobslu 3. boborbsins í lögmáli drotíins, og ab skilningur
minn á ofan nefndum stöbum N. T. sjc rangur, og um leib
óska jeg ab vita, hvort þab sje og einnig samhljóba krists
lærdómi, ab leyfa hórdóm og lögleiba frillulífl, livab jeg
síbar vil sanna ab vib gangist og fltíirum orbum um fnra.
En skilningur minn á Math. 5, 17— 20., saman born-
um ^ib Math. 12, 1 — 8. og Markús 2, 25 — 28., hljúbabi
og hljóbar enn þannlg: „Ætlib ekki“, segir höfundur trúar
vorra^, „ab Jeg sjo komiun til ab af teka lögmálib og spá-
incnnina; tii þess er jeg ekki kominn, 'heldur til þrss ab
uppfylla «bur fnllkumna þab“. Hjer er ekkert lögmálsins
boborb undan skillb, og eins og frelsarinn í eptirfylgjandi
ræbu, takaudi til dæmis nokkur af boborbunum, sýnir hvernig
hanu fullkonmi þau til nefudu boborb lögmálsins, eins, eba
í sauia anda á fnllkomnun 3. boborbsins ab skiljast; og
skil jcg þ\í Math. 12, 1 — 8. og Markiis 2, 25—28. þarmig,
ab cf frolsarinn hofbi tokib til dæmis 3. boborbib, þá mundi
hann hafa sagt á þessa lolb : „{>jer haflb hoyrt ab bubib
er ab halda hoilngan hvíldardaglnn drottins gubs ybar, og
þab ber ybur ab gjöra, því fyr mun himin og jörb for-
ganga en lögmálib af takist; en þjer eigib ab gjöra þab
í anda og sannleika, ekki mcb útvortis hræsni, njc mob
þýí ab binda yb.ur svo fast ,vib bókstafinn og setuingar farf-
seanna, ab þjer brjótib mcb þvf æbra boborb lögmálsins,
sem or nianuclska; þvf hverjum manni er leyfilegt ab gjöra
þab, sein gi>tt er á hwldardegi, Math. 12, 12., þab er: ab
frelsa líf sitt og armara úr lífsháska, bæbi manna og skepnaí
þab cr: ab leita hungrabur matar, eins og Davíb kouuugur
gjörbi forbum, og lærisvcinar mínir nú, þvf líflb er ineir
en fæban, og maburinu á ekki ab fórna líflmi vcgna helgl-
haldsins, þvf hvíldardagwrinn er orbinn til mannsins vcgna,
þab er: hann er til settur af gubi til þess harm sje lær-
dóms - nppfræbingar-og bænadagur sálarinnar og hvíldaiv.
dagur líkamans; en maburinn or engan veginn vegna hvíld-
ardagsius, þab er : hann á ckki ab bindast svo af h'íidar-
dag-ins uppábobmi helgi, ab harm fyrir hana vanræki ab
uppfvlla þab, sem hann eínmitt á þessnm lærdómsdögum
isálarinnar nema á, sem ab cr rjettvísi, góbfýsi og trú; og
væri þab því ab ýanhelga hvfldardaginn, ab uppfylla ekkj
þær skyldur, sem útheimta íljótra abgjörba, svo sem ab
bjarga lífl f lífsbáska, hvort sem hann ab bcr af hungri,
sjúkdómi, vobatilfelli eba öbru“. Framvcgis segir frojsarinn:
,.Jeg, sem er herra bæbi þessa boborbs og allra annara bob-
orba logmálsins, hefi kennt lærisvcinum mínum ab skilja
hinn rjctta anda hoborbanua, og fyrir þ\í cru þeir síktiir