Norðri - 06.03.1861, Page 5
hugsamli ab þin"ií> vcrí'i (il léngdar svo óliyggib,
því þar verf)a þó líka menntabir embættismenn.
þá segja nú sumir: þ>ab er nokkurn veginn
auísjeb á konungs augtýsingunni 12. maí 1852
ab konungur ætlar sjer ekki áb gefá ísiandi þá
stjórnarbót, er byggb sje á þeim abal-grundvelli
sern bent er til iijcr ab fratnan; en vjer segjum:
þab er aubsjeb, ab brjef þetta er ekki beiniínis
sainib af konujnginum, heldur af aldönskum ai-
ríkismönnuni, eins og frumvarpib sjáift til liinnar
8Vo nefndu stjórnarbótar, sem lagtvar fyrir þjób-
Tundinn; vjer jetium erin fremur, ab í augiýsingu
þessari haíi átt ekki ailítinn þátt, einliver brába-
byrgbar gebshræring Ðana, sprotlin af, hinu ímynd-
aba uppblaupi, er þeir ætlubu ab liefbi átt sjer
stabhjer á íslandium þær mundir, og einkunýí enda-
lok þjóbfundarins; vjer segjuin binu ímyndaba
uppiilaupi, því vjer sáiun bjcr engin npphlanps-
merki af, Islendingura í þjóbfundar lokin; því ekki
gáturn vjer taiib þab neitt uppblaupsmerki, þó
vjer sæjum fáeina danska dáta þyrpast saman á
ausíurvelii í Ileykjavík, þcgar þjóbfundinnm var
npp sagt; v jer vorum þann dag eins ófróbir og
ábur um tiigang komú þeirra liingab og vetrar-
si’tii hjer, og ei höfmn vjcr trúab því ab óreyndu,
ab Danir, svo varfærnir búmenn, numdu láta ginna
eig .til t-IífcS kostnabar ástæbnlaust.
Menn segja: þab er aubsjeb á niburlagi aug-
lýsingarinnar 12. maí 1852, og sömnleibis aug-
lýeinguuni 1. júní 1855, ab konungur hefur hingab
til ckki ætlab sjer ab kalla saman nýjun þjóbfund
til ab ræba um stjórnarbót vora, heldur ab eins
á sínutn tíma ab leggja málefnib atn stöbu íslarids
í ríkinu fyrir alþingi, ab öllu leyti samsett eins
og þab er nú eptir tilskipun af 8. marz 1843, end-
urbættri msb rjsttarbót konungs af 6, janúar 1857.
En vjer hyggjum þetta engan veginn ætiun
konungsins, því haan mun vissulega ætla sjer ab
cfna vib oss bókstaflega öll sín heit. þegar vjer
gætum þess, hvab stjórnarbótar frumvarpib, sem
lagt var fyrir þjóbfundinn 1851 var í öllum ab-
alatribum sínum gagnstætt áliti alls þorrans af
þjóbfundarmönnum og bænarskrám þeim, sem kon-
unginum bárust um sarna leyti frá Islandi, und-
irskrifabar af meir en 2000 íslendingum, þá verb-
ur hverjum manni ab skiljast það eblilegt, ab
konungur hafi sjeb þab óráblegt ab leggja strax
fyrir nýjan þjóbfund frumvarpib aptur óbreytt í-
abalatribum sínuni, og bafi því áliíib ráblegast ab
pinni, ab láta aljingi lialda áfraro. iunan lögbob-
inna takmarka, eba ab kvcbja ti! þess ab nvji?
e* ir hintim fyrri kosningar iögum, svo hann gæti
sjeb, hvort ab þetta þing fytidi ekki tiicfrii til ab
breyta abaiuppástungum þjóbfundarins ; og þótt ab
sú ákvörbun, ab enginn af þeitn embættismönn-
um, sem voru í tiiiu bins meiri hluta þjóbfund-
armanna, ebur hinna 36, mættu eiga setu á hin-
uni næsíu aiþingum — þótt ab síík ákviirbun hali
verib skobub af nokkrum mibur velviljub—þá cr
þab vor æilan, ab bún hafl verib gjöib einungis
í því skyni, ab því fleiri nýir menn sem kæm-
ust í þingib, því bctur gæti koritingnrisn sjeb, hvort
ab abaluppástirógur þjóbfundarins, varu eindreg-
inn þjóbviiji eba ckki, og hafi hann þvf ætlab
og fctli sjsr cnn, ab scm meslu leyti ab laga hib
nýja frumvarp um stjórnarbótina til iiins nj'ja
þjóbfundar ailt eptir þvf, hvcrnig álit aiþingis
rættist. í
Vjer höfum cnga ástæbu til ab ætla, ab kon-
unguiinn vilji ákvarba neitr, vifcvíkjmuli sjerstök-
um iiátfum IslanHs gagnstætt þjóbvilja vovura,
en þó allra sí/.t móti lögh’gttm rjetíinduin þjóbar
vorrar; en hitt er í al!a stabi samkTwmí hans
iandsföburlegrí köilun, ab leitu sem bczt og vand-
legast á lögbobinn hátt epíir því livef ab sie
hinn sanni þjóbviiji vor, og sömuicibis gcfs þjób-
inni hæfilegan tíma til ab átta sig sem bczt á
þeim íuálum eem vel vcrbur ab vanda, af því
þau eiga lengi ab standa.
Vjer höfum þá reynt ab nokkiu ab skýta
fyrir löndum vorum skobun rora á hinum helztu
grundvallnr áslæbum stjórnarbótar voirar, og á
hvern hátt eba gegnum -hvaba þing vjer eigmn
ab fá hana. þab er því ósk vor, að sem flestir
af liinum skynsamari iöndum vorum riti nú um
þetta efní álit sitt í blöbunum og skýri sem bezt
þeir geti bæbi fyrir sjálfum sjer og öbrum ýms
atribi þessa áríbanda rnálefnis. þótt sumum kunni
ab þykja, scm vib er ab búast, skobun vor á þessu
máli í mörgu ófulikomin, og ef til vill í sumu
tiiliti mibur rjett, þá álítuin vjer þab skyldu
þeirra bæbi vib sjálfa sig og oss, en einkutn vib
málefnib sjálft, ab þeir leibrjetii ritgjörb vora, ab
sönnu hreint og beint, en þó rncb þeirri bóg-
værb og vorkunnserr.i sem rerba má, svo þar af
Ieibist ekki þær binar óskynsnmu og ásæmilegu
orbahnippingar og rifdeiidir, sem sjaldan verba
til annars en spilia góburn viija, blinda skyu-
semina og trufla sannleikann.
J>ab er þá loksins eindregin uppástunga vor