Norðanfari - 12.01.1869, Blaðsíða 2

— 2 —
nú veri& fjarska aísúkn aí> ísafjarbardjúpi frá
flestum nærsveitum hjer sybra; hestalestir hafa
venju framar farið yfir forskaíjarbarheiíii; mörg
ímndrub hestar voru á Langadalsströnd nú fyr-
ir nokkrum dögum, og margir eru þar enn og
fá slæmt, því hjer er nú eitthvert hi& mesta
norðanhret, ab ve&urhæS og kafaldi. Fjárskuríi-
,ir hyfig jeg a& hafi verib í meballagi. Frjetzt
liefir ab korn sje komib í Stykkishúlmi á 11 rd.
tunnan, en B B. 15 rd , líka er þar sögb fjár-
taka 1 pd. kjöt á 7 — 8 sk., tólg 20 sk., mör
16sk. , haustull 24 sk. Yfir höfuS lítur út fyr-
ir, ab bjargarskortur verBi í vetur allvíBa hjer
vestra, mest vegna kornverbsíns í sumar. Nú
skal jeg ekki fara lengra út í þessa sálma,
eigi heldur villast út í púlitíkina, sem er og
verður hjá oss leiksoppur Dana. Hægt gengur
stjúrnarbút vorri áfram, já mín spá er, ab vib
verbum komnir til hvíldar ábur enn þab mál
verbur útldjáb. Bágt er ab eiga vib Dani, og
bágt er ab vera fátækur, og geía eigi hrundib
af sjer okinu. íslendingar æltu ef ab stjúrnar-
bótin eigi kemst nú á, eba sem allrafyrst, ab
bibja því komib til leibar, ab eyja vor heyibi
ti! fríríkjum Norburameríku meb því múti, ab
Island færi eins ab sölura og kaupum millum
Ðana og Norburameríkumanna sem sSt Thorn-
as og St. Jean“. Hjer væru góbar herskipa-
hafnir. Fólksfjöldi er hjer nú svo mikill, ab
vib gætum komist inn í Sameininguna og inn
á ríkisþingib“.
Úr brjefi úr Dalasýslu, d. 25. núv. 1868.
sílvab frjettum vibvíkur, þá hefir tíbarfarib
verib og er enn ágætlega gott, þú tvö hret
nokkub skörp hafi komib sífan á Mikaelisnressu.
Ilaustskurbur varb hjer í meballagi, en á stöku
stab afbragb t. a. m. hjá einum búnda í Ilauka-
dal 18 pd. mebaltal úr saubum, og hjá bónda
í Flatey á BreibafiiBi 13 pd. mebaital úr vet-
urgömlu fje, og hjá nokkrum þar í eyjunum
9—10 pd. mebaltal. Heilsufar fúlks heíir mátt
heita meb bezta múti, ailt til þessa, þú bafa
nokkur börn dáib á stangli úr einni tegund
barnaveikinnar. Mebal fúlks lítur út fyrir
bjargarskort eba næstum neyb, hjálpar meb-
fraiu þab ab því, ab vöruskortur varb f Stykk-
ishúlmi, sem eru þú fádæmi, því þangab sækja
nú í núvember, ab úr öllum áttum subur ab
Hvítá og norBur í Mibfjörb, auk alls hjer í kring".
Úr brjefi af Eyrarbakka d. 7. de3. 1868.
„Tíbin hefir verib hingab til einsíaklega gúb,
og halda hjer allir, ab jarbeidur sje einhver-
stabar tippi. Fiskirí hjer á Eyrarbakka heldur
lítib. Enskt hlutabrjefa fjelag hefir keypt
brennisteinsnámana í Krisivík, og á nú ab byrja
í stúrum stýl, nl. leggja gufuvagnabraut þaban,
annab hvort til HafnarfjaiBar eba til Herdísar-
víknr, sem er miklu skemmra; til þess gcngur
mikib l'je, en þeir hafa til umrába 50,000 pd.
sterling (o: 450,000 rd.). Gaman verbur ab,
ef vib fáum þá jarnbraut hjer á voru landi ís-
landi. Tveir Islendingar eru þegar farnir ab
vinna í námunum, þannig ab þeir fá J pd. sír.
(a: libuga 4 rd.) fyrir hver 2000 pd., er þeir
ná af (óhreinsubum) brennusteini.
Sölva tekja hefir verib hjer mikil á Eyr-
arbakka, og er þab ein abal verzlunarvara vib
sveita menn, sem borga þau í kjöti smjöri m fi.“
Úr brjefi úr Gullbringusýslu d. 8—12—68.
„Tíbin afbragbs gúb síban hálfanmánub af vetri
og aub jörb. Klábinn hvergje; fremur gott
fiskirí á Svibi mest af vænni ísu, frá 20—70
í blut dagana frá 12 til 17 núv,, svo minnk-
abi íiskiríib og sjaldgæfara, og nú opt veiiö
rúib sem af er þessum mánubi, en emærii og
tregari ísan. þetta fiskirí hefir þó hjálpab
mörgum frá neyb, sem af er vetrinum, þyí fjöldi
fúlks er ab kalla kornlaus, en nú hefir bætzt
nokkub úr, því mikiö hefir komib meb pústskipi,
j þó þab verbi eigi til aö fylla alira naubþnrft,
og roargir af þeim, er eigi geta keypt og ekki.
heldur ná í gjafa kornib“.
Úr brjefum frá Reykjavík d. 8. des. 1868
„Ekkert er ab frjelta nema deyfbina og fjör-
leysib hjerna sybra bjá öllum almenningi, eng--
an fje'agsskap, engin samtölc, enga fyrirhyggju
fyrir komandi tfmaiíum, og nú ættu þú ísler.d-
irigar í hverjum fjórbungi ab vaka og jafnvel
ab bibja ab Gtib vildi styrkja þá, þegar þeir
fá fjárhaginn til fullra umráöa, ogeigaabfara
ab byrja búskapinn. Yib erum eins og ú-
myndug börn, sem ætlum ab fara ab eiga meb
oklcur sjálfir. Ailur slúbaskapur og leti verbur
aÖ hverfa, öll eigingirni útrýmast, allur súba-
skapur, drykkjuskapur, nirfilskapur banníær-
ast; annais komustum vib aidrei úr eymdinni,
og eigum enga framtíö, enga sögu í vændum.
þetta er nú satt, og þarf nú ab predika þeuna
texta fyrir mönnum, ab minnsta kosti 6 daga
í hverrri viku“.
„Pústskipinu gekk nú vel ferbin til íslands
og var ab eins 11 daga á leibinni. þab færfci
oss nú mikib korn, ab sögn 4000 íunnur, og
eru þeir Fischer og Jakobsen tilnefndir, sem
þeir kauprnenn, er mestkorn hafi fengib. Nokk-
urt gjafa korn hefir komiÖ, og sagt er, aÖ í
Danmörku sje búib ab skjúta sarrian njerum
16,000 rd. til hjálpar hinum bágstöddustu á ís-
Iandi, svo nú er vonandi, ab eigi verbi hjer
manndaufci af skorti í þetta 6inn. Sagt er og ab
Frakkar hafi skotib gjöfum saman handa íslandi“.
Úr brjefi frá Rv. d. 9—12—68. „Meö'
póstskipinu frjettist um úttalega jarbskjálfta,
sem gengiö hala yfir Mexico og Peru, og gjört
fjarskalega eybileggingu ; hjer var þessi jarfc-
skjálfti síeikastur 2. núvember“.
Ur brjefi úr þingeyjarsýslu, d. 15. des.
1868. „þab er eigi einungis sagt ab misling-
arnir sjeu farnirab ganga um þistilfjörb, iield-
ur og líka komnir í Keliluhverfi, en fáir deyja
úr þeim, en hætt er vib að þeir skilji fáa ept-
ir af þeim, sein eigi hafa fengib þá ábur.
Menn hafa frjett Iiingab norbur á skotspæni,
ab þorlákur Johnson, sem mi er á Englandi,
hafi átt ab skrifa Triggva á Hallgilsstöijum til,
og bibja hann ab útvega sjer hús til aö verzla
í á Akureyri, og víst er um þab, ab þetta
mun eigi mcb öllu úsatt. þetta eru annars
gób tílindi, ef þessu gæti oriib framgengt,
því þá minnkabi einveldib þar innfrá; ölium
er líka kunnugt hve verzlunin undanfarin ár
liefir þröngvab kosti vorum íslendinga, og naub-
synlega þyrfti milclar umbætur. Skyldi þeitn
eigi er keyptu síbara strandskipib á Siglufirbi í
sunrar, detta í hug ab búa þab út, og senda
síban til annara landa meb vörur? þeir Ey-
firfcingar hyggja meir á sæinn, en vib nyrbri
þingeyingarnir; vib lifum hjer fram til sveita
og getum eigi notab sjóinn, en viljum fegnir,
ab abrir hafi af honum sem mest gagn“.
Ur brjcfi úr Mýrasýslu d. 15. des. 1868.
„Mikiö hefir veburáttan verib gúb ug hagstæb
þab sem af er vetrinum, ab undanteknu þessu
eina hreti í haust, en þú urbu 2. mæbgur úti
á Kellingarskarbi, og fje fennti þá nokkub vest-
ur í sýslunni, svo varb hann snarpur í hretinu;
síían liafa gengib stöbug gúbvibri, svo úviba
er fariB ab kenna hjer iöpibum át. Fiskiatli
hefir verib einhver hinn bczti hjer syíra, þá
gcfib heíir, og þab fremur veoju hjer upp á
Mýrum. Barnaveikin hefir stungib sjer hjer
niiur, og hafa noklcur börn dáib úr henni.
Mikib ætla Danir ab fara vel riieb okkur, ab
senda okkur úgrynni af korni og braufi gefins,
og svo tf vib fáum járnbrautir líka, þ.á verbur
gaman ab iifa“.
Úr brjefi fra merkismanni í Húnavatns-
sýslu, dags. 16. desemb. 1868, „Tíbarfarib
hefir yfir höfuS verib gott til landsins hjernm
sveitir, en fiskiafiinn sárlítill, og eptir því ú-
gæftasamt, svo hlutir eru mjög litfir, 0g vist
cigi meirenn 300 hæst, ogfiskurin mjög smár.
Verzlunin hjer í haust sú erfibasta, og nú ekk-
ert til, utan Iítib eitt af ormakorni, sem
hioum góba lierra Fr. Hildebrandt, þóknabist
ab láta flytja til Húlanesverzlunarinnar í haust,
og mælt er ab hafi verib 400 tunnur. Úr einni
skeppu af þessu korni, er sngt ab cinn búndi
hjer í sýslunni hafi tínt 1600 orma; eptir því
heffu átt ab vera í nefndum 400 tunnum af
rúg, 5 milliúnir, citt hundrab og tuttugu þús-
undir aí orrnum; og þú hefir oss fáfræÖing-
unurn veiib talin trú um, aö þetta korn eigi
væri neitt saknæmt til manncldis, eba af þvf
gæti orsakast neinn heilstispillir; enda hefir lcorn
þetta verib selt oss fyrir 12 rd. tunnan. þetta
er Húnvetningum rangt til gjört, eptir því, sem
þeir ab undanförnu hafa lagt alla alúb á, ab
vanda allar vörur sínar sem mesí máttu, „ekltí
er tileinkis barist“. Afþessu umtalaba korni,
hcii jeg ekki flutt eitt korn lieim banda mfriti
heimili. Margir er sagt, ab safni þessum orni-
um í (lösknr og ýms önnur ílát, og ætli ab
geima þau reibaranum til ævarandi heibnrs“.
I21.ári „þiúbolfs* nr. 5, er prentub grein
eptir landlækni vorn herra justiísráb dr. J.
Hjaltahn áhrærandi kornorminn, sem vjer á-
ifturn mjög þarflega og úmissandi, aÖ gjöra
hana sem flestum hjerá landi kunna í gegnum
blöfcin, því þab eru eigi eins dæmi á Hólanesi
heldur eg á Húsavík í fyrra, þú þab væri eigi
til líka, sem á Húlanesi, og engum svo vjer ii{
vitum hafi orfcib meint af því. Aptur er þab
ranghermt af þeim, er þab segja, ab kom þab,
er í sumar sem ieib, fluttist til Akureyrar hafi
verib meb ormum. Oss virbist annars bcra
brýna naubsyn til, ab bib opinbsra, þar sem
körnvara er flutt burtu hingab ti! lands eba
annab, sjái fyrir þvf, ab kaupmenn eigi fermt
skip sín rneb skemmda vöru, hvert heldur þab
er af ormura efca meb öfcru múti, því það er
seint ab byrgja brunninn þá barnib er dottiö
ofan í, og kornvaran er komin hingab, ab banna
útsölu hennar, ogef hungurerþá fyrirdyrum.
Ab vísu á þab sjer dæmi, ab kornvaran skemm-
ist á leibinni, ef skipin hafa langa útivist, en
þab er sjaldgæft haíi matvaran verib látin þur
og úskemmd í skipin.
FIEJETTIK lÍTSÆXDlR.
NoiÖanpústurinn kom hingab á Akureyri á
abfangadaginn eptir 11 daga ferð aö sunnan,
Pústskipib haffci komib til Reykjavíkur 6. f. |m.
eptir 11 daga ferb frá Kh. þab heitir nú Fönix
en skipherrann Johansen. Meb því höfbu
komiÖ nokkrir farþegjar, og mebal þeirra Fritz
Zeuthen hjerabslæknir, er stjúrnin hafbi skipab
ab faia til Mulasýslna, en póstskipib eigi gelaÖ
í heimleifinni næstn ferb á undan komib vrb
á Djúpavogi, en nú á lfingaÖ leibinni kom þab
þar vib, og þá treysti Zeuthen sjer eigi til
vegna heilsulasleika síns ab verfca þar eptir,
svo enn sitja 3 sýslurnar læknislausar, síbau
Bjarna sáluga Thorlaciusar mlssti vib, sem
heilbrigbisstjúrnin lieíir allt of Iítib gjört sjer
far um ab bæta úr, og liggur þó líf og heilsa
margra \ib. MeÖ pústskipinu er ýmislegt ab
frjetta, gúfca tíb og korn lækkaÖ í verbi, jafn-
vel olan í 7—6rd. tunnan. Fribur er yfir alla
Norburálfuna, nema á Spáni, hvar búib er ab
reka Isabeilu drottningu frá völdum, er einolc-
ab haffci ríkib meb úlögum og klcrkavaldi, dæmt
inenii í dýflissur og dauba, eba þá æfilanga
útlegb Frelsismennirnir eba oddvitar þeirra,
hershöfbingjarnir Prim, Serrano og fleiri hafa
sett miliibils sljúrn. Sumir vilja nú koma þar