Norðanfari - 19.11.1870, Side 2

til sfn eivurn alþingistííiinclum. Nefndin kann-
aíiist vi6 þessa erfiíieika, og vildi gjöra vib
þeim á þann hátt, ab fiutningur þeirra ti! hjer-
afeanna yrbi borgabur á sama liátt og annar
alþingiskostnabur, en þingib gat eigi afehyllzt
aí> fara fram á aukningu þingkostnafcarins, þar
sem 3 btenarskrár fáru fram á minnkun hans,
enda voru afcrar uppástungur nefndarinnar í
þá stefnu eigi sem ákvefenastar eSa abgengi-
legastar. jþó virbist nefndin eiga lof fyrir
þab, ab hún vildi greiba útbrei&siu títinda og
gjöra mönnum' unnt meb hægu múti ab nálg-
ast þau, og til þess eru varla önnur ráb lík-
legri, enn kostnaburinn vib flutning þeirra til
tiltekinna staba á landinu væri greiddur sem
annar alþingiskostnabur, og mundi sá kostn-
abarauki varla tilfinnanlegur fyrir berendur
hans. En vib því þyrfti að gjöra, að eigi
væru svo flutt fleiri tíbindi — auk þeirra sem
hrepparnir fá — enn seldust, og kynni þá að
vera heppilegt, ef alþingi gæfi út bobsbrjef til
þingtíbinda, er þingmenn söfnubu áskrifend-
um á fyrir hvert þing, og skyldu áskrifendur
fá þau send úkeypis á tilteknar stöbvar innan
8yslu. Líklegt væri, að meb því múti gæti
selst af þeim langt um meira, og væri þab
mikilsvert, því með þvf nrundi þekking á
þinginu aukast og áhngi á þjóbnrálum glæbast
hjá almenningi. Ovíst er, ab það yki alþing-
iskostnabinn nokkub, enda kynni að mega færa
upp verb tíbindanna, t. a m. um þribjung, og
mundi þab langt um vinsælla og affara betra
enn þab fyrirkomulag, sem nú cr. f>að var
látib í ljúsi á alþingi, ab mjög mundi þab
hamla útbreibslu þingtíðindanna, hve lengi
stæbi á prentuninoi, og víst mun mega telja,
ab svo sje. En þab mun eigi svo aubgjört
að flýta prentuninni öllu meira enn veribhefir,
eba ab minnsta kosti virbist, sem þingib eigi
geti gjört ab því. — Mivnlcun þivykos/nad-
arins cr allrar gaumgæfni verður. I því tilliti
fúru bænarskrárnar fram á: að stytta þivg-
timanvj ab dkveda þingfararkaup og ab prenta
ad eins ágrip af þingradum, og á þinginu var
ab auki stungib upp á ab minvka vpplag tíd-
indanna, og í sönru átt fúr uppástunga þing-
manns Skagfirbinga um ab sleppa prentun laga-
loda i iidindum. J>ab væri mikilsvert, ef ráb
gæti fengizt til að minnka kostnabinn vib al-
þingi, án þess ab þab yrbi málunum sjálfum
eba þekkingu á þeim til hnekkis. En flestar
þær uppástungnr cr gjörbar hafa verib sru í-
sjáverbar. þab virbist úheppileg uppástunga
ab stytta þingtímann, því líkindi eru til, ab
því frjálslegar sem þingmönnum gefst kostur
á að ræða málin, því fremur komizt þingib ab
heppilegri niburstöbu. það má eigi skamta
nefndunum tíman svo úr hnefa, ab þær fái
eigi vaodlega fjallab um málin, og þab er.eigi
hægt að binda huga þingmanna, og þyki t. a
m. Barbstrendingum, sem bæn þessi er frá
þingmabur sinn of mælskur, verba þeir ab
sneiba hjá honum vib kosningar til alþingis,
og kjúsa annan málstyrbari. Ab þingtíminn
sje styttur á þann Iiátt, a_b þingib ab eins sinni
Örfáum bænarskrám, getur eigi verib vilji þjúð-
arinnar. Nefndin rjeb frá, ab taka bæn þessa
til greina, og verbur eigi sjeð, ab hún hafi
fengib neina tálmun á þinginu. Uppástungan
um ákvebib þingfararkaup fjekk eigi mebhald
nefndarinnar nje þingsins, og er hún þú ein-
hver sú líklegasta sem farib er fram á í bæn-
arskránum. Ferbakostnabur þingmanna hefir
mjög farib vaxandi síbari árin. Einstakir þing-
menn reyndu til ab rjettlæta þab, en abalrjett-
lætingin frá þinginu virbist sú, ab þingib hefir
þab traust lil sjálfs sín, ab þab hafi eigi þjúb-
ina ab fjeþúfu. |>ab var tekib fram, ab rjett-
*»t væri, ab þingmenn fengi þann kostnaö
endurgoldinn, er hver sjerstök ferb hefbi í för
meb sjer, en hvorki meir nje minna. En þab
verbur eigi sjeb, ab þingmönnum sje unnt ab
gjöra svó nákvæman ferbakostnab, sem suinir
þeirra þykjast hafa gjört, einkum þar sem þeir
munu telja heimfarurkostnaðinn fyrirfram. Eptir
mæilkvarba eiga þeir t. a. m: ab meta, hvab
heslar til þingfarar kosta? liestfúbrib verbur
misdýrt, eptir því hvernig vetrar, og líklega
er þeim eigi auðvelt ab halda nákvæman reikn-
ing yfir þau not, sem þeir hafa af hestinum
alþingis árib auk þingfararinnar. Hve sam-
vizkusamir sem þingmenn eru, verbur þeim
eigi unnt, ab gjöra alls kostar nákvæman reikn-
ing fyrir ferðakostnabi sínum. Annars vegar
er varla ástæba til þess, ab ímynda sjer alla
þingmenn heiiaga, og þab getur varla verib
stúrsynd móti þinginu, þú að einhver hugsi
sem svo, ab þeir kunni ab slæbast meb inn á
þingið, sem eigi horfi svo mjög í þú ab þeir
leggi vel í ferbakostnabinn, ef lítib eptirlit er
meb reikningunUm, og væri því talsveröar á-
stæbur til þess ab hafa fastákveðib þingfarar-
kaup, eri þab þyrfti sjálfsagt ab vera nokkuð
ríflegt, því ab eigi verbur ætlazt ti), að full-
trúar þjúbarinnar ferbist sem flökkuinenn. Til
þess ab fyrirbyggja tortryggni hjá Iandsmönn-
um vib ferbakostnaði þingmanna var og stung-
ib upp á því, ab tveir til kosnir menn, sem
sjálfsagt aettu að vera utanþings, skobuðu og
úrskurbubu um reikninga þingmanna ásamt
forseta, og sýndist í því nokkur bút, en sú
uppástunga náði hvorki hylli forseta nje sam-
þykki þingsins. þab kom til orba á þinginu,
ab dagpeningar þirigmanna væri hib minnsta,
sem vera mætti, svo ab eigi væri í því atriöi
ab hugsa til að minnka þingkostnabinn. Bæn-
arskrárriar hreifbu eigi því atribi, enda væri
varhugavert, að lækka dagpeninga þeirra, þú
að víst muni inega. telja, af> sveitabændur, og
eigi sízt þeir í Keykjavík og þar í grennd,
scm eins geta sinnt embættnm sínum eptir
sera ábur, hafi eða ab minnsta kosti geti liaft
ekki lítinn iiag af þingsetunni Nefndin rjeb
til, ab þingræbur væri ab eins prentaðar í á-
gripi, eins og bænarskrá úr Barbastrandar
sýslu fúr fram á. Bænarskrár líks efnis komu
til þingsins 1861 frá Kollabúðafundi og J>ing-
vallafundi og fengu þá illa útreib, enda var f
annari þeirra svo aö orði kvebib um líbindin,
ab „mark- og endileysum væri í þau hrúgab*.
þvílíkum bænum er varlega gaumur gefandi á
þinginu. því með því er hætt vib ab þingiö
ali enn meir á úánægju alþýöu með þab. þaö
getur varla verib rjett, að prentun allra þing-
ræbanna muni greiðendur engu, þar sem eigi
komi nema svo sem 5 skildingur á hvern rík-
isdal jarba-afgjaldanna , eins og þingmabur
Borgfirbinga (síra Arnljútur Olafsson) túk fram
1861, en ræöurnar sýnast úmissandi, því, eins
og tekiö var fram á þinginu, væri þab sama
fyrir þjúbina, ef prentun þingræba væri hætt
eða ab mestu hætt, scm fyrir Reykvíkiriga, ef
þingib væri haldib fyrir luktum dyrum. Menn
mættu miklu fremur úska, að þingib útvegaði
sjcr hrabskrifara, svo ræburnar yrbu sem ná-
kvæmastar, þú ab þab hefði koslnab í för meb
sjer. Ræburnar geta mörgum skemmt, auk
þess gagns, sem þær gjöra, og þab virðist
ekki geta náb neinni átt, sem framsögumabur-
inn (Bergur Thorberg) sagði í máli þessu, ab
væri ræbur að eins prentaðar í ágripi mundi
tíðindin verba lesin meb „meiri eptirsúkn,
skemmtun og frúbieik“. þab liefbi þá verib
iangt um sennilegra ab aðhyllast hina fyrr-
nefndu uppástungu þingmanns Skagfirbinga.
Ab minnka upplag tíbindanna, sem eigi er
prentaÖ af nema 600 exemplör, viröist úgjör-
legt, enda mundi sá kostnaðarljcttir eigi nema
míklu. þingið gat varla annab befra gjört
vib mál þetta enn fella þab meb öllu, eins og
þab var í garb búib, en hins vegar ætti þing-
ib, ef mál þetta kæmi optar fyrir, ab láta sjer
annt um ab greiba fyrir úthreibslu tíbindanna,
og eins kynni ab vera vert ab sctja þing-
kostnabinum einhver takmörk, t. a m. ferba-
kostnabi þingmanna.
(Framh. s).
TIL NORÐANFARA.
Nú sje jeg í blaði þfnu 9. þ. m. ab Zeu-
then læknir á Eskifirbi hefir svarab grein rninni,
er jeg skrifaði þjer 20. janúar í vetri var, en
þú færðir okkur í blaði þínu 19. marz næstl.
I þessu svari læknis míns, tclur hann þab allt
úsannindi, er jeg minntist á um hann, sem
var þú varla nema Iftib eitt af því er talað
var í minni sveit um aðgjörðir hans hjer, og
jeg vissi ab mikil hæfa var iil.
Fyrst gjörir hann sjer gaman ab því, að
jeg hafi þútzt ætla ab skrifa frjettir yfirstand-
andi árs þegar ekki hafi veriö libnir af því
ncma 20 dagar, en ab jeg segi frá því, sem
bar til á hinu Iiðna ári. Hann hefir eigi gáð
þess, ab vib búendur höfum optar í huga og
orbi fardagaárin eða frá sumarkomu til sum-
ars, en almanaks ár, og það var einmitt far-
daga ár sem jeg hafbi í huga, þú ab jeg gábi
eigi þess ab taka þab fram við þig.
Zeuthen læknir kom eigi liingab á Eski-
fjörb alfarinn af Ðjúpavog í nágrenni vib mig
fyrr en seint í júní nokkru eptir fardaga, voru
því aögjörbir hans, er jeg minntist á, einmitt
á því fardag* ári er jeg skrifabi. Og þab
kemur nú fram í grein hans litlu minna gá-
leysi, en varb fyrir mjer um árib, er hann
skrifar í júní í sumar, ab menn hafi fengið
hjer hjá sjer meðalalán, allt frá því í fyrra-
haust, en þá var maðurinn ekki kominn á
Austurland.
Eptir ab Zeuthen læknir er búinn aÖ Ieika
sjer ab 20 daga árinu mfnu, þá ber hann alit
til baka þab sem jeg skrifabi ab talab væri,
um abgjörbir hans og orb, út af franzúsnum,
en þykist hafa gjört sínum yfirmönnum grein
fyrir öllu þessu svo þeir, sem vit hafa á, munu
líta öbruvfsi á aðgjörðir sínar, en jeg, sem
ekkert vit hafi á þess háttar. Hvað seiu
hann hefir skrifab sínum yfirmönnum og hvað
sem hann segir nm vitleysi mitt, sem jeg
kannast vel við, einkum þegar um sjúkdúma
cr ab ræba, þá veit jeg ab þab var satt sera
jeg skrifaði, nema hvab mjer gat verib mis-
sagt um dauöa barnið, hvab mörgum dögum
konan úl þab, eptir ab hún át meðnlin frá
lækni En hvab gagnar þab, þú jeg beri hjer
af mjer ámæli læknis þessa, þegar hann segir
mig skrökva því sem jeg sagbi um hann?
Vitni í eigin sök er eigi heyrt. Hjer vitna
jeg í minni, eins og hann í sinni. Hvorugur
getur tekizt gildur einn saman.
þú gazt þess eitt sinn eða ritstjúri þinn,
ab hann hefbi fengib hjeban ab austan greinir
uin Zeuthen lækni, sem þú vildir eigi taka á
múii, nema nöfn höfundanna stæbi undir.
Komi þeir nú fram múti mjer eba með! Og
þegar hjer er nm þaö mál ab gjöra, sem varb-
ar hag og heill almennings hvort læknir er
gagnlegur og vel þokkaður eður eigi, þá virb-
ist þab varla liggja fjærri skyldti amtmanns
ab láta grennslast eptir opinberlega hvort lækn-
ir minn, eba jeg segi satt um franzúslækninga
aðgjörbir hans í Norðfirbi og jafnvel einnig
um dugnab hans í læknisstjett sinni og þokka-
sæld Ab minnsta kosii væri vert, ab amt-
maöur, sem mælt er ab liafi hcyrt svo margt
hjeðan um Zeuthen lækni, skorabi á sýslu*