Norðri - 24.08.1857, Page 1

I
I NORDRI. 1
= il 2- S =
c u ^ ** —. e»
Íilí 1857. ||1
CC — «• -? O'l c/
.5. ár. 24. Ágúst. 21.—22.
HTd kcnmr a?i því, peni mælt er, Sveinn fjelagi,
af> í þiirf sk.nl vinar neyta, og (lý jcg nú nndir
þinn áraburf,, og ykkar Norbra. Enda verbur
mjcr þab fyrst fyrir, ab fara í átthagana (sem er
norbur á bóginn), og vænta mjer þar halds og
trausts.
Jmí munt spurt liafa, ab jeg er sckttr oríiinn,
á vorþingi vestra (jeg þarf ekki ab nefna þing-
ib), ekki ab eins hjerabs-sekur, iieldur land-sekur,
skógarmabtir óæll og óferjandi, órábandi öllum
bjargrábum. Eru þar margir á móti mjer cinuin,
og ekki litlir fyrir sjer; en fæstir eru þeir nNorb-
menn, sein vjer erum“. þó erþar einn rnabur í því
liíi, meiri og fríbari cnn abrir menn, „norblonzkur,
norban- ab -mabtir“. Sá Iieitir Arnljótur, cptir Arn-
ljóii gellina friundasínum, og liöfum vjer fyrirsattab
hann sje hinn bezti drengur, og mtindum vjer
hann úr kjósa andskotaílokki vorum, ef kostur
vicri á. En sá lieitir Gubbrandur, er fyrir sekt-
inni ræfur, og erhonum ólíktfarib: hann er mab-
tir lilutsaniur og áleitinn — þykist einn vita allt.
Varla niiin hann úr Norburlandi ættabur, ncma cf
hann er koininn af Kauþahjebni.
Tala Gubbrands.
„ Nú cru nœifeJt 40 o'/', ■•íJnii Jakob fírinim
ritadi hina nafnJ'rœtju stajfrtcdi sina . . .“ (Ný
Fblagsrit, 1857, bls. 117).
Skil jeg þab! Grimm ritabi fyrir 40 a'rum, og
er hann fyrir þab nafnfrægur orbinn; en einn
keinur öbrum meiri, og 'hjer cr jeg — God-
brandr 'Vífffúss sunr —, og er Grimm
mikill, en þó ekki annab, cnn lítilfjörlegur fyrir-
rennari minn!
„ Kn nú vill svo óhepjiileija til, ad . . . Griintn
htfir visad isletizkunni til stetis utarleya d hiuH
óœdra beklcu. (A satna stab).
Grintnt hefur (í útgáfunni 1840) sett íslenzk-
una fyrir frarnan sænsku og dönsku, og þar á
hún sæti, hvort sem þab cr heppni eba óheppni
fyrir Gbr. En nú segir Gbr., »ad hún sé hid
ijiiftjasta furnnuíl, sein (jcmjid hcfir ftjrir nordan
Alt>afjöllu; og vil jeg ekki þræta, ab svo sje í
ntarga stabi ; því sá cr fuglinn verstur, scm í
sjálfs síns hroibur drítur. En þó dugir scggjum
satt ab mæla; og verbur þab ekki varib, ab (ís-
Ienzka eba) norræna kemst varla í hálfkvisti vib
gotnesku, þegar um aldurinn (upphafleikann) er
ab ræba, og veit þab hver mabur, sem nokkub
veit um hinn gotneska tungnaflokk, og kemur Gub-
brandi fyrir lítib ab vera svo hjámáll eba sjer-
vitur ab þræta því í nióti, nema liann færi sönn-
ur á niál sitt. En í gróbrar-sögu málanna, eba
vaxtar þeirra og breytingar, verbur þab ab ganga
á undan, sem eldra er, hvort sent þab er íslenzkt
eba ekki; nctna öllu sje steypt á hausinn, Gbr.
okkar kallafur fabir föbur síns, og þar fratn ept-
ir götunum. — Gbr. talar tint „ab komast fyrir
upptökin á liinni íslcnzku hljóbfræbi“?; cn
rli!jóbstafa rjettan hitta stab —
„hvernig á hann ab geta þab?,
cf hann þekkir ckki neitt upphaflegra, livorki
gotnesku nje annab, og heldur ab íslerizka hljób-
fræbin sje orbin af cngu.
Nú kcnttir mikill „gubbrenzkur“ árstraumur í
tveiinur stórkv sluin, og er önnur þeirra fávizka
Grimms, en hin speki Gubbrands; og sje jeg þar
ekki vöb á, ncma hundavöb, og fer jeg yíir á eintt
þeirra; en hef þó atigun hjá mjer, og tek epthr
því um leib, sern allra fróblegast cr, þó hjer sjc
um margt ab kjósa. Og nú sje jcg, hvcrnig mabur-
inn fer „ad /'« skijiulcya oij retta islenzka staj'-
vfrœdiu, en þab er meb því „«</ taka npp hinar
Jatinsku hncitjintjaru, svo nú verbur líklega ab
hneigja þannig:
Sing: nom. hic þorsk.us
gen. lnijus þorski
dat. huic þorako
acc. liunc þorsknm