Norðanfari - 16.06.1875, Blaðsíða 4

80
get! eignast þar gðíi lond me6 jafngáíum kost- ]
ura sem hjer. þab er annars mjög eptirtekta-
vert, ab þessu hjerafci hetir allt undir þetta ekki
verib gefiö almennt athygli af atkomnum land-
námsmöiinum j en slíkt er auösjáan'ega sprottib
af vegleysum liingab austan yfir skóglönd, en
nú uppí 2—3 ár eptir ab vegirnir fóru ab leggj-
ast yfir löndin, j[)á íjölgar hjer óbum á skák-
inni ; viibist þab og ab fara í vöxt sítan vjer
landar fengum lönd vor meb sögbutn kjörum,
er Norbmenn og ti, frá norburlöndum nutu góbs
af um leib og eiga óbeinlínis ab þakka, ab þeir
fá þau og á saina hátt.
livab nú hin önnur Bandaríkin snertir lijer
sunnar og vestar t. d. Minnesota Jowa og Ne-
braska, þá kann vel ab vera ab þar sjeu enn
þá rneiri eba jafnari landkostir en almennt Cnn-
ast í þessu ríki, meb því ab þar sje feitari og
frj óíari jarbvegur og mikill mniiur á því ab
taka skóglaust graslendi lil plægingar og rækt-
unar, en ab brjóta fyrst upp skóglöndin og
rækta síban. En aptur keinur nú munurinn sá,
hvab grassljetturnar (o: (Prcriulönd) verba miklu
meiri atinmörkum bundin en skóglöndin, því á
grassljettunum vantar alla húsavibi og vibi til
allra girbinga,og eldsneytis, og víba hvar í þess-
lim ríkjuui vantar oss Isl. hagkvæmt loptslag og
gotl neyzluvatn.
En þab er nú líka annmarkinn mikli þeg-
ar grashoppurnar fara þar yfir héil hjeiub og
gjöreyba öilum jarbargróba. þ>ar a °fan eru
jarbeldarnir og preriu vindarnir tíbuin mjög
háskalegir á preriunum, f stab þess ab í skóg-
unum vorum hjerna, varla blaktir liár á höfti
þótt vindarnir hvíni í skógvibnum; en þó í hon-
uni kvikni, þá brennur hann sjaldan svo mikib
sem maiur vill, og því síiur meira.
J>ó jeg sjái' nú ab þessar athugasemdir
mínar sjeu ailt of fálróbar og ónógar í alla-
stabi, til þess ab geta til hlýtar leyst úr jaín
yfirgripsmiklum spuiningum sem hjer var um ab
ræba, þá sje jeg jafnframt ab meb tilliti til
þess, sein þær taka upp tíma og lúm — svo
framarlega ab þjer, herra ritstjóri, Ijáib þeim
þab í ybar heibraba blabi — þá eru þær ortn-
ar helzt of langar ekki sízt íyrir þá lesendur
blabsins, er hafa ama á vestuiheimsferbum og
óbeit á ab lieyra nokkub hjebau fra Ameríku
og oss löndum sínum hjer, af því þeir skoba
oss sem frávillta og týnda sauti — ef ekki
apnab lakara? — Eu af því jeg get latib mjer
skiljast svo ab einmitt þessir íastheldnu landar
vorir uiuni ef til víll sakna vor úr latjdinu jafu-
vel tnanna mest þá dreg jeg þaraf þá alyktun,
ab þab hljóti þá líka ab vera þeim tiin mesta
glebi er vjer nálgumst þá sem tíbast í orfci og
anda. Já, andi minn skal jalnan vera reitu-
búinn til ab leitbeina ybur kæru landar, þab
jeg get, þó enganvegin til þess ab hvetja ytur
nje heldur letja til hingatfara, (ab því leyti læt
jeg ybnr alveg sjálfráta eptir skynsemi ytar og
frjálsum vilja), heldur beuda ytur til þess, ef
þjer liingab llytjib, ab þeir afybur fari sjer var-
lega. Ef þjer takib nú þeim litlu bendingum,
sem jeg hefi gefib ybur í þá átt, þá vona jeg
ab þær komi ybur ab nokkru liti.
Gætib þess líka ab ekki verba öll orb í
einu tölut. Og fái jeg ab vita ab yhur þætti
þab nokkru skipta ab jeg ávarpabi yr ur fleirum
sinrium, þá ntuti jeg eigi teljast undan ab reyna
ab gjöra þab frainvegis og vib tækiiæri ef Gub
lofar mjér.
Pulcifer Post office Bos. 9. Shawano Counly,
Wisconsin', f jamíarm. 1875
Virbingarfyllst, ytar gandi landi
þoiliikur Jónsson
(frá Stórutjörnum í Ljósavatnsskarbi).
Um leib og jeg ætla ab senda þetta brjef
berst mjer merkileg og spáný skýrsla um A I-
aska, útaf skýrslu þeirri er jeg tieíi átur
getib um ab Alaskafararnir landar vorir liati
getib um ferb sína þangab:
Henry U. Elliot fulltrúi Bandamanna í
Alaska um hin 2 síbustu ár ritar (í blabib Ile-
rald Gleveland 0 ) nm iiib Glenzka nýlendu á-
form í Alaska, (sjá Skandinaveti Irá 12 janúar
1875), ab skýrsla Alaskalaranna sje ýkt, þab er
til gæta alvinnuveganiia þar kemur. Hvab A-
laska snertir og sjersiaklega atvinnuvegina á
eyju þeirri, sem Islendingar hala dvalib a, seg-
>r Eliiott ab æfbir sjdmenn eba fiskimenn fiá
Massactiasetts, liafi eigi gelab innunnib sjer eins
mikib á fiskiveitum í Alaska, sern vib New-
foundland ; ab hinar stærstu kartöplur sjeu ekki
stærn þar, en valhnolur eta smafuglsegg, og ab
menn liafi ortib ab gefa skeprinm byggib í
hálmstönginni. Sami fulltrúi ræfur og stjórn-
irini hjer lastiega til þesa a{) ejga ekkert vit ab
gtyrkja þetta áform.
lljett tilfært eptir BSkandinaven“, vitnar.
þorlákur Jónsson.
BEIKNINGUR,
yfir tekjur og útgjöld hins eyfirzka Ábyrgbar-
fjelags, frá 1. nóvbr. 1873, til 1. ndvbr. 1874.
T e k j u r :
Eplirsfötvar frá fyrra ári alls 10,504 rd. 35 sk.
Abyrgbargjald af skipunum . . 2,781 — 4 —
Leigur ....................... 436 — 9 —
Selt aí reka.............. 45 — 49 —
13,767 rd. 1 sk.
Út gj öld:
Ýmisleg útgjöld............... 35rd. 20sk.
Borgab fjelag8mönnutn 4{* árs-
renta af innsfætu þeirra í
fjélaginu.................... 414 — 50 —
Borgab fjelagsmönnum sem
gengib hafa úr fjelaginu
innstæta þeirra............... 324 — 49 —
Skababætur greiddar fyrir Skaga
ströndina14, er fórst næstl. ár 600 — —
Eptirstöbvar:
a. Olokin ábyrgtargjöld rd sk
frá þessu ári . 1,073 12
b. Vebskuldabrjef . 10,610 „
c. í sjobi .... ._______r09 62 392_____ 74____
13,767 rd. lsk.
FKJETTIR INNLENDAR.
Úr brjefi úr Lobinundarfirbi d. 9. april 1875.
— — Veturiim fiefir víbast hjer eystra verib
dæmalaust góbur hvab tíb og jarbir sneitir, þó
var i þessari sveit gefib öilu stöbugt inni fra ný-
ári til þess í iuitgóu, þá kotnu nægar jartir og
veburblíba sú mesta er menn muna til þessa
dags; en þó er nú svo komib, ab þessi vetur
veríur hinn þýngsti Auaturlandi og þýngri nokkr-
um öíruro sem komiö hefur á þessari öld, ef
ekki fiá landuámstíb. Á aunan í páskum, þeg-
ar vaknab var hjer kl 6 ttm morgunin, sast
dimmur mökkur í vestri, leiddi hatitt skjótt yfir
8vo kl 7 var sem hállrókkur af öskufalli, vatb
þá einnig vart vib eldingar og óguilegar þruin-
ur f lopti, kl 8 biiti litla stund, kl. \ til 9
leiddi ajitur ylir ösknmökkinn, og kl. half 9 var
ortib eins dimmt og í gluggalausu húsi ; stób
þab niöinyrkur í 3 kl. stundir. f>ab var dimuira
en nokkurt svarinætti, því enginn kostur var ab
giöggva dyr eba stórann glugga þó matur stæbi
rjett lyrir innan; þegar jeg stófc úti hjá piltum
mínnm var enginn kostur vib sæjum bver ann-
ann, þó vib værum hver viö annars hlib. A
meban á þessu belmyrkri Btób, ribu eldingarn-
ar og þrumurnar svo þjett ab eitt sinn taldi
jeg 4 á mínútu, hefi jeg beyrt þrutnur ábur en
aldrei þvílík undur, það var sern allt væri á
reitiskjalti og ætlabi ofan ab ríta og umrótast.
J>ab var stórkostlegt og óttalegt ab heyraíhel-
niyrkvanutn um hádaginn , enda mtin enginn
hjer eystra í öskusveitunum veita eldri en þab
liann muni þá stund. Kl. hálf tólf fór aptm ab
hirta og þrumurriar ab strjálast, og kl. 12 nokk-
urnveginn bjart, og munu allir fiafa ortib því
fegnir. En ab sjá þá yfir jörbina , var allt
annab en skemmtilegt , mógrátt öskuiagib lá
jafnt ytir allt, eins efstu fjallatinda sem lág-
lendi — því blíba logn var rneban á þessu
Btób. — Jeg tr.ældi strax ösknlagib á sljeltu og
var þab þriggja þuml. þykkt. A þribja var nokk-
urt öskulall svo nokknb rökkvabi, en þess gætti
ininna því vestan gola var meb , svo öskuna
leíddi tneira yfir. Sítan hefir ekki aska falliö
ab mun. A fjórba sendi jeg mann í Iljerab til
ab vita utn hvort allstabar hefbi faliib eins, eba
hvort hvergi væri ab flýja meb saubpening og
besta lijeban, þegar hann kom aptur, sagbi hann
allstabar eins, milli Smjörvatnsheiöar ab nortan
og Axar ab sunnan þó grynnra í sjálfu Iijer-
abinu en hjer, en öskulausann Vopnafjörb og
þar fyrir norban, einnig öskulítib í Úthlíb, Út-
tungu og yzlit bæjum í Hjaltastafaþingha, bafbi
verib noibaustan gola þar inn af flóanum er
bægbi nokkub frá um daginn, en sökurn þess
að lijer >ar hvass VNV. vindur á paskadaginn
og fram eptir nóttinni sem befir borib ösku
niökkinn en stýflabi ineb utanhaldi á annadags
morgun, befir öskiifallib oríib einna verst bjer
í fjörbnm; þó kvab þab vera þykkra og meb
vikursteinum á Efra JökuUlal, svo haldib er
hann sje ab miklu leyti eyfilarbur um stund.
En þessar sveitir ern einnig ab öllum líkindum
ab miklu leyti eybilagbur um tíma því sem
stendur, lítur ekki út fyrir ab skepnur liíi hjer
á jörb f sumar komandi, því síbur ab nokkurt
fóbur fáist af túni efa engjum til næsta vetr-
ar; þab eru 19 sveitir hjer eystra, er þessi ó-
fögrmbiir hefir meira og minna skemuit og eyfci-
Jagt. IJvab eígum vib nú ab gjora Ausffirb-
ingar? Vib löfum ab vísu vib kofana í ár,
tneban vib erum ab jeta skepnurnar , en hvað
svo? Nú tala menn mikib nm ab flýja til Ante-
ríku, en menn fara ekki alls lausir , því þess
er ab gæta, ab nú er ekki hægt ab selja hjer
nokkurn filut ekki eina rollu auklieldur meira“.
Úr öðru brjefi 21. s. m. „Ekki ern glefci—
legar frjettirnar, Efri-Jökuldalur svo eyðilagbur
ab sagt er ab hvert manns barn flýji þaban og
úr heibinni, alls er sagt ab leggist þar í aubn
19 jarbir, sumir flýja í Vopnafjörö, sumir vega-
lausir; sumir hvab ætla ab yfirgefa jarbir og
flýja úr Fljótsdal , þar á meðal Pjetur prestur
Jónsson frá Valþiófsstab ab Berufirbi til þor-
steiiis prests mágs sítis; Ilákonarsiabir á Jök-
uldal er í fyrra voru seldir fyrir 2,400 rd. eru
nú sagbir falir fyrir eina 100 rd. jafnvel ab
einn hafi bobib í þá 4 rd. , en engin vill slá til;
nauinast liefbu þeir verib bobnir fyrir þab verb
á páskadagskvöldiö.
— Ur brjefi af Langanesi, d 8. apríl 1875.
„þótt latidib sje víba hvar þakib grjóti, hafa
inenn litla þekkingu á ab nota sjer þab sem mætti.
Mikib gagn ntá þó hafa af grjótinu til húsa-
bygginga, garbahleðslu, og ekki er óhugsandi ab
þab gæti orbib verzlnnarvara meb tímanum, ef
vel væri áhaldib. En nú kunna fáir ab nota
þab og hagnýta, mjög fáir sem knnna ab sprengja
Og laga stein Okkur Langnesingum þykir illt
ab kunna ekki ab fara meb það, því tióg höf-
um við af því, Vjer skorutn því hjermeb eink-
um 4 herra steinhöggvara Sverrir Runúlfsson,
ab hann vildi gjöra svo vel og rita í Nf. eba
eitihvert annab blab hjer á landi, hvernig vjer
eigum ab fara ab þvt að sprengja og laga grjót
til lnísa- og garfabygginga; þab er eitt af þv.í,
sem okkur ríbur á ab vita og kunna. Jeg veit
ab nokkrir erll þeir, sem hafa kunnáttu og æf-
jngu f þessu efni, en sem oss eru ókenndir,
þess vegna leyfum vjer oss ab spyrja fierra
Sverrir, sem hinn bezta steinhöggvara, er nú
mun vera uppi hjer á landi, og sem bezt mnn
geta ritab og kennt livernig sprengja á grjót
og laga þab, svo ab hlabnir verbi nr því fall-
egir og varanlegir veggir og hús þakín meb
því Sú bóklega tilsögn, sem jeg hefi sjeb nm
ab sprengja grjót þykir mjer tiarla ógreinileg
og ófullkomin, en jeg veit ab hún getur feng-
ist, miklu betri ef eptir er leytab“.
AUGLÝSINGAR.
— Fimmtudaginn hinn 2. september
n æ s t k 0 m a n d i verbnr haldinn hjer á stabn-
um abalfundnr hins Eyfirzka á b y r g b a r-
fjelags. Fjelagsmerm eru befnir ab sækja
fund þenna vel þareb um mörg áríbandi mál-
efni er ab ræba og eru þar á mebal:
1. Hvert naubsynlegt virbist ab þilskip eptir-
leibis verbi tekin í ábyrgb fyrir 14. apríl,
Og ab ekkert skip fari út fyr en á þeim
tíma sem fjelagsmönnum nú þykir gjörlegt
ab þau sjeu í ábyrgb.
2. llm hlutafjölgun á þilskipum.
3. Kosin vetbur ný stjórnarnefnd, endurskob-
uuarineiin og vir?ingarmenn.
Akureyri, 14 júní 1875.
Ábyrgbarfjelagsstjórnin.
— Nú er þá sá tími kominn, ab jeg skili frá
mjer leiguhaldi prentsmibjunnar, sern jeg er
búinn ab hafa á 14. ár, og ábur í urnsjón á 4.
ár, svo hjei'anaf get jeg ekkert tekib til prent-
tinar af öbrum, nema þab er menn vitdo fá
prentab í „Norðanfaia“. þab er ab segja fai jeg
hann prentabann, en ef, mót von minni, út af
því skyldi bera, þá bib jeg hina heibrubu kaup-
endur blabsins ab vera þolinmóba fyist um sinn
þó Norbanfari sjáist ekki á gangi.
Ein8 og ab undanlörnu er mjer kærkomib,
abmenri riti mjer frjettir og sendi mjer ritsj.örí-
ir í blabib, og sjer í lagi þeir heibursmenn, cr
ailt ab þessu hafa átt mestan þátt í því og
stutt ab vibhaldi þess og gengi, er jeg á mikib
upp ab nnna; einnig þeim sem hafa virt Norb-
anfara þess ab kaupa hann og lesa, eigi síiur
en hin þjóbblöb vor íslendinga.
Akureyri 15. dag jnnímánabar 1875,
Björn Jónsson.
•• (6
— Hjer í bænum hefur tiýlega tapast „Sigarrnr.
úr „MeeiBkurn“ meb rafuroddi. Sá sem kynnt
ab hafa fundib þab, er bebinn ab skila því •'*
ritstjóra Norbanfara, sem horgar sanngjörn fund-
arlaun.
FJÁRMARK
Jóns Halldórssonar á Möbrttvöllum f HÖrgárdal.
Sneitt framan 2 bitar apfan hægra, sneitt aptan
2 bitar framan vinsfra Brennimark : Jt>n
Kigandi oy dbyrgdaruiadur: BjÖNl JoflSSOn
B. M. Slephdnsso n.
V
Alcureyri IU7 5.