Norðanfari - 29.04.1874, Blaðsíða 4

50-—
vorri. Um yfustjórn lanósins liefor verií rætt
og ritafc skýrt og skorinort ; innlenda stjórnin
má sannariega fieita handahóf og stjórnleysi,
nema hvafe álögum er hvatanæfa hnofcaÖ á fá-
tæka alþýíu, og tollar heimtaíiir meb harÖýigi
og mjsknnarley8i. Itrauiunum er steypt saman
láilaust, aí) söfnuíunum fornBpurfcum, og þeim
til ógeís og óhæginda, prests- og kirkjugjöld
tekin aö fullu, fyrir 2 efca 3 messunefnur á ári
og svo sem enga barnauppfræfcingu eöa annafc,
þannig eru söfnufcir orínir til fyrir presta, en
ekki prestar fyrir söfnubi; slíkt og þvilíkt gjör-
ræbi er óþolandi, fyiir alla þá er vit og tilíinn-
ing hafa; því hvab getur í sjáifu sjer veriÖ ó-
eblilegra og ranglátara, já sjálfri kristninni til
meiri óþrifa en þab, afe upp á söfnubina sje
hrundib lítt nýtum og mibur þokkuium prestum ?
fullkomib trúarfrelsi og köllunarrjettur til presta,
er þab eina eblilega og rjetta, en hvenær verb-
ur þab ofaná í þessu prótestantiska páfalandi?
Mörgum af prestum vorum og heldri mönn-
um, er nú mjög órótt og óglatt út af vestur
förunnum, og tala um þær, sem abra vitleysu,
og kalla megnasta óráö þeirra sern fara, en
þjer sem takií) mót brjefum í BNorbanfara“, og
Páll Agent, sem gefur út #Amerfku“ erub á-
litnir af sumum, sem þeir er rába land undan
konungi8.
Úr brjefi af Langanesi, dagsett 5. apr. 1874.
„þessi vetur hefur verib einhver hinn harbasti
og snjómesti, er komib hefur til nokkurra ára
þab kom bati hjer í góulokin, svo þá kom
víba upp jörb og hafísinn rak frá ; en nú stöt-
ugt upp f viku, hafa gengib sífeldar bleytuhríb-
ar landnorban, svo nú er komib fjaskalegt fann-
fergi og aptur komin hafþök af ís, svo hjerlít-
ur ekki bjargvænlega út, ef ekki skyldu verba
fljótlega umskipti á því; hjer eru margir orbnir
heylitlir og sumir heylausir. IJjer er almennt
heilbrygbi manna á milli, ab frátekinni tauga-
veikinni, er gengur á tveim bæjum hjer á Nesinu,
en er samt núna í rjenun. I sumar sem leib,
rak hjer á Sybra-lóni 30 álna langt trje, og á
Eldjárnstöbum annab 18 al. langt og febmingur
á digurb“.
Ur brjefi úr þistilfirbi d 7. apríl 1874.
Uarbindin, sem virtust ab vera í andrarslitrun-
um seint á góunni, eru nú fyrir alvöru geng-
in aptur, „og hálfu verri heldur enn ábur“. Nú
í páskavikunni kom svo mikil snjókyngja, ab
slík hefur eigi ábur komib hjer á þessum vetri.
Nú er og hafísinn búinn ab þekja allan sjó,
svo langt sem sjer. þab lítur því illa út meb
skepnuhöldin, ef ekki kemur því brábari og
betri bati, því nú þegar eru margir á nástrái“.
Úr brjefi úr Keldubverfi. „þess hefur ver-
ib getib í blabinu Norbanfara, ab í Kelduhveifi
hafi rekib eba nábst hjer um 100 höfrungar,
sem satt var, en þess var ekki getib, hvab þeir
seldu, sem áttu spik og megrur; jeg skal því
þeim til verbugs heiburs, en öbrum til vibvör-
unar, ab breyta ekki eins, ef Gub kynni ab gefa
þeim blessun sína, geta þess, verb á spikinu var
4 mk. fjörbung., eba vættin 5 rd 2 mk., og var
þó sjálft spikib næfur þunnt en hveljan þykk.
Megran af höfrungunum kostabi, þá búib var
ab skera af haus, bæxli og sporb, 2 rd. og
segja þó sumir, ab höfrunga megran, sje lak-
ari fæba en selmegra. Jafnframt er þess vert
ab geta líka, ab í þistilfirbi rak og nokkra höfr-
unga, og voru vænstu megrurnar seldar á 8 mk.,
auk þess sem mörg var gefin, en spikfjórbung-
urinn^seldur á 40sk*.
Úr brjefi frá Mývatni dagsett 11. apríl 1874.
„Hinn 18. sept. f. á, kom hjer fyrst talsverb
hríb, þó varb snjór ekki mikiil. En þann 24.
fór aptur a& hríba ab mun, og mátti þá full-
komlega heita, ab þá væri veturinn algjört geng
inn í garb, þó snemmt væri. A& vísu kom
ekki fjarskalegur snjór fyrri en 5. og 6. októ-
ber og svo þar á eptir hvab ö&ru verra t a. m.
8. oktober ljet jeg taka alla hesta í hús, hinn
11. lömbin, 13 ærnar og þann 22. saubina,
síban hefur allt af stabib vib ab kalla ljettis-
laust hjá mjer og fleirum- þab er þvf engin
furba þó farib sje ab sneibast um heybyrgtir
manna, og er þab nú Mka svo, ab komiekkial-
gjör&ur bati, fæ jeg ekki betur sjeb, en þab
horfizt til mestu vandræba. Ab vfsu, er sem
stendur, næg jörb hjer ofan vib vatnib , svo
vonandi er ab ekki gangi þab á hjer eptir, a&
gjeldfje verbi ekki borgib ; aptur er annar bú-
peningur, sem ekki lifir nema a& hafa hey.
Víta er farib ab gefa kúm og hestum mjöl, og
var þab hin mesta heppni, a& nægur kornmat-
ur hefur verib og er enn á Ilúsavík ; abia hjálp
er ekki ab fá, því varla er nokkur, sem mist
getur, sem dregur af heyji. þann dag f dag
er ekki komin jör& á bæjum, sem eru næst heib-
inni meiri en svo, ab í bezta vebri fá kindur,
sem svarar þrifcjung gjafar, og svona er út Laxárdal
vestanvarban og framan til f Reykjadal. Veik-
indi eru a& stinga sjer nifcur & ýmsum stöbum,
er >11 örtub lungna veiki; einnig hefur
taugaveiki verib á Gautlöndum meiri partvetr-
ar, cn ergum hefur hán banab þar en sem
komib er, og hennar eigi vífcar orfcib vart. Milli
þc8s 14. og 15. f. m. sálafcist Stefán Gamalíels-
son á Haganesi hjer ísveit, frá konu og 5 börn-
uni, hverju ötru yngra, Stefán sál. var vel greind-
ur mabur og hagorfcur , stilltur og gubrækinn,
en hafbi jafnan frenrur vib fátækt ab búa“.
Frjettir ab austan: 14. þ. m. kom
hingab sendimabur úr Fljótsdal, er sagbi þar
vægari vefuráttu, en hjer hafbi verib, en þó
tæpt mefc heybyrgfcir og skepnuhöldin á veik-
um fótum. Sumir austfirbir höfbu þá enn ver-
ib ab meiru og minnu þaktir lagísum. Matar-
bytgbir höffcu verifc orbnar litlar bæbi á Seyb-
isíirbi og Eskjutirbi, nokkrir voru og þar farnir
ab gefa skepnum sfnuni korn, sem fæstar vöru-
byrgfcir geta stabist Kaupskip eitt haffci ver-
ifc komib á Papaós og ein frakknesk fiskiskúta
meb bilub möstur og reiba inn á Fáskrúbsfjörb.
Skipverjar böfbu sagt ab ófribar væri þegar von
á millum Frakka og Prússa. I vetur í miklu
hrífcinni 11. og 12 janúar, höfbu 60 saubir
tínst á einum bæ í Alptafirbi og á öbrum fjár-
mörgum bæ allir saubirnir. Eystra hölfcu mörg
bjarndýr gengib á iand, en engan skaba gjört,
þau höfbu líka verib stygg. A Brekku í Mjóa-
firbi urbu 2 af þeim unnin, og þó annab ekki
fyrri en afc búib var ab skjóta á þab 3 skotum
2 á landi og einu á sundi og brjóta í því haus-
skelina mefc exi; þab var 8 fet á lengd, en hitt,
sem drapst af einu skoti, 7 fet.
Ilinn 18. apríl sí&astl. höf&u þegar inn-
skrifab sig til vesturfarar á næstkomandi sumri,
efca til afc flytjast meb „Den Norsk-Anrerikanske
Dampskibslinie“ beina ieib frá Islandi til New-
York 530 talsins og von á 20 — 50 í vi&bót, en
þó nokkrir gangi úr, sem næstum er sjálfsagt
fyrir sakir veikipda, dau&a og fl., er líklegt ab
talan 530 haldist, og er þetta eigi alllítill úiflutn-
ingur á einu ári úr svo fámennu landi; en þab
sýnir ab menn eru hjer ekki ánægbir, en hvort
þeir flýja undan stjórnarástandi því, er hjér hef-
ur verib allt of lengi, eba óblíbu náttúrunnar,
eba hvertveggja, er hverjum einum kunnugast
sjálfum. Hvort hib nýja stjórnarfyrirkomulag,
spekir menn í landinu, mun tíminn bezt leiba f
ljós. Vjer 8knlum engum getum fara um þab
ab sinni
14—15. þ. m. var hjer mikib ofvifcur land-
sunnan, en gekk um nóttina í vestanrok er þá
sagt ab skip eitt af Ýjörnnesi hafi verib í há-
kallalegu , sera ekki var spurt til þá seinast
frjettist hingab. í hinu sama vebri höfbu Gríms-
eyingar komib úr hákallalegu og náb undir eyj-
una ab austan, og lagst þar ásamt ö&ru skipi,
er var úr landi, en eptir nokkra tíma slitnubu
Grfmseyingar upp; er haldib a& þeir hafi brot-
ib skipib, því ab austan á eyjunni eru engar
lendingar.
26. þ m. barzt hingab í Iausum frjettum,
ab í mikla vestanrokinu, sem var hjerumnótt-
iria hins 15 þ. m , hafbi skip eitt, er var frá
Höfba á Höfbaströnd og var í hákallalegu týnst
meb 8 mönnum; forma&urinn hjet Jón Jóna-
tansson frá Ilöffca Skip þetta bafbi verib gam-
allt og fúi&, og ab kunnugra sögn alls eigi sjó-
fært, er Jón engu skeytti, því a& hann var
hinn mesti ofurhugi og kappsmafur og aflafci
hjer nyrfcra manna mest úr sjó, af fugli, fiski,
hákalli, sel og hnýsuin. Fyrir þetta sama veb-
ur liöífcu og 2 skip róib til hákalls úr Fljótum,
nábi annab þeirra meb mestu herkjum landi
aptur í svonefndri Breibuvík, sem er millum
Stráka og Engidals vestan megin Siglufjar&ar.
Skipib sem var þungab af hákalli og lifur og
er þab tók ni&ri , brotnafci gat á þab1 ,
forma&urinn Arni bóndi þorleifsson frá Mói,
fór þegar út meb kabal og gat svamlab til
lands, og svo hinir af skipverjum á kablinum
á eptir. Hitt skipib úr Pljótutn, hleypti til
Flateyjar og braut sig þar í lendingunni, en
menn allir komust af.
A Sumardaginn fyrsta, höfbu 9 norbmenn
komib á 2 bátum upp á Dali efca Siglufjörfc, er höfbu
verib vib selaveifcar, en brotib skip sitt f ísnum
og þab sokkið : þeir höfbu verib allslausir og
nær dauba en lífi.
12 dagana af mánu&i þessum, var hafátt
meb meiri og minni snjókomu og hörkum, var
þá en víba í sveitum komin mikil fönn ofaná
gaddinn, er fyrir var og jarfclaust, en hjer a&
kalla allt norban fyrir landi stappab meb hafís.
Meb 8UinarmáIum, efca einkum frá hinum 23
þ. m skipti um ve&uráttuna til hins betra, svo
ab síban hefur hver dagurinn verifc öfcrum betri,
og meiri og minni jörb komin upp vlbasthvarí
sveiturn. Áfcur batinn kom, voru nær þvf ali-
ir komnir á nástrá og skepnnr sumstabar lang-
dregnar, svo til stórra vandræba horfbi, og
höf&u þð margir treint heybyrgbir sínar meb
því afc gefa skepnum korn, t. a, m. er sagt ab
1) Dnnur frjett segir ab skipib hafi brotnab
mjög og þab er á því var farist cba skemmst.
á einum bæ í þingeyjarþingi sje búib ab
skepnum þar tim 20 tunnur af kornmat.
Nokkrir háfa í þessum mánufci róib til h®*
kalls og tvennir þeirra aílab, abrir 10 en himr
20 kúta íifrar í hlot. Nokkub hefir og aflast
affiski, bæfci út í álum þar sem autt er, og 8í0
bjer inn eptir firbinum upp um ísinn, og h^1
bann þó , þar sem vakafc heflr verib ofanuH1
hann, verib 1—3 álnar þykkur , eba jafnvel
meir.
þrjú kanpskip eru sögb komin á Seyfci8*
fjörfc, Hjálmar til Húsavíkur, Hertha og S*'
björg til Akureyrar.
I næstlifcnum ágústm. urbu eina vikuna I
Ameríku þessir sk^&ar, slysfarir og manndráp, sen1
annafchvort höfbu orsakast af náttúrunnar völd'
um eba af manna höndum, sem er eigi a& furba,
þá menn hugleiba hvab víblend Ameríka er, og
í annan stab hafa tillit til þess grúa af fólki,
daglega streymir þangab frá öfcrum lönduiOi
og víst sumt af því „misjafnir saubir í mörgu fje
ófarir þessar eru þó engu stórkostlegri efca meió
ab tiltölu, á mðts vib þab sem fram fer af slíku I
hinum minni ríkjunum. Blöb Ameríkumanna
hafa án afiáts skýrelur um meira og minna tjói’i
er orbib hafi þar e&a hjer, og opt er hib greini'
legasta sagt frá, og sögur þessar einkenndar
meb hinum hræbilegustu yfirskrlptum Til dærn'
is skýrir eiit einasta blab „New-York Her-
ald’s* vikublab írá miklu afþessurn frjettum, et
greina frá hvab skeb hafi þá vikuna, t. d. fr^
Missouri, a& þar hafi komib ofsavebur, er feykl
hafi burt húsum, drepib 2 menn ogsærtnokkra
abra. I Jowa hafi koinib urmull af engisprett'
um, er hafi eybilagt þar allan jarfcargróba. Mikln
stórkostlegri hafi þó brennurnar verib,- er æfl
hafi á ýmsum stö&um t d. í Baltimore, er vaf
ein 8tórbrennan og önnur í Norfolk, er st<5ð
yfir í tvo daga, og eldurinn í senn brotist
út á mörgum stöbum í bænum. Enn frem'
ur urbu og 2 brennur á Portlarrdi og tjón-
i& vib hina fyrri metib 137,000 dollaraf
einnig hafbi brunnib glersmifcjuvjel í fylkinU
New York, sem kosta&i 40,000 dollara. A eyj'
unni Long Island brann mikib af skógum, sem
þar eru, og er sagt a& þab tjón hafi ekki ven&
búib a& meta til ver&s. þessu pæst er sag*
frá óförunum á járnbrautunum, sem eigi erO
heldur smávaxnar. I Maine þeytti fdllibylur
burt járnbrú einni, sem var 300 feta löngí
gufuvagn einn og kerra, er var áföst vrb hantt
fauk í fljótib, kindarinn beib bana og 4 roená
abrir meiddust stórkostlega. A járnbrautino1
millum Ohió og Baltimóre varb gufuvagn eig‘
stöbvabur svo hann þaut áfram tvær þingmanna-
leibir á hverri einni klukkustund, unz hann len*1
á flutningsvagrialest, og sprengdi hana all®
sundur, svo 20 vagnar eybilögfust, sem fernsd^
höfíu verib korni, tóbaki og vibarull, þrír menn
Ijetu lífib, og þrír afrir særbust. Frá skipa'
heiminum, eba á sjónum er og sagt frá ýmsu01
óförum, nl. ab í Óhió hafi sokkib gufuskip eilt
á 15 feta djúpi og 4 menn druknab. A strönd'
um Nýja Skotlands hafti eitt skip sírandab, *
hverju margir höffcu týnt lifi. I Baltimore hafb'
ókenndur fiskur (líklega hákall) bitib í fót *
manni, svo ab af varb a& taka fótinn. Marglf
dálkar blabanna eru einungis morbsögur.
(Franrhatd síbar).
UPPBOÐSÁUGLÝSINGAR.
Vegna hins bága tíbarfars, liefir hlutabeí?'
endum konrib ásamt um, "ab fresta uppbo&i
dánarbúi síra þorsteins sál. Pálssonar á Háls’
Fnjóskadal til 3. og 4 júní næstk. Uppbofcifcbyrjaf
kl 12 — 2 e m. Upp verfca bo&nar og seldar, ef vi®"
unanlegt bob fæzt, jar&irnar: Leifshús á Svalbár&8'
strönd 15,3. hr., Ðæli í Fnjóskadal 14 4 hr. og 0°
á [Flateyjardal ILt hr. einnig ^ úr hákallaskip'r,tl
Llríseying, svo og kýr, hestar, ær, saufcir, gemliu?'
ar, búshlutir, smíðatól og bæknr. Uppbobsskij'
málar vería til sýnis á uppbo&ssla&num , h^l'
um márrnfci ábur enn uppbobifc er haldib.
Hálsi 22. apr. 1874.
Erfingjarnir.
n
— þri&judaginn þann 19 maím. næstk- .
11. f. m. verbur á Munkaþverá haldifc opi)lt)e.
uppbob og þar seldar 1 efca 2 kýr, 3 eba 4 hftí,
o: 20—30 saubkindur og ýmsir búshlutir.
málar fyrir uppbobi þessu verfa auglýstif v
uppbobib.
Skrifstofu Eyjafjarbarsýslu 27. apríl l87á-
S. Tliorarensen.
Eigandi ug dhyrgdarmadnr: lljöm .1(111 SSOf*'_
Akureyri 1374. tí. M. Stephdnsso”'