Norðanfari - 31.05.1871, Blaðsíða 3
gengif) eptir frumvörpunum lít á spursmálifi
um, meb hvab minnst fje Isiendingar gætu
árlega látib sjer nægja, undir þartilgreindri
stjórnarlögun í landinu, en eins og ab þingib
(alþing) hafi ekki átt meb ab gefa neitt eptir af
rjettinda- efea- fjárkröfum landsins, svo sje
þafe nií ekki heldur skuldbindandi fyrir þjób-
ina, efea þingib, þ<5 þab hafi ab undanförnu til
miblunar mála, viljafe gjöra sig fyrst um sinn
tilfribs mefe ininna fje frá Dönum, en þab sem
þjófein átti heimtingu á, fyrst þetta hafi ekki
lieldur en nú þegib verib, og ab þingife, efea
þó þjdfefundur væri, eigi ab gæta landsins
fyllstu rjetlinda, en hvergi ab fremja því til
skafea.
4. Afe þafe sýnist rjettast eptir stöfeu lands-
ins í ríkinu, sem sjerskilins mefe þess rjett-
indum, afe bibja allra undirgefnast um, afe þab
öblist þau þannig, afe þafe verfei og vifeurkenn-
ist sem Lýfeveldisstjórnarríki undir vernd Ðana-
konungs, geti hann gefib nægilega tryggingu
fyrir henni, og eptir hæfilegri gjaldgreifeslu af
landinu ; sömuieifeis ab þarmeb fylgi eins allra-
undirgefnasta bæn um , afe Islendingar megi
öfelast þab sem sannast getur afe þeir í rjett-
inda- og reikninga-kröfum, eigi heimtingu á
til konungs síns ab lögum. Menn halda :
5. Ab Islendingar eigi heimtingu á afe Græn-
land sje Iátib fylgja mefe Islandi, frá hverju
þafe hafi verife nýlenda á fyrri tímum, og þar
hyggfe mikil og byskupsstóll kominn, og halda,
afe konungar hafi þess vegna slegife hönd svo
vel yfir Grænland sem Island, þegar þafe varfe
sáttmálabundife 1262,
6. Afe semja svo um tnálife afe Islendingar
nái sínum fullu rjettindmn, hver sem þau geta
talist ab lögum — þykir engin efi á, ab hlut-
afeeigendur hafi fullt vald, en komist ekki Is-
lendingar þannig til síns meinta rjettar, vilji
liggja beint fyrir, ab þeir allraundirgefnast
bibji konung sinn um, afe önnur stórveldi megi
skera úr málunum, af hverjum hann kjósi hife
eina til þess, en Islendingar hife annafe.
Fleira leyfir eigi tíminn afe til týna úr
nefndum umræfeum,
Akureyum á Breifeaf. dag 10. dcs. 1870,
Friferik Eggerz.
ITinn gódi sig felur} cnn fantnrinn Ijrimar
i faldetjri diji d vpp d lyginnar sal;
„Lífi&“ eptir B. Gröndal.
(Nifeurlag).
Og saina má mefe sanni segja, um áburfe
yfear á Jón Pjetursson. þafe er hvorttveggja
afe hann er öllum kunnur, scm vandafeur og
sannorfeur mafeur, enda er skýrsla sú, er þjer
skeytife á skapi yfear, undantekningarlaust
fullkomlega samhljófea framburfei samleitar-
manna hans í öllum þeim atrifeum, er þeir
geta um borife. þjer berife honum ábrýnhor-
daufea á hrossum hjer í sveit, enn þetta er
eitt af yfear óteljandi axarsköptum, e&a vitife
þjer eigi, afe Jón er unglingsmafeur. sem aldrei
fiefir verib vife bú, nema hvab hann um nokk-
ur ár hefir verife fyrirvinna hjá mófur sinni;
á hans heimili er farib mæta vel meb allar skepn-
ur, og má jeg fortaka, afe hordaufe hross hafi
nokkurn tíma legife undir húsveggjuni hans.
Ilins vegar hafa margar ófagrar sögur borizt
hingafe um horfall á sauMje og hrossum íyfe-
ar sveit, og þafe svo herfilcgar, afe eigi finnast
dæmi til slíks. Afe því er snertir ábyrgfear-
hluta Jóns af skýrslunni, þá hefir hann fulla
htirfei til a& bera hann, og þafe er jeg sann-
færfeur um, a& bjálkinn er ekki eins stór í
auga hans og yfear. Enn ab öferu leyti verfea
dt'Slit þess máls afe bífea síns tíma.
. Aö cndingu vcr&ife þjer afe fyrirgefa, þó
1 jeg hafi ekki nennt a& elta yfeur útí öll skúma-
skot.
Hallgrímur Kráksson! gangife eigi íþjón-
ustu lyginnar og varmennskunnar, því þab
verfeur yfeur fyr efea sífear afe fótakeíli Ab
vísu muniife þjer kalla orb mín gýfurleg, og
tyggjast á falsyrfeum þeim, sem fyrir löngu
eru fullmyndufe orbin í munni þeirra manna,
er illt mál vilja verja. Enn jeg hræbist
eigi örvar vfear, hversu eitrafear scm eru,
því afe þær detta nifeur magnlausar á miferi
leib.
Reyndar geng jeg ab því vísu, afe þjer
talife ekki af yfear eigin , heldur hefir einhver
hrekkvís mafeur haft yfeur fyrir ginningarfífl.
Enn vandafeur mafeur vill eigi vamm sitt vita,
og þvi áttub þjer ekki a& vera svo ósvífinn,
ab hneyksla almcnning, meb því a& gefa út
undir yfear nafni svívirfeilegan lygaþvætting
um gófekunna mcnn; og fyrir þá sök verfeib
þjer afe hafa sóma og smán af þeim orfeum,
er þjer segist hafa ritab.
Syferibrekkum 6. febrúar 1871.
Páll þórfearson.
I 9. ári Norfeanfara 34—35 blafei stend-
ur grein sem afe sögn manna er samin af Jóni
presti Jakobssyrii afe Glæsibæ — sem jeg hefi
etigin kynni haft af — en er undirskrifub af
Kristjáni Arngrímssyni nú á Stefeja fyrrum f
fjiirunni á Akureyri; er grein þessi gjör svo
úr garfei a& eigi verfeur mótimælt, afe hún er mjer
til hnjófes og til a& sýna almcnningi hve lítt
og linlega jeg hafi borgafe greiba þann, er jeg
þáfei afe Ste&ja, er drengur Kristjáns fann mig
hartnær örendan og magnþrota, skammt frá
bæ hans.
Jeg haffei ekki ætlafe mjer afe svara grein
þessari og láta þá er vildu meifea sóma minn
hrósa sigri og þá er vildu trúa þeim fella
yfir mjer þá dóma er þeim lysti, því jeg þótt-
ist viss um, á& þeir er þekktu mig, mundu
eigi taka vitnisburb efeur háfesgrein þeirra fje-
laga sfra J. og Kristjáns fremur til greina en
þab þeir heffeu sjálfir reynt af mjer.
En er jeg gætti betur afe grein þessari
þá mátti svarleysi mitt heita vanþakklæti vife 3.
mann, þann mann er jeg næst Gufei á lífgjöf
mína a& þakka. og þessi mafeur er Jón hrepp-
stjóri Snorrason á Skógum, sem bæfei bar mig
heim meb þeim fefegum og líka veitti mjer alla
þá ásjá og a&hjúkrun er var hreint og beint
skilyrfei fyrir lífgun minni.
Vife þenna mann finn jeg glöggt afe jeg
er í skuld, því án hans afestofear heffei fund-
ur minn og hcimkoma a& Stefeja eflaust orfeife
annafetveggja, skjótur daufei efea kvalafullt líf.
Jeg játa reyndar þakklátlega a& Kristján
veitti mjer rúm og mjólk cr á mig var dreypt
og dáhtife af baunum og ljefei mjer hest heim
en hvort þafe er meira virfei en jeg hefi borg-
afe, hvert þafe nú eru 7, 8 efea 9 rd., læt jeg
þeim á vald ab dæma er slíkann greifea kunna
afe meta t i I p e n i n g a, og er jeg fús ab
greifea Kristjáni hvern skilding er honum og
fjelögum hans, hvert þeir eru 2 efeur 3, þykir
ávanta.
Og væri ef til vill rjettast afe sveitarfje-
Iög þau er annast Kristján og hiski hans sendu
mjer slíkan reikning ef þeim þætti svo hlífea,
því jeg gjet ekki og vil ekki hjereptir —- þó
jeg áfeur hef&i ásett mjer þafe— eiga vife Krist-
ján önnur skipti en reikningsleg. Dreingnum
Árngrími, haffei jeg frá upphafi ættlafe mjer
afe hugnast eitthvafe, þó jeg helzt búist vife
a& þa& verfei ekki jafn rysnulega tiltekife og
&já þeim síra J. og Ivristjáni, en þó mefe því
skilyrfei og e fe k i f y r r cn jcg er viss um,
afe pilturinn nýtur þess s j á 1 f u r.
fiafe er fagurt a& gjöra gófevcrk og þcgja
yfir þeim, en ab raupa af þeim og telja sjer
annara gófeverk til gyldis hefi jeg aldrei heyrt
talib til ágætis og því sífeur prentandi.
Jeg finn mjer a& endingu skylt afe votta
Jóni hreppstjóra á Skógum beztu þakkir mín-
ar fyrir lífgjöf mína, jeg verfe aldrei mafeur til
afe borga hana en tei mig í sannri og veru-
legri kærleiksskuld vife liann til æfiloka.
Kristjáni þakka jeg húslánife, hestlánife,
mjólkina og baunirnar, og er fús a& borga
þab er óvilhallir menn — ekki samt síra Jón
— meta, ab jeg eigi eptir vangoldife.
Arngrfmi mun jeg grei&a eitthvafe í fundar-
lautiaskyni þegar hann gctur notife þess sjálfur.
Sjera Jóni í Glæsibæ þakkajeg fyrir þafe
hann áreitti mig fyrr enn jeg hafbi nokkur
kynni af honum, því hver veit nema jeg hafi
mikife gagn af því,ef jeg sí&ar skildi vcrfea a&
hafa önnur kynni af honum, sem jeg þó vildi
óska afe eigi yr&í forlög mín.
Línum þessum bib jeg Norfeanfara afe Ijá
rúm í næsta blafei sínu sem leiferjetting á grein
Kristjáns. Lönguhlífe í rnaím. 1871.
St. Thorarensen.
CR BR.JEFI dagsettu 15. apríl 1871.
N a p o 1 e o n. þótt stjórn og keisaratign
Napoleons III. sje nú li&in undir lok á Frakk-
landi, eins og ölluin er kunnugt, þá hafa menn
ekki getafe gleymt honum alveg. Svo má kalla
sem dómur hafi verife felldur yfir hann og
stjórn lians mefe degi hverjum allt fram afe
þessu í ræfeum og ritura í hverju landi og
hverjum bæ Bragfe af hinuin ensku blafea-
dómnm höfum vjer fengib hjá listafræfeingn-
um hinum mælska frjettaritara ,,Nf.“ sem skrif-
ar frá London. Af því ab þab, sem hann
segir. mun vera alveg í anda þeirra Englend-
inga, sem höfbu vel mikinn ýmigust á Nap.,
stjórn hans og Frökkum, meban þeir stó&u
jafnfætis þeim og fremur, þá getur verife frób-
legt, afe heyra hvab aferir segja sem ab lík-
indum hafa fullt svo rjett ab mæla, llife
litla ágrip* sem hjer er tekib úr útl. merki-
legu rití, getur líka frætt menn um fleira,
Napoleon er fæddur 1807, og er, eins og
kunnugt er. brófeurson Napoleons gamla. þeg-
ar hann missti völd sín, var Napoleon ungi
8 vetra og var þá rekinn meb mó&ur sinni úr
landi. Hann fæddist upp f Sveiss og lag&i
stund á hemám þafe gekk afbragfesvel og
fjekk hinn ungi mabur brátt álit á sig fyrir
skarpleik. Eptir byltingnna í París 1830,
beiddist hann landsvistar, enn þess var eng-
inn kostur. f>ó komst hann um þær mundir
í gób kynni vife ýmsa merka menn á Frakk-
landi, því hann ritafei margt, og Ijct þab einn-
ig í ljósi, ab Frakkland þyrfti sín vi&. Árife
1836 fór hann til Strassburg, Ijet nokkurn
hluta borgailýbsins, setn hann fjekk mefe sjer,
taka sig til keisara. þá var hann ó&ara tekinn
höndum og settur til Ameríku. Árib 1840 steig
hann aptur fæti á Frakkland, kallafei menn til
fylgis vib sig, var tekinn á ný og dæmdur í
æíilangt fangelsi. þá var engin von um frelsi
og því sífeur keisaratign. þó gat hann nau&u-
lega mefe brögfeum sloppib úr fangelsinu. Nií
kom nokkru sífear byitingin í París 1848, og
var hann þá kosinn þangafe til þings sama ár.
Fn ekki kom hann fyr enn hann var kosinn í
2. sinn, svo ekki kom hann óbo&inn, Hann
settist á þingife, en stób upp af því sem for-
seti ríkisstjórnarinnar. þó hann yrfei bráfelega
nokkub ráferíkur vib þingife, þá vann hann sjer
hylli alþýbu og hinnar andlegu stjettar, en
þegar þingife vildi algjörlega rísa vife honum,
beytti hann kröptum (hervaldi) í bráb, en lagbi
sífean sitt mál undir álit alþý&u og var hann
þá valinn ræbismabur til 10 ára (1852) mefe
7 millj. atkv. mót rúml. Iiálfri millj. Hann
efldi nú eigi alllítib atvinnu og veimegun lands-
ins, sem var á förum eptir margar innanlands-
óeirbir og mikib stjórnleysi, og jukust því vín-
sældir hans meir og meir, þegar hann því
spurfei fólk afe því 2. des. 1852 um gjörvallt
Frakkland, hvort bann ætti ekki a& vera held-
ur k c i s a r i þcss, sögbu 8 milj. já en a& eins
*) Jeki,& ePtir Björnstjernc Björn-
son‘ Norsk. Folkebl.