Norðanfari - 01.03.1864, Blaðsíða 4

Norðanfari - 01.03.1864, Blaðsíða 4
n'gl sínTivei'S varœennis, Sp pess sjáll'ur a& hífa minnsiu násegjÖn um hií> rjetta eíli cg ásigkomuiag hiuía þeirra er hann fjasar 'ú»; *jeu nó þessháttar afglöp, fuilra víta veríi á einhverjum hreiut ömenntutum hásgangs- etrák, hve miklu síf tir geta þau veizt tií vórk- unar manni þeim sem hefir lafaÖ vif menntun fni blautu barnsbcini.'og'enda jþdtt hann haíi aldrei komist svo hátt í menntiin ab liœfur hefM fundist til vtrkilegs lærddmsprtífs, því iífttr embættisstöbu nokknrrar, mætti þ(5 samt vænta svo nrikils af honum ab hann varri btiin ab l*ia svo nrikib, ab irann kynni ab hafa dálítinn taum á illmálli tungu sinni, og hik- ábi sjer heldur vib ab leggja einstaka merin í eineiti meb breint tilhæfulausum getsökum, ebur rangheritidu frjetta slabri; en ab þessi þekking hafi ekki verib búin ab festa djiip- ar rœtur í brjósii höíundar greinarinnar í 12. descmher blaíi Norbra iieitins 1861. 9. árg. er irvrn (greiniri) sjálf Ijdsastur vottur, því eptir aft höfundur — livort sem þab er rit- atjðrinn sjálfnr sem líkast virbist, ebur ein- hver amtar — cr búinn ab ljúka undarstörfum sfnurn, búinn a& lara hamfnium yfir allt aust- orland, og súpa þar hunang úr hverjum fífli, rannsaka þar ebli og ásigkoinulag hvers hluiar á lábi og lög , og leiígja fullnabardúm & hvr.b eína þar meb heimspekilegri djúpskyggrii og grannskygght; búinn ab syngja minnisljöb eptir 'merkushi hetjur lands vors, sem enganvegin mnnu þnrfa ab rýma sœti fyrir Rúrnverja og Grikkja skáldaverkum; búinn ab aubgavísindi vor ianda sinna, meb þeim yfrib mikilvægu bæja og mannanafna vísuni hveijar lengi muim uppi verba; búin ab aubkenna allar óskria- hryssnr Norbarilands aptan og framan o. s. frv.; búinn nb afslanda freystinguna á Undirvegg og borga húsrábanda þar sómasamlega nætur- greibann, meb því ab láta Norbra sinn flytja fregnina innan og utanlands um rækslusemi og risrii hans; búinn ab veita jörbu vorri alla mögulega Ijósmóbitr þjónustu, en flytja króga hennar iit í himingeyminn, og hasla honum þar nægan völl til ab sparka um, en reka gamla Móses vorn út( skot, meb allar sínar kerlingabækur undir hendinni, um sköpun allra hluta í öndverbu; og ab hóf. hafi þó ab öllu ekki verib runninn gubmóburi nn vottast helzt meb þvf ab skjóta hjer inn í, dálitlum kalla úr svonefndum „Höfbahverfs annál*. Kaflin hljóbar svona: „Jrann 12. desember þetta ár (1861) var um morguninn heibskýrt vebur, náttúran hvfld- ist í sætum dvala og vaggabi sjer f draumum um tilkomandi vorblíbu ab vetri libnum, bónd- inii stób útí , skemmudyrum og hugbi meb glöbu bragbi ýniist á láb eba lög og var ab velta fyrir sjer í huga sínum öllu skipulagi bústarfa sinna; konan gekk urn beina; dóttir Irjóna sat inni í stofu og var ab blaba í „Pilt og stúlku“; gribkur gengu ab liversdagsstörf- unr; fjármaburinn stób hátí f fjalli og geymdi sauba sinna, og var alitaf ab dázt ab vebur- kyrbinni, en hvab skebi? á svipstundu liuldist himininn dökkum skýjum, og ógurlegar þrumur brutust gegnum loptib og iíktist því ab fjall- gnýpur fjelli í hyld/pi nokkurt, vobaleyptur líkar snjáljósum streymdu í sífellu heimskauta milli, en hin rósama kyrrb ú unn og landi breyttist á svipstundu í vonarlausann hroll og ókyrrb, bóndinn skaust inní bæjardyr; konan flýtti sjer inní stofu ; bóndadóttir þeytti bók- inni yfir í horn, gamalmennin þnklubu upp á hyllu eptir grallaranum, en þau er sjóndapr- ari voru fóru ab liafa fyrir munni sjer ýmist Pater noster eba Ave Maria; saubamaburinn þeysti heim ab hásum meb hjörb sína, og allt varb á tjái og tundri ; nú fóru menn ab geta þess er þessum undrum mundi valda, voru þá nokkrir er gátu þess ab þær systur Katla eba Hekla væru farnar ab rybja hreppa enn einu- sinni; þá voru abrir er gátu þess til ab ein- hver Cometan væri farin ab lemjast ntan í jarbarhnöttinn, eba þá ab jörbiti okkar væri búin ab taka jóbsóttina ab öbrnm óburbinum til og þá mundi þeim S.......... ekki til setu bobib; þá voru enn nokkrir er fullyrtu ab nú væri komib Ragnarökkur, og þeir Múspellsynir farnir ab þveita gæbingum sínum um þvgra og endilanga Bifröst; Joks voru nokkrir er gatu þess ab ekkert mundi hagga, því þab mondi sannast ab hark þetta flyti af því ab tikirnar væru ab fljúgast á í höfti einhvers rithöfundar- ins, og sú geta rættist, myrkvanum Ijetti og hin fyrri kyrrb náttúrunnar nábi yfirhönd“. (Framhaldib síbar). Heppllegt spursntál. Bóndi nökkur oían úr sveit, kom eitt sinn í höfubstab fandsins og var óþekktur öilum, erindi hans var ab fá hjá háyíirvakiinu frfa málsókii; daginn cptir ab hann kom tii borg- arinnar reikabi hann um stræti stabarins og mætti manni einum velbúnum er ávarpabi hann glablega og spyr hvaban hann sje, og hvers erindis hann sje kominn til stabarins, bónda þótti maburinn góblátlegur og þægilegur, og segir honum greiniiega frá öllum málavöxtum sSmrm, og ab því hlinu leitar hann álits þessa manns #ra, hveit hann eptir þe-surn málavöxt- um muhi fá lijá siiptamtmanni fría málsókn, imnn svarar hiklaust, þab er sjálfsagt þjer fáib fría málsókn, jú þjer skulub fá hiina, og meb þab kvebur !mnn bónda, sem fcr aii gruna margt, ab máskje þetta liafi verib stiptamt- maburinn; verbur nú glabur í anda. Daginn eptir gengur bóndi npp á skrifstofu stiptamt- inannsins ber þar ab dyrurn og mikil rödd ab innan segir honum ab Isoma inn ; bóndi gengur inn og sjer þar nrann sitjandi á iiáum stól í lobkápu meb svartar tennur, iiann heilsar hon- um og hinn tekur þvf án þess bónda virtist hann líta á sig, því augu hans sýndust iion- um snúa í vestur þótt bóndi stæbi f austiir frá tnanninum; fer nú bóndi ab liugsa ab þetta sje sjálfur stiptamiinabuiinn þó ekki sje álit- Icgur, hann spyr bónda hvers eiindis hann eje hjer kominn, bóndi segir honunr þá greinilega alla máíavöxtu, hann sje hjer kominn tii ab fá hjá stiptamtmanni Iría malsókn, hinn svarar nei, hana getur þií ekld fengib þab sje ómögu- legt iinikkti bónda þá vib, en í því saina kemur sami maburinn inn á skrifstofuna sem daginn áiur talabi vib bdnda á strætinu, bóndi vfkur sjer strax ab horium og minnist heitis lians, aö hann skuli fá fría nrálsókn þá segir hann, já já, nei nei, þa þab getib þjer ekki fengib þab er ómögulegt, nó svarar bóndi, nrálib er þó öldungis eins og jeg sagbi ybur frá í ga’r, já þab er þab sanra þjer getib ekki fengib þab, og Greifinn á iobkápunni herbir á neituninni, þá spyr bóndi hver af þessum lierium ér nú stiptamtmabur 11 annar þeirra iiefir heitib mjer frfrri málsókn enn annar neitab: þá svarar sá er daginn ábur loíabi, þa þab er jeg, þab er gott segir bóndi, jú þjer skulub fá fría mál- sókn jeg er stiptamtmaburinn, og lobkápumab- urinn þagnati, og bóndi fjekk fyrir þctta heppilega spursmál fría málsókn. Skrifab í október 1863 á Vesturströndura. Dóri. Sá sem liknar snauduni liann lánar Drottni. Vjer erum sannfærbir um ab þessi orb heil. Ritningar hafa orbib og munu verba mörg- um veglyndum efnamanni livöt til ab likna fá- tækum; vjer erum sannfærbir tim, abþessioib hafi gefib og muni gefa mörgum fátæklingn- um djörfung til ab trúa því stabfastlega, ab hann sem er uppspretta allrar líknar og misk- unnar, mtini einnig fyrir sínar sakir og sjer veittar velgjörbir á síban segja vib sinn vel- gjörbamann, „þab sem þjer gjörbub einum af þessum mínum minnstu bræbrum, þab gjörbub þjer mjer“, og þetia er lfka vor trú og vor huggun sem á næstlibnu hausti nutum ebal- lyndra líknargjafa bóndans Gísla Stepharissonar á Flaiatungu, en af því vjer irúum því, ab þab standi ekki á sama rneb hvaba hjartalagi og unimælum slíkar gjafir eru útilátnar, get- um vjer ei leitt hjá oss ab geta þess meb hvaba ablerb og ummælum þessi veglyndi mabur veitti gjafir þær sem hjer ræbir um. I haust bobabi hann oss 13 ab tölu sem öll vorum annabtveggja bláfátækar ekkjur, ör- eigar eba snaub gamalmenni, heim til sín á vetrardagjnn fyrsta, án þess vib vissuni hvors erindis vib skyldum þangab koma. þeK»r vib nú konuim beim til hans -- þótt nokkrir yrbu ab sitja heima vegna illvibra og iasleika — sió hann upp fyrir oss ríkmannlegri veizlu; lýsti hann því þá yfir borbum, hvers vegna hann hefbi gjört oss heimbob þetta; og fór hann þá niörgum og fögrum orbum um þab, hversu ríkuglega gub hefbi blessab sig og at- vinnu sína alla æfi, þrátt fyrir sitt margra ára heilsuleysi ; hversvegna hann í allri aubinýkt hefbi ásett sjer ab sína lítilfjörlegan vott þakk- látsemi sinnar vib gjafarann allra góbra hluta, meb því ab útbýta 200 rdla gjöf mebal þeirra 13 fátæklinga er hann þekkti bágstaddasta, og ætti hægast meb ab ná til; hafbi hann þegar skipt gjöf þessari millum áburnefndra 13 þurfa- manna á þessa leib: »b hann gaf 7 af þcim sína 20 rd. hverjutn, cn 6 sína 10 rd, hverj- um, afhenti sfbann eba sendi hverjum sitm sebil, til ab geta tekib útá gjafir þessar brábustu naubsynjar sfnar, í liinni ensltu verzlun Hend- ersons í Grafarós, Ab endingu er þab mí hin innilegasta hjartans ösk, allra þeirra sem notib hafa ábur- nefndra gjaía hins veglynda sómamanns, ab liann frá hverjum ab kemur öll gób og full- komin gjöf virbi8t ab blessa hans tfmanlegu velfarrian og efni, eptir sínum vísdómsfulia nábarvilja, enn umfram allt, ab hann, þeg- ar ölht hjervisiar strfbi er lokib, inæiti þá heyra — af alls liolds dómara — þessi (agn- abavríku orb til sín tölub: „þú varst trúr yfir litlu jeg vil setja þig yfir meira, gakk inn t fögnnb þíns lierra!“ Ritab f ofanverltim desembeníiánubi 1863 af einum er tekib liefir til sín hluta sinn af gjöíinni. Th. Th. Auglýsingar. Erfingjar Sigurbar Jónssoriar frá Strftu, í Hálssókn í Geithellnahrepp, sem andabist 19. desember 1859, innkallast hjermeb til sem fyrst ab gefa sig fram fyrir skiptarjettinum í Suburmúlasýslu. Skiifstofu Suburmúlasýslu 23 j.inúar 1864, Waldemar Olivarius. Eríingjar Ketils Jónstonar frá Kjaptcyri, í Kolfreyjuatabarsókn, sem andabist 25. apríl 1861, innkallast hjermeb íil sem fyrstabgefa sig fram fyrir skiptarjettimim f Suburmúlasýslu. Skiifslofu Siiburmúlasýslu 23. janúar' 1864. Waldemar Olivarius. Næstlibib haust, ab lokinni fjártökutlbinni, hvarf frá bnakk mfnum á Gudmanns ióbinni á Akureyri, ‘nýsilfuibúinn epansreyrs pískur meb stunginni dl og aubkenndur meb snar- bandarstöfunum S. M. Sá er fmidib hefir písk þenna, umbibst ab skila honum til rit- stjóra norbanfara gegn sanngjörnum fundar- iuunum. Fjármörk. Vagiskorib aptan hægra; Tvfstýft framan vinstra. Brenniraark Kr A. Krislján Ásmundsson á Gautlöndnm í Skútustabalircppi. Andfjabrab fr. Iiægra, Andfjabrab fr. vintra. Jóhannes Fribriksson á Sveinströnd í sama breppi. Stýft hægra biti framan. Fjöbur og biti aptan vinstra. Brennimark SESo. Sigurbur Eiríkg8on á Víbum í Reykjadal í jþingeyjarsýslu. Stýft iiægra. Lögg framan vinstra. lírennimark l’t. I. Pjctur Jónsson á Tjörn í Abalreykjadal þingeyjarsýslu. Gat hægra. Sýlt vinstra. Kristján Jónsson á Bakka í Svarfabardal. Mibhlutab í stúf hægra gagnbitab undir. Stúf— rifab vinstra. Jón Illhugason á Baldiirsheirni vib Mývatn. Slúfrifab, biti fram. hægra. Mifhlutab f stúf vinstra, biti fram. Jón Jónsson á Baldursheimi vib Mývatn- Mibhlutab f stúf hægra. Sýlt vinstra biti fram. Jón Pjetursson á Baldursheimi vib Mývatn. Mibhlutab í stúf, biti apt. haegra. Sneibrifab aptan vinstra. Jónsas Jónsson vinnura. á Grænavatni t Mývatnssveit. Mibhlutab i stúfhægra. Stýft gagnbitab vinsfra. Jónas Jónsson á Skútustöbunr vib Mývatn. Stýft biti aptan hægra. Jónas Jónsson vinnumabur á Skútusteb- um vib Mývatn. Mibhlutab í stúf hægra Vaglskorib apt. vinstra. Helgi Jónsson á Skútustöbum. Ilvatt hægra. Sneitt apt. vinstra, fjöbur fram. Brennimark : K r J e S. Kristján Jenssori Hóisgerbi í Ljósavatnshr. Leibrjetting á fjármarki Inglmundar Sveins- gonar á Gunnsteinsstöbum ( Húnavatnssýslu. sem á ab vera: Stúfrifab hægra biti framan, Blabstýft aptan vinstra fjöbur framan. Eigandi og tibytgdarmadar lljiiril JÓnSSOIl. Pr#Dt»bnr í pr«nt»m. í Akir#yri. B. M. Stepháusson.

x

Norðanfari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Norðanfari
https://timarit.is/publication/88

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.