Norðanfari


Norðanfari - 06.11.1874, Side 4

Norðanfari - 06.11.1874, Side 4
í 20 Eplir langa umhug3un var þafc seinast á- failib fyrir bonum, a& hann skyldi fara næsta morguu til fógetans, og annafchvort mefe góíiu eha illu neySa hann til at) segja sjer nafn kær- andans. Næsta morgun þegar A. fann fóget- ann, var auhsjeí), ah hinn sitar nefndi komst í bobba, því hann óttatist, ab hann myndi sæta illdeilum af A. Eptir ab þeir höfbu heilsast sagtiA.: Bþ>ab er erindi mitt til ybar fógeti ab bibja ytur ab segja mjer nafn þess, er kæríii mig fyrir þjófn- abinn*. ,Jeg hef þegar sagt ytur, ab jeg segi þab ekki“, sagbi fógetinn, og reyndi árangursiaust til a& vera alvörugeíinn. rJeg held þó ab þjer neytist til þess, því jeg fer hjeban ekki f-yr en jeg er orbinn þess vísari" sagbi A. „f>á verbið þjer ab vera lengi og lengur máske en okkur bábum þikir gott“, sagti fó- getinn meb uppgerfum hlátri. rþaB er ekkert gaman á mjer sagbi A. mjög bistur, og þessi hlátur ybar korn heldur ekki fra hjartanu; ytur er víst ekki ókunnugt, ab þjer haíib framií) lagabrot á mjer, og sættub hegningu ef jeg kærti y&ur. EyBit) því eng- um orbum, en segib mjer í stuttu máli þab sem jeg vil vita“. Látbragb og hótanir emiBsins kom þvi til leiBar, af) fógetinn varb eptirgefanlegri og sagt.i: „I hverju skyni viljib kjer eiginlega fá at) vita nafn kærandans“. „Máskje þú haldir jeg ætli ab myrba hann sagbi A. ? „þú ert vís til þess me& þitt ákafa skaplyndi sag&i fógetinn. „Sjer hver má álíta kröfu míria sanngjarna svara&i A. me& gætni. rJeg vil a& rógberinn lýsi þvi yfir í heyranda hljó&i, aö öllum bæarbúnm vi&stöddum, a& hann hafi ekki viljaö mei&a æru mína. Jeg vil aiis eng- ar a&rar bætur þyggja, og svo framarlega, sem þjer unniö rjettvísi og sannleika, þá ber y&ur að styrkja mig til a& fá þessari sanngjörnu kröfu minni framgengt“. Fdgetinn hlaut a& játa, a& þessi heimting var satnkvæm sanngirni og rjettlæti, og þare& hann vona&i a& þetta þrætuefni fengi betri endalykt, en hann haf&i bdist við, ef hann Ijeti þetta eptir A. þá sag&i hann eptir litla umhugsun: rþare& jeg heyri a& þjer viljið fri&samlega útkljá þetta málefni, þá skal jeg uppfylla ósk y&ar, einungis meö einu skilyr&i“. „I hverju er það fdlgi&“? „A& þjer ekki segib neinum manni frá því, a& jeg hafi sagt y&ur nafn þessa manns“. Bþví lofa jeg y&ur uppá mína trú og æru“ sag&i A. gla&ur af þeirri von, a& hann fengi mannor&i sínu borgið. Sí&an sag&i fógetinn honum upp alia söguna, a& OIi Jensen hef&i hvatt til að rannsaka húa hans, og sjálfur hef&i liann fallizt á það, þó meir af gremju yfir hans djarflega ví&móli, en af tortryggni. „Mig gruna&i það ætí&, að hinn illgjarni 01» Jensen hef&i kært mig, jeg fyrirgef y&ur af hjarta. Jeg er svona gjör&ur og get ekki breytt ö&ruvísi; þjer hef&u& niáake í mínum sporum talað og breytt eins og jeg“. Sí&an þakka&i hann fógetanum fyrir þessa eptirláts-, semi, og ítreka&i á ný lofor& sitt, að opinbera engum þetta, og hjelt sí&an af sta& til heim- kynnis 0., sem hann ætla&i a& krelja uppreisn- ar. En Oli var ekki heima, því þegar hann haf&i sjeð A. koma vakna&i samvizka hans, svo hann leyndist á burt, af heimilinu. Svona fór annafc, þriðja og fjór&a sinn, sem hann ætla&i a& heimsækja Ola, því óvinur hans var ætíð til rei&u a& leggja á flótta. þetta sárna&i A. pg hjet hann því að bí&a, og gæta a& fer&um Ola þegar hann kæmi; eptir a& hann hafíi dvalið fram yfir mi&jan dag, sag&i ma&ur nokk- ur honum, að Óli hef&i fari& erinda sinna til næsta þorps. þessi tí&indi glöddu A. því í nánd við þorpið haf&i hann smí&avinnu og gat því þa&an haft gætur á ferfcurn Ola þegar hann færi hcimlei&is aptur, og tók því öxt sína og gekk á stað. Hann vann vi& smí&ar sínar, þangað til að fór a& rökkva þá gat hann að líta, hvar Oii kom og gekk í hæg&um sínum, hann hætti hið skjótasta og gekk á- móti honum, Óla hnykkti vi& þegar hann sá A. og stó& vi& um stund rá&alaus, þó rje&i hann af a& lialda áfram. rþa& gle&ur mig a& fá loksins a& sjá y&ur“, sag&i A. me& hæg&. rJeg hef heyrt, a& þjer hafið veriö sá, er kær&uð mig fyrir þjófna&inn, og þannig veri& orsök a& hinni mei&andi þjófa- leit, sem gjörð var hjá mjer“. rNú, já, a& vísu var þa& jeg. þarcð jeg þóttist hafa ástæ&u til þess. Vjer höfum kann- azt vi& yfitsjón vora, og be&ið y&ur fyrirgefn- ingar á henni, og erum rei&ubúnír til a& bæta y&ur a& fullu. Hvað getið þjcr meira heimtafc? rJeg krefst, a& þjer lýsifc því opinlierlega yfir, a& þjer ekki hafifc viljað mei&a æru mína, og að Þjer segið hver hinn virkilegi þjófur sje, efca þá sverjifc, a& y&ur sje þa& öldungis ó- kunnugt hver sje valdur a& honum.“ „þetta var meir en Óli gæti þolað, og án ailrar umhugsunar og varú&ar sag&i hann í bræ&i: það gjöri jeg til eilíf&ar aldrei, þ>a& er nægilegt a& jeg hef be&ið yfcur fyrirgefuixigar. þjer heg&ifc y&ur eins og þjer hefðuð alla yfir- 8tjórn í þorpinu; þjer rnegið þakka Gu&i fyrir á me&an vjer látum y&ur fá vinnu, svo þjer veltið ekki út af úr hungri með konu og krökk- um“. A. haffci sta&rátið me& sjer, að stjórna ge&i sínu, ef Óli kynni a& snúast illa vi&; en þegar óvinur manns særir mann á ný, þá gilda lítið gó&u áformin, ef brá&iyndið er á a&ra hli&. Hann var nær því búinn a& sleppa sjer, en sag&i þó hægur: „Taktu þessi mei&yr&i sam- stundis aptur, e&a sem jeg er lifandi skalt þú ekki komast lifandi af okkar fundi“. „þa& jeg tala&i, þaö hef jeg talað sag&i Oli, hratt A. til hli&ar um Iei& og sagfci: Far- ið þjer á burt, mafcur má ekki vera óhræddur um líf sitt f nánd vi& y&ur, jeg vil ekki neitt eiga vi& slíkan þorpara, sem þjer eru&“. þá ljet A. bugazt af ofurefli reifcinnar, hóf upp 6xi sína og veitti Óla þvílíkt högg, a& hann fjell sem dautur til jar&ar og æpti um lei&. En samstundis og hann leit óvin sinn bióði flotinn liggja vi& fætur sjer, y&ra&ist hann þessa vo&averks. Litla stund var bann sem höggdofa sífcan snara&i hann frá sjer öxinni og kraup ni&ur hjá hinum sær&a og reyndi a& stö&va bló&rennsli&. Guð miskuni mjer sag&i A. þegar hann varð ekki var um neitt lífsmark me& Ola, jeg hef deytt hann. Hvaö á jeg a& gjora? Honum datt íljótt í hug að leitahjálp- ar. Hann lypti Ola upp og halla&i honum upp við trjestofn, hijóp svo sem skjótast hann kunni til húsa fógetans, og vildi bvo heppilega til a& hann var lieima. rI Guðsnafni komið þjer undireins me& mjer fógeti gó&ur; Oli liggur dau&ur á vegin- um, í rei&i minni vann jeg á honum me& öxi minni“. Hið náföla andlit smiðsins, og hinn hræ&i- lega fregn skaut fógetanum svoddan skelk í bringu, a& hann stóð mállaus í sömu sporum. „Komdu komdu fljdtt“, sag&i A. og dróg hann á stað me& sjer, ef líf leynist meö hon- um þá blæðir honum út“. Við þessi orð brá fógeta svo að hann æddi út úr húsinu og á stað svo A. gat naumast fylgt honum eptir. þegar þeir komn þanga& sem Oii var, urfcu þeir næsta glafcir, er þeir sáu a& hann var rakna&ur vi&. Hann kalla&i á þá með veikri röddu, Og þar eð hanu var mjög máttfarinn, gat hann a&eins me& hvíldum sagt þeim eptir- fylgjandi: „Mannleg hjálp er nú um seinan, — lofi& mjer a& deyja hjcr, — jeg finn glöggt a& enda- lykt mín er nærri, — hlífcið því me& eptirtekt á þa&, sem jeg ætla a& segja ykkur. það eru mín makleg málagjöld, þó mig henti þetta, því þa& var jeg sjálfur, sem stal kálinu á nýársdagskvöld, af heimskulegri hjátrú, til að gefa þa& kúnum mínum, svo þær fitnu&u og fó&ru&ust vel næsta ár. þegar jeg haf&i fyllt poka niinn skamma&ist jeg mfn fyrir hjá- trúna og vildi leyna hana fyrir öllum; því þóttist jeg gd&ur að geta skotið skuldínni vá yður A. Jeg vissi vel, að jeg yr&i aldrei sak- a&ur fyrir svo auðvir&ilegan þjófnað, en jcg ótta&ist athlátur manna. Jeg haf&i illan grun á næturfer&um y&ar, og áleit y&ur fyrir vei&i- dýra þjóf, og þar eð margir hjer í grenndinni bera kala til y&ar, var mjer hæg&arleikur að lei&a grunsemina á yfcur. Hef&i mjer hughvæmst, a& áklögun mín leiddi af sjer þenna óttalega atburð, þá hef&i jeg fyrr mefcgengið og li&ið heldur háö og spje“. „Me&an á þessu stóð, horf&i fógetinn stö&ugt á Ola og varð brátt þess vísari, að sáriö var hvergi nærri hættulegt, og a& einungis bló&missir og sársauki orsakaði það , að Oli hjelt sig kominn að dau&a. Oxin haf&i kom- i& vinstra meigin á höfu&ið, og flt'igið heldur grunnt ofan hálsinn, sta&næmst í öxlinni og þar var áverkinn hvað mestur, þó ekki væri til bana, en nau&syn bar til a& fá skjöta iæknislijáip, og því kalla&i fógetinn til A,, sem öldungis var agndofa. I þetta ainn er ekki dau&inn fyrir dyrum, en veittu mjer li& til aö bera hinn sær&a svo fljótt sem unnt er til bæjarinns, svo ekki komi kuldi a& sárum hanns. Jeg get fullvissað y&ur um það, a& eptir hálfan mánuð mun Oli ver&a orfcinn heill sára sinna. Á lei&inni me&an þeir báru Óla heim til A., sag&i hann honum hvernig allt lief&i afc- borifc. Fógetinn hvatti þá til, a& leyna öllu þessu, því ella mundi yfirvaldið taka máiið fyrir frá rótum, sem óge&fellt yrði öllum hluta&eigindum. þeim kom öllum ásamt ttm órjúfanlega þögn, og eptir afc dimmt var orfcifc fóru þeir mefc Óla inn í hús A., því þeir vissu, a& þeir máttu treysta á þagmælskn konu hans og ddttur. Ollum ö&rum útí frá ásettu þeir sjer a& segja, s& Oli heí&i, dottið í náttmyrkrinu ofan í gryfju og höggvist á gömlum trjestofni Læknirinn sem var látinn vitja Ola, saun- a&i getgátn fógetans, og hvað Ola í engri hættu; að sárið væri Ijótara, en hvafc þa& væri háska- legt, og hann mundi ver&a jafngófcur innan fárra vikna. Allir hughreystust við atkvæ&i læknisins, og þó áleit fógetinn skyldu sína, að gefa duglega rá&ningu báfcum hluttökurum þessa skuggalega atbur&ar , fyrir hina ósáttgjörnu breytni þeirra, sem nær því var búifc a& leifca þá báfca til glötunar Hann hlíf&i eltki heldur sjálfum sjer, heldur ásaka&i sig mjng fyrir hvað hann hef&i veriö fijótrá&ur og látið ginnast af áeggjun Ola, sem var afcal orsökin tiiallsþessa ófarna&ar. En svo a& þessi hryggilegi atbu^ð* ur geti or&i& oss a& kenningu eptirlei&is, þá heiti jeg því, a& svo lengi, semjeg ræ& nokltru hjer í BÓkninni, skulu þesskonar leitir ekki eiga sjer stað, og hafi nokkur ma&ur nábúa sinn gruna&an, þá ver&ur hann a& tiikynna það iiluta&figandi yfirvaídi því jeg vil ekkert sýsia við þaö framar (Framhald sífcar). — I 17.bla&i Víkverja þ. á. er mefcal ann- ars sagt frá því, að vefcuráttufarið hafi næstlifc- ið sumar, verið í Landeyjum í Rangárvallasýslu mjög óþurkasamt og gagnstætt því er hjer var norðanlands, og eigi a& sí&ur grasvöxtur lítili og heyskapurinn þar eptir. Einnig er sagt að / þar og á Vestmannaeyjum hafi næstl. ár verið lítið um fiskafiann; það horfi því til báginda. Á me&al hinna mörgu fer&amanna, er konni til Reykjavíkur næstl. suinar, var cinn af Eng- lendingum sem hjet AVatts. og haf&i mest til erindis a& sko&a Vatnajökul; í ferð þessari haffci hann heizt sami& sig að háttum okkar j Islendinga, bæ&i í því a& tala málið búa sig líkt og ganga á íslenzkum skóm. Hann haffci komizt 24 enskar mílur e&e rúma þingmanna- leið nor&ur á Vatnajökul, ásamt Páli trjesmiö , Pálssyni frá Prestbakka, duglegum kjark- og fer&amanni, er var fylgdarma&ur Watts. þeir höf&u á lei&inni fundið margar gamlar eldgýjar, en ekki þá er sí&asti eldurinn var kominn úr; herra Watts gízkafci á a& þa&an er þeir komust lengzt eptir jöklinum, munda þá enn vera til seinustu elds uppkomunnar bjer um 15 mílur enskar. 10° frost var þar uppi og snjór í knje. I ferð þessari höf&u þeir sætt miklum mann- raunum og nesti þeirra þrotið. Watts setti enska blæju á hæztu nýpuna, er þeir sáu upp úr jöklinum. Eins og getið er um f næsta bla&i hjer á undan, þá var þa& um nóttina kl. 12, sem fje- lagsskipið Elfrí&ur, stranda&i austan við Rau&a- núp á Sljettu. Fyrst haffci skipið lent á skeri, og brymsjóarnir sí&an fiutt það upp a& landi. því sem bjargab varð aí farminum, var bo&i& upp 16. og 17. f. m., er sagt a& tunnur, setn áttu afc vera undir kjöt, en nú kom í þeim lít- i& skemmt, hafi selzt fyrir 9 — 12 mrk., en tunna með blautu korni fyrir 4 mrk. Flest haí&i þar fari& me& gjafver&i og skipskroklturinn, ekkert brotinn ö&ru meginn fyrir 20 — 25 rdl..— A dogunum þá kolkrabbann rak höf&u aflast í Ól- afsfir&i dagana 12—17 f. m. 300 til hlutar, en vikuna næstu þar á cptir miklu minna, þá var& heldur ekki róið nema tvisvarí AUGLÝSING. — þ>ann 1. október næstl, tapafci jeg undir- skrifa&ur, af Akureyrarplássi, reiðtýgu&um hesti og voru tvær skjó&ur mefc ýmislegu í, bundnar vifc hnakkinn. Hesturinn fannst stuttu seinna á veginum fram hjá Hrafnagili í Eeyjafi alls- laus. Hver sá sem finna kynni ofannefuds muni er gófcfúslega befcinn a& skila þeira til cdn mót sanngjörnum fundarlaunum. Ytiigerfcum í Eyjafir&i Sigfús Jónsson FJÁRMÓRK. Fjármark Tryggva skipstjóra Jónssonar á Látt' um í þingeyjarsýslu: Sýlt hægra. -----Sigur&ar Jónssonar á Yztafelli f Ljósa' vatns brepp: Bla&stýft aptan hægra gagnfjaðrað. Fjöður framan vinstra °S biti aptan. Eigandi og dbyrgdarmaáur: Bjiiril JónSSOfl* Akureyri 1874, B, M, St e p háns s o

x

Norðanfari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Norðanfari
https://timarit.is/publication/88

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.