Norðanfari - 25.05.1872, Síða 4
pláfs, hcfir verií) Iiaglausí sífan í seinustu vikn
sumar8 og til þessa dags, heyin hrakin skemmd
og Ijett, og urhu því fjarska uppgangssöm,
þegar beitin brást svona alveg, sem menp ý
hjer nm pláts almennt reiba sig svo mikib á“.
— Úr brjefi frá Mývatni dags 8. maí 1872
„þ>aö er gleöilegt ab sjá þat) í blöfcunum. hvab
veturinn sem næst leib befir látib sunmm mönn-
nm blíólega, bæÓi innan lands og utan, en
þess heíir enn þá ekki verib getiö. svo jeg
hafi sjeó, hvab grimmdarlega hann hefir lagst á
Su&ur-fiingeyjarsýslu, a& minnsta kosti austur-
hlutann; því þegar binn 22. — 24. október f.
á. skall á meb svo hastarlegum fanrikomum,
aö fje fennti sumstaóar og menn urbu fyrir
töluverbum skaóa af því, og frá því allt til
þessa dags, liafa veriÓ hvíldarlaus har&injli og
sumstaöar alveg jaröbönn; aó vísu var snöp
víöa fram af) jólum, og í fremstu byggb til
fjalla góti jörf) þann tíma, og aptur sumstaf)-
ar komu afarlitlar snapir á þorranunt, sem
hjeldust til sumarmála, en sífian hefir keirt
fram úr, mef) sífeldum bleytu moksturs hrítum.
Nú er því alveg jartbönn hvar sem til spyrst í
þessum 4 austurhreppum sýslunnar nema fram
á afrjettardölum Bártdælinga, og er þangaí)
búib aó reka hátt á annaf) þúsund fjár; muna
menn þess eigi dæmi, a?) geldsautir ekki hafi
ná& hragf i úr jörb í ortlögÓum útbeitarhögum,
þegar háifur mánutur er af sumri. Heyföng
voru í haust almennt mef) meira móti, svo fáir
heffiu trúab, ab þvílík vandræbi mundti dynja
yfir á þessu vori, sem nú eru orbin, ílestir
eru á nástrái og sumir líka fyrir kýrnar, svo
skepnur eru í þann veg ab falla af hungri, og
í þessari sveit hlyti þab ab vera fyrir nokkru,
ef einstöku menn hefbu ekki hjálpab um hey
og tekib fje, og er fremstur þeirra Jón bóndi
Jónasson á Grænavatni. Kornib á Húsavík,
sem herra þ Gudjolmsen svo góbfúslega lán-
ar, og virtist vera sú eina hjálp er vænta
mætti, næst ekki vegna úfærbar og snjókyngi“.
— Úr brjefi af Melrakkasljettu, d. 16. apríl
1872. — „þann 13 þ. m. rak hval á Sigurí-
arstöbum á Sljettu 36 álnir á lengd; hann var.
nokkub skemmdur, fengust af honum 300
vættir, en mest var þab rengi. Alls hafa ab
þessnm degi fengist 84 selir í nætur, þar af
54 í Hraunhöfn, 22 á Ásmundarstöbum 7 á
Hrjótnesi og 1 á Haufarhöfn*.
Mörg af hákarlaskipunum eru nú komin
aptur úr fyrstu leguferb sinni, og fieiri þeirra
meb lítinn afla; þeir sem ber.t öflufu og vjer
höfum frjett af, eru þessir: Edilon frá Garbs-
vík á skipinu Hring 130 tunnur lifrar, Magn-
ús á Oddeyri á skipinu Svanurinn 80 t, Jón
Gubmundsson á Ákureyri á skipinu Hafsúlan
53 t. og þorsteinn á Grítuhakka á skipinu
Ulfur 44 t. Edilon frá Gartsvík hafbi hitt
vib hafísinnþ rísiglt selaveita gufuskip frá Nor-
egi, og haibi skipsljóri þess tekib löndum okk-
ar mæta vel, og gefib þcim ab skilnabi ^ tunnu
af jarbeplum, ^ t. af braubi, nokkur pund af
emjöri og nokkub af góbu munntóbaki, 2 pd. af
púbri og 2 rifíilbissur, og óskabi jafnframt,
ab fleiri af Islendingum vildu heimsækja
sig. Norbmenn eiga jafnan rniklar þakkir
skildar fyrir mannúb sína og velvild oss til
handa. Skipstjóri gufuskipsins sagbi Edilon,
ab fjelag lians ætti 9 selaveitaskip, er bjer væri
oll, en iítib búin ab afla, og hann sjálfur meb
rniniista móti ebur ekki nema 1300 seli. Um
sumarmálin hafbi hafísinn fært Grímseyingum
mikib af afspikubum selskrokkum, af hverjum
þeir gátu ábur enn fsinn rak aptirr frá, náb
300. þrír fjórbu af þessari tölu voru af kóp-
urn en hitt af eldri selum. Enn fremur er
og tjáb, ab óbalsbóndi Sigurbur Stefánsson á
Steindyrum, sem er skipstjóri á bákarlaskip-
inu Sæbjörgu (er ábur bjet Sölivet) hafi fundib
dauban hval undan Langanesi, ognábafhonum
hjer um 114 vættum af spiki og rengi, en eigi
getab sökum ofviburs og stórsjóa náb meiru
«g sjer f lagi þess vegna, ab hann fjekk eigi
.snúiö hvalnum vib á þá hli&ina sem búib var
ab skera af honum. I næstlibinni viku hafbi
bafísiun verib kominn upp a& Grímsey. Brigg-
skipib Hertha, er snemma í vor átti ab vera
komin til Skagastrandar, og menn voru liálf-
vegis farnir ab telja frá, sást bjer um daginn
sigla vestur meb og um leib varb náb tali af
skipstjóranum, er sagbist vegna íss í vor hjer
nor&an fyrir landi, hafa orbib ab hleypa vestur
fyrir, en þá þangab kom, ísinn og svo land-
fastur; hann varb því enn a& bverfa frá og til
baka, og'^var nú kominn þetta álei&is.
Eins og ábur er ávikib, kom lijer nyrbva
9.—12. þ. m. góbur bati svo ví&ast grynnti
mikib á gaddinum og sumstabar kom upp næg
jörb; aptur kvab enn í sumum^ sveitum hjer
nyrbra vera ab kalla jar&Iaust enda í ytri hluta
Bárbardals, Kinn og fremri liluta Iíeykjadals.
Ab þessum dögum libnum, gekk aptur f kulda
' og 'harbvifur, sem enn ab nýju hefur hert á
skepnufækkuninni, og horfur á því, ab hún ver&i
ærin, og lambadau&i stórkostlegur. Auk þessa
er sögb mikil deyfb, vanþrif, sótt og veikindi
í saufpeningi, svo hann dregst npp og drepst,
enda í fullum boldum og frá nægu fóbri. Líka er
kvartab yfir því, ab heyin hafi eigi a& eins
verib mikilgæf heldur og óheilnæm, er menn
kenna öskufalli, er vart varb vi& í fyrra eptir
fráfærurnar, og þá leiddi af sjer talsver&ann
málnytu missi. Menn bafa og tekib eptir því
á stöku 8tö&um, ab grúi af smá yrmlingum
eba pöddum ýmislega litnm, hafa sjest í beyi
og á mönnum, sem bafa farib meb þab.
„A Kindilmessu f vetur’bar svo til, ab
Magnús nokkur Magnússon, — Magnússonar
skálds, 8em íyrrum var ýmist á Laugum eba
Magnússkúgum í Hvammssveit — lagbi af stab
úr kollaíir&inum og ætlabi þá um daginn sub-
ur yfir svo kalla&a Steinadalsiieibi, er liggur
milli Kollafjar&ar og Gilsfjarbar; vebur var mjög
Í3kyggilegt, og gekk tipp í bleytu kafald er
fram á daginn kom, en maburinn fremur ó-
skarpgcrbur, og þess utan hafbi honum á&nr
verib mjög villuhætt, og vinglabist strax yfir
höf&inu, ljet iiann svo strax fyrir berast þarna
norban til á hei&inni, eba netanvert í svo köllub-
um {lórarinsdal. þarnalá hann úti I kafaldinuá
5. dægur, gat hann þó loks skrei&st yfir heib-
ina, og ab bæ þeim, er Brekka heitir í Gils-
firbi, var hann þar 17 dægur í vatni, unz
Bjarni breppstjóri í Höfn í Hvammssveit sótti
hann þangab meb öbrum manni, og ætla&i a&
reyna ab flytja hann ab heimili hans, Ásgarti
þar í sveitinni cn vegna -þý&vinda, sem um
þa& bil gengu, var ekki fært yfir Svínadal,
svo hreppstjórinn varb ab láta fyrir berast
meb mann aumíngja þennan, á Hvoli í Saurbæ,
veiktist hann þá mjög, meb sótt og órá&i,
ab einungis varb hann nærturmeb því ab eins
ab dreypa á hann liátt á þribja sólarhring.
Hreppstjórinn sem sýndi hina mestu röggsemi
og drengskap vib tækifæri þetta, Ijet nú ekki
bi&a, ab sækja hlutabeigandi hjera&slæknir
Iljört Jdnsson í Stykkishólmi, er þá strax
brá vib, og eptir a& hann hafbi skobab sjúkl-
inginn, og álitib einsýnt, ab taka af houuiti
bába fæturnar, um mjóaleggi, sendi hann ept-
ir Olafi lækni Sigvaldasyni á Bæ í Barbastrand-
arsýssýslu um nótiina sjer til a&stobar, og
framkvæmdi hann svo þessa athöfn meb a&-
stob hans á tveimur dögum, meb því ab vib
Iiafa Klóróform, sinn fótinn livern daginn.
Verk þetta heppna&ist svo a& stúfarnir voru
algrónir innan 6 vikna, ab undanteknum 2
litlum of hyldgunar blettum á hægra stúfnum,
og var þó maburinn hjer og hvar á kroppnnm
ákaflega kostabur, me& sár á bakinu, og liol-
grafib vinstra lærib og hægri rnjöbmin, og |>ess-
vegna miklu veikari af sárum þessum heldur
en af aflimaninni þessi vibbur&ur vona jeg a&
a& sýni bezt hvab gób og hagkvæm læknaskip-
un getur bjargab mönnum, einkum þá menn
hera saman vib þetta, hinar minnstu skeinur sem
geta orbib hanvænar þá enga læknahjálp er
ab fá, og illa cr um þær hirt.
Eins og þab einatt ekki hefir verib lagt í
þagnargildi í hlö&unum, sem ófimlega hefur þótt
takast lijá læknastjettinni og ö&rum embættis-
mönnuin, eins virbist ekki sí&ur skytt ab geta
um þab, sem fimlega tekst í læknisiistinni, og
einkum þar sem annar eins persónuiegur dreng-
skapur og mannúb er satnfara, því þessi okk-
ar læknir, sýndi ekki einungis hina mestu
embættis skyldurækni og alúb meb ab leib-
beina og áminna, bæbi skriflega og munnlega,
um hvernig haga skyldi abhjúkrun á mann-
inum, beldur sendi honum a& gjöf neftóbak,
og talsvert af Ijereptum, sera þurfti honum til
naubsynlegrar a&hjúkrunar, og þar á ofan ekki
sett upp nema eina 10 rd. fyrir ferb sína og
fyrirhöfn, mjer fannst mjer því skyhlara ab
gela vibburbar þessa, þvi heldur sem velgjörn-
ingurinn og skyldurækni læknisins, kom frain
án manngreinar álits vib sárfátækan mann, og
þess vegna fagurt eptirdæmi fyrir hina a&ra
lækna vora.
Hvoli á sumardaginn fyrsta 1S72.
Indri&i Gíslason,
MANNALÁT OG SLYSPARIR.
13. dag febrúarmána&ar 1866, ljezt ab
Barbi í Fljótum fabir prestsins þar sjera Jóns,
Jón Gubmundsson Rögnvaldssonar ætta&ur frá
Fornhaga í Hörgárdal 66 ára gamali, gáfa&ur
mabur vel metinn og vinsæll. 20. marz 1872
dó á sama stab, ekkja nefnds Jóns og móbir
nefnds prests Margrjet Jónsdóttir, fósturdóitir
þjóbskáldsins sjera Jóns sáluga þorlákssonar
á Bægisá ytri 76 ára, gáfukona, gubhrædd og
lijartagób. þau höfbit átt sarnan 12 börn,
iivar af 6 lifa. PCí
4. apríl dó á sama heimili úr Iungna-
bólgu, Gutmnndur Stefán Jónsson (sonur opt-
arnefnds prests) á 16. ári, efnilegur unglingur.
Hann hafbi einkum stundab sagnafróbleik, en
jafnframt lært dönsku, þýzku og ensku, allt
lijá föbur 8Ínum
15. dag febrúarm. þ. á drukkna&i mabur
ofan um ís á Hornafjar&arfljóti, er hjet Kristj-
án Jónsson á Vindborbi á Mýrnm í Hornafii&i.
Bergur .Jónsson bóndi á Krosslaodi í Lóni,
varb úti í annari viku góú. Tveir menn fór-
ust í snjóflóbi fyrir utan Ketilstabi í Jöktils-
árhlíb, sem hjetu Sveinbjörn Vigíússon (járn-
smibur) en hinn Sigfinnnr Sigvaldason. — 9.
apríl þ. á. andabist óbalsbóndi Stefán Eiríks-
son á Skinnalóni á Melrakkasljettu á 65 aldurs
ári, albró&ir cand. theol. Magnúsar Eiríkssonar
í Kailpmannahöfn og ekkjunnar húsfrúr Hildar
á Krossi í Ljósavatnshr. en hálfbróbir Stefáns
sýsiumanns Bjarnarsonar á ísafirbi. Stefán
sálugi var me&al hinna merkustu bænda í þing-
eyjarsýslu, og sannkallab valmenni, hans mumi
því margir sakna, ekki einungis ættingar hanS
og sveitungar, hverja hann styrkti og abstob-
abi sem fabir, Iieldur og allir abrir, sem nokk-
u& þekktu þenna góbfræga merkismann.
10. maí þ. á. fórst raa&nr ofan uin ís á
Eyjafjar&ará, sem lijet Sigurbur Sigur&sson. 11.
s. m. dó bóndinn Sigur&ur þorkelsson á Moid-
haugnm í Glæsibæjarsókn úr hrjóstveiki og
taugaveiki. Hann var tæpt 52. ára og einu
meba! hinna beztu bænda þar í sveit.
AUGLÝSINGAIÍ.
Benidikt góbiir! livab veidur þvi? ab þú
skilar mjer ekki Kjartansrímu, sem þn varst
bebinn f.yrir vestan úr Skagafir&i í vetur, og
lofabir ab koma meb gú&um skiluin til mín,
gott þætti mjer ef þú vildir nú fara tii þes3
— ef þú á annab borb ætlar þjer þab —1
„vertu trúr yfir litlu svo verbur þú settur
yfir meira“. J. J.
Óskilalömb bo&in npp á Svalbar&sströnd
í liaust 1871. Hvítnr lambhrútur me& mark
heilrifa& biti aptan hægra hiti framaii vinstra,
og hvít gimbur meö mark sílt og fjöbur fr;
hægra biti aptan vinstra; mega rjettir eig-
endur vitja andvir&is þeirra til mín.
Sveinbjörn þorsteinsson.
Nýlega fanst á Moldhaugnaliálsi, látúnsbúinn spans-
reirspÍ6knr, sem geimdar er hjá Jónasi Ilallgrímssyni &
Bakka í Yxnadal til þess eigaudi vitjar, borgar fund-
arlaunin og auglýsingu þessa.
FJÁRMÖRK.
Fjármark. Gu&mundar Sigfússonar á Mö&ru-
felli : Tvístíft aptan hægra og
biti framan, Hvatt vinstra gagnbita&.
Nýupptekiö fjármark Jónasar Stefánssonar á
Egilsholti ÍRípurhrepp í Skagafir&i.
Geirstýft hægra, Hvatt gagnbitab
vinstra.
Brennimark. j s t"s |
Brennimark Júhanns Pjeturs Abrahamssonar á
Hlíbarhaga í Eyjafir&i J P A S.
Bangsi. A bæ einuin í Noregi, sat stúlka 12 ára
gömul í fyrra snmar hjá ám og geitfje fö&ur síns. Eitt
kvöld þá hún fór a& reka fjeb heim, vissi hún eigi fyrr
til eu bangsi hafbi læbst út úr skógarneft einu og teki&
forustngeitina. Stúlknnni þótti óskSp vænt um geitina,
þvf klukka haf&i líka verib sett í horuib á heoni, og
hngsar sjer a& bangsi skuli aldrei hafa hana. Hón
hleypur ab honum meb tág í heudi og lemur hann ui»
skrokkinu, en hann hjelt meb hrömmunurn um geitin®
ab aptan og ljet eigi laust þab er hanu hafbi náb, held'
ur en Grettir. þegar stúlkan sjer, ab þetta dugir ekki
kastar hún táginni, tekur í geitina og togar af öll®
afti. Fóru þá svo leikar, ab bessi Ijet iaust. Geitío
hafbi komizt vib í krnmlum haus, svo hún gat eigi ve)
geugib; reyndi þá stulkan ab bera hana og bisa henn*
áfram. En bangsi suautabi á eptir fjenu og sýinlí6t
líklegnr til ab vilja hafa eittlivab fyrir snúb si»n
Stúlkan átti þá úr vöudu ab rába; húu rjebi þab sam11
af ab skilja geitiua eptir. þó sárt væri, og tók skúg^'
renglu í iiönd 6jer og hljóp fram fyrir björninn og 6fl>
til hans. Hami leit vib henni, gjörbi henni ekki ine‘a
og gekk iun ( skóginn aptur. ^
Eitjandi u(j ábijnjdannadur ; BJ Ö m J.ÓD S S o llj
Akureyri 11172. B■ M. Siej>hdnssa»'