Norðanfari - 12.01.1869, Blaðsíða 4

þau eru byggí og yrbt, 85,000 O 011 ó- i
byggt er og óyrkt, auk flAlaska“, sem Banda- |
fylkin keyptu a& Rússura, 57,400 íerh. m. Ár-
ib 1860, var allt fúlk í Bandafylkjunum 31
miljón 443 þus 321. Af þessari tölu voru f
sjálfnm Bandafylkjunum 31 mib 148 þús. 46
menn í aíalfylkjunum, en af) eins á sjálfum
nýlendunum 295 þús. 275, e&a í óbygg&iim
sem eru a& byggjast, jiob eru því í fylkj-
unum sjálfum 360 menn á bverri ferh. m., en
ab cins í nýiendunnm 5 manns á hverri [U
mílu. Ekkert fylkið er jafn þjett byggt eöa |
fólksmerg&in mikil, sem Massassuschets 3,300
menn á ferh. m., Rhode Isiand 2,900 og New-
York 1720. Væri öll fylkin jafn «fólksrnörg,
sem Massassuschets, væri þar alls 472 mill-
jónir manna, 72 mill. fleira enn í Kínaveldi,
en væri þjettbýlib sem á Frakklandi 528 mll.
e&a sem á Eriglandi 924 mill. og í Belgíu
1195 miljónir.
Sí&an farib var aí> byggja þverbrautina
liafa þegar þúsundir og aptur þúsundir af
mönnum, flutt sig úr binum austlægu fylkjum
til vesturfylkjanna á báfiar blifar me&fram
járnbrautinni, sem án efa ver&ur hin stór-
kostiegasta og nrerkasta verzlunarbraut Vest-
lieinr0. þar eru þegar komnar borgir, kirkjur,
skólar, spílalar, leikspilahús, verzlnnarbú&ir
og veitingastafir. Lendurnar, sem liggja f
grend viö járnbrautina hækka óbum í verbi;
plógurinn og múrskei&in, fara jöfnum fetura
frá þessnm stö&vum til hinna. Iljcrnf) þau,
sem allt ab þessu, hafa veriö fiestum Ame-
ríkumönnum, sem óþekkt land, eru nú eins
og flutt inn í ljóssins- og framfaranna heima;
og því meir sein járnbrautin nálægist Fran-
sisco, höfubstab Californíu, er seinna meir
verbur ný New-York á ströndum Kyrrahafs.
Menn geta af eptirfyIgjandi dæmum, gjört sjer
nokkra hugmynd um hve mikiun sparnab á
tíma og peningum þv'crbraut þessi ávinnur.
(Framh. sí&ar).
hafa ættarnöfn, vildu leggja þau nibur, og aö
enginn Islenzkur mabnr tæki íramar upp ættar-
nafn, því ab þau eiga mjög illa vib íslenzka
tungu, en vjer viljum ekki fjölyrba þab mál,
því ab um þab heör ábur verib greinilega ritab
í blafinu Norbra.
Nú kunna ýmsír menn ab segja, ab margir
mebal alþýbu viti eigi, hver mannanöfn sjeu
íslenzk, og hver útlend. I þessu mun mikib
liæft, eu vjer ætlum, ab preslar vorir gætu
leibbeint alþýbu í því efni, ef þeir vildu, og
bæbi bent henni á þab, sem betur tná fara, og
gengib á undan henni meb góbu eptiidæmi, og
þab ættu þeir miklu fremur ab gjöra, heldur
en ab hvetja rnenn til ab láta börn sín heita
latínskum og öbrunr útiendum nöfnnm. Vjer
endum línur þessar meb þeirri áskorun til allra
góbra Islendinga, ab þeir geii þessu máleíui
alvarlegan gaum, og vonum þab fastlega, ab
þeir sjái og kannist vib, ab svo búib rna eigi
lengur standa, ei' mál vort á ekki ab fyllast
af ailskonar nafnaskrípum, og hin fögru og
einföldu íslenzku nöfn eiga ekki smásaman ab
hverfa.
Vjer bibjum ybur, báttvirti ritstjúri Norb-
anfara, ab vcita athngasemdum þessurn mót-
töku í yfar heibraba blab.
3,
LEIÐBEINING.
í vifaukabiabi vib Norbanfara nr. 29—
30. 1868, stendur grein ein undirskriíub af
Stefáni Dlafssyni Húnvetning, sem aubsjáan-
lega á ab mifa til þess ab kasta rýrb á Einar
bónda í Nýjabæ á Akranesi og gestrisrii hans;
en þó grein þessi sje í mesta niáta ómerki-
leg og þess vcgna ekki í sjálfii sjer svara-
verb, get jeg þó ímyndab mjer ab hún geti
blekkt ókunniiga menn, þá ilnn jeg ástæbu
til — þótt jeg sje Einari bónda óvibkomandi,
en þó svo kunnngur, ab jog get vitnab hjer
um —, ab skýra iesendurn Norbarilara frá, ab
óhróbur sá sem ámirinst grein vill bera út um
Einar bónda, er meb öllu ástæbulaus og ósönn,
og ósambobin nraimorbi og gestrisni Einars
bónda í Nýjabæ, bæbi vib Stefán þepna sjálf-
an, scm aíra menn er hann heimsækja.
Vinnumabur í Borgarfirbi.
UM MANNAN0FN.
A7msir menn hafa nú á seinni tímum lcit-
ab vib ab hreinsa ískmzka tungu, einkum bók-
málib, og er þab góbra þakka vert. En þó
er eitt atribi fslenzkunnar, er oss virbist mik-
ils til oflítill gaumur vcra gefinn ab, og þab
eru hin fslenzku mannanöfn. þab mun eigi
vera ofmælt, þótt sagt sje, ab mannanöfnin
hjer á landi fari versnandi ár frá áii. Bæbi
komast æ fleiri og fleiri útlend nöfn inn í mál-
ib, og svo er sá ósibur einatt ab fara í vöxt,
ab setja saman útlend og íslenzk nöfn oggjöra
af eitt nafn (sbr. nafniö Sigurjón), eba setja
latinskar endingar á íslenzk nöfn, (sbr. nafnib
Gubbrandína), ellegar láta börn sín beita tveim-
ur eba fleirum nöfnnm. Svo rnjög eru ís-
lenzku nöfnin orbin útundan, ab hib algengasta
mannsnafn á lslandi (Jón) er útlent ab upp-
runa. Og þó mun hver rnabur, serri nokkurt
skynbragb ber á ebli fslenzkrar tungu, vcrba
ab játa, ab bin íslenzku nöfnin eigi í alla stabi
betur vib Islendinga, heidur en útlend nöfn,
eins og von er á.
Oss virbist fuil þörf á því, ab menn gefi
meiri gaum ab þessu efni, en hingab tii befir
verib. þab mun eigi vera hægt, ab útrýma
þeiin útlendum nöfniim, sem fyrir löngu eru
komin inn í málib og orbin algeng. Hinsveg-
ar ætlurn vjer ab vel mætti, þegar frarn libn
stundir, útrýma þeim útlendum nöfnum sem
komib hafa inn í málib nú á seinni tímum, ef
landsmenn legbust allir á eitt og viljinn væri
einlægur. Menn ættu gjörsamlega ab hætta ab
láta börn s(n beita tveimur eba fleiruin nöfn-
um, því fil bvers er slíkt? Menn eru þó
sjaldan nefndir nema meb einu nafni. Vjcr ætl-
riin eigi ab fara mörgum orbum um þab, hversu
ilia þab á vib íslenzkuna, ab klína latínsknm
endingum aptan í ísletizk nöfn, eba ab brasa
sanran íslenzkt og útlent nafn og gjöra eitt
nafn af. EMilegast og samkvæmast ísienzk-
unni er, ab hver cinstakur íslenzkur mabur
lreiti einungis einu fsienzku nafni, enda fáum
vjer eigi betur sjeb, en ab þab megi nægja.
þab væri og æskilegf, ab þeír Islcndingar, sem
SPURNINGAR.
— Ut af auglýsingu herra Agents 0. V.
Gíslasonar í Reykjavík, þar sem hann í þjób-
ólli talar um skipströnd, vil jeg bibja velnefnd=
ann herra ab tilgreina: 1. hvar þab, sem þar
er talab um haö átt sjer stab; 2 hverjir
sýsluuienn þar hali átt lilut ab máli.
„Forvitinn hróbir“.
„Hvernig slcndur á því, ab landsyfirrjett-
urinn lieíir danskt innsigli?
5+20*.
AUGLÝSINGAR.
— Peningabudda meb járnunigjörb ab ofan
og hespu, er í var: libugir 3 rd. í peningum
og 1 lób af silkitvinna í tvennulagi, tapabist
eba tíndist í krambúb verzlunarstjóra B. Steinck-
es á AUureyri ebnr á leibinni þaban upp ab
geslgjafaliúsi Jensens, þaban nibur í krambúb
kaupmanns Havsleens og þaban subur í hús
þab, er Jón skipstjóri Gubmuridsson býr í. Sá
sem íinna kynni bliddu þessa umbibst ab skila
heiini meö því sem í lienni var til mín undir-
skrifabs, gegn sanngjörnum fundarlaunum.
Kjarua í Eyjaliröi 4 janúar 1869.
Jón Jónsson.
Til kaups líýðst íyrir
U næsta Sasaseág’ia norða
við kirkjuna á Akureyri. Lóðin Öll c
15.4 57 □ álnir að stærð. Þar af c
ræktað 6875 □ álna stór maturtagarði;
með trjágirðingu. sem geíið heíir af sjc
30 tunnur jarðepla í betri meðal áruri
Á lóðinni er:
1, íbúðarhús 17 álna langt me
kvisti á ausíur hlið þcss, allí bygo
úr timbri, tjargað að utan, en að inn
an er öll íbúðar herbergin lituð (ma-
lede), eða veggfóöruð (tapetserede).
Ilósið var vel aðgjört fyrir 2 áruin,
og þá var eignin öll virt bátt á 1,300 rd.
2, G e i m s I u - og sva rðarbús með
torfþaki, hjer um bil 12 álna langt
með lopti og trjególíl og liöugt hálft
þiljað umhverfis.
3, Hlaða, sem tekur hjer um bil 100
hesta heys.
4, F j ó s fyrir 3 kýr.
5, H c s t h ú s fyrir 2 iiesta.
6, B r u n n u r með vindu. '
7, S a 1 e r n i úr timbri.
ílúscign þessi getur verið Iaus fyrir
kaupandann til íbúðar og allra afnota á
næstkomandi vori. Um leið og eignin af-
hendist er áskilið að kaupandi greiði
rd. af kaupverðinu í pcningum, innskript
í reikninga mína á Akureyri, eður í gyld-
um ávísunurn. Að öðru leyti geta lvst-
hafendur samið nákvæmar um kaupið við
mig undirskrifaðann eiganda tjeðra hús-
eignar fyrir 20. apríl þ. á.
Kjarna í Eyjafirbi 5. janúar 1869.
P. Magnússon.
Föstndaginn 29. janúar 1869 verbnr
f u n d u r „HSíiíaf|ela§;s í kannpsliipi44
lialdin á Akureyii í veiiingahúsi L. Jensens.
Fyrir því eru bæbi eigendur byrbingsins „Emi-
iie* og allir þeir er eignast vilja lilut í tjebu
skipi bebnir ab koma á fund þenna árdegis á
tjebum stab.
Bægisá 6. janúar 1866.
Arnljótur ölafsson.
Laugardaginn 30 janúar 1869 verbur
fujidur „Verziwjias'ffeSags Eyfirð-
ÍBJSÍí»“ iialdinn á Aktireyri í veitinguhdsi L.
.Jensens. Fyrir því bi&ur stjórn fjelagsins alla
„d ei þdar s t j ó r an a“ a& sækja fund þenna
snemma á tjebum stab og degi.
p. t. Akureyri 8. jarráar 1869.
Arnljótur Ólafsson.
Oddviti.
P. Magnússon. B. Jóhannessou.
me&stjórar. /
— 30. des. fyrra ár tapa&íst á Akureyrar-
plássi, selskinnsveski meb rei&skálmum af kálfa
eba sau&skinni og strigapoki, þetta var allt
samanbundib me& svörtum hrosshársrenning.
Sá sem þetta hefir fundib er vinsamlega beb-
inn ab skilá því á skrifstofu Norbanfara móti
sanngjarnri þóknun.
PRESTAKÖLL.
Veitt: Nesþirrg í Snæfellsnesssýslu ,26.
okt. síra G. Gubmundssyrii, presti í Breibu-
víkurþingum; abrir sóttu eigi.
Kirkjubær í Norburmúlasýslu 24. nóv. f, á.
síraJ Jónssyni á Klippstab vígbör 1839. Auk
hans sóttn síra H. Guttormsson á Skinnastöb-
um v. 1835, og síra þ. Arnórsson á þingmúia
víg&ur 1838.
Óveitt: Breibuvíkurþing, rnetin 187 rd.
auglýst 28. október.
Klippstabur, metinl76rd. 60 sk. auglýst-
ur 26. trávember.
S. d er Rípur auglýstur me& fyrirheitL
Fjármark Einars Jónssonar á Jarlsstöbum í
Bárbardal Ljósavatnslirepp: sýlt
og biti fr. hægra; sr.eyít framan
vinstra. Brennimark: Ein J.
----- Ilalldórs Halldórssonay á Svalbar&i
í Svalbarbsstrandarhrepp : sýlt
hægra, gagnfja&rab; tvístýft fratn.
vinstra. Brennim.: H. II,
----Sigtryggs Kristjónssonar á East-
hvamrni í Helgasta&ahrepp og þing-
eyjarsýslu : geirstýft hægra ; sýlt
vinstra biti framan.
Eitjanrli oj ábyrydarmadnr Bjirm JÓnSS0G2
Prentab í preutsm. á Aknreyri. J. öveinssou.