Norðanfari - 10.07.1866, Qupperneq 4
24 —
blindbilnr og fannfergi og Bbaílarnir í knje og
og klyl'iir. Austiif í Myrdal var mesta ófarb
og sl«aflar jafnháir liústim. Vífa þar fennti
ijenai) og fórst sumstabar. þab er sagt ab
á Höfíabreliku mtini hafa tapast um 100 fjár
auk unglamba, Skiptaparnir á Mýrunum voru
3 enn elcki 4, og urbu 5 en ekki 2 maí.
, ÚTLENÐAR FRJETTIR, (Framhald).
IRLANÐ. Engjnn bilbugnr var þá seinast
fi jettizt þaöan á írurn, þótt margir þeirra vairi
komnir í liöpt og rnargir lögsóttir fyrir land-
ráfe og droltinssvik og sumir stokknir ór landi
ti! Vesturheims eba annab, og landib sem her-
setib af Rretum. þab er annars mörgnm kunn-
ngt, livaha rígur og óvild hefii enda um margar
aldir vurib n.illiim Englands og írlands, og af)
írar hvab eptir annaí) hafa reynt ab losa sig
ór ölltj fjeiagi vib England og nndati stjórn
Brcta, en jaínan farizt fyiir og margir af Ir-
um fyrir þessa sok oröiö ab láta lííib í söl-
urnar fyrir vopnum, í snörunni eía á högg-
stokkniim, Irar hafa í mörgn tiiliti vib þnng-
ar bttsifjar aö bóa af hendi Englendinga, sem
crtt Prótestantar, en fimm sjötlu hlutar af Ir-
um ramin katóiskir; á þetta inikinn þátt í
sundurlyndi þessara þjófa. Irar eru flestir fá-
tækir, og lifa mestmegnis á jarbeplum og
hafrabratiöi. Flestir evu leigulibar, enjarbirn-
ar sknldaþiingar og okrabar út ti) ábúbar af
umbof smönnum, en eigendurnir búa erlendis á
Énglandi og annarstafar. Tekjur andlegtt
stjettarinnar, hvrrfa fptir lögttm landsins ab
inestu til Prótestanta eba hinnar byskupalegu
kirkjtt. Tekjtirnar nást því opt ekki nema
meb valdi vopnanna ef a atför hermauna. Páp-
istar eiu ab miklu neyddir til þe-s sjáifir ab
ala önn fyrir kenfiilýb sínum. Irar sem ka-
tólskir ertt fá rojög fáir setu í málslofun-
uni eba á ríkisþinginu, og ekki komazt þoir
nema ab sumum einbsetturo, svo þeir í ýtnsu
tilliti liafa stafib ójafnt ab tígi vib Englend-
inga, og skobafir af þeim, sem þeirra nnd-
irlsegjtir, t. a m, eins og Danir fyrrmeir,
skoíubu Islendinga. Margir af írum eru í
Vesturheimi og hafa þur mikjnn floi.kadráit,
samtök og vibbúnab, meb fylgi ýmsra Vestur-
hpimsmanna gegn Bretum, og var á orbi ab
Irar mtindu fara herfetb til Canada meb 30,000
tijatiMS, og vinna þar bug á Bretum. Allt ab
því. höffu Bandafylkin Iítib skeytt urn atfarir
Ira hvab upprei't þeirra snertir, þótt sljórnin
í Lnndúnttm hafi verib ab ámálga þab, fyrr
en nú, ab sagt er þeir liafi sent af' stab her-
skip eitt til þess ab hafa gætur á því hvab
Irar heffist ab. Bretar voru nú sjálfir ab búa
út C herskip er fara áttu til Canatia, og vinna
þar á Feníerni, sem Irar kalla sig, því þeir
segja, ab Irland hafi f>rst verib numib af
Fönisíumönnnm, 4. marz þ. á, Iijeldu Fení=
erne þing mikib í skemmtiskógi einum hjá
Nýjnjórvík í Vestnrheimi, komu þar saman
yfir htindrab þúsundir manna; var þar ein-
ungis rætt freleismál Ira, og af sumum fluttar
skorinorbar töJur, ekki sízt af foringja npp-
rcistarinnar í Vcstniheimi ófursta O’Mahotiy.
Katólski erkibysktipinn í Nýjujórvík Ijet þá
jafnframt birta hirbarabrjef sitt, í hverju hann
tianiiar öllum trúaibræbrum sínum, ab eiga
nokkurn þátt í samkomunni efa iippreistinni,
en Feníerne skelldu vib því skoliahlustunum,
og söfmibu þar ærnu fje til framhalds upp-
rcistinni, og ráfgjöibu þá ab vera kon.nir ab
6 vikum libnum meb her siun í Vestur-Canada
og herja þar á hclztu borgimar. Á Eriglandi
er nú mikill flokkadráttur og san.tok um ýms-
ar endurbætur á kosningarlögurium, sem ráb-
herrastjórinn John Rússel gengst fyiirogheíir
fengib marga á sitt mál. j>ess er ábtir getib
hjer í blabimi ab forsætisráilierrann Paimer-
ston, dó í iiaust 18. október 81 árs gamali.
Hann var jarbsettur 27. s. m , fylgdu líki hans
til grafar flest stóimenni, sem til gátu kom-
izt á Englandi ásuint múg og margmenni.
I’almerston heitinn er talinn rnebal merknstu
manna, sem verib hafa vib stjórn á Englandi..
Hann þjónafi embætium yfir 60 ár og opt í
íábherra sessi og sem ráflierrastjóri síban 1855?
Hann var hugljúfi hvers manns. Bretar hafa
orbib ásátiir nm þab í einu liljóbi, 3. febrúar
þ. á, í málStofum sínum, ab reisa mikinn og
veglegan minnisvarba yfir leibi Palmerstons.
Glabstóne stm er utanríkinnálaráiherra, þykir
nú stjórnvitrastur mabur roebal Brcta, og
sjálfsagbur eptirmabur Johns lávar>E Rússels,
er hcfir fjóra um sjötugt, en Glafstone er
miklu yngri. Mikib er nú rætt og ritab utn
hvernig bezt muni ab ná aptur upp endanum
& raísegulþræbinum, sem 1 fyrra snmar slitnabi
þá verib var ab lcggja hann frá Vaicnsíu á
Irlandi og til Nýja fundlands Nokkrir stínga
npp á því, ab seiba hann upp meb segtilaíli,
abrir ab búin sje til köfunarvjei af járni, sem
manni sje hlcypt nibur í, er leiti ab endanum
og festi hanu vib sig. Eigi ab síbur er lielzt
á orbi ab slæba strenginn upp meb akkerum,
sem reynt var í fyrra og hefbi tekist þá ef
fesíarnar, sem tiafbar voru til þess eigi hefbu
hrokkib í snndur um suma sigurnaglana, sem
hafbir voru á hverjum 100 föbmum. — 17. nóv. f.
á. leylbi danska stjórnin í'jelagi einu á Eng-
landi í hverju ab eru: James Wyld, einn af
þjóiþingismönniim Breta, Ðavid Ward Chapp-
macn, Lewis Berrit West, F. F. Jeyes, James
John Cooper Wyld, sem er stóraubugur, leyfi
til þess ab legaja og nota rafsegtiiþráb millum
Danmerkur og Englands, og millum Ðanmeikur
og Noregs; einnig rafscgulþiáb millum Stór-
bre'a'ands t eba írlands og Vesturheims, yfir
Færevjar, íslarid og Grænland; á þessu fyrir-
tælii ab vera lokib innan þrigeja ára, annars
rnissir Ijeíagib rjettinda þeirra. sem Ieyfinu fylgja.
Af þeim seinustu blöbum frá útlöndum,
sem vjer fengum nú meb pósti ab stinnan 5.
þ. m var stríbsútbimabur Prússa og Austuriík-
ismanna koniinn á fremstu hlunna og herPrússa
ab landamærumSaxIands ab norban cn her Aúst-
urríkis ab sunnan; ætla þeir, cinktim Prússar,
ab iiafa Sachsen fyrir orustuvöll, því Sachsen og
Wiirtenberg jafnvel Hannover, hafa nú í þessum
ófrifci gjörst bandamenn Aiisturríkis, sem Prúss-
ar kenna saxneska rábherrastjóramnn v Beaust.
Austurríkismcnn höfbu skipt her sínum í 3
dcildir, og kallabist fyrsla deiidin noiburlicnrm,
f hverri ab voru 380 þúsund nianna, allt ein-
valalib, og rjeb fyrii því ungverskiir? hershöfb-
ingi Benedek, sem. nú þýkir mesfur hershöfb-
ingi í Austurríki. Einnig söfnubu Austurríkis—
menn libi sínu sn?ur á Feneyjuni, er kallast
submherinn meb 250.000 manna undir stjórn
eikihertoga Albrecis. Ank þessa höffcu Austur-
líkismenn varalifc 200,000 manna og tnergb
hesta og af fíiilbyssom. Prússar höíbu 645,000
manna, 100,000 hesta og 3714 fallbyssur. En
þab er af ItÖlum ab segja, ab 400,000 manna
af libi þeirra áttu 25 maí ab vera kornnir undir
vopn, og þarabauki 192 þúsundir manna, sem
varalib, ank 60 þús, er þeir höfbu á skipum
sínum og koma áttu þar ab landi cba á land, scm
hentast þætti. Italir skiptu landher sfnum í 3
flokka^ rjebi Garih.Jdi liershnffcingl fyrir einum
þeii ra sem altir í þeirri sveit höfbu bobib sig fram
til herþjómistu, meb því skilyrbi ab Garibaldi
væri foringi þeirra, undir yfirstjórn Viktors
konungs Emanúels sem 1859. Hershöfbingj-
arnir Cialdini og Lainaimora rjcbu fyrir hin-
tim tveimur. Róssar höfbu og til vonar og vara
dregib saman nokkub af her sínum á landamær-
uni þeiira og fiirstádæmanna. þ>ab telst svo til,
ab nú sje milljón manna undir vopnum í
norbnrálfunni }>ó svona langt væri komib und-
irbúningi hersögunnar, og nú í ótíma, scm
drætti Englendinga var kent, var samt í rábi
ab efna til ftindar í Parísarhorg, livar fulltrú-
ar hinna miklu þjóba og fleiri ætlubu ab ræfca
öll vandamál norburálfi nnar, nm Ilertogadæm-
in, tim Furstadæmin, um Feneyjar, um Róma-
lönd. um Grikkland um Mexiku osfrv. þó
iiöfíu Prússar gjört þab ab skilyrbi, ab
þeir vildu taka þátt í fundi þeseum, ab
eins meb þvf inóti,' ab ekkert þjóbverskt mál
t. a m um Hertogadæmin væri gjört ab al-
þjófclegu máli. Italir áskildu þab, abþeirein-
ungis ina ttu, ef ab í engu væii liallab májstab
þeirra í tilliti til Feneyja. Austuri íkismenn,
væri ei gin vobi btiin rjettindum þcirra í Aust-
urríki af hendi fundarins, nje heldur ltvab
snerli sameign þeirra og )áb yfir Herlogadæm-
tintim. Rússar víldu eiga þátt í fundinum
ef Pólínaiand ekki . væri nefnt á narn. Af
þcssti er ljóst hvaba árangur funduiinn mnni
hafa, og er þó sagt, ab Napóleon, en þó eink-
um Alexander keisarar heffcu verib mjögáfram
um ftifcinn.
Eitt af liinutn, sem menn hjeldn, aufcugustu
og áreifcanlegustu verzlunarhúsum sem heiiir
Overend, Gurney & Comp. í City í Lundtintim,
og sem mebal annars hcfir haft mikil vifcskipti
vib ýmsa þjóbsjófi ríkisins, og verib Disconto-
bank1, varb í vor ejaldþrota og var þá komib
í skuldir um 90 ntillíónir dala. þegar þetta
frjettist, fór þab scm licrör yfir !áb og lög og
í afciar hcimsálfur, og eigi afceins þeir srm
haft iiöffcu skipti vifc verzlunarbiis þctta. hcldur
og peningamennirnir tirbu lostnir sem af þrutnu-
eldi og svo bæiti þafc ekki úr skák, ab nokkrir
1) Discontobánkar baupa opt víxlabrjef ab þeim sem
liggnr á sndvirbi brjefanna fyrir gjalddaga þeirra gegn
borgttn útí bönd, tnóti því afc fá vissan afslátt af tij.plntb
víxlabrjefsins, t. a. m. 2, i, 0 efca 8 af kverjum 100 dölum.
sjóbir sem einstakir menn áttu eba voru hluta-
brjefasjóbir fóru sömu leibina. Margir sem
peninga áttu í þessttm eba hinum sjófci, eba
heima í handrabanura, tóku þá til sín eba Ijetu
þá liggja kyrra, svo þeir hurfu úr vifcskiptum
manna, af þessti leiddi hina mestu peningaekks,
sem breiddi sig út víbsvegar, og mebai aunars
til kaupmanna í Iíamborg, hvar margir danskir
kaupmenn verzla mikib; menn voru því endá
ekki óliræddir um, ab þessi peninganaub geli
náb ti! Damnerkur. Enrifiemur sakir hins mikla
ófribar, sem nu hangir yfir Norburálfiinni, sem
sverb Ðamokles, eni margir þeirra, sem hafa ak-
tauma verzlunarinnar í tiöndum sjer ragari ab
voga peningum sínum í straum hennar efcaýms
fyrirtæki ötiiiur en ella, jafnvel þótt sú sann-
færing sje æ afc rybja sjer til níms, ab verzlunin
eigi ab fara allra sinna ferfca fyrir ófrifci þjób-
anna, og hann alls ekkert afc hafa áhrif á hana.
Af þessitm örsökum, sem taidar eru, ber meir
á peningaeklu, en vanalega, og þeir sem skild-
ingatia hafa, vilja ab vonum liafa ráb fyrir
sjer, og sjá hverju fram vindtir.
Fremur eru nú liorfitr á því ab ull vor
ísiendinga sje í lækkandi verfci, því sífcan slrífc-
init slotabi i Bandafylkjmutm, og verzlunin
milittm Norbtir- og Sufcurfylkjanna komst á
sínar fornit stöfcvar, þá lieíir ógrynni af fyrir-
ligsjandi babmttll komib til matkabanna, auk
þess sem svo margir í hiritim álfnnitm, eru
nit hin scintistu árin farnir ab leggja stund á
vibarullaryrkjuna, og tekjan af henni afc öllu
samtöldu allur fjarski, sem allt stufclar nú ab því,
ab babmuliin helir þegar lækkab um fjórbung
verbs og flest vara, sem unnin er úr henni
lækkab í \erfci, og eigi ab vita hvafc þessi lækk-<
ttn kemst langt ofaneptir, enda ab þetta komi
líka íiibui' á fleintm itandibna- og verksmifcjti-
vönim , sem nú á liintim seintistn átum hafa
hækkab svo feikilega, ab allri futfcu hcfir gegnt.
AUGLÝSINGAR.
— Vegna þess ab vib undirskrifabir, daglega
lífcttm þtingar búsyfjar af hrossum ferfcamanna
sem liiiigafc koma á Akureyri, þ;i fyrirbjófcuni
vib hjer meb cinum og sjerhverjnm ab sleppa
lirosstim síntim leyfislaust í eignar- og leiguland
okkar, hvar4scm jielzt er.
Enn um leib og vib opinbetlega yflrlýs-
nm, ab vib ekki lengur þolum slíkan yfirgnng
án þess ab leita rjetfar nkkar gjörum vib þeim,
sem mikib liggur á hagbeit fyrir hross sín
kost á ab sleppa þeim á þann stab scm okkur
er meina miiinst, og vib tilvísnm móti sann-
gjarnri borgtin.
Enn fi'cmur ganga hjer Iiross í liögum án
leyfis okkar, sem vib hjer eptir ekki lífcnm og
Iíítuin þess vegna þegar okkttr þykir bezt við
eiga smala þeirn og setja í hald og liöpt; meiga
því eigendur þeirra vera reibubúnir ab Ieysa
þau út og borga hagagöngu fvrir þanu tíma,
8em þati hafa gengifc í eignar-og lcigulandiokkar.
-Ef eiaendur ekki hirfca og boiga skafca-
bætur verfca liross þau seld vib opinbeít upp-
bob að fjórtán dögum libnum frá úlkoinu þessar-
ar atiglvsingar og kostnafcurinn tekin af verfcinu.
Naustum og Stóra-Eyrarlandi 25 júní 1866.
Chr. S. Thorarensen. S. Bcigmann.
— þareb amtmafcur J. P. Ilavstein liefir
falib mjer á liendur ab ve>a bókavöríur vib
bókasafn Noifcur= og Ansturamtsins, sem er
bjer á Akureyri og nú er geymt í íbúbárhúsi
mínu, þá tilkynnist öllum hjermeb, sem vilja
og geta sakir fjatlægfcar notab sjer, afc fá
bækur lánafcar til afc) lesa mótl 32 sk. tillagi
um árib, ab*þeir verba ab snúa sjer til mín
í því efni. Lestrarárib vcibur talib frá 14.
maí þ. á., til 14. maf 1867. Bókasafnib á
nú nálægt 1000 númerum f bóktim og er
til prentab registur yfir 800, og skrifab yfir
200, scm flest eru íslenzkar bækur sem því
hafa bætzt síían 1850. Safnið á von á ab
þvf bætist nokkitb af þeim íslenzkti bókum sem
prentabar vcría árlega.
Akureyri 7. júlí 1866.
Ftb. Steinsson.
F.IÁRMARK.
Siýft, vaglskoiib framan liæera: Stúíiifab biti
framan vinstra. Brenniinark Biörn.
Björn Gubmundsson á Mýrarlóni í Glæsi-
bæjarhrepp.
EiyancJi og álijrgclarmaðiir Björtl JÓnSSOIl.
Prentafcur í pi'entsni. í Akureyri B. M, Stephácsson.