Norðanfari - 26.03.1877, Blaðsíða 4

— 44 —
inálinu gjört til að heimsækja okkur, í sum-
ar og vetur, enn hefir nú loks yfirgefið
oldcur í bráðina!? Af framkvæmdum hans
til gagns eða tryggingar á heilbrigðisástandi
sauðfjárins hjer, verður ofurlítið talið, nema
að hann fjekk um nýárið, tvo valinkunna
Og óhlutdræga menn úr Mýrasýslu, til að
skoða allt fje hjer í þremur efstu hrepp-
um sýslunnar, Hálsasveit, Keykholtsdals og
Andakýls hreppum, og fundu peir engan
grun eða vott til, að pessi útlendi fjárkláði
dyldist en pá i fje voru. Af öðru.m hans
framkvæmdum er pá næst að telja upp-
götvun hans á pessum Hrisakláða, semfljótt
var látin koma á prent í ísafold, mikils
pótti við purfa, að koma honum á gang.
Enn allt fyrir pað, hvað víða sem herra
lögreglustjórinn auglýsir pennan Hrísakláða,
er svo fjarstætt, að petta sje liinn útlenzki
fjárkláði, og eru allir hjer gramir við hann
út úr pessum vitlausa lögreglu kláða, og
pað getur ekki annað en gengið yfir alla
sem til pekkja, sú illgirni mannanna, að
kalla petta kláða, pó maður geti til pað
sje gjört af pekkingarleysi (enn ekki öðru
verra?), einungis til að tortryggja og sverta
petta hjerað í annara augum. En kláða-
lögreglust. Ijet nú ekki par við sitja held-
ur ljet hann baða allt, heimafjeð á Hrís-
um (ekki er samt búið að pví nema einu-
sinni), og getum við öruggir fullvissað alla
um, að enginn parf að óttast að petta bað
hafi læknað eða deyft kláðann, liefði hann
verið par til, pví fyrst var pað, að bað-
stjóramir vissu ekki hvernig samsetja átti
baðið. Svo var ekki tími til, að vega bað-
meðulin!? og pessu til sönnunar, var sauða-
lúsin lifandi á fjenu (víst sumu) eptir bað-
ið, og pá er ótrúlegt að hinn lífseigi kláða-
maur hafi allur sálast, ef til hefði verið.
J>að er líka en í dag enginn vottur fund-
inn í hrútnum, sem allt af stóð hjá pess-
um kláðahrút, pó ísafold segi pað. í ann-
an stað er en í dag óbaðað fje, sem gekk
í allt haust í Hrísum, fram að jólum, og
ber ekkert á pví. J>að er að öllu óparft
að orðlengja pað eða tína öll sönnunar-at-
vik, sem til eru að pví, að 1 pennan Hrísa
hrút hefir til pessa dags, enginn hættuleg-
ur kláði komið. — Enn, pó pessi Hrísa-
kláði sje í alla staði ómerkilegur, pá er pví
ómerkilegra af grejndum og ráðsettum mönn-
um, að vera að koma með pessar kláða-
lygasögur, og er pví hörmulegar til pess að
vita, sem pessi kláðasaga hefir eingöngu
orðið til pess í öðrum hjeruðum landsins,
að tortryggja okkur Keykdæiinga, og kasta
ar heyrðu petta, vildu pær allar giptast og
völdu sjer pegar menn; um kvöldið var hald-
ið brullaup nærri 100 hjóna. Marga ung-
linga tók Baker í pjónustu sína og ljet
kenna peim smíðar og aðrar iðnir. — Seinna
tók Baker fleiri prælaskip frá Ali, er sigldu
par fram hjá og undi Ali pví illa, en varð
náttúrlega að pola pað óbætt.
Seinast um regntímann í ágústmánuði
1870 hjelt Baker á stað upp eptir hvítu
Níl og ætlaði nú að fara aðalfljótið, en pað
var eigi að hugsa til að komast áfram pann
veg, svo hann varð að snúa við aptur og
settist að í Tjufikija og ásetti sjer brátt að
reyna að komast upp Bahr Giraffe par sem
hann hafði reynt áður, pví hann vissi að
par mundi nú hægra vera að fara sökum
pess hve vel peir höfðu rutt brautina ár-
inu áður. Herinn allur átti að fara af stað
1, desembermán. 1870, en á meðan varð
hann að fara til Khartum, sökum brýnna
nauðsynja. í Khartum kom Baker öllum
óvart, og var par eigi tekið með mikilli
blíðu af alpýðu manna, pví allir voru hon-
um stórreiðir fyrir tiltektir hans með præla-
önota og ópægðar skugga á framkvæmdir
okkar tii útrýmingar fjárkláðanum í fyrra-
vetur, í augu peirra manna, er hefðu nú
líklega verið komnir á hæstu tröppu með
að enda við okkur sín fögru heit, með
skaðabætur, gætum við rekið af okkur penn-
an voðalega vogest, fjárkláðann. En við
vonum nú líka, að peir láti petta ekki
lengur blekkja sig, heldur taki pessa hrein-
skilnu og hlutdrægnislausu leiði’jettingu full-
gilda pví til sönnunar, að síðan í fyrravet-
ur á porj’a, að skoi’ið var hið síðasta af
kindum á peim bæjum, sem kláðinn kom
pá upp á hjer í hrepp, hefir enginn minnsti
vottur fundist til hins útlenzka fjárkláða í
heilt ár.
jpriðja framkvæmd kláða-lögreglustjór-
ans hjer hjá okkur hefir verið, að hann
hefir allt af ætlað sjer að pvi*tiga okkur til
að baða, en sem betur fer, er pað ógjört
enn pá (og ætti ekki að verða í vetur), að
við vildum ekki hlýðnast pessu baði kom
pó ekki til af pví, að við vildum sýna
prjózku eða pvermóðsku við yfirvaldaskip-
anir, heldur af pví, að fyrst og fremst gat
baðið ekki orðið til annars en eyða pen-
ingum (sem ekki voru heldur til), til ó-
parfa, en pó allrahelzt af pví, að við vild-
um ekkert lækningakák brúka heldur lofa
kláðanum að koma í ljós óhindruðum, ef
hann væri nokkurstaðar til í sýslunni, pví
pað er hverjum manni augljóst, að áður en
farið er að lækna, parf að vita hvar veikin
er til, sem lækna á. En að lækna tóma
tortryggni og hugarburð einstakra manna,
mundi bæði ganga sehit og illa! Til sýsl-
unnar ljet kláða lögreglustjórinn flytjanokk-
ur baðmeðul rjett undir jólin, og hefir pann-
ig neytt okkur til, að taka pau og kaupa,
og eru nú margir að brúka pau til að bera
í óprif í gemlingum, en án peirra gátum
við komizt af, og hefði okkur Keykdæling-
um nú veríð nær, að fá að brúka pá pen-
inga, sem fyrir pau fara, til að styrkja
bjargprota heimili, sem ofmikið verður til
af hjer i hrepp áður pessi vetur er liðin,
sem að nokkru eru afleiðingar sauðaskurð-
arins í fyrra.
Kitað á Kindilmessu 1877,
S. Reykdælingur.
Útileguinennirnir leiknir á Akureyri.
Eyrir nokkrum tíma síðan, tóku sig
saman fáeinir menn lxjer í bænum, til að
koma pví til leiðar, að leiknir yrðu „Ú t i-
legumennirnir“ (hinn alkunni leikur
eptir Matthías Jochumson), mönnum til
skipin, enginn hafði haldið að honunj væri
alvara og menn trúðu varla sjálfum sjej’.
Dijaffer Pascha landshöfðinginn í Khartum
hafði átt að gjöra út 30 skip honum til að-
stoðar, en af hinu gamla dugnaðarleysi og
leti voru eigi nema 6 til og allt í óstandi,
sem hann átti að fá. í Khartum, hafði
stórt verzlunarhús A g a d & C o keypt af
stjórninni einkarjett til pess að verzla í
hinum syðri löndum með fílabein og fleira
pessháttar, en notaði petta leyfi til pess að
kaupa og selja præla og gjöra ránferðir
um löndin; í Khax’tum hafði enginn neitt
á móti pessu háttalagi eins og nærri má
geta, embættismennirnir sáu í gegnum fingur
við pá, pví peir vissu að peir gátu sjálfir
haft ágóða af, að hilma yfir með peim. Sá
sem stóð helzt fyrir ránferðum og præla-
námi verzlunarhúss pessa var tengdasonur
Agad’s A b u S a u d, hann var hið mesta
varmenni og bragðarefur, undirförull og
lævís, mjúkur á manninn og kurteis fram
úr hófi, en gjörði allt illt pegar hann sá
sjer færi. Loksins fjekk Baker skip pau,
er hann vildi og kom aptur til Tjufikijah
skemmtunar í hinu tilbreytingalausa hvers-
dagslífi um pessar mundir. Eorstöðunefnd
fyrirtækis pessa útvegaði pví hinn fjölhæfa
listamann Arngrím Gíslason, til að undir-
búa leiksviðið, eða mála tjöld pau, er brúka
parf við leikinn, og mun flestum hafa pótt
pað takast ágætlega. Meðan á undirbúningi
leiksviðsins stóð, æíðu leikendurnir sig næst-
um daglega. Hinn 20. p. m. var svo byrj-
að að leika, og leikið prjú kvöld í röð, og
fengu færri en vildu aðgöngumiða, einkum
tvö fyrri kvöldin. J>að segja rnargir sem
horft hafa á leik pennan áður, að aldrei
muni Skuggasveinn hafa verið leikinn betur
(til pess var fenginn Eyfirðingur, Hallgrím-
ur Hallgrímsson frá Melgerði, er áður hafði
pótt afbragð að leilía „Búrfellsbiðilinn11 og
margt fieira); öllum mun og bera saman
um, að Gvendur smali og Margrjet muni
naumat verða betur leikin. Að öðruleyti
mun flestum hafa pótt hinir aðrir leika dável,
pó nokkur mismunur væi’i á pví. — í ráði
er að leika nokkrum sinnum enn, ýmsa leiki,
hjer í bænum, og verður pess ef til vill getið
síðar hjer í blaðinu.
f Nýlega frjettist hingað, að hinn mikli
gáfu- og menntamaður síra Jón Noi’ðmaim
á Barði í Fljótum, hafi drukknað 15. p. m.
af liesti í Hópsvatni eða ósnum sem rennur
úr pví. Hann var á heimleið úr húsvitjunar-
ferð um Eellssókn í Sljettuhlið.
AUCrLÝSINGf.
— Á hlaðinu fram undan verzlunarhús-
uúum á Akureyri, tapaðist næstl. haust
eptir göngurnar af hesti, gamall hnakkur,
með látúnsbritt sætið að aptan og nýlegri
dýnu, ístöðum og snæri í peim fyrir ólar,
tveimur hrosshársgjörðum með koparhringj-
um, enn annari peirra brotinni. Aptan við
hnakkinn var reiði og röndóttur pverbaks-
poki með pott-tunnu niður í og nokkuð af
brennivíni í henni; poldnn var merktur 4
essurn. Sá er tekið hefir hnakkinn og pað
lionum fylgdi til handargagns eða fundið
hann, er vinsamlegast beðinn að koma pví
öllu, sem allra fyrst til ritstjóra Norðan-
fara, móti pví að fá sanngjai'na borgun í
fundarlaun og fyrir önnur ómök sín í pessu
tilliti.
Steindyrum á Látrastr. 20. marz 1877.
Jóhann Guðlaugsson.
Eigandi og ábyrgðarm: Björn JAÁHon.
Prentari: Jónas Sveinsson.
í miðjum oktobermán. 1870. X byrjun des-
embermánaðar lijelt Baker aptur af stað
upp eptir Bahr Giraffe eins og hanu hafði
ætlað sjer og nú stóð Tjufikijah í eyði og
tóm. J>egar í byrjun ferðarinnar átti hann
fullt í fangi með að buga leti og ómennsku
manna sinna, peir svikust undan öllu sem
peim var sagt að gjöra undir ýmsu yfir-
skyni svo hann varð að brúka viðpáhörku
og eitt sinn rákust tvö skip hvert á annað
og annað sökk, af ’pví allir hásetarnir sváfu.
Eptir ótrúlegar torfærur og hindranir komst
Baker loks með allan flotann gegnum Bahr
Giraffe inn í hina eiginlegu hvítu Níl og
pá var nú mikið unnið, pví pá gátu peir
nokkurn veginn komist áfram, og 15. apríl
1871 komust peir til G o n d o k o r o. J>á
var par allt orðið breytt frá pví, sem áður
hafði verið, fljótsbakkarnir voru nú auðir
og ódýrkaðir, en fólkið var allt flúið út í
eyjarnar í ánni, pví par var betra vígi á
móti prælakaupmönnum og öðrum óeyrðar-
seggjum.
(Eramhald síðar).