Norðri - 20.12.1857, Side 7

í hcndur la"t ab annast nni fjárhaj; vorn og sjá !
fyrir iifegu fje til naufesynleiira jrjaMa vorra.
J>ac) er mí reyndar aulvitaí', aí) yjer getum
vonast eptir því af stjórninni, aí) Iiún fyrst mn
sinn styrki oss ineí) fjárframlagi þanæab til efna-
liagúr vor er koininn f lág, svo aíi oss verM a£-
skilnaburinn á reikninguntim ekki til vamlrteba;
on cngu ab sfbur er oss öll naubsyn á ab liugsa sem
fy rst um þab, liverníg \ jer getuni af eigin ramin-
leik borib oss sjálfir, tiegar vjer liöfmn fengiS
fjárforrab vor, og því veibtun vjer ab leita þeirra
fjáistofna lijá oss, er geti borib meiri útgjöld, ef
ab þau skyldu vaxa vib breytingmia soin oss jivk-
ir tíklegast, eins og xjer höfum ábiir gctib til í \
lilabi voru.
Vjer þybjmnst nú engau veginn f.-erir utn ab
segja, hvort ab hib nýja jarbaniat niuni svo nokkru
nenii hafa áhrif á skattgjöldin, svo ab þau cba
tekjur landsins aukist vib þab til uiuna, en þó
setlutn vjer, ab þab nmni ekki verba. Vjer verb-
því ab bemla á abrar tckjur, og dettur oss þá
í liug:
1. Efna og a t v i n n u s k a 11 u r. J>aberkuun-
tigt, hvernig sveitarútsvari cr jafnab nibur í hverj- |
um hrepp. Ji.ab g jöra hreþpstjór >r meb tilkviidd-
um mönniiiii til rábaneytis, og bufa þcir tillit til
tínndar banda og annaia cignar, en Iijá öíruin
fara þeir eptir sannfieriitgu siuni um þafe live
mikil efni, laun eba atvinntiliag hver gjaldþegn
hafi. ]>ab er nú aubvitab, ab hjer verba rnikkr- I
ar misfellur, og er opt og mörgum sinnum kvart- j
ab yfir því, en þó ietlum vjer þessa niburjöfnun I
all rjettvíslcga 02 holla, enda nær hún til fle’tra
stjetta, og þab er niikill kostur, því þab gjörir
ætíb hverja álögu vinsælli, ab sem fæstir sjeu
undan lieiini þegnir. Ef ab jafnab vairi nú þannig
nibur fjórbungi meira ásanit sveitarútsvarinu og
á sama Iiátt, og þessum fjórbungi v;eri varib
til almeiinra landsþarfa, niundi þar fást allmikib
fje, og álaga þessi kamii jafrit nitur og yrbi því
ab líkindum ailvinsæl, og ekki injög þungbær gjald-
þegnimum; þenna skatt gjörum vjer hjerumbil
20,000 rd. á ári og er þab ekki alllftib fje,
1. 8 k i p a s k a 11 u r, etur gjald af sjóaratla og
sjóarútvcgi. t>at hefur lengi verib almcnn um-
kvörtun hinna vitrustu nianna vorra, ab löggjiif-
in hafi verit óholl landbúnati vorum, meb því
á margan hátt at gjöra þeiin er vib sjó lifa atvinnu
sína Ijcttari og minni áliigum bumlna ctt land-
bóndans. Nú er sjóarútgjörbin næst fjáræktinni
abalatvinnuvegur þjótar vorrar, og þab er þvf
bæbi rjcttvíst 02 sanngjarnt, ab þcir, sem þeinm
atvintiuveg stunda, beri ab síiuim hluta álögur
þær cr þurfa til naubsynlcgra útgjalda þjób-
arinnar. En af því yjer enim svo lítt kunnir
þcssuin atvinnuvcgi vitum yjer eigi livort rjettara
væri ab légga gjaldib á skipin eba skipaeigendur,
sem þá gætti kiiib lihiturmcnn sína endurgjalda
sjer þab ab nokkrum hlut, eba hitt, sem oss virb-
ist rjetfast, ab víst gjald væri lagt á aliann sjálf-
an, t. a. 111, á liverja vætt liska, og liverja tuiiiiu
iýsis, þó þar koini fram, ab órábvandir ineiui geti
frainar skotizt iimlan álöguuum mcb því ab segja
rangt til alians, viMíka og er um tíumlarsvikin.
Mikil fátirkt spillir opt hiiesrfniiun *iii* ng mikill
ntibnr; •iiinir fátirtilitiRAniir 1 Atibdal, xoiu átnsutu Anvnidi
fjrir þeuna saiuninit, r.r þiör ii.jeldu ab liaiiu hnfbi gjiirt
vib dvin nisnnkvnsius, óskubu þú meb sjálfmu sjer»bþeir
xæru í hans npornni.
V.
Ræj»rbú»r í Atibdal xoru »in< og ráb» má »f þxí er
þrpar er iagt, illa iippfræddir og fullir »f hjátrú og hindur-
vitni; og af þrí þeir báru ekki skyn á eblilegan gang vibbrirb-
auna, eignubu þsir allt merkilegt og framúrskirandi einhverjn
yflrnáttúrlcgu, göidrutn og fjölkyungi. þab var engin furba
þó ab þoim þætti þab yflrnáttiírlegt, ab Asvaldur, nábúi þeirra,
sem var rjettur og sljettur hermabur, og ekki hafbi fje
ab erfbum tekib til neinna uiuiia’, skyldi iifa góbu lífl og
skorta aldrei fje, og ab konuiigssomirinii skyldi hemisækja
hann. Orbasxeiinnr sá, er byggbur var á þxí, sem tongda-
inóbir hans hafbi sagt, fór þvf einlægt vaxandi.
-Margir af liinnrn fát.okiiftn möiiniiin í Aubdtl tóku
því iiter í sínii la.i ab ieita xináttu xib Asvald. þsgar
þeir sáu sjer fieri, btugbu þeir lionuin á olnnuTÍi og Ijetu í
vebri vaka, ab þeir vildu leita rába til hans f vandræbum
síimin. þab var aubsjeb, »b eitthvab nieira bjó undir þessu
er þá langabi til ab koma fram meb. I.oksins dirfbist einn
þeirra ab aegja, hvab honuin bjó í brjósti. „J.ú kannt ab
gjöra gtill Asv»ldtir“, sagbi hann, „kenndu mjer ab gjöra þai
lfka. Jeg er svo fátækur ab jeg hika mjer ekki vib neitt,
og ekki þó jeg eigi ab sjá fjandann sjálfan ; jeg er fast-
ráíinn í því, ab taka hverjum •kilmálnm sem hanu býbur
ab koinast úr fátækt ui!imi“. Asvaldnr varb öldungis frá
sjer numinn af því hvab tnsburinn var heimskur og ógub-
iegtir, og vissi hann fyrst ekki. hverju haun átti ab
svara.
(l''ramhald síbar).