Norðanfari - 03.06.1872, Page 4

tekjum landsins. En af því þa?> kom upp
Iijá öllum fuiidarmöiinum, að þeir heföu hcyrt
hver um sig, marga sveitunga sína vcra á
þeirri meiningu aö ganga í samtök ab kaupa
ekki þessi tolluöu vínföng, af verzlunarmönn-
um núna árlangt fyrst um sinn, og þessi skoð-
mundi vera mjög svo rík og alvarleg mcöal
alþýöu, aö vart þyrfti nema Iivatamenn til að
koma samtökunum á, þá þútii bezt hlýöa, ab
fundnr þessi byrjafi þessa tilraun nú þegar.
Var þá stungiö upp á ab kjósa menn í
nefnd til ab rita nm ofangreind málefni í alla
hreppa tlúriavatnssýslu og fela nokkrum mönn-
um í hverjum hreppi málefni þetta til fram-
kvœmdar, og kvá&ust fundarmenn skyldu
styrkja málib í sínum hreppum ásamt nefnd-
um er fundurinn kaus til þess.
Af framansögbu sjest nú í hverjum til-
gangi samtök þessi eru gjörb, en þau geta
því ab.eins komist á og þýtt nokkub, ab mest-
ur hluti sýslubúa, jafnt konur sein karlar,
gangi í þetta, einkum hinir helztu menn; og
ekkert sýnir Ðönum betur hvernig þjóbviljinn
er í etjórnarbótar- og fjárhagsmáli voru, sem
sumir rengja svo mjög. Ef áform þetta lukk-
ast, vonum vjer ab fleira muni eptir fara, því
þab er svo líkt fyrirtseki Ameríkumanna þeg-
ar þeir hættu ab kaupa tegrasib ab Englend-
ingum, (sem getib er urn í Franklínssögu)
og sýnist ab hafa verib eitthvert fyrsta spor
til hins happasæla freleis þeirrar voldugu og far-
sælu þjóbar; þetta er iíka ebliiegt, því ekkert sýn-
ir betur andlegt afl hvers einstaks manns en ab
hafa krapt tii ab framkvæma þab, sem skynsemin
og sarinieikurinn sýnir þeim ab gjöri þá frjálsa
Nefndarmenn þóttust eigi þurfa ab fara
fleiri orbum nm þetta málefni, en skorubu á
þá cr þeir sendu brjef sín, um ab ganga í
þessi samtök núna fyrst árlangt, og fá til þess
svo marga sem þeir gætu þvingunarlaust; og
jafnframt óskubu ab þeir sem vildu ganga í
þessi samtök byrjubu þau þegar fyrstu skip
kæmu í vor; nefnilega ab kaupa ekkert af þelra
áfengu drykkjum, sem tollur er lagbur á, frá
þeim umrædda tíma og til sama tíma 1873,
Ab lyktum óskabi nefndin ab henni væru
sendir sem fyrst nafnaiistar yfir þá menn og kon-
ur, sem f framangreind samtök vilja ganga. —
Allir abrir íslendingar, ætlu og ab feta í
fótspor þessarar lofsverbu tilraunar Húnvetn-
Inga meb því ab kaupa alls ekkert af drykkju-
vörum, eigi ab eins tollsins vegna, heldur og til
þess ab taka fyrir hálsinn á ofdrykkjunni, sem
er, eins og syndin, rlands og lýba topun“.
Hitst.
VORHIJGVEKJUR
eptir
Riskup Dr. P. Pjetursson.
Hingab til hefur oss vantab licntuga hús-
lestrarbók frá páskum til Hvítasunnu. þessi
vöntun mun eflaust hafa ollab því ab, því mibur,
helzt til víba er farib ab leggast af ab lesa í
heimahúsum þenna tíma árs ebur þá alltjent
frá sumármálum. Or skorti þessum hefur nú
biskup vor bætt meö vorhugvekjum þeim er
komu út í haustib var, og ná yfir tfmann frá
páskum til h vítasunnu, svo ab nú eignm vjer eptir
hinn ágæta og starfsama höfnnd auk prjedikana
hans hugvekjur tii húslestra frá veturnótlum til
hvítasunnu. þessi flokkur af hugvekjum Bisk-
upsins er líkur hinmn fyrri ab því, a& jafnan er
einhver grein heilagrar Ritningar tekin til um»
talsefnis, og þessvegna má í rauriinni lesa þær,
jafnt á hverjum tíma árs sem er-, nema ef
vera skyldi svo sem 6 htigvekjur cr leggja út
af helztu atrifum úr upprisusögu Frelsarans.
Hugvekjur þessar líkjast öbrum gubsorbabókum
Biskupsins, er vjer allir þekkjum svo vel.
Málib er hreint og vibhafnariaust, orbfærib
Ijóst og liðugt, fagurt en látlaust. Ef nokkub
er, þá finnst mjer höfundurinn vera í þessum
liugvekjum sínum alvörufyilri, ebur rjettara
sagt sibavandari óg strangari, en vPast í öbr-
um gubsorbabókum sínum, og því get jeg í-
myndab mjer ab hinutn eldii mönnum falli
þessar hugvekjtir hans enn belur í geb cn
hinar fyrri, þótt eigi þurfi á þab ab bæta. En þó
finnum vjer hjer enn hib sama einkennilega ræbn-
snib; hjer talar enn hinn sami alvörufulli og
sibavandi kennifabir, sem ab vísu grípur eigi
hegningar svipu iögmáisins til ab afhýbasynd-
arann frammi fyrir dómstóii hins stranga ís-
raelsgubs, er refsar mönnum í reibi og bræbi,
en sem þó óafláfanlega abvarar meb djúpri al-
vöru gegn girndum og ástríbum, sem kaldsinni
og hugsunarleysi, gegn freistingum og tæling-
um heimsins, sem tómlæti og þrekleysi í dyggb
og gubsótla sem ælíb áminnir syndarann meb
lielgri vandlætingasemi urn ab ibrast einlæglega,
snúa sjer og trúa svo syndi/ hans verbi af-
mábar; en sem ætíb jafnframt ávarpar hann
meb kristilegri húgværb og mildi, bendir lionum
til himins og leibir hann meb kærieikans liendi
til nábar stólsins. Verib getur, því skal jeg
eigi neita, ab herra dr. Pjetur sje ástundum
eigi svo hrífandi, einkum þá er menn lesa
hann í fyrsta sinni, sem vor ódaublegi mælsku-
mabur meistari Jón. En jafnframt því er
skynsenii vor undrast mælsku meistarans,
dáist ab hinum jötunsterku snillyrbum hans,
fellur í stafi yfir hinum óvibjafnanlega stíganda
krapti í sönnunum hans og röksemdaleibslu,
og vjer liggjum flatir í duptinu lostnir af þrumu-
rödd hans frá Sínaí: þá finnur iijarta vort
optlega hjá honum litla ebur enga hvíld þá
minnumst vjer þess ab enda á dögum reibinn-
ar „bjó Gub eigi í stormvibrinu heldur í vind-
blænum“. Vjer förum því frá „meistaranum“
til „doklórsins“, því ab vjer höfum andlega
þörf á eigi ab eins ab komib sje vib kaun vor
heldur og ab þau sjeu grædd, skilningur vor
þarf eigi ab eins ab (hrífast, heldur þarf og hjarta
vort ab glebjast af voninni, styrkjast af trúnni
og finna fullnægju í kærleikanum. Oss nægir
eigi eingöngu ab heyra Gub á Sínaf fjaili bjóba:
„þ>d skalt“, heldur þörfnumst vjer ab heyra
Frelsarann á fjallinu prjedika um sælu. Fyrir
því förum vjer æ meir og meir frá meistara
Jóni til doktórs Pjeturs, því ab hann einn
fullnægir jafnt hjarta voru sem huga.
Eyfirbingur,
FRJETTIR HVILEID4R.
Úr brjefi úr þislilfirbi dags. 21. maí 1872
— „I hlákunni um daginn kombeztajörb lijer
nyrbra, nerna á uppbæjum sveitanria (sem næst
eru fjöllunum) þar Var fannfergjan fjarskaleg
og jarblaust frá nýári; út vib sjóinn bezti vet-
ur hjer, einnig á Langanesi og Sljettu".
Ur brjefi úr Skagaf. dags 27. maí 1872.
— „Gránufjelagib varb þá fyrri til ab kveba
upp betri sumarprísa, heldur en kaupmennirnlr>
hvab sem þeir nú gjöra hjer eptir. því ættu
þeir, sem nokkur vöruráb iiafa, ab láta fjelag'
ib fá hjá sjer þess meira af vörum; þó þab þ'í
mibur, eigi hafi verib venja ab undanförnu, ab
þeir hafi fengib mesta vöruna, er fyrstir ha(a
orbib til ab bæta prísana, heldnr þeir optast
setib fyrir, er eptirbobin hafa gjört, en hinir
látnir sitja á hakanum; sem drepib hefir nibur
alla verzlunarkeppni og um leib bakab lands-
mönnnm árlega margra þúsund dala tjóni“.
Oss iiefir verib skrifab frá Englandi 12.
apríl þ. á., ab þaban sje von á manni hingaö
til lands í sumar, sem vilji kaupa, ab minnsta
kosti 10,000 pund eba 125 vættir af ull, fyr-
ir ávfsanir upp á Hambro stórkaupmann, gull
eba silfur. Menn ættu því ab doka við, ab
lofa eba selja ull sína og vita fyrst hvab Eng-
lendingurinn vill bjóba í hana.
þess er vert ab gela: ab þab er eigi fjárafla-
löngun kaupmanna eingöngu ab kenna, ab þeir
hafa nú liækkab verbib á tjöru, steinkolum,
járni og fl , því erlendis hefir þetta mebal aun-
ars liækkab mjög í vcrbi, sem kemur til af því,
ab flest vinnandi fólk hefir í ýmsuradöndnm, í
Evrópu einkum á Englandi og í New-York tekib
sig sainan um, ab selja vinnu sína miklu dýrari
en ábur, jafnvel hætt ab vinna, eba þá 'stytt
vinnutíman, um fjórba part ebajafnvel allt aö
þribjungi en sett upp sama kaup og ábur. þess
vegna hljóta þeir sem vinnuna kaupa, aö selja
ab sama lilutfalli dýrara þaö sem unnib er.
29. f. m. lagbi barkskipib Emma Aurvegne
hjeban af stab á leife til Noregs, ab sækja
timbur. Meb skipi þessu tóku sjer 3 aflönd-
um okkar far, er ætla til Wisconsin, og heita
Jóhannes frá Nesi ( Höfbahverfi, sonur sjera
Arngríms sáluga Bjarnasonar, er seinast var
prestur ab Ytii-Bægisá, Jónas Jónsson brób-
ir prestsins sjera J. Austmanns á Halldórs-
stöbum í Bárbardal og Jón Halldórsson vinnu-
mabur frá Stóruvöllum í sömu sveit.
Um mibj&n næstl. niánub rak fertugan hval
skemmdan og mikiö skertan, upp á Arnarnes-
reka í Kelduhverfi, er Múlakirkja í Abaldal á.
29.—30. f. m. skall bjer á enn eitt stór-
hretib, svo víba kom mikil fönn, og sumstabar
illkleyf; og nokkub af fje sem úti lág, fenntí
eba hrakti tii danbs; auk þess sem skepnu-
fækkunin með ýmsu mdti ööru heldur áfram,
og lambadaubinn sem yfir tekur Lítiö sem
ekkert aflast nú dr sjó; þaö virbist því, sein
ab hinni almemiu velfarnan sje nú sýnt í tvo
heimana, Fátt hefur frjetzt af hákallaskip-
unum, jsem flest höfbu verib á liafi úti og
mikil hætta búin, af ísnum og stórhríbinni er
var austan landnorban, og einhver hin mesta
meb snjókomu og veburhæb, fer í manna rhinn-
um hefir um þennan tíma komib hjer.
— Af því sem spritblanda kaupmanna er
grunub um óheilnæmi, og jafnvel ab liún hafi
átt ab bana 2 mönnum í Hafnarf. og 1 í Reyja-
vfk þá er vonandi ab yfirvöld vor og læknar
hlutist til um, að gjöra þær rábstafanir, er í
þessu Ulliti álítast kynnu ab vera naubsynlegar.
— I gær gekk sjera Gnnnar í Höfba á skíb-
um á annexíu sína Grítubakka í Höfbahverfi,
sem mun dæmafátt í sjöttu viku sumars.
Eiyandi og ályrydaimadur : Björn JÓllSSOIl.
Akurcyri 1872, B- M. S t cp h d n s s o n.
Syslumabur var gamall og æfbur í kaup-
málagjörbum svo hann þurfti eigi langa stund
til aö semja skjaiiö. þegar kom aö þvf, er
rita skildi nafn kanpanda, sagöi stúdentinn:
,Skrifiö þjer: Pjetur Schlieh" I Pjetur gamli
vaknaöi í þeesum svifum, neri augun stóö upp
og sagöi: „Ernst! Tíminn IfÖur! Nú e.r
skammt til þess tíma er menn munu vænta
mín'1. þá gekk Ernst út, tók í hönd bonum
og sagöi :
„Komiö þjer inn I menn vilja þjer sjeuö
viö kaupmálanu, sem hjer er gjöröur “
,,En mótiö, sem mjer var stefnt til ? segir
kall“.
„frjer hafiö nógan tíma til þess. Hjer
þnrfiÖ þjer aö vera viö gjörning, sem kemur
ybur viö 8jálfum“.
Ernst leiddi hann inn í horn á húsinu,
þar sem skugga bar á, og ljet ekki tnóöur
sína sjá hann. f>ví næst fór sýslumaönr aö
lisa upp kaupmálann.
„Hvaö á þetta aö þýöa“ ságöi Pjetur
gamli, þegar hann heyröi nafn sitt lesib í skjali,
sem honnm kom ekkertviö. „Ernatl eru menn
aö gjöra hjer spott að mjer ? Fyrir hvaö
roun jeg kaupa allt þ*tta“?
„Ernö þjer búnir aö gleyma, guöfaöir minn
góöur! aö þjer eigiö skuldunaut í borginni?
þeir hafa haldiö orÖ sín trúlega og faliö mjer
á hendur aö borga húsiÖ ybar vegna“.
AÖ svo mæltu tók Ernst fram peninga
pyngju, Opnaöi hana og taldi þaban fram á
boröiö 2,000 gyllini.
„Hjer er þá andviröiö“ sagöi bann „fyrir
hÚ8iÖ og garÖinn. Er Pjetur gamli nú ánægöur“.
„Já meira en þaö“ sagöi kari „þú hefur
þá verib einn af þeim, son minn! sem Iof-
uöu mjer húsinu“,
„Og hjer er móöir mín sem skipaöi mjer
aö efna loforö mitt*
„Veriö þjer velkominn til okkar herra
Pjetur„ sagöi Katrín, „son minn áleit þaö helga
skyldu aÖ halda loforö sitt viö aldraÖan þurfa-
mann, þó hann vissi ekki hiö minnsta um þaÖ,
aö þjer væruö velgjöröa maöur okkar. Jeg
studdi þetta álit hans, hittallt hefir hann gjört“.
„Jeg þigg þá þessa eign mjer til nota
meöan jeg lifi, og þó meö því skilyröi aö jeg
veröi hjer ekki einn“ sagöi Pjetur og tók í
hönd Katrínar, „Húsiö er nógu stórt handa
þrem vinum, og liggur svo nærri borginni, aö
Ernst getur búið hjer og BtundaÖ eins fyrir
þaÖ bókiönir sínar. Eptir minn dauöa skal
alit vera ybar eign. Meö þessurn koBtum þigg
jeg húsiö“.
Nú þóttust þau öll fuli sæl oröin. Pjetur
þakkaöi þeim mæöginum velgjörninginn við
sig og þau iionum.
Eptir iítinn tíma komu hinir stúdentarnir
beim og voru þá fjelausir. þeir höföu eitt
öllu sínu gróöafje í gjálífi og sbemmtununi
en alls ekki af hrekkvísi.
þegar þeir heimsóttu Pjetur gamla tók hann
sem bezt á móti þeim, þó hann nú vissi aö
þeir höföu lítils metiÖ aö efna heit sín.
Um þetta leyti kom til borgarintiar furst-
inn sem hjálpaöi Ernst, og fjekk nú aö vita
aö beiningamaöurinn sern hann vildi efna heit
sín viö, haföi verib gamall velgjöröamaöuf
foreldra hans og guöfaöir Ernst, þó hann vissi
þaö ekki. Hann kallaöi þá Erust til sín og
og sagbi honum ab hanri skyldi njóta sem beZ*
hinna 1500 gyllina og aldrei hugsa til ab borga
þau.
Nú var Pjetur gamli kominn um síbir 1
kyrrb og ró eptir margra ára vergang °S
hrakninga.