Norðri - 06.03.1861, Qupperneq 3
3
n<*yii vifi o?s — nent aliraargir þeírra eru nd farn-
ir ab «5Iíta rjettast og báfcuin hoilast — þá muni
þeir clilii vilja taka sjer neitt ofralcj y(ir stjórnar-
háítum vonira, þar sem þeir eiga ekkert vaid ylir
þeini aö löguin; rjer eruin gannfierbir um, aí>
þi ir muni þá fúsir á aÖ lofa oss og konnngi vor-
um aö vera alveg einir aö ráöum, þar sem ekki
er um ab gjöra óumflýjanlega sameiginlega vel-
ferb vora og þeirra. Og þó þab kunni nú ab virb-
ast, ab nokkrir af Dönuin haö talab og hreytt
þessu gagnstætt á undan förnnm a'rum, þá atlum
vjcr ab slfkt hafi komiÖ af misskilningi, en ekki
drottntinargiini; vjer ætium þeifn iiati komib til
hugar, ab vjer mundum vilja rába oss sjálíir, en
láta þá ineira eba niinna bera kostnabinn, og þá
munduin vjer vcrba ósparir ab rista hreiban
þveng af þcirra lerigju — ííkt þessu fórust ein-
um þeirra orb ekki alls fyrir löngu, þegar beir
voru ab ræba um launahækkun fslenzkra emhseít-
ismanna — og hversu dsanngiarnt hefbi ekki
þetía vrribV j ab hijfH sannarlega verib eins ó-
sannajsrnt og hi't, ef ab nokkruin dönskutn manni
liefbi komib tiDluigar — sem vjer aálum ekki —
ab Imeppa lög vor og lof og landstjórn alla inn-
undir eitufebisstjórn dauskra þjói’þinga, en láta
oss sítan horga ab fullu slíka nautungarstjórn.
Vjer vonum nú, ab lesendur vorir sjeu eins
og vjor fyrir löngu komnlr til þcirrar sannfær-
ingar: aÖ vjer þ u r f u nr á stjórn^rhút ab
h a I d a, a b v j e r e i g u in f y 11 s t a r j c 11 á a Ö
fá hann, og loksins, ab engin líkindi
s j e u t i I, a b d a n s k i r þ c g n a r k o n u n g s
vors rauni geta ebur viija misunna oss
hennar. Iin eru þá riokknr líkindi til þess, ab
konungur vor vilji misunna oss hernar cllegar
ti! hins, ab hann geii neitab ofsumhana? Vjer
ætlum ab enginn sje í vafa um úrlausn þessarar
spurningar, *em hyggir á þeirri setningu og sann-
færingu: Bab konungurinn vijii ekki annab cn
þab senr er gott og rjett, og gcti ekki annab
en þab sem liann vill.“
Ab konungur vor liafi upphafiega álitib oss
eiga jafnan rjett á stjórnarbót og atra þegna
sína, og því ekki viijab misunna oss hennar,
verbum vjer ab rába af konunglegu brjefi bans,
dagsettu 3. septemher 1848, þar snn liann lofar
oss Islendingum skilyrtislaust, ab \jer skulum fá
ab semja vjb hann um hina væntanlegu stjóvn-
bót á sjerstökum f,undi í landinu sjálfu. Og
konungurinn byijati líka á ab efua' þetta heit-
orb sitt, þegar liann meÖ opnu hrjefi af 16. maf
1850 kvaddi til þjótfundarins, er koma skyldí
saman 4. júlí 1851. þmít nú ab stjórnarfrum-
varpiþví, sein lagt varfyrir þjótfiindinn, væri nokk-
ub öbruvísi hittab en oss Islendingnm gat getjast
ab, eba vjer álitib sanngjarnt og ab iögmáli rjettu,.
þá ætinrn vjer, ab slíku haii mátt valda í fyrstu
ókunnugleiki og misskiluingur þeirra, scm frum-
varpib sömdu, því slikt ffumvárp ætlutn vjer ekki
beinlínis samib af konungi, og því síbur af nokkr-
um menntubum Íslendinei, heldur æilum vjer þab
sarnib af aldönskum alríkismönnum, s@m *.t þá
um tfma álitu styiklefka og veifarnan Ðanmerk-
ur mest undir því komib, ab öil þau lönd eba
landshlutar, sem ab einhverju leyii heyrtu undir
Danakonuug, væru áiitiri eins og eitt airíki, en
ekki eins og sambandslönd, livert met sínu sjálfs-
forræti, uudir einum og sama konungi. }>egar
nú ihestur þorri þjótfundarnianna fór í a?ra ált,
og hyggti á öbrum flsta*bnm en hib áturnefmia
stjóniarfrumviirp, þá er kunnagra cn frá þurti uð
scgja, hvernig þjóbfiuidurinn endati; crindsrcki
konungs hieypti upp þjótfimdimim í konungsins
nafni, abur en áiit n.eiri hiutans kæmi til fulir-
ar umncbii eta atkvæta; cn af hvaba myndug-
leika konungs erindsrekinn hel'ur gjörtþelta, vit-
I unr vjer ekki meb yissu, þv{\ livorki sáiim vjer
neitt koiuingiegt hrjef, seni gæíi honiun fullt
vald til slíkra tiltekta, ci heldur nokkurt ráb-
herrabrjef, sem varla vár vit ab húast, því þá
inundi erindsrekinn hafa hlcpit upp fiindinuin í
ráívherraus iiyfni. U\ort nu slíkt var gjört ab
lögmn eta ólögurn, dæmuin vjer ekki mn ab þcssu
s'tnni;; en þess viljum vjer aÖ eins gcta, ab iiafi
slíkt vcrib gjört epiir brjeflegii bo'i konnngsins
sjáifs, þá eru slíks ekki fá dauni baiíi hjá Diin-
um og fleiri þjótum; en hins liöfum vjer aldrei
heyrí getiö nokkurn tínia, lijá nokkurri þjób, ab
konuiigiir hafi kvatt meb lngtnu til löglcgra þinga
eta þjótfunda og hleypt þeim sítan upp án þess
ab láta þjótina kjósa tii þeirra apíur ab nýju,
eptir sömu lcosningarlögum og áíur; vjcr ætluin
líka aÖ þetta sj'e eindregin rcgla góbra og rjett-
látra konunga einungis til þess, ab leita eptir
þvf ab nýju, hvort ab áiit hins fyrra fundar sje
ei n dreginn-þjóbarvilji ellegar ekki, vjer ætl-
unr líka, ab góÖur konungur mnni ab eins þá,
Ideypa upp þingi, þegar hann heldur ab áiit
þcss sjc einungis sprottib upp hjáeinstökum as-
ingamötmum og getur ekki álitiÖ þab rjett eba