Norðanfari - 11.08.1874, Blaðsíða 2
94 —
í Hiinningii nm 1000 ára öldina liínu. Hvafe á
þaö heita? Komi þeir meb tilhlýöilega og vin-
aælla nafn en nafnih ’ISLAND.
M. J.
„SVO ER MARGT SINNIÐ, SEM MAÐURINN®
Mjer finnet skylt a& þakka Norianfara
fyrir þær mörgu og ágætu ritgjörbir, er bann á
ýmsum tímum, hefur fært oss, viövíkjandi helztu
velferbarmálum vorum, og margskonar frjettir,
er oss varba. Metal annars heyrum vjer opt
spurt um, hvafc Norfanfari segi nú í frjettum af
löndum vorum í Ameríku. þab virtist vera
oriJiö áhugamál, fjær og nær, a«b flytjast vestur
ura haf, til „Vínlands hins göba“, ef þeim líð-
nr þar vel, sem þangah eru komnir, og víst
þætti hjer um pláss, æriB skarb fyrir skildi, ef
Nf. færi aö hlibra sjer bjá, a& segja frjettir þaí>-
an af löndum vorum, — hann mun lieldur ekki
gjöra þaí> —. Virbast helzt 3 orsakir til fólks-
flutninga hjeban, nefnil. hin fyrsta köld og hörb
ár, er menn fá naumast stabist, sú önnur, hversu
óæskilega hefur gengib, og gengur enn, ab fá
viburkenndan þjóBrjett vorn í stjórnarbótar- og
fjárhagsmálinu og (1, og í þriBjalagi sívaxandi
útgjöld og skattar á almenningi, og til nefnum
vjer t. d. tvo skatta, sem menn ekki ábur
þekktu, og því síliur guldu, hjer austan lands,
þaí> er Bamlagningar-skattur og öreiga eba dags-
verkamanna skattur.
Bábir þessir áminnstu skattar, eru, ab því
oss er kunnugt, næsta illa libnir, en einkum
hinn síbari, sem fyrir skömmu er runninn af
stokkunum1, og fátækum bændum þríst til aí>
borga, o: þeim sem ekki eiga fje til 5 hundr.,
ef þá er 1 hundr. eba meir fram yfir manntal,
hverjuin a& ber, eptir lögum og landsvenju,
dagsverk a& grei&a til síns sóknarprests, og er
þá au&sætt, a& þeir borga dagsverkið umfram
ríkuBtu skatibændur.
þa& er ekki líklegt, a& nokkur löggjafi, haíi
ætlast til, a& hinn kraptalitli (bóndi) skyldi bera
langiumþyngri byr&i, en sá sem hefur margfaida
krapta vi& hann. þa& hefnr aldrei heldur verið
venja—hjer eystra—a& grei&aþann skatt, enda
er fje öreigans opt hla&i&, anna&hvort skuldum,
leigum e&a rentum, og finnst oss a& slíkur
skattur mætti jafnvel heita nau&ungaskattur ;
jafnframt ætlum vjer, a& mjög fáir syslumenn
haö vilja e&a hjarta, til a& krefjast hans, e&a
láta taka logtaki, út af þeim bágastadda búanda,
me& því sumir kunna, a& gömul venja hafi laga-
krapt, og „opt látin hafa meira gildi, en skrif-
u& lög, er um langan aldur ekld hefur verið
framfyigt“, og Júnsb. þegnsk. 1. kap. nefnir
einungis þa& fje sem ma&ur á (o: skuldlaust fje)
til skattgjalds, en hitt ekki, og ekki heldur
fasteign að reikna skatt út af.
þa& væri mjög æskilegt, ef menn vildu svo
vel gjöra, a& rita um þa& í Nf. hverjar helzt
mundu orsakir til fólkeflutninga hje&an af landi
burt, og lagfæra þa& sem mi&ur fer, en ekki reyna
til a& fyrirbyggja , a& vjer fáum a& vita hvern-
ig þeim landsmönnum lí&ur, sera hafa sýnt þann
kjark og dugnað, a& dæmi hinna frægu for-
fe&ra vorra, að nema sjer land og bústað á
fjarlægu landi.
þann 10. júlf 1874.
Austfir&ingur.
— I Nor&anfara, Tímanum og þjó&ólfi, höf-
um vjer lesi& 4 greinir um Símon Bjarnarson
dalaskáld, ein greinin er eptir síra Mattías
Jochumsson nú or&inn ritstjóra þjó&ólfs, vel
samin f alla sta&i, því þar dæmir hann Símon
hreint og beint, sem vi& mátii búast af slíkum
ágætis manni, en hinar greinirnar eru eptir
höfunda þá sem elska meir myrkrið enn ljósið
auísjáanlega enga vini Símonar, því þær finnast
oss í fyllsta máta óvinveittar, og fara Iangt
útyfir sannleikans- og kærleikans vebönd, þar er
Símoni lýst, eins og einliverju óttalegu ill-
hveli í ginnungagapi, vi&iíka og Danir hafa
lýst Jóni Sigur&ssyni, í alsherjar málum Island3
og Ðanmerkur, þar er Símoni boriö á brýn, a&
hann sje drambfullur og sjálfhælinn , kalli sig
dalaskáld*, hafi gefi& öll sín ljó&mæli út sjálfur,
jafnvel þó nöfn útgefendanna standi á þremur
þeirra, og a& þjó&tungu vorri og bókmenntum
sje háski búin af honum, og hans Ijó&mæli muni
ver&a eilíflega til svívir&ingar, þar er hann kall-
a&ur binu smánarlegasta auknafni, og skáld-
lega vola&ur vesælingur — því breg&ur nokkuð
und'arlega vi&, a& næsium því öll blöð landsins,
skuli þurfa a& hjálpast til a& fella þennan and-
lega vola&a vessæling — ennfremur skora þess-
ir herrar (!) á þjó&ina, a& kaupa ekki rit Sím-
onar, og rá&leggja foreldrum, a& láta ekki börn
sín lesa þau, því þetta, sje víst hi& ska&legasta
sæ&i í akri hjarta þeirra, óttalegur væri Símon
ef þetta væri heiiagur sannleiki, en þa& sjá
allir me& heilbrig&ri skynsemi, a& þetta er
hatursfull iýgi, og slíkar greinir og þessar, erl1
mest höfundum sjálfra þcirra til vansæmdar, '
Ijó&mæli Símonar hafa ná& þeirri hylli roe'*'
almennings, sem a& stendur óhogguð fyrir slfk'
um greinum, allt annað væri þa& ef nafngreinti11
menn ritu&u með gildnm ástæ&um og kristileg11
hugarfari; a& vísu hefur einhver í þjó&ólfi fö"
að heillanga grein um Símon og „Smámuni“ ha119
II. hepti prentab á Akureyri, sem kallar 6,í>
Yestlir&ing og vill koma me& áslæ&ur, en þæt '
finnast oss hvorki margar, og því sí&ur á gá&'
um grundvelli bygg&ar sumar iiverjar, og
höfuð hinar 3 áíurnefndu greinir vera ritaða^
þeim anda, sem vantar alla kurteysi og hlut'
drægnislausa skynsemi til a& dæma.
A& voru áliii eru mörg kvæ&i eptir Sínio11
gó& og skemmtileg, svo fáir ómennta&ir mun11
yrkja betur, og jafn ungir hjer á iandi, °Í
óskum vjer gjarnan, a& sjá meira á pren11
eptir hann, og óskum jafnframt, a& hann vand1
sig, og sje ekki eins fljótvirkur, eins og hann
vir&ist a& hafa verið á surnum Uve&skap síU'
um.
A. S.
SKÝSRLA
yfir lýsisafla þiiskipa vi& Eyjafjörð vertf&ina 1873, iagt upp vi& bræ&sluhósi& á Torfunefi.
Nöfn skipanna. Nafn skipsljúra. Lýsisafli, Tunnur. Aihugasemdir. Fer&ir.
Akureyri . . . Jón þór&arson á Espihóli . . 127 2
Árskógsströnd . . Jón Magnússon á Kiossum . . 132 3 ef til vill lagt upp hei1I,a'
Baldur Baldvin Jónsson á Grund , . 24 1 lagí i upp á lsaf. og beilUa'
Elíua . > Tryggvi Jónasson á Látrum . 210 5
Fofner Hallgrímur Stefánsson á Lauíási 33 2
Gestur frá Arnarnesi Jón Antonsson á Arnarnesi . . 105 4
Gestur úr Ölafsfir&i Jón Gunniaugsson á Ákureyri 43 3
Uafsúlan .... Sigur&ur Stefánsson á Steindyrum 60 2 lag&i upp á Isafir&i
Hringur .... Erlilon Grímsson á Akureyri . 101 2 iag&i upp eitthvað á
HrUeyingur . . . þorlákur þorgeirsson á Sau&anesi 69 3
Hermóður . . . Hallgrímur Stefánsson á Bragholti 76 3 iagt upp í Urísey.
Hafreianingur frá Hellu Gunrlögur Vigfússon á Hellu . . 70 3 eina ?
Hermann . . þorst. þorvaldss. Litluhámundarst. 166 5 eins?
Mfnerva . > . Jóhannes Sigurðeson í Kleif . . 134 4
Polstjarnan . . Sigur&ur Signr&sson á Hofi 62 2
Svanurinn . . Fri&rik Pjeiur8Son á Reistará , , 27 2 iagt upp á Isaf.
Saiior , . . , . Jóhannes Grímsson á Gar&svík 150 5
Úlfur frá Grýtubakka þoisteinn Jónasson á Grýlubakka 155 2 lagt upp heima ?
Víkingur frá Skipal. Gu&m. Gu&lögsson á Stærrárskógi 58 3
Ægir Oddur Ólafsson á Grenivík . . 130 4 Jfj
Úlfur frá Dölum Stefán Björn8son á Gar&shorni . 29 1 hefir máske iagt eifl1'1 upp á Sigiufir&i. iieima, hver þau voro, ^
Fleiri af skipunum munu hafa lagt upp á Isafir&i , og ef til vill
nú gleymt, eins og þa& er ekki árei&anlegt að öil skipin hafi lagt upp þar, sem athugasemd1111
tilgreina, þaö er einungÍ3 sett til lei&beiningar ef grennslast ver&ur eptir því.
J[°. Nöfn skipanna
1 Stormur
2 Siglnesingur
3 Draupnir .
4 Gefjunn
5 Sigifir&ingur
6 Sjöfuglen ,
7 Skjöldur ,
8 Víkingur
9 Latibrúnn .
10 Christiane .
11 Skagaströndin
12 Joiianna
13 Ulfur . .
14 Víkingur frá Si
Athugasemd. Nr.
hefur veriö.
SKYRSLA
YFIK LÝSISAFLA þlLSKIPA Á SIGLUFIRÐI ARIÐ 1873.
Lý6ist. Nafn formanns. Nöfn eigarida.
, 167 Magnús Baldvinss. Kviabekk Jón Baldvinsson og M. Baldvinss Kvfs^
abe
. 146 Jóbann Jónsson Sigiunesi
. 145 Jón Jónsson Garíshorni
, 141 Jón Lopt8Son Haganesi
, 134 B. Gu&mundsson Siglufir&i
, 126 B. Gu&mundsson Bakka ,
, 121 A&alb. Jóakim8son Árbót .
Jón Jónss. Siglunesi, síra Stefán Kví
Jóh. Jóii8s Höfn, Chr. Havsteen, Sn.
•J. Loptsson, E. Gu&m.s. Hi aunum, Sn.
Madame S. Brinjúlfsen Sigluiir&i.
Steinn Jónsson Vík, Jörundur Jónss.
Chr. IJavsteen, Snorri Palsson á Siglu
(51«
99 Jóh. Finnbogason Haganesi J. Fmnbs.,S Sveinss. Ilagan., S. Jóns0,
75 Sigur&ur Gunnlaugsson Höfn Jóhann Jónsson IJöfn ^
67 ICristján Björnsson Dalabæ P. þorvaldss. Dalabæ, B. þorleifss. Biíb8^;
32 Sæmundur Jónsson Mói Sv. Sveinsson Haganesi, Sæm. Jðnseo11 ^
23 Sigur&ur Jóhannss Kálfskinni E Gu&miindss Hraunum, S. Sveinss.
Stefán Björnsson Gar&shorni P. þorvaldsson og þorv. Sigfússon Da,J
glun. 64 -þorl. þorleifsson Siglunesi . B. Skúlas Hvanndölum,þ þorleifss.
13. (Úlfur) lag&i afla sinn upp á Akureyri, svo jeg veit ekki hva& mikill
Sn. P.
ial"1"
*) Símon hefur röksamlega fært ástæ&u fyrir því ( þessa árs Nor&anfara nr. 33.
þjó&in hafi gcfi& sjer aukanafnið Dalaskáld, en hann ekki sjálfur.
—34"
i .
1) I Nor&urmúla-sýsiu.