Norðri - 24.04.1861, Síða 6

38
Er þa' auþsynt dæmi, a?) fyrir lijcr um 30 ;ír>-
um reru 20 skip í Fljijtum í hákarl og ijflu&u
mikla björg mjög nærri Iandi, en nú er þessi
veiöi þur lítt reynd efiur #I!s ekki nema á þil-
skipum er sækja hákarliun optast til djúps eins
og skip kringum Eyjafjnrf). Vjer eruin nú hrædd-
ir um, ab hákarlainenn f fiskikeppni sinni gæti
eigi ætíf) húfs uin aíla sinn. þrf þó ab hákarl
sje hjer inn á firbi, þá þjóta þeir til liafs hver
í kapp vib annan og draga ab líkindum meb sjer
hákarlinn, því þegar þeív hleypa honum jafnótt
nibur og þeir afla hann, þegar þeir eru búiíir ab
rífa úr bonum Iifrina, þá fylgir hann þessum nib-
urburbi og fer frá landinu. þetta útbald svo langt
í haf gjörir nú eins og ábnr er sagt þab ab verk-
um, ab hákarlamönnum verbur svo örbugt og opt
jafnvel ómögulegt ab flytja mikib af hákarlinum
, í land, o? erum vjer óvissir um, hvort þab ab
lokunum verbur svo mikill áhaii ab láta þannig
allt vitib f lifraraflann, þó liann horgi sig fljótar
þegar rcl veibist.
Onnur abalorsiikin til þess, ab iniiina cr nú ab
fá af vilverku' um iiákarli er þab, ab liann aflast
ab mestu leyti í seinni tíma, en iientugt er til
verkunarinnar. Ab minnsta kosti hcfir oss rerib
sagt af kunnugum mönniun, ab hákarl liafl reynzt
heztur sem snenuna var aflabur og var hiiinn ab
liggja í kös ábur en vorhlýindi koinu. Nú er
niestur hákarl aflabur og í.land flultur um og
eptir sumarmál og er þá randliæfnari verkunin.
Mabur, sem uppalinri er í Iveldiihverfi, hefir sagt
oss um hákarlsverkun á skyrmorknum hákarli þar
í ungdæmi hans. Hákarlinn var látinn liggja
nokkra daga lyrir ofan fjörutnái þargab til síg-
inn var úr houum sjór. þessi tími var stund-
um allt ab viku. Síban var liákarlinum skipt til
lduta, fleginn kriburinn ristur frá og skorinn í
beitur og hepgdur upp til þurrks. þessi hákarl
reibur glær og er kallabur kvibhákarl. Hinn há-
karlinn rar skorinn upp f allþykk þvcrstykki frá
hrygg til kvibs, sem kallast þverbeitur eba bút-
heitur. þessar þverbeitur voru síban þvegnar vel
úr sjó eba vatni,t hengdar í fjós og Iátnar rotna
þar þangab til þær voru orbnar gvo morknar, ab
hræra mátti í þcim þegar fingri var stungib í þær ;
síban hengdar f hjall eba þurrkgott hús til geymslu.
Hákarlinn á vera ætur þegar hann er orbinn svo
morkion sem nú var sagt. En því betri mun liann
æ verba sem hann er lengur geymdur. Fljóta-
menn höföu fyrrum abra abferb og mun hún lík-
ari hinni almennu abferb eriní tíbkast. þeir ljetu
eins síga úr hákarlinuin og skáru hann í beitur
eins og ábur er sagt, en kösubu hann í sandi vib
sjó og ijctu Iiggja þar til hann matabi hoifinn
þegar stungib var gegnum heituna, og sf'an
hengdur f hjall til geymslu. Eins játa þeir, er
slíkt sjeb liafa, ab þessi háharl batni æ meir eptir
sem hann geymist lengur. Ef ab hann er vel
kasabur, á hann ab vera orbinn fullgóbur árs-
gamall, en eptir því verbur hann iyktarminni og
betri sem hann geyinist lengur.
þetta sem hjer er sagt ab framan um há-
karlaverkun gildir nú einungis um hákarl sein
| veiddur er ab vetri eba snemma vors þegar hitalít-
hinir bandingjarnir, en 'seinast kvalarinn meb
þjóna sína. Fjöldi manna úr bænum og sveit-
inni í kring gekk og út til aftökustabarins og
fylgdi þeim flokkur vopnabra horgara. Vefarinn
talabi ekki orb og grjet ekki; en þess gættu
menn, ab ræningjaforinginn iiorfbi allt af á hann
og leit livergi af. þegar aliir komu ab gálga-
pallinum var vefarinn fyrst leiddur ab stiganum.
En f sömu svifumkorn brjefberi þeysandi og rjetti
amtipanninum stórt brjef. Hann hraut þab upp
í skyndi og kalla'i hátt: rLífgjöfI lífgjöf! vef-
aranum“. þpgar mannfjöldinn heyrbi þetta, kom
upp mikib fagnabaróp og hjelzt lengi eins og menn
ætluöu aldrei ab þagna.
þá bab reyfaraforinginn amtmann leyfis ab
tala til mannfjöldans. þab var honum leyft; gekk
hann þá upp á gálgapallina og henti mannfjöld-
anum ab gefa sjer hljób. þegar menn sáu þetta
þögnubu allir, en reyfarinn tók til málsháttog
snjallt: „Gub er þó til! Jeg trúbi því ekki,
því óttabist jeg hann heldur ekki og athafbist
alls konar syndir og óbótaverk. þó kom þab opt.
fram vit mig á minni syndsamlegu lífsleib, sem
vakti hjá mjer grun um þab, ab til mundi þó vera
gub, sem stýrbi heiminum. En jeg vildi fá vissu
um þetta og hugsabi mjer, ef jeg kæmi vöndub-
um manni saklausum í minn selskap og kúgal'i
liann til ab taka þátt í illræbisverkum vorum, þá
mundi hinn rjcttvísi gub, ef hann væri nokkur
engan veginn láta þab gangast vib, ab saklaus
mabur libi sömu hegningu sem vjer ; heldur niundi
iiann efalaust frelsa hann, eins og lijer er nú
komib fram; því vefarinn er ab ölln leyti sak-
laus, gubhræddur og rábvandur mabur. Jeggjöibi
prófib á honum, og gub hefir nú frelsab líf hans.
Já, þab er sannleikur: gubertilog rjettlátur cub“.
Að svo mæltu bab reyfaraforingiun, ab frestab
væri Kfláti sínu og farib meb sig apíur í faug-
elsib, því margt væri enn seui hann gæti opin-
berab, sem marga varbabi og skyldi hanu nú