Norðanfari - 01.08.1863, Blaðsíða 4

66
C. Frnmvarp mn stofnun biínaJarskóln.
Néfiut: J. Sigurdssori, ludridi GfsSuton, A. Úhifuson, J.
Gudmundsson, A. Einarsson.
II. B æ n a rs k rá r.
1. Bænarskrá nm ab veita ísafjarbar verzlunarstaf) kaup-
•tabarrjettíndi.
Nefnd: H. B'ndrilcssan, A. Einarsson, J). fiórdarson.
2. Baenarskrá dr Múlas/nlum um breyling á konungsdrskurli
17. raaí 1862.
Nefnd: P. Pjetursson, J. Pjetursson, I). Pjetursson.
3. þrjár bœnarskrár utn fiskireibar íitlendra.
Nefnd: G. Brynjólfsson, Hjaltalín, P. Pjetursson, B Svains-
son. A. Einarsson, P. Sigurdston, Sv. Slcúlason.
4. Bænarskrá Skaptfellinga um þingstafi í Ba-jarhrepp.
Nefnd: J. Gudinundsson, St. Eiriksson, Br, Jónsson.
5. Bænarskrá Árnesinga, um bót á stjdrnarfyrirkomulagi hjer
á landi
Nefnd: J. Gudinundsson, J. Pjetiirsson, B. Sveinston, P.
Sigurdsson, M. Andrjesson.
6. Fimm bænarskrár uin þjóffund.
Nefnd: P. Pjetursson, Sv. Skúlason, A. OlaJ'sson, II.
Hdlfddnarson, J. Sigiirdtton.
7. Bænarskrá þingeyinga, om póstsldpsferfir kringum Island.
(Nefnd kosin í einu hljóli)
l
8. uppástunga A. Olafssonar, um skiptingn þingtíbindanna.
Neý'nd: A. Olafsson, II. Fridriks son. J, Giidinnndsson,
Bænarskrár feldar.
1. frá þingeyjarsýslu um sveita8tjórnarmáli&.
2. — Mölasýslum, um fireiga giptingar.
3. — Snæfellsnessýslu tim gjafakorri íil Eyrarsveitar.
4. — þingeyjarsýsln um trdarbragba frelsi.
5. um breyting á Vegabótalbgunum. (Framh.)
l5r Reykjavikur skoSa eru tíCskrlíaðir 1863.
Hallgrímnr Sveinsson frá Stabastab (Piæ) .... meí) 98 tr.
Gunn&r Jóhann Gunnarsson frá Ilálsi í Frijóskadal — 93 -
þorkell Bjarnason frá Fagranesi á Reykjastr Skfs. — 86 -
Mattías Jókkumsson frá Flatey á Breifafir&i . . — 8ó -
Jór. Ásmundsson frá Odda á Rangárvöllum . . — S4 -
Páll Meisteb dr Reykjavík...................— 79-
Benidikt Kristjánsson frá Stóradal í Hiínavatnss. — 45
9 nýsvcinar Ijetu reyna sig, og þar af auki von á nokkr-
um í haust; og er þetta vottwr þess, ab menntalíf íslendinga
sje aptur ab lifna vib og á framfara vegi, sem er æskilegt
teikn tíraans.
( Ab s en t).
Eiafll iíp brjefi úr Reykgavíkur»Iió2a vet>
urlnn 1M.30
„Brábum fór ab færast annar andi í skólarin en verib
hafbi á Bessastöbum, skólalífib fór brátt a& taka a&ra
stefnu: Fyrst reis upp á apturfótunuin eins konar „pat-
riótismus“, fyrir hinu gamla skólalífi. Piitar fyririitu
Reykjavík, sta&inn sem þeir vorn sjálfir neyddir til a& bóa
f. þeir vildu engin ntök hafa yíö bæjarmenn, enginn mátti
einusinni tala danskt orð og bundu þa& órjúfandi fastmæl-
um sín á milli; í einu or&i allar sarngöngur og vi&skipti
milli skólans og bæjarmarina vorn bönnu&. Rkólinn mynd-
a&i nokknrs konar „republic“, rnitt í þessu þrældómsins höfuS-
bóli. Af öllu þessu v»r reetor afskiptalaus e&a hann visti
ekki »f því. Piltar höf&n sjálfir sfna rectora í ílokki síntim,
er höf&u mána&arlegan aga e&ur uinsjón yíir því, sem þeir
köllu&u si&fer&i, á höndum. Opt átti skólinn fundi me& sjer
hálfan e&a heilan undirbtínings tíman, til a& vanda um vi&
þá sem út af lögunum hef&i broti&; en þá var skólrnn í
vandræ&um me& hegninguna, og hinn soki slapp jafnan me&
ávítur eintómar. En er menn sáu hve pý&ingailíti& hegn-
ingar valdiS var, fóru menn a& fyriilíta lög skólans, lögin,
8em hann sjálfur haf&i sett sjer, og brjóta út. af ýmsum
greihum laganna, einkum þetr sem hjer átfu heima í Reykja--
vík. Oddvitar vorir e&a rjettara sagt „Oligarcharnir® rje&u
ekkert vi& þessa nýjti hreifingu og sumir þeirra fjellu sjáiflr
frá hly&ninni vi& lögrn og þannig mynda&ist smáin saman
.stjórnleysi Öll regta og regiusemi, alit þa& sem til gó&s
si&fer&is heyrir, var einkis virt. Reetor Svb. Egilsson tók
vi& stjórninni, einmitt þegar svona var komi& - en þaö
var um seinan —, inenn þoldu eigi vandiætingu, piítar
gengu dr bindindi, og svo „pereaii&“, lofiegrar minningar!
Jeg var, eins og margir a&rir, svo sem viljalaust verk-
færi og barst me& straumnum; mig signi&u hinar sömu til-
finningar og flesta afra og þóttist hat'a á rjettu máli
a& standa; jeg haf&i smálei&st inn í anda þessa spáriyja
skólalífs. Nú tók alit a& breytast, þegar skólan vanta&i
allan aga hjá sjer, tók skólalífi& nýja stefnu, gagnstæ&a
hinnr fyrri, því eins og skólapiltar höf&u á&ur for&ast
Reykjavík eins og skæ&asta óvin, svo tóku þeir nd ákaft
ab sækja vináttu hennar; þeir tójcu a& skemrnta henni
meb sörig, leika gle&ileiki, sækja gildaskálann og s. frv. Nú
tóku allir a& tala dönsku, þiggja heimbob af ba:jarmönnura,
ganga í dansleiki. Tvö eru hófin og ratar heimskur hvor-
ugt. Jeg var sjálfsagt me& og lær&i ýrnsa iesti eins og hinir
piltarnir; jeg sera á&ur átti nærri engan kunningja og fór
einförum, fór nd a& ver&a mörgnin kunnugur, sem jeg sje
nd á cptir a& ekki voru mjer allir sem hollastir. þá fór jeg
a& drekka, þó þab væri nokkru minna, ef til vill, en margir
a&rir, þá var þa& hættulegra fyrir mig en marga a&ra, þrí
jeg gjör&i þa& ekki af löngun, heldur til lei&inda ljettis.
Nú koin Bjarni rector til sögunnar, og me& honuiri byrj-
un betri tfma, þó okkur litist ekki á í fyrstu. Jeg var kotn-
in í 3. bekk A. og vissi þó ekkert í minn háls. Jeg jáia
þa& fdslega, því aldrei haf&i neitt veri& !esi& til gagns. Verst-
ur var jeg í þvf sem mest áreib, latínu og latínskum stíl,
enda bei& jeg þá a& því, og skildi þá Ijósast hva& ska&Iegt
er a& koma illa undir búinn í þessu í skólann. þá fór jeg
fyrst a& lesa, en þa& var harla seint — jeg var or&inn gam-
all — átti bágt meb a& læra og bágt mc& a& leggja nokkub
a& mjer.
Mjer datt opt í hug a& hætla a" örvæntingu út af því a&
jeg kærnist aldrei úr skóla, en jeg skamma&ist mfn a& hafa
eytt svo miklu frá raínum og hætta nu, til ab lifaþa&an af
vi& sffellda sneipu. því hjelt jeg áfram og leiddist opt sár-
lega, því ekkert og enginn af kemnirtim mfnum örfa&í mlg,
heldur mátti jeg miklu heldur heyra margt ónota or& og
átnæli fyrir heiinsku og fávizlui, en þeita stældi huga minn
nú var jeg hættur a& gráta eins og heiiua forbum..............
Af þcssu heyriröu skóla sögu mína — hún er ekki falleg —•
meban jeg lifi minnist*jeg veru minnar þar — me&an jeg
lifi bí& jeg þess varla bætur, a& jeg hitti á hina verstu æli
skólans, sem verib heíir sí&an „barbarismus14 Reykjavíkur-
skólans fyrra var bældur ni&ur, a& rá&um og tilstilli gó&ra
kennara, einkum Schevings gamla“.
Söiiglicniisia
í Fyrsta sinni þá er hjer var messa& f hinni nýju kirkju,
þótti söngurinn í henni eigi fara sera laglegast. þeir lierrar
verzlunarstjóri B. A. Steincke, læknir J. C. Finsen og cand.
Jóh. Halldórsson hafa því tekiÖ sjg saman um, a& stofna
hjer söngskóla, livar öllum unglingum og eldri mönnnm, serri
hafa hæfilegleika til söngs og vilja læra hann, er veittur
a&gangur þar til, Söngkennslan á a& vera innifalin í því,
a& spila og syngja lög eptir nótum, svo a& þeir er læra,
geti lýtalaust sungiö og spilab sálma og önnur lög íkirkjum
og heimahúsum; og eru þeir lofsver&ir, sem eru höfundar
þessa lyrirtækis; eins og þa& er vonandi, a& allir yngri og
eldri, sem hafa hæfilegleika til söngs og hljó&færasláttar, og
eigi hafa til hlýtar numib hvorugt á&ur, a& þeir nú sæti tæki-
færinu. ITerra lyfsali .T. P. Thorarensen lietir gjört svo vei
a& ljá herbergi í hinu nýja hdsi sínu til söngkennslunnar,
án þesa a& hcimta borgun fyrir. Söngkennslan heliroglíka