Norðanfari - 17.03.1871, Blaðsíða 2

hinn ntírerandl ritstjóri vor er til langframa
reyndur a& vera. Vera má, aí) sumt mætti
farna8t beíur, og a& sumar ritgjörbir væru
betur títeknar í bla& hans Enn svo mikil
skylda er oss á her&um vi& ritstjtíra vorn —
sem heita má fa&ir prentsmi&junnar — fyrir
hans löngu og dyggu þjtínustu í hennar og
vorar þarfir, a& oss vir&ist þa& vcra stór á-
byrg&arhluti fyrir oss, a& honum sje frá vís-
a&, fátækum manni, sem um lei& mundi missa
atvinnu sína á gamalsaldri. Meían sjálfur
hann hefir vilja og orku til a& veita prent-
smi&junni forstö&u, vir&ist oss því, a& Nor&-
lendingar ættn a& una hans forstö&u bezt, og
sæma þanm'g hans gráu hærur me& ver&sknld-
aíri vi&urkenningu fyrir hans ágæta vilja og
fjörugu vi&leitni í því, a& glæ&a þjó&menningu
og eíla þjó&heillir vor á me&al.
Rita& í febniar 1871.
þingeyingur.
Ár 1870, 24. dag jtínímána&ar var al-
mennur prentsmi&jufundur settur í húsi gest-
gjafa L. Jensens á Akureyri af oddvita nefnd-
arinnar sjera þ. þ. Jtínasson á þrastarhóli, og
var sjera Jón á Saurbæ kosinn til a& stjórna
fundinum, en varaforseti var kjörinn sýslu-
ma&ur S Thorarensen. Fundarmenn voru 15
a& tölu. Var þá fyrst lög& fram áætlun um
efnahag prentsmi&junnar, og si&an tekin til
umræ&u atri&i þau, er auglýst hafa veri& í
Nor&anfara nr. 18 og 19 þ. á., og fleiri atriíi,
þau er nefndarmenn stungu upp á.
1. kom til umræ&u, hvort prentsmi&jan skyldi
nú þegar ganga fyrir eigin reikning; þótti
fundarmönnum þa& a& vísu æskilegt, en
sú var& þó ni&ursta&an, a& þa& var sam-
þykkt me& öllum atkvæ&um, a& hún gæti
þa& ekki nú sem stendur vegna fjeskorts.
2. Var samþykkt í einu hljó&i, a& núverandi
ritstjóri Björn Jtínsson hef&i smi&juna á
leigu næsta ár frá þessum degi fyrir 50
rdl. eptirgjald; en hinn 24. júnímán. 1871
skyldi smi&jan a& öllu vera laus tír leigu-
haldi hans, og skili hann þá prentsmi&j-
unni me& fullu álagi eptir úttektargjör&.
þessa fundar áliktun samþykkti ritstjtír-
inn skriflega þegar á fundinum.
3. Var enn fremur borin fram stí uppástunga,
hvort ekki bæri nau&syn til a& breyta lög-
um smi&junnar, og kom fundarmönnum
saman um. a& svo væri, kom fundinum
því samanum, a& kjtísa þriggja manna
nefnd til þess, er Ioki& skulu starfa sínum
fyrir lok janúarmána&ar 1871, og birta sí&-
an frumvarpi& í bla&inu Nor&anfara Fyrir
kosningu þessari ur&u: Sýsluma&ur Stefán
Thorarensen, þór&ur læknir Tómasson og
verzlunarstjóri B. Steincke.
4. Var rætt um, hvernig bezt yr&i vi&rjettur
hagur smi&junnar, og kom öllum fundar-
mönnum saman um, a& fela nefnd þeirri,
er kosin ver&ur hjer í dag, á hendur, a&
skrifa öllum prestum og alþingismönnum í
Nor&ur- og Austurumdæminu, og bi&ja þá
a& gangast fyrir því, a& leita á ný fjár-
styrks handa smi&junni.
5. þá var teki& til umræ&u, hvernig smi&junni
gæti bezt komi& a& notum rjettindi þau,
er htín hefir fengiþ me& stjómarbrjefi frá
15. águst 1868, og var hinni tilvonandi
nefnd fali& þa& mál á hendur. þvf næst
var lesi& upp stiptsyfirvalda brjef frá 18.
degi janúarm. þ. á , áhrærandi nýju sálma-
bókina og Handbók presta, og var hinni
sömn nefnd einnig fali& á hendur a& svara
því brjefi.
6. Samþykkti fundurinn, a& nefnd sú, erkos-
in ver&ur f dag. hef&i fullt vald til allra
framkvæmda þeirra er prentsmi&juna á-
hrærir, til næsta almenns fundar, og þar á
me&al a& taka peningalán handa smi&junni.
7. A& sí&ustu var samþykkt, a& kjtísa 5 menn
í stjórnarnefnd prentsmi&junnar, og ur&u
fyrir þeirri kosningu: verzlunarstjóri B.
Steincke, sjera Jtín Thorlacíus á Saurbæ,
þór&ur læknir Tómasson, Fri&björn bók-
bindari Steinsson og sjera Arnljótur Olafs-
son á Bægisá. Allir þessir menn tóku
vi& kos'ningu.
þar e& ekki bom fleira til umræ&u, var
fundarhaldi& lesi& upp og játa& rjett bóka&.
Fundi sliti&.
Jón Thorlaeíus.
FRUMVARP
til
laga fyrir prentsmifcjuna á Aknreyri.
1.
Prentsmi&jan er almenn eign Norfcur- og
Austuramtsbúa, og má því ekki seljast e&a
fiytjast frá Akureyri; hún skal og ávallt vera
í brunabóta-ábyrgfc.
2.
A&alfundur eigenda skal á ári hverju
haldinn 21. júnf; en sje sá dagur helgnr, skal
fnndinn halda næsta virkan dag eptir; en
verkefni fundarins eru þessi:
1. ræ&ur hann hvort leigja skuli prentsmi&j-
una, og þá hverjum, og me& hva&a kjör-
um; e&a htín skuli vinna sjer sjálfri.
2. velur funduriun 3 menn í stjórnarnefnd,
og skulu þeir hafa þa& starf á hendi 1
ár, e&a til næsta fundar.
3. tekur fundurinn ákvar&anir um öll pen-
ingamálefni prenlstni&junnar, og þar á
mefcal um kaup og sölu, er nokkru nem-
ur fyrir prentsmifcjuna.
4. velur fundurinn sko&unarmenn til a& yfir-
líta reikninga stjórnarnefndarinnar.
3
Ntí er prentsmi&jan leigfc, og skal htín þá
jafnan leigfc gegn ieigu og árlegu ofanálagi,
Skal hvorttveggja þetta nema svo miklu, a&
þa& svari Brentu“ af höfu&stól og sliti á á-
höldnm; en leigjandi skyldur a& setja ve&
fyiir hvorutveggja.
4.
Vinni prenismi&jan sjálfri sjer, velur a&-
alfundur verkstjóra og semur vi& hann.
5.
Stjórnarnefndin skal hafa á hendi a&al-
umsjtín og stjórn prentsmi&junnar; bo&a til
afcalfunda, og aukafunda ef þurfa þykir; en
aukafundi og ætlunarverk þeirra skal bo&a
2 mánu&tun fyrir fundardag; eila hafa þeir
ekki gildi a& lögum, Vinrrf prentsmi&jan
sjálfri sjer, skal nefndin sjá um a& hana ekki
vanti neitt er niefc þarf. Nefndin má taka
bækur af ö&rum til prentunar móti borgun í
tækan tíina, e&a fullu ve&i; htín má og láta
prenta bækur og tímarit á kostnafc prentsmifcj-
nnnar, en jafnan skal btín bera þau rit undir
álit nokkurra þeirra manna, er vit hafa á, og
fá skrifiega mefcmælingu þeirra.
6.
Stjórnarnefndin kýs formann og fjehir&i
af sjálfri sjer; þó skal henni ieyft a& kjósa
fjehir&i utan nefndar, ef henni lízt; en ábyrgð
á fje prentsmi&junnar skal bún hafa f sam-
einirigu.
7.
Stjornarnefndin skal árlega semja og láta
prenta skýra reikninga yfir tekjur og gjöld
prentsmi&junnar; sömulei&is ágrip af því er
gjörizt á hinum almenna fundi; allt sam-
kvæmt reikningsbók og gjör&abók, er jafnan
skulu reglulega fær&ar.
8.
Lögum þessum ver&ur ei brevtt nema á
a&alfundi, sem bo&a&ur er me& 2 mánafca fyr-
irrara ; og skal þá jafnan auglýsa hver breyt-
ing er til ætlufc, en £ fundarmanna a&hyllast
breytinguna.
Á almennum prentsmi&jufundi í fyrra vor
vorum vjer undirskrifa&lr kosnir til a& yfirfara
prentsmi&julögin frá 1855, og gjöra uppástung-
ur til breytinga vi& þau, e&a til nýrra iaga,
eptir því sem oss þætti þurfa. þannig er
Frumvarpifc hjer á undan undir komib, og von-
um vjer, a& þtítt þa& koini nokkru seinna en
ætlast var til í fyrstu, þá komi þa& þó ntígu
snemma til þess, a& hlnta&eigendur geti kynnt
sjer þa& fyrir næstkomandi almennan prent-
smi&jufund, sem ætlafc er a& ver&i 21. d. júní-
mán, í sumar.
Akureyri 24. d. febr. 1871.
B. Steincké. St. Tiiorarensen.
þtírfcur Tomasson.
ÁSKORUN, þá sem hjer kemur, hefir prentsmiðjunefndin sent öllum prestum og
alþingismönnum í Norður- og Austuramtinu:
N ú — þegar ísland á að verða að njótandi „frelsis® og sjálfsforræðis , ábyrgðin
vex, og brýna nauðsyn ber til, að menn virði málin fyrir sjer á alla vegu, en ekki
verður hjá því komizt, að meiningamunur komi fram um ýms atriði; — nú, þegar
hið andlega fjör virðist hreifa sjer með meira aili, en nokkru sinni fyrr; þegar svo
mikið er ritað og rætt um andlega og veraldlega velvegnan þjóðarinnar; — nú,
þegar menn vænta að betra árferði muni koma í stað hins bága, er um nokkur und-
anfarin ár hefir þjakað landinu, — n ú leyfir forstöðunefnd prentsmiðjunnar á Akur-
éyri sjer, að snúa sjer að eigendum prentsmiðjunnar, íbúum Norður- og Austuramtsins, og
spyrja þá: Viljið þjer nú missa prentsmiðjuna, hina einu stofnun hjer nyrðra, er get-
ur komið á framfæri hugsunum yðar um málefni fósturjarðar yðar? eða viljið þjer leggja
nokkuð í sölurnar til þess að halda við þessari stofnun, prentsmiðjunni?
Prentsmiðjan skuldar ýmsum ..........................., . . . 357 rd. 40 sk.
og auk þess 1 hlutabrjef ............................................ • '100—1 » —*
alls 4 57 — 40 —
Af þessum skuldum þarf nú að borga 300 rd.; eu á hinn hóginn mun prent-
smiðjan geta búizt við 100 rd. tekjum að sumri komandi. Auk þess á hún nokkuð
hjá forstöðumanni þeim, er fyrr var, er eigi fæst að sinni; og svo nokkuð í bókum prent-
uðum, er vart munu seljast.
Til þess nú að prentsmiðjan nokkurnveginn geti samsvarað þörfum tímans, þarf
hún letur, að minnsta kosti fyrir 200 rd., og pappír að auki, og er þvf auðsjáanlegt
að henni nægir ekki minna en 5— 600 rd. að minnsta kosti.
fað mun nú sýna sig, hvort íbúar Norður- og Austuramtsins vilja annað-
hvort Iána eða gefa prentsmiðjunni þetta fje, og í þeirri von er áskornn þessi rituð
en bregðist vonin, þá sjáum vjer, sem nú erum í forstöðunefndinni, ekki betra úrræði,
en að prentsmiðjan verðiseld, ef verða mætti að liún í eign einhverra einstakra
inanna gæti oiðið landi og lýð til gagns og sóma.
Til þess að aðalfundur sá sem á kveðið er að verði haldinn 21. júní næstkom-