Norðanfari - 08.05.1875, Blaðsíða 3

51
ragara, hlnn er miSur gáir sín, athugar þetta
ekki fyrr enn hann sjer þetta f uppbots mila
sínum og vurbur þá eiriatt fyrst þess var, ab
hann hefir keypt hlutinn dýrara en vib hærsta
gangverb, sjer þá eptir öllu, tregiast (ef til vill)
um borgun, dregur allt hvaB mögulegt er a&
itika skuldinni, innheimtuma&ur nær henni seint
og um sí&ir me& illan leik, a& nokkru, en sumt
getur tapast og náíst aldrei, í þessu efni hafa
menn fyrir sjer dræka margfalda reynslu; a&
liínum gjalddaga sýnist allt ö&ru máli a& gegna
þó kaupanda sje þá ekld hlíft.
í öíru lagi leyfum vjer oss a& spyrja: hvort
þa& sje ófrá-víkjanlegt skilyrti og skuldbinding
undir öllum kringumstæ&um, a& kaupandi sje
skyldur a& svara til mála, ef þörf gjörist, þar e&a
þar, er uppbo&s- e&ur innheimtuma&ur ékve&ur?
Oss viríist a& vísu a& hjer mæli miki& me&, en
þær kríngumstæ&ur geti þó veri&, a& vörn e&ur
undantekning sje ekki óhugsandi gegn þessu.
í þri&ja lagi þurfum vjer fræ&s!u um þa&,
hvort þa& sje rjett, a& hrifsa inn hluti á upp-
bo&um, me& ö&ru móti en því, a& eigandi e&ur
umbofsroa&ur hans, bjó&i sjálfur hlutinn inn?
Oss vir&ist gjört gabb a& oss, ef blutursá
er vjer bjó&um f, er tekinn af oss eptir hærsta'
bo&. Vjer sem sagt, hvorki getum nje þorum
a& fullyr&a neitt í þessu efni, en hitt vitum
vjer, a& or&taki&, BSinn slær me& hverju lag-
inu“ , getur átt hjer vi&. Vjer bi&jum þig
Nor&anfari gó&ur, að bafa me&fer&is línur og
spurningar þessar, og vonum sta&fa6tlega, þú
færir oss bráíum Ijós og greinileg svör þessu
vi&víkjandi, þar oss vir&ist oss fáfró&a almúga-
mennina var&a miklu hva& sje rjettast í þessu^efni
sem mörgu fl. þú ert eina bla&ið er vjer eig-
um Norílendingar, því væii oss skylt a& hlynna
a& þjer, þú ekki slíur en önnur blö&in, hefir
hi& framan talda til þíns ágætis, vjer værum
andlega vola&ir ef vi& misstum þín, fyrir of
fáa kaupendur, e&ur gjaldtreg&u við eiganda
þinn. 2+3.
þJOÐHÁTIÐ Á GAMLA^RSÐAG 1874.
(Ur brjefi úr Borgarfir&i d. 16. jan. 1875).
Fyrst jeg fór að skrifa y&ur um frjettir
hjer úr bygg&arlaginu, þá vil jeg ekki sieppa
a& segja y&ur frá þjó&hátí&inni okkar í þing-
nesi í IJesisþingum í Borgarfjarfarsýslu á gaml-
ársdag 1874. Hefi jeg lýsinguna nokkuð ná-
kvæma svo þjer fáið hina skýrustu hugmynd
um hana, þó ætíð sje sjón sögu ríkari.
Nokkru á&ur var nefnd kosin, er skyldi
sjá um a& útvega þa& er þurfti til iiátí&arhalds-
ins og útbúa og skreyta fundarhúsið, svo vel
sem yr&i fyrir hinn ákve&na dag. A fundar-
sta&num þingnesi hagar svo til að sín stofa
er á hvora hönd, þegar inn er gengið; voru
milli þilin tekin burt, svo úr bá&um stofunum
ásamt milliganginum varð allmikil ein stofa, er
rúma&i á 2 hundrað manns.
Framundan bæjardyrunum er grasivaxinn
hóll, og þar veifa&i hi& danska flagg, en er
dimmt var or&ifc var dregin á stöngina eldrau&
lukt, er sást til vfísvegar. A annari stöng
upp af bæjarbustinni var hið íslenzka flagg1.
Yfir útidyrum var haglega útskorið spjald, svart
tnálað me& hvítum stöfum: Bþjó&hátí& 1874“,
og f bá&um hornum ne&anvert hin nefndu flögg
tneð sínum litum. Kringum spjaldið og ofan-
tneð dyrustöfunum var festur grænn blómkrans.
En er kvölda tók var á þili& hengd geysistór
glerlukt me& 2 Ijósum,
Á innanver&um gafli su&urstofunnar voru
fest 2 spjöld er Ijós skein í gegnum (Trans-
parenter) me& nafnstöfum Ingólfs I. og A 874
og ofar hjáirour, sverð og öxi, skein í gegnum
hvftt; þar vi& hli&ina var nafnstalur konungs
Vors: C. 9. 1874 og kóróna yfir; þar skein
i gegnum rautt. Blómsveigur var í kringum
spjöldin. Til beggja hlifca stofunuar voru þjett-
8ettar Bstearin“ Ijósara&ir.
A hádegi kl. 12 var yfirlýst a& hátí&in
X) Hi& ísleozka flagg var opphugsað af hreppstjára
Andrjesi Fjeldsted á Hvítárvöllnm, þannig samsetti Ne&st
Srsen rönd, þar ofar hvít og efst rau& stykki til hli&anna,
í mi&jn blátt me& stjörnn’. Hugmyndin er sá, a&
hi& græna tákni graslendi, hi% hvíta jökul, hi& ran&a
^idgos, hi& bláa himininn me& pól8tjörnu. Spjald yflr
átidyrum var einnig skorið af Andrjesi,
byrja&l og skotiö þremur skotnm. Voru þá
reglur upplesnar, sem sög&u fyrir um tiihögun
hátí&arhaldins, og gesiir be&nir afc haga sjer ept-
ir þeim, a& því er þá snerti. Til gó&s skipu-
lags heyríi og þa&, a& allir þeir sem þjónu&u
a& hátí&inni, höf&u sjerstök merki á vinstri
handlegg, t. a. m. forstö&unefndin, söngflokk-
urinn, veitingamenn og skotmenn; hringt var
til hvers sem gjöra skyldi. Skömmu epiir a&
hátífcarfundurinn var settur, mælti fyrir Islands
minni Páll prestur Jónsson á Hesti og var
sungifc á undan kvæ&i& nr. 1. og á eptir nr. 2.,
sem hjer kemur á eptir; þá var hrópafc nífalit
Bhúrra“ og skotið 9 skotum, A& stuudu li&inni
mælti Pall lækni Blöndal fyrir konungs minni
og var á eptir húrrafc og skotifc sem fyrr. þá
var drukkib minni alþingismanna 1875 , og
mælti Andrjes hreppstjóri Fjeldsted fyrir þvl ;
a& því búnu var húrrafc sein fyrr og skotið 9
skotum. Eptir minnin byiju&u veitingar: kaffi
og chocolade me& brau&i; og Toddy drykkja er
áleið kvöldið. þá var sungifc Ingólfs minni, sífc-
ar minni kvenna, giptra og ógiptra og mælt
fyrir ýmsum skálum. Er dimmt var orfcifc voru
gestir vi& og vi& bo&nir a& koma út til að sjá
til 8kemmt.unar ýmsa eida (Fyrværkeri, Raketter,
Blomsterfontainer, Sole, Bengalske Flammer).
En kl. 9 e. m. byrja&i blisbur&ur eptir sljettum
engjum fyrir nor&an bæinn, og var fagurt á a&
líta í logninu og blí&unni, sem þá var. Um
daginn vorum vi& svo beppoir, a& fá bi& bezta
ve&ur; lengst af var hæg nor&angola, en uni
dagsetur lygndi, og þótti þá mikil skemmtun
a& liorfa á eldana; þeir eru líka sjaldsjenir
gestir uppi í sveitum. •— Hátí&in stóö til kl.
12 um nóttina, og sem kve&juorð hennar, og
ársins var sungi& versið nr. 3. þar eptir bjeldu
saint áfram veitingar og skemmtu menn sjer
me& söng og samtali fram á morgun. Fór allt
fram með reglu og hógværii glefci Hver fór á-
næg&ur heim til sín og allir rómu&u, a& þeir
hef&u notið hinnar beztu skemmtunar. Gestir
töldust a& vera frá 130—140. — IJef&i jeg
verifc skáld, skyldi jeg hafa ort eitt vers á þessum
minnisstæía gamlársdegi, sem mjer mun aldrei
úr minni lífca — En nú koma kvæ∈ þau
eru eptir skáldin Eyólf Jóhannesson á H vammi
í Ilvítársífcu og Jónas Guímuudsson á Glvalds-
stö&um í Borgarhrepp.
Nr. 1.
Lag: Sitter i högen.
Skreytir nú fjöllin skammdegis sunna
skingeislarö&um á himininn brá.
Piís ber því öllum sein mál hafa og munna
miidasta Fö&urnum ljósanna tjá :,:.
Tímans á mi&um rúnir svo ristu,
ritarar mæru og lítum nú skráð,
þúsund ár lifcin frá því a& fyrstu
:,: fe&urnir kæru bygg&u hjer lá& :,:.
Islands var þetta afmælisdagur,
árifc sem hra&ar sjer tímanna göng;
hjá oss sje rjettur háu'&abragur,
:,: befjum nú glaíir fagna&arsöng
Lifir hjer þjó&in landinu borna
vib logandi báli& og ísiiafifc svalt;
lifir í bló&inu frjálsiyndifc forna,
fjörug er sálin þó loptið sje kalt:,:.
Víst ertu fögur þó öldruð sjert or&in
ástkæra mó&ir á segulbergs stól,
á faldiriurn mjög er fannhvftur bor&inn;
:,:faguandi þjó&um á sefgrænum kjól
Börnin þín fjörug frjálslynd í hjarta
fa&minn sem brei&ir þú ástríkan mót,
óska vjer gjörum til ítrustu parta
:,:apiur ab greiba þjer skyldunnar hdt
Iijálpaðu Drottinn að getum yjer göfga
glatt vora mófcur og bætt hennar kjör,
iei& þú oss brottu frá letínnar höfga,
:,:lílgaöu bló&ið meb starfandi fjör
Vjer skulum strí&a máttgó&u mundum,
me&an að æ&arnar deyfir ei hel.
Ttkur a& li&a frelsis a& fundum,
:,:íögnum því bræ&ur og notuin þa& vel
Lí&ur burt árið, lífcur nú dagur,
lifcinn er röíull á bafgu&sins skaut;
greina þa& spár, a& grói vor hagur,
:,: göngum fram stö&ugt ádygg&anna braut:,:.
E. Jóh.
Nr. 2.
Lag: Kong Christiau lægger ned sit Sværd.
Heill sje þjer kæra fjalla frón,
me& fannaskör og bjarta fossa,
þar sem jar&eldar yfir blossa.
Tignailegri ei sjá má sjón,
þar sem a& nor&urljósin ioga
lýsandi háan jökulboga,
:,:hei&rikt af stjörnum Ijómar lopt
þökk sje þjer mófcir þúsundföld,
sem þung og mörgu reyndir sárin;
þú hefur alið þúsund árin
þinna írjálsbornu barna fjöld.
A me&an blófc í æ&um rennur
og eldur í þfnn djúpi brenn'ur,
:,: kær munt’ og blessuð börnum þín
Eflum nú samtök, dá& og dyggð,
drenglyudi me& og frjálsom buga,
og látum þrautir engar buga,
þolgó&ir jafnt I gle&i og bryggð.
Y.& skulum Diottinn blífan bi&ja,
blessa vor fyiirtæki og sty&ja,
:,: veita oss þaö sem þörf er mest
Vinnum samhuga braustri hönd
svo heimur allur megi finna,
a& eifi&i borgir bama þinna
ekki sí&ur en önnur lönd.
Biúkum og tflurn frelsi fengið,
lljótt mun þá sjézt a& hrausta drengi
:,: vor gamla mó&ir elur enn:,:.
Minnumst a& þúsund ára öld
endar á þessu gamlárs kveldi;
fjalieyjan kunn af ís og eldi
þökk og heill sje þjer þúsund föld.
Ðrekkum nú voirar mó&ur minni
me& gle&irómi sjerbver inni:
:,:Ðrottinn blessl þig fósturfold:,;.
J. Gu&m.
Nr. 3.
Lag: Óvinnauleg borg er vor Gu&.
Burtli&na þúsund áiá öld
Íslands kve&ur nú þjó&in,
þiikk, heifcur, lofgjörfc þúsuudföld
þjer sje Alfafcir gó&i!
Komandi öld og ár
oss blessa Drottinn hár,
vertu lands vörn og hlíf,
vort blessa þjó&arlíf
af nýjum ná&arsjó&i.
J. Gutm.
BRJEF FRÁ AMERIK-U.
Parry Sound 25. janúarm. 1875.
Vegna þess a& brjef, sem jeg skrifa&i bræír-
um nrínum og kunningjum lieima f fyrra lenti
(mjer þó óafvitandi) í aukabl. Norfanfara nr,
25 —26., þá hefur þa& or&ib tilefni til þess,
a& nukkrir af löndutu míaum hafa skorað á
mig a& jeg Ijeti fleiri koma ( Nor&anfara, bi&
jeg y&ur því ab gjöra svo vel a& Ijá þessum
línum rúm f yfcar hei&ra&a blaíi, enda þótt jeg
finni mig ekki læran um afc rita svo vel sem
skyldi, þar jeg þá Ifka sje ömunaryr&i í blöfc-
unum frá einstökum mönnum gegn öllu þvf er
snertir Ameríku; eins og t. a. m. brjef Hún-
vetningsins nafnlausa (!!!), er stendur f 23_24.
bla&i Nf. nl. á. (>a& er sannarlega lei&inlegt
þegar menn rita í blöfcin um þa& sem menn ekki
þekkja lil hlýtar, einkum þegar þá er spáfc mið-
ur gó&gjarnlega í ey&urnar, eins og t. a. m.
þegar bann kemur me& þá setningu, mefcal annara
ástæ&ulausra, a& Bbrjefum þeirra“ (n. 1. „Emi-
granta“) sje ekki Btrúandi“, og t. a m. „hætti
þeitn vi& að gylla kjör sín nm of til a& teygja
þangað fleiri o: til sín í óiukkuna(!?) svo sem
kunningja og ástvini“, þvi þeim skrifa menn
heirn, hann gjörir oss þannig er segjum annab
af þvi nýja landi en allt ilit, verri ríka mannin-
um, sem gufcspjallifc getur um; því hann vildi
þó ekki að biæ&ur sínir lentu í fordæmingunni
þó hann væri þar kcrninn sjálfur. Hefur nokkur
fremur ástæ&u tilafc trúa þvi þó einhverjer seg&i
allt annað en gott, sem jeg vel get ímyndafc mjer
a& geti átt sjer stafc, því brjef manna ver&a að
skapast eptir smekk og greind hvers eins?
Sumir af því þeim fellur ekki, láta illa af land-
inu eins og Hrafnaflóki Islandi fyrrum, en fá-
ir ætla jeg lofi það svo mjög úr hófi sem þór-
ólfur smjör, heldur telji Itosti og lesti, setn
og Herjúlfur á Fróni for&um, og þa& vildi jeg
leitast viö a& gjöra eptir minni liilu þekkingu.
Sein frainhald af því jeg rita&í í fyrra, er
a& geta þess a& vifc Islendingar í iiosseau hjeldum
áfratn me& að ry&ja þar nefnda braut ásamt
þeint löndurn er búnir voru að taka sjer þar
bólfestu upp í skóginum Baldvin Helgasyní
og Davífc Irá Bakkaseli í Fnjúskadal. þeir
keyptu lú& þá (The lot) , er fylgdi húsinu
seiu þeir flultu í, í fyrra haust, svo, þeir eiga
það nú auk þeirra lota er þeir fengn hjá stjórn-
inni af gefins landi. Tóku þeir a& sjer kafla
af brautinni sem lá yfir land þeirra i fjelagi
me& .tvcimur Uúuyetuingum, Bjarua Snæbjarn-