Norðanfari - 30.06.1866, Page 2
víkur og firíú málti víSa hvar, fara Jrvert og
endilangt meb eyki og æki, og sumstabar meb
frara Iandi utan fyrir yztu nes og múla. Svo
varb ísafjarbardjúp frosib, ab ganga mátti eptir
því og ríba af Langadalsströnd og út í Skut-
nlsfjarbarkaupstab, sem þú eru 6 vikur sjáar,
cinnig frá Bjarnagnúp, sem stendur sunnanvert
vib Jökulfirbi og þvert yfir í Bolungarvík, og
ekkert ólíklegt, ab fara hefbi mátt sem land-
veg fótgangandi millum Hornbjargs á Islandi
og Hvarfs á Grænlandi. þab er sagt ab flestir
ct ekki allir firbir á Breibafiibi Iiafi meira eba
minna vcrib þaktir lagísum sem bæbi mátti
ganga og ríba. þjótólfur segir frá því., ab
7. raarzm. hafi víkur og vogar verib svo ísum
þakin, ab eigi viti roenn dæmi til síban 1807,
því gengib hafi verib úr Reykjavík til Eng=.
eyjar og Vibeyjar, enda hafi fsinn Iegib langt
út fyrir allar eyjar og upp undir Kjalar-
nes, einnig yfir Skerjafjörb og Hafnarfjörb,
gengib frá Ilrafnabjörgum á Hvalfjarbarströnd
yfir ab Ilvammsvík í Kjós, og bátar settir á
fsnum frá þirli og út ab Hvammsvík. En
þessi fsalög á Suburlandi eru nú ckki nema
cins og svipur hjá sjón, vib þab sem þau eru
hjer á Norburlandi, hvar hafísinn sezt um þab
sem þá hersetin er borg eba hafnir víggirtar,
og öll björg bönnub, nema þá sja'dan hval-
rekar eba önnnr einstök höpp bera ab.
Ekkert af hákarlaskipunum hefir enn í vor
til mibs þ. m. á ejó komist, og ekkert kaupskip
svo vjer vitum náb hjer höfn á Norburlandi
fyrri enn 22. f. m. 2 skip hjer á Eyjaf. sern
búin voru ásamt einu skipi er átti ab fara ab
Húlanesi á Skagaströnd, ab hrekjast í hálfan
mánub fram og aptur í ísnuni hjer úti fyrir landi,
og loksins 2 þeirra ab tfá landi í hafnleysu
tindan Skeri á Látraströnd hvar þau urbu ab
gja meira og minna umkringd af ísnum í
- ni n hílfann mánubinn, en IlóIanessUipib
ÍGiS á Sigluljörb. þá batinn kom
j3,—24. apríl og nokkra daga þar á eptir
rýmdist til nm megin ísinn, svo hann losn-
abi hjer víba frá landinu ab norban og
rak til hafs, en sumir firbirnir t. a m. Eyja-
fjörbur, voru eptir sem áíur ab mestu stapp-
abir af ísnum og alstabar meira og minna fast
vib löndin. Um þessar muudir komust ábnr-
nefnd kaupskip hjer notbur fyrir land og mættu
fyrst íshroba vib Sljettuna, en gátu samt tálm-
unarlítib komist vestur meb Iandinu til þess
hjer úti fyrir firbinum er þau hjeldu auban;
var þá eigi annab til úrræba, en sigla í eyb-
unni fram og aptur; en um kongsbænadags-
leytib gekk enn ab norbanátt, sem rak ísinn
en ab landi, og þrengdi svo ab skipunum, ab
láu dægrum saman föst í ísnum, og ekki sýnna
en ab þau þá og þá legbust saman sem vob
eba fat, cba libubust sundur, sem skip í haf-
róti á bobum eba vibhamra; skipverjar bjugg-
ust því vib á hverri stundu, ab yfirgefa þau
sllppir og snaubir, og reyna til ef unnt væri,
ab bjarga lífinu á bátanum, því skammt var
til lands, loksins rýmdist svo til 20 f. m.
ab fjörburinn losnabi ab mestu undan fsn-
um og þau sem ábur er getib komust til
lands og frelsubust ab roestu ósköddub, úr
þessum háska og nábu lijer höfn. Vjer höld-
um því engann þann, sem vissi nm þessar
naubir skipverja, svo tilfinningarlítinn, ab eigi
hafi allri venju franiar nú fagnab skipakom-
unni. Auk þess sem vjer íslendingar erum
því mibur, svo komnir uppá útlenda matvöru
og margar abrar nuabsynjar, ab ef flutningarnir
hiugab frá Danmörku eba öbrum löndum drægj-
ust mánubum lengur en venjulega, hvab þá
ef þeir algjörlega bryggbust, yrbi landib þegar
sem á flæbiskeri og hungurmorba.
VEDURATTUFARIÐ. 18.—31. marz var
frostib hjer á Akureyri á hverjnm degi 8 til
16 stig á Reaumur, og 1 apríi á páskadaginn
20 stig, og 4. og 8, s. m. 13 og 15 stig, 3.
og 4. maí 8 st. frost. Aptur voru hjer hlý-
indi mest 6.— 10. apríl 5—8 stig, og 23- —2 4.
s, m, 10 stig. Snjókoma mest nóttina mi!I-
um þess 18. og 20. marzm., einnig 27. s, m.,
og aptur 17 og 18 máí feikna fannkoma, svo
ab knjesnjór varb Iijer á jafrisljeltu. Allan
þenna tíma hefir loptþyngdarmælirinn (Baró-
metrib) verib yfir 28 stig og hæst 28. apríl
28,9 stig, og aptur 1. maí 28,7, en lægstur
29. marzm, 27,7 og aptur 16, og 19, apríl
27,11 og 27,9 stig.
SIvEPNUHÖLDIN OG FÓDURBYRGÐIRN-
AR, Vegna frosta og harbvibra, höföuskepnur
opt eigi haft vibþol ab vera á beit, og þó hafti
síban hlánabi eptir páskana og sumarmáiin,
tíbast verib næg jörb og í snjóljettum sveitum
ab mestu ralitt, nema í hretnnum þá alsnjó-
abi. 17. og 18. f. m. varb víba haglaust og
innistaba fyrir útigangspening. Abur batn-
abi eptir páskana og sumarmálin, voru margir
iTomnir á nástrá, og þá eigi annab sýnna, sví-
abi ekkert til, en ab kolifellir mundi verta;
og cigi þá sjeb, hvernig skepnuliöldunum reiddi
af, sjer lagi saubburbintim, færi þessari kulda-
tíö fram og hretum hvort ofan á annab, og
hafísinn en meiri og minni inn á fjörbum og
til hafs, en heyin hjá flestuni á þrotum, Sum-
ir fiafa kvartab um, ab heyin hafi reynzt Ijett
og uppgangssöm, og hjá nokkrum fyrir rign-
ingarnar í haust bvunnin og drepin,
í Húnavatnssýslu varb heyleysib svo mik-
ib — eptir því sem oss hefir verib skrifab
þaban •—, ab menn varla muna eptir því jafn
almennt, orsakabi þab bæbi heymissirinn í
vebrunum f haust, cn þú einkum stórskemmd-
ir þær sem voru áíheyjunum, en fjenabur þar
orbin mcb langflcst&^ móti, Menn höfbu því í
sumum sveitum, einkum Vatnsdal og þingi,
mátt Ióga miklu af fjenabi sínum, ef ekki
hefbu jafn miklar nægtir vcrib af Icorni þar í
kaupstöbum, sem sótt hefir verib þangab úr
flrstum sveitum sýslunnar, og kornlestirnar
gengib þaban, scm um kauptíb á sumrum,
enda cr mælt ab á einum bæ hafi verib gefn-
ar þar peningi yfir 40 tunnur af rúgi. Hjer
voru og nokkrir farnir ab gefa skepnum sín-
um korn og sumir baunir. Á einstaka bæ
hafbi verib skorib fyrir páskana. Hross er
sagt ab lijer og livar hafi hrokkib af, en þar
sjer eigi högg á vatni þótt nokkur týni tölunni,
sem cru á bæ 50—100 eba fleiri hross. A
eiuum bæ í Skagaíirbi eru sagbir 102 saiibir
og 103 hross. Úr Dalasýslu hefir oss verib
ritab: „Eptir haustrigningarnar miklu sera end-
ubu um lok septembers, kom blíbur 6 vikna
kafli, þá fóru ab koma votvibri og urbu feikna
mikil á jólaföstu. A nýári brá til kulda og
meb þorra til kafalda, og eru fannþyngsli í
mesta lagi. Frost fleiri daga 12 — 15 stig á
Reaumur. Ileilsufar fólks fremur kvillasamt.
Bavnaveikin, helzt barkakýlis og lnngnabólgan
ab stinga sjer nibur. Fjenabarhöld gób allt
til þessa tíma (12—2—66). Hey Ijctt og
skemmd of víba. Góbir mebalhlutir undir
Jókli og betri en svo í Oiafsvík og Eyrarsveit.
Engir vetrarhlutir komnir þá síbast frjettist.
Nægar vörubyrgbir í Stykkishólmi, en lítlar
sem engar á Borbeyri“. *— Úr brjefi úr Stranda-
sýslu d. 3.—4.— 66. Harbindin mikil og ótíb
sem farib hefir versnandi síban meb þorra-
koniu og virbist ei ab vera afljettileg, þvíhaíís
fjarskalcgur hvab vera fyrir öllu norbur- og
vesturlandi, fyrir utan Iagbarísinn, scm allslab-
ar er { mesta lagi ab heyra. Ekki varb kom-
ist á Gjögur fyrir ótíb og ísum, og enginn
hákarl hefir fengist. Hjer eru nd margir komn-
ir í heyþrot, engir færir um ab lijálpa; fæstir
duga fram yfir sumarmál, og getur því orbib
stórkostlegur fcllir ef Gub gefur ei góbann
bata. Ekki hafa veikindi verib hjer í vetur
og fátt dáib helzt börn“. — Úr brjefi úr Snæ-
fellsnessýsln d. 10.-2.—66. „Frá júlím. byrj-
til ágústmánabar loka mátti veburáttan heita
gúb og hagstæb og var þab biessabur kafli,
eptir hin miklu og affai'aslæinn hret, hverra
sumir ab líkindum bcra nokkub langvinnar
menjar. Meb höfubdeginum bveyttist vebur-
áttin — eins og jafnabarlegast hjer — til stór-
felldra og langvinnra illvibra og úrfella, og
mátti varla heita ab þornabi hjer af steini í
dagstæbar 5 vikur; en í þessum langa og af-
ar óliagkvæma illvibra kafla, eru mjer þó og
víst mörgum hjer, minnisstæbastir rigninga og
stdrvibrisdagamir 18.— 24. sept. þá brotnubu
nokkur skip og bátar og slórflóbib í vatns-
föllunum tók víba hey af engjum, einkum í
Borgavfirbi; þab hey sem á engjum var þá
umskipti, varb víba ab litlnm notum, þó ein-
hverju af því væri haugab inn marghröktu og
hálfblautu; þar á ofan drápu víba hey í görb-
um og tóptum ti! meiri og minni sluiba. Gras-
vöxtur var hjer á túnum í betra meballagi, og
nýting gób á töbum, sem þó mí reynast Ijett-
ar og áburbarfrekar, en engjar einkum þær
votu, spruttu naumast í ineballagi, og svo varb
nýtingin heldur enn ekki endaslepp, svo vetr-
ar undirbúningurinn var ekki sem beztur nje
búmannlegastur enda er varla urti búskap ab
tala hjer í sveit síban sjórinn brást. í októ-
ber var optast allgott vebur og heldur stillt,
þangab til seinustu dagana. I nóv. og des.
mátti veburáttan heita mild og væg vetrar-
veburátt, þó hún væri heldur óstöbug og stund-
um heldur úrfella- eba rigningasöm, og jörb-
in alltaf snjólaus, og þetta hjelzt árib ' .
an í júním. byrjun heflr engin bjv.f, "
af sjó hjer í sveit, babi vegna ógæftí 3
Ieysis; einstaka menn sem hægast eiga
abstöbu, reittu dálítib af háfi, vib hverju 1
vilja ekki vinna fil ab gefa sig um hinn stutta
og endasleppa sláttartíma, sízt þeir sem eiga
örbugann cngjaveg. í Ólafsvík, á Völlum í
Eyrarsveit og í Höskuldsey, sem liggur fyrir
Ilelgafellsveit, og er verslaba þaban á haust-
um, aflabist vel smáfiskur og ílybrur í haust
og fram til abvcntu, og hefi jeg, ab jcg ætla
mcb sanni, frjett, ab 100 flybrur fengjust sam-
tals á skip í haust í Eyrarsveit, og má þab
heita mikil búbót, en af henni höfum vib hinu-«‘
megin vib fjöllin ekki ab segja. SíBan um
abventu byrjun hefir hjer allstabar verib afla-
Iaust. Hjer í sveit er ekki ti! fiskjar (ab Búb-
rtm undanteknum) á sjó komib frá veturnótt-
um til fardaga; en Búba- Stapa- og Hellna-
menn hafa opt fengib ab vetrinum hákari ti!
gúbra muna, stundum um tvær tunnnr Iifrar f
hlut. Reibarkállur barst í haust á land á
Stakkhamri hjer í nágrenninu, en ekki veitjeg
hvert ab hann á ab telja bjargarbót. Stór
andarncfja var líka róin upp í Slykkishólmi.
Verb á kaupstabarvöru bæbi inn og utlendri
í sumar sem Ieib, held jeg hafi verib mjög
svipab hjer hjá oss þvf, sem þú segir mjer
frá Akureyri. Ekki veit jeg til ab hvít ull
gengi meira en 52 sk , og þab var líka almennt
verb, og 38—40 sk. mislit; dúnn var hjer
7^ rd“. Ur brjcfi úr Mýrasýslu d. 27. marz
1866. Veburáttufar og vetrarríki iiefir lijer
sem annarstabar Sfban á nýári verib „under
al kritik“ 0: jarbbönn, frosthörkur og norban-
stormar, og þab en í dag, svo gjöri hann ekki
brában bata, verbur hjer í sýslu talsverbnr
skepnufellir, þar fjöldi búenda er kominn á
nástrá mcb heybyrgbir.